Morgunblaðið - 24.12.1923, Blaðsíða 3
Gamb Bíó
Jólamynd á annan í jðíum kl. 6, Vfó og.9:
Þymirósa
Sjónleikur og æfintýri í 7 þáttum.
I>að er œfintýri® Þynrirósa, sem allir eldri sem yngri
kannast viö, prýðilega útferð og listavel leikin, en jafn-
hliða þessu er hún einnig saga nútímans, eins og hún
gjorist dags daglega um allan heim. jafnvel hjer í bæ.
Viljum við ráðleggja öllu ungu fólki til að sjá
ÞÝHlNIR-ÓSr. því af henni mú læm margt til góðs.
Mynd þessi er frá ParajHount-fjelaginu og aCaíhlut-
verkin leika:
MARION DAVIES og F. STANLE\.
Maition Davies hefir eigi sjest hjer áður, samt er hún
ba-ði falleg og fræg leikkona, og stendur í- frémstu röð
hinna frægu, og leikur hennar er fjiilbrejttari. en margia
hinna þektust u og frægustu leikkvenna.
,,Þyrnirósa“ ma mGð sanni scgjast mynd
jafnt fyrir cldri sem yngri.
Sýning á annan í jóluin kl. 6, < V2 °8 'L
Aðgöngúmiðar seldir í Gamla Bio frá kl. 4.
Af utanfðr
til Swiþjóðar og Noregs
Eftir dr. Jón Helgason biskup
III.
Miðvikudag 19. sept. kl. 9 árd.
var þetta fyrsta trúmálaþing fyr-
ir Norðurlönd sett í hátíðasal há-
skólans. Byrjaði það á því, að
suuginn var sálmur. >ví næst tók
háskólarektor Thyren til máls og
bauð fyrii- hönd háskólans fund-
armenn aLla velkomna. Var það
snjöll íniða. Þá gekk fram for-
seti þingsius Pfannenstill' dóm-
prófastur og sagði þingið sett, las
upp dagskrá, og flutti síðan sjálf-
iii' fyrsta erindið sögulegs og trú-
fræðilégs efnis: „Hin kristilega
kenning nm mannlega fulikomnun
eins og henni er lýst í „sexdaga-
verkinu“ hjá Andrjesi’erkibiskupi
Súnasyni“. Var þar af miklum
lærdóm talað, ef til vill fullmikl-
um fyrir okkur, sem ekki vorum
því vanir að hlýða á sprenglærða
fyrirlestra .á sænsku. A8 minsta
kosti var það sem kærni maður 1
annan heim. er Valdimar biskup
Ammundsen frá Haderslev tók til
111 áls á eftir og flutti ágætt er-
indi um ..þýðing siðbótarmnar
fyrir hina trúarlegu þróun í heim-
imun“. Báðir þessir fyrirlestrar
voru „almenns efnis" slíka
fyrirlestra skyldi flytja alla þrjá
dagana fyrri hluta dags kl. 9—12.
En síðari hluta dags kl. 2—4
skyldu flutt erindi sjerstaklegs
efnis og nmræður fara fram á
eftir kl. 4—ú. En þar sem þá
voru flutt erindi í þrem deildum
í senn. mistu menn í hvert skifti
af tveimur erindum. Áttum við því
eiaatt mjög úr vöndu að ráða um
það hvert af þrem erindum, sem
í hoði voru á sama tíma ætti að
meta mest, og var það val því erf-
iðar, seui oft töluðu á sama tíma
MQRGUNBLABIj
við. Þegar fyrsta daginn kom það
í ljós, að háskóla-kenslustofumar
mundu ekki rúma alla þá áhejr-
endur, sem hlýða vildu á eiindin
almenns efnis. Og því var það íáð
tekið að flytja þau erindi 1 ha-
tíðasalnum í „Akademiska for-
eningen" er Iiggur rjett anC ‘
spænis háskólanum. Þar flutti jeg
erindi mitt «m „kjör islenskrar
kristni á þjóðveldistimannm fyr-
ir miklu fjölmenni, en hve anægð-
ir unmn hafi veriC, um það skal
j'eg ekkei't segja, og get það eklu
heldur; erindið ltemur aunars á
prent í tímaritinu „Kristendom-
en och vár t,id“ innan skams.
Af ræðumöimum sem erindi
fmttu á þinginu voru 11 Svíar,
4 Norðmeun, 5 Danir, 4 Pinnar
óg 1 íslendingur. Yfirleitt voru
allir fyrirlestrarnir vel sóttir
var meðal áheyrendanna einnig
talsvert af kvenfólki. Einn íslend-
ingur var í áheyrendahópnum, sr.
