Morgunblaðið - 02.03.1934, Side 3
MORGUNBLAÐIÐ
S
. Vatnsveita Reykjavíkur.
Syo margