Morgunblaðið - 24.12.1915, Side 14

MORGUNBLAÐIÐ
^MjTYRJOLDIN mikla heflr
víðtæk áhrif og hefir ger-
^ breytt heiminum öllum á
einu ári, gert úr honum nokkurs-
konar umskifting. Ofriðurinn nær
ekki einungis til þeirra, sem berj-
ast á hinum blóðistokknu víg-
völlum, heldur setur hún einnig
mót sitt á þjóðlífið í öllum lönd-
um. Þetta kemur einna glegst
fram í leikum barna. Hertýgi og
vopn eru aðal-leikföngin. í Þýzka-
landi, þar sem mest er smíðað af
allskonar leikföngum, er nú sem
stendur naumast litið við öðru
en þvi, sem einhverja »hernaðar-
ag er í vanda staddur þegar
eg á að fara að segja jóla-
sögu af sjálfum mér. 14
jól hefi eg verið erlendis og veit
eg ekki hver þeirra eg á að velja,
en vegna þess að eg býst við,
að allar jólasögur í blaðinu fari
fram á þurru landi, þá ætla eg
að taka mig út úr hópnum og
segja frá hvað fyrir mig bar á
sjónum jólin 1901 og hvernig eg
hélt þau jól.
Sökum þess, að jól þessi, sem
eg ætla að segja frá eru tilbreyt-
ingalaus, verð eg að fara nokkuð
fram í tímann og byrja í miðjum
nóvember sama ár.
Eg var bátsmaður (verkstjóri)
á stóru ensku gufuskipi, sem
«Ethelburga» nefndist, hafði klefa
út af fyrir mig og leið vel að
öllu leyti, átti góðan húsbónda
þar, sem skipstjórinn var; hásetar
þýðingu« hefir. Sælgætismynd-
irnar, sem börn hafa svo gaman
af, eru nú fallbyssur, hermenn,
kastalar og vígi. Og það þarf
naumast að geta þess, að her-
menn og vopn úr tini, hafa aldrei
verið jafn algeng leikföng og
nú. — En enda þótt börnin hafi
engin leikföng önnur en snjóinn,
þá er aðal-leikurinn þó hernað-
ur, eins eg sjá má hér á mynd-
inni. Fyrst eru grafnar skotgrafir
í snjóinn og hlaðnar brjóstvarnir.
Svo er skipað liði í fylkingar og
gengur það í skotgrafirnar. Og
voru hinir bestu, en kyndararnir
voru sá mesti trantaralýður, sem
eg hef ferðast með á sjónum.
Um 15. nóvember lagði skipið
á stað frá Cap-Verde-eyjunum
(St. Vincent) og var ferðinni heit-
ið til Miðameríku og gekk alt
vel; komum við til afgreiðslustað-
ar er heitir Chalmette, nokkru
ofar en New-Orleans, við Misiss-
ippifljótið og höfðum fest skipinu
við bryggju þar að kveldi hins
28. nóvember.
Var nú þegar byrjað að ferma
skipið, en seint gekk það verk.
Þó lítið væri að sjá í Chal-
mette skemtum við okkur þarna
vel, við fórum niður til New-Or-
leans og skoðuðum kirkjugarðinn
þar, sem er frægur og svo sjálfa
borgina, en vanaferðir okkar
voru með flatbotnuðu gufuskipi
til ýmsra smáþorpa upp með
svo hefst bardaginn. Kúlurnar
þjóta milli skotgrafanna í sífellu
þangað til annaðhvort liðið gefst
upp, eða þá hvorum tveggju kem-
ur saman um að hætta í bróð-
erni. — Það hefir jafnvel hér í
bæ brytt á þessum sið. Hafa
börn og unglingar skipast í flokka,
eftir því hverri ófriðarþjóðinni
þau fylgja að málum, og verður
stundum snörp viðureign. Er þá
stundum barist með snjókúlum
eða þá að áhlaup eru gerð með
brugðnum sverðum og byssu-
stingjum, sem vanalegast eru
brotnar trégjarðir eða sóflasköft.
fljótinu;; var það fljótandi leik-
hús, sem tók farþega alt að
endastöðinni og skilaði öllum heim
aftur; þannig komum við vana-
lega út á skipið okkar kl. 2 á
nóttunni. Þessi skip eru kölluð
«Showboats. Eitt kveld gjörðu
kyndarar okkar uppþot á fyr-
nefndu skipi, var það kært fyrir
skipstjóra okkar og mun hann
hafa ámint þá, en eftir það versn-
aði framferði þeirra, og mátti
oft heyra þá hafa hótanir í frammi.