Július Þórðarson, sem er sóknar-
prestur þar í stiftinu. Yar mjer
áoægja að hitta hann þar; haún
var hinn kátasti og ljet vel yfir
hag sínum. Er sænskur hreimur
kominn í rödd hans. Hann er nú
sóknarprestur í Visseltofta
sænska kouu, dóttur mjög mikils-
metins prófasts í Karlshamn-Tre-
tow’s. Því miður gat jeg ekki
veitt mjer þá ánægju að heim-
sækja sjera Jiílíus, því að tíminn
var svo naumur.
En eftir allri liinni andlegu fæðu
sem í boði var, gleymdu menn
ekki binni líkamlegu. Gestrisni
Svía, blýtur að vera á mjög háu
stigi, eða svo reyndist mjer það
ao minsta kosti. Jeg var á hverj
uin degi í tveim heimboðum, enda
var mjer farið að þykja nóg um
alt það býlífi svona daga eftir
dag í fimm daga, þótt jeg vit-
anlega hefði ánægju af að kynn
ast í þessum samkvæmum ýmsu
ágætisfólki, sem jeg hefði ekki
kynst annars. Og alstaðar var
scmu ástúðinni að mæta og alstað
ar gægðist fram áhuginn á a.ö kynn-
ast íslandi, euda var þekkingin
á þeim efnum af barla skornuu
skamti hjá flestum, sem jeg atv.
tal við. Þvi miður hitti jeg akk.
þann Svíann í Lundi. próf. Bcnl
Olsson, sem talinn er nú mestur
áhugamaður um þau efni. Aftur
á mót hitti jeg þar -ganilan nor-
rænufræðing Axel Koeh. áður pró-
inenn, seni maður hefði helst \ilj
að heyra alla. Þetta verð jeg líka
að telja gallann á þessu trúmála-
þíngi. Svo mikið sem þar var á
boðstólum, hefði ekld veitt af, að
þingið b*fði staðið minsta. kosti
{ 6 daga. Jeg gat þ\ú að vísu
hlýtt á þau erindi, er flutt voru
árdegis, alls átta, en af hinum er-
indunum, 18 að tölu, fjekk jeg að
eins hlýtt á fimm. Jeg skal nú
ekki þreyta lesendur blaðsins á að
telja upp öll erindin, sem flutt
voru á, þinginu, hvorki þau sem
jeg heyrði, uje þau sem jeg ekki
beyrði. Mörg þeirra voru svo sjer-
staklegs efnis og eðlis, að allur
þorri leseudanna væri jafnnær eft-
ir þá upptalningu. Af þeim ræðu-
mönnum. sem mjer fanst mest til
um, skal fyrstan telja danska
prestinn dr. Krarup frá Sorey,
enda fanst mjer erindi hans um
hiua .kristilegu skoðun á guði“ fessor. Tal hans snerist mest uni
langmerkasta erindið er á fundin- prófessor Finn Jónsson, sem bann
um var flutt, því næst Ammund- taldi tvímælalaust méstan og
sen biskup, (sem áður er getið). lærðastan allra norrænnfræðinga.
Stave dómprófast í Uppsölum
! ffamla testament.is-rannsóknirn-
ar eins °g þær horfa við nú á
dögum“) og Lyder Brun frá
Kristjauíu („nýjar leiðir til að
rannsaka guðspallaheimildimai ) ■
pá var einnig mjög ánægjulegt
að hlusta á sænska prófessorinn
G. Auléu, ungan og eldfjörugan
maim, flytja erindi um „trú og
mystik' ‘. 1 umræðunum, sem fóru
frani á eftir, leiddu þeir saman
hesta sína Einar Billing biskup og
Aulén og var erfitt að gera upp
á milli þeirra biskupsins, sem
þótti frummælandi vera fullharður
í garð „dulspekinnar1 ‘, og frum-
mælanda sem varði sinn málstað
roeð miklum lærdonii og skarp-
skygni og er auðsælega mesti bar-
dagamaður. pá hefði jeg gjarnan
viljað hlýða á dr. Gleditseb, binn
nýja og mjög umtalaða biskup í
Niðarósi, en gat ekki komið því
Jólamynd. Nýja B'ó
Éeigingjðrn ást.
Nútíðarsjónleikur í 6 þáttum.
