Forvitin rauð - 01.05.1973, Page 22

'ko'rúuA, ,
AkXym/z, í>Uvwrv 'yX^W'
Ji /&I&1(ft
í>essa npuriiiugu lagöi Forvitiu raui) íyrir J6au
|sigurj(5uscl(5ttir £ stjrtrn Starfsstiílknafélagsius Sóknar,
log þaö st(5ð elcki & svariuu:
ekiíi sízt þær, sem kaiixiSlci hafa sótt um sjdkraliða—
uám, eu ekki komizt að, Þaiinig viiiiia sumar misseri
eftir misseri sömu störf og sjdkraliðar, exi á lægri
launum, ág þekki td. eiua slfka, seoi hefur samt ver-
ið ár í hj(ikruiiariiámi. Þetta er líka algengt með
iausráðnar stdlkur vif afleysiiigar £ sumarfrfum. Þá
á að lögum aö greiða sama kaup fyrir sömu vinuu.
- fcd eru lauu ykkar mjög lág, skilst már. Er
reyut að bæta þau upp meö aukaviuuu?
- Nei, það er yfirleitt engiun möguleiki á þvi
fyrir starfsstálkurnar að aulca lauuiu með aukavinuu,
einsog stundum er við önuur kvenuastörf td. f frystl-
hásunum, án þess að ág vilji hár mæla þvf bát, aö
sæmileg kjör byggist á auícaviiinu. Viuuaii er nágu
þreytandi samt.
Er viiinuálagið mikið?
- Koiiur hafa yfirleitt svo mikla vanmetakennd og _ , v
6rV)^ - Já, og það eykst, viröist uár, og þaö er sum-
part kouuuum sjálfum að kenna af þvf aö þær hafa
|ekki sízt ámeniitaöar konur. Eigi ág að meta mitt eigifi
umhverfi sárstuklega, en ég hef aðeins uunið á sjákra-
hásum.þá bíitist þar við gífurleg, heföbUiidin státta-
skipting, frá yfirlækuinum og niörár og þar er gonga-
stálkan á botninum. Því miður varður það aö segjast
eins og er, að það eru konur, nefailega hjákrunarkon-
urnar, sem fastheldnastar eru á þessa státtaslciptingu
og koaa frarn við- gangastálkurnar - og reyndar uemaua
1 f ka
unniö tímavinnu eins og þær væru í akkorði. Það er
erfitt að átskýra þett.a, en margar kvennanna á spit-
ölunum eru alltaf að flýta sér. Mjög margar eru mæö-
ur og oft einstæöar og þær eru alltaf að flýta sér
heim til barnanna, sem venjulega eru ei,n heima, því
af þessuin launum hafa konurnar e'cki efni á að borga
fyrir þau á barnaheimilum, þá þær fengju uá pláss,
eiuK og hu..da. sem er nágu erfitt. En konurnar fá ákveðin verk aö
Cott dærni um státtaskiptinguna er td. stofu- vinna, sem áætlaö et, að taki svo og svo langan tíma,
angur, eins og hann tíökast á spítölum. Þegar allt 0g sfðan mega þær fara. Þegar tekið er eftir, að þær
liðið frá yfirlækni og deildarhjákruuarkouu og niörf eru SVQ svo fijátar að vinna verkiu - auðvitað af
föudurkenuara birtist á gangiuum má gangantálkau ekki þvf a& j,ær gru a£) haruaRt _ er fariB að bæta fleiri og
sjást og það á vfst að vera águrleg ávirðlug aö fleiri verkum á þær og þetta kemur át í þvf, að þær
ganga á máti stofugangi. Sá starfsstállca svo áheppin 0ru f algera alckorðsvinnu, en á tímakaupi. ðr
að vera kaunski aö þurrka upp gálf, þegar stofugangur þessurn vítahriug er nær ámögulegt að losua aftur og
nálgast, á hán helzt aö hverfa inní fyrsta skot, sem þessi streita fer mjög illa með konurnar.
hán fini.ur. En hveruig á ný starfsstálka að vita Hvatiun í þessu tilfelli er semsagt ekki vonin
svonalagaö? Kvergi kemur það fram í samniugum. hærra kaup eins og í báiiusnuni, heldur vonin um aö
komast fyrr lieiia til barnanna.

En konurnar, sei.i leugi eru bánar að vinua við
svona aöstæður hafa þjálfazt í þessuui skriðdýrshætti,
og þátt þær veljist kaniiSki til forystu í sínu fá-
lagi, eru þær jafu uiðurbeygðar gagnvart öörum og þá
lfka karlmöi.iiuuum í verklýðsforystunni.
Vegua starfstíma raíns ( Jána vinnur á IcvöXdin)
hef ág ekki kynnzt konunu.u f fálaginu neaa á fundum,
en már finuast þessi vanraeíaviðhorf skína þar í gegn
Már hefur verið spurn, hversvegua viö, starfskonur á
sjákrahásuiium, séum lægri f launum eu td. sorp-
hreinsunarmeun. Og hverju svara þær: Ná, ág Iield
þeir megi hafa hærri laun, það er mikilvægt starf ^
að hreinsa burt sorpið. —
Auðvitað er mikilvægt starf frá heilbrigöis
sjánarr.iiði að losa okkur viö sorp. En er það eicki
jafn mikilvægt frá heiIbrigöissjánaruiiði aö sjá um,
aö sjákliugar á spítölum bái viö fyllsta hreinlæti?
Það er svo skrítið, að konur viröast nær aldrei meta 3
sitt starf jafu mikils og þaö sem karlmei.n vinua.
Sjákraliðar, sem í rauninui eru fagmenntaðar
starfsstálkur, - fáru áöur á 8 máuaða nái.iskeið en ná
f ársskála -, eru í sama launaflokki, 11., og sorp
hreiiisuiiariiieun, sem ág veit ekki til, aö sæki nein
námskeið.
f sambandi við sjákraliöana ber talsvert á
misuotkun 6. spítölunuia, þannig, aö áfaglæröar stálk—
ur eru látnar vi.u.a sjákraliöastörf á Sáknaríaunum
I
I
22
Svona er þetta lílca þegar viunau eykst, einsog
var td. í eldhási Borgarsjákrahássins, þegar spít-
alinn stækkaöi. Starfsfálki í eldhási fjölgaöi eklci,
svo þar er ná komin á hálfgerð akkorðsvini.a á tíma-
kaupinu.
- Hversvegua láta kouurnar bjáða sér þetta?
Það er spurningin. Sumt af skýringuuni liggur
í því, aö margar konur viin.a aðeins tímabundið viö
þetta, en telja sig aunars hásmæöur og nenna ekki
að standa f baráttunni. Hinsvegar eru gömlu starfs-
konurnar, sem hafa báiö viö ranglætiö svo lengi,
að þær hafa aig ekki lengur í að fara að berjast,
auk þess sem þær átt.ast kanuski að missa vinnuna
og þaö er oft erfitt fyrir rosknar konur að fá nýja
viin.u. Það eru helzt einstæðu mæðurnar, sem áhuga
haf a.
Telurðu, að heimilið hafi áhrif á konur,
þannig aö þær taki þess vegna miuni þátt í félags-
störfum og státtabaráttu?
— Tvímælalaust. Giftu konurnar meö stáru heimilin
td., sem oft vli.na hálft starf, vita varla, að þær
eru í fálaginu. Þaö er helzt, þegar konurnar þurfa að
standa einar fyrir heimili, að þær vakiii til uieðvit-
undar um að þær verði aö spjara sig og að betri kjör
náist kaiiuski gegnum samtök. Þaö er líka svo með giftu