9. des. að kveldi var skipið
fullfermt og kl. 10 að morgni
lögðum við á stað og var ferð-
inni heitið til London.
Fyrsta daginn gekk alt vel, en
kl. 8 að morgni hins annars dags,
kom fyrsti vélastjóri fram á skip-
ið og fór niður í kyndaraklefann
og mátti þaðan heyra háreysti
mikið, meðan hann dvaldi þar;
var orsökin sú, að kyndari einn
gerði sér upp veiki; samverka-
menn hans kvörtuðu undan að
verða að leggja á sig meira erfiði
enn þeim bar, sá sem veikur lést
vera hreifði sig ekki og að kveldi
þess dags voru 4 lagstir fyrir og
þeim sem á fótum voru, skift í
2 flokka, sem gengu möglandi og
nöldrandi að vinnu og skipið gekk
illa. Á þriðja degi skrópuðu fleiri
og skipið nálega ganglaust. Þá
kom skipstjóri upp á stjórnpallinn
kl. 8 um morgun og kallaði alla
á þilfar og talaði til okkar og
sagðist skipa hásetunum að kynda
því hér væri ekki um annað að
gera. Þeir afsökuðu sig með því
að þeir kynnu það ekki, en skip-
stjórinn sagði að vélastjórar mundu
leiðbeina mönnum við verkið, og
varð nú svo að vera; hásetar fóru
niður að gufukötlunum en kynd-
urum sagt að þeim væri þar of-
aukið. Þegar þeir sáu að skip-
stjóranum var alvara, fóru þeir
að skríða á fætur og komu nokkru
síðar á þilfar og gerðu boð að fá
að tala við hann. Var það Iri,
sem hafði orðið, var hann aðal-
leiðtogi félaga sinna. Hann sagði
skipstjóranum, að þótt þeir væru
lasburða, skyldu þeir reyna að
vinna, en hann svaraði þeim, að
hann vildi eigi þyggja vinnu
þeirra, þótt þeir biðu hana fram
endurgjaldslaust. «Þið hafið» sagði
hann «stöðvað skipið á reginhafi,
hegning fyrir það er samkvæmt
sjólögunum 7 ára tugthús. Eg
fer ekki til London með ykkur,
heldur til Charleston í Suður Car-
olina, þar afhendi eg ykkur ræð-
ismanninum til frekari ráðstaf-
ana«, og það sem hann sagði, það
stóð.
Yfir Mexicoflóann og gegnum
Floridasundið gekk illa, við vor-
um óvanir þeim feiknar hita, sem
var við eldstæðin, en við vorum
látnir drekka soðið vatn blandað
méli og gefið romm endrum og
sinnum, þegar við vorum að
gugna.
Vei’sti og örðugasti kafiinn var
milli Cuba og Florida, því þá var
logn og ekki hægt að fá kul nið-
ur að eldstæðunum, en eftir að
stefnu var breytt og farið að sigla
norður með Florida-skaganum,
batnaði hagur okkar, við fengum
kalda á móti og það loft, sem
þá komst niður í vélarúmið sval-
aði okkur við þessa drepandi
vinnu.
20. desember um morguninu
komum við til Charleston, fest-
um við skipinu og tókum kol í
viðbót. Skipstjórinn fór í landog
bannaði að nokkur færi frá borði.
Kyndararnir voru skelkaðir mjög,
og er skipstjórinn var ekki kom-
inn aftur er miðdegisverður var
snæddur og yfirmenn skipsinS
sátu að máltíð, þá hjálpuðu há-
setarnir þessum hóp að koma
fötum sínum á land og tókst þeim
þannig að komast undan; þegar
skipstjórinn kom út á skip, greip
hann í tómt, allir tugthúslimirnir
voru stroknir, en hann var gó&'
menni og sagði að eins: »Eg eJ”
feginn, að þurfa ekki að eýð3,
frekkari tíma við þessa ræfla, eXl
Sjómannajól.
Eftir Sueinbjörn Egilsson.