Aðalhlutverkið leikur hin nafnkunna og list-
::: fenga ameríska leikmær :::
Betty C o m p s o n
::: af sinni óviðjafnanlegu snild. :::
Myndin er í alla staði lærdómsrík, og lyndi&eikunnir
og bre.vtni söguhetjunnar dregið upp með skýrum og fögr-
um di'áttuin, svo að hver maður hlýtur ósjálfrátt að taka
þát-t í æfikjörum hennar, sem mótast af sterkri siðferðis-
skoðun og sjálfsafneituu. Hún fómar fyrst öllu, anð og
heimili fyrir siðferðisskoðun sína, og berst sjálf fyrir lífi
sínu. Svo virðist gæfan brosa við henni, en aftur verður
hún að fórna því, sem henni er dýrmætast, dýrmætara en
lífið sjálft — vegna systur sinnar. Hún hefir lagt alt í söl-
nmar, sem lífið hafði henni að bjóða, til þess að geta haft
hreina og óflekkaða samvisku.
Sýning kl. 7 og 9 annan jóladag.
Barnasýntng kl>6. — Þá sýnd
Jólanóttin.
Sjerlega falleg mynd fyrir börn og fullorðna,
Tekið á móti pöntunum frá kl. 1, annan jóladag.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 4.
Gleðileg jól!
sem nú væru uppi i heiminum,
enda hofði enginn afkastað öðrn
eins og hann í þeirri grein.
Til að gera heimsóknir ank-
reitis vanst lítill tími. Þó fjekk
jeg heimsótt gamlan vin frá
kandidatsárum mínum, N. Lun-
dahl, .förelásningskonsuLent' (lík-
lcga eitthvað í líkingu við fræðslu-,
málastjóra hjá okkur). Höfðum
við verið samtíða í Greifswald
fyrir 29 árum og ■ kynst vel þá,
e'n ekki sjest síðan. Einnig fjekk
jeg heimsótt prófessor Hjelmqui'st
yfirkennara við Íærða skóiann þar
'í bænum, en dót-tir hans er vin-
stúlka elstu dóttnr minnar síðan
er hún dvaldist í Stokkhólmi Yar
mjer tekið mætavel í báðum þess-
um stöðum. Prófessor Hjelmquist
er vel að sjer í norræuum fræð-
um. Af guðfræðikennurum háskól-
ans fjell mjer best í geð kirkju-
söguprófessor Hjamlar Holmquist,
óvenjulærður maður í sinni grein
pg afkastamaður með afbrigðum;
er hanu maður einstaklega elsku-
legur í viðmóti. \’ar mjer boðið
ti’l dagverðar bjá bonum einn dag-
inn. Einnig kyntist jeg með sama
hætti prófessor í gamlatestament-
isfræðum S. Herner, vafalaust lær-
dómsmanni mikium, þótt minna
hafi við bókagerð fengist en
Hoimquist. Hjá honum bitti jeg
ineðal annara prófessor og dóm-
prófast Erik Stave, sem til skams
tíma hefir verið prófessor í Upp-
sölum, en ljet af embætti næstliðið
ár. því þá varð hann 65 ára. Hann
■er einnig gamla-testamentisfræð-
ingur, stórlærður og enn í fuliu
fjöri. Hanu er maður mikill vexti,
með snjóbvítt hár ofan á herðar
og drynjandi rödd. en eiginlega
ekki fríður maður sýnnm. Hann
spurðist mikið fyrir tini. hvernig
væri að ferðast á íslandi, lcvað sig
lengi hafa langað til að sjá það
land, en aldrei haft tíma til þess
fyr en nú. Tjjet hann í veðri, vaka,
að líklega kæmi bann til íslands,
ef lifði, eitthvert næsta sumarið.
I öllum þessum lærdóms- og
kjrkjumanuabóp saknaði jeg eins
manns, sem jeg bafði búist við að
liitta, í Lundi. Það var Söderblom
erkibiskup Svía. Hafði hann lagt
á stað frá Gautaborg daginn áður
en hátíðahöldin í Lundi byrjuðu,
3 visitazíu- og fyrirle.strarferð til
Ameríku og var hans ekki von
lieim aftur fyr en nm jól. Þótti
mjer þetta ærið kynlegt. En sú
skýring var mjer gefin á þessn,
að erkibiskup mundi me® ásettu
ráði hafa leitt hjá sjer þessi bá-
tíðahöld, til þess ekki, með nær-
veru sinni, að skvggja á gamla
Pilling. sem við minningarhátíð
dómkirkju sinnar ætti að rjettu
lagi að vera nr. 1, en vrði nr. 2. ef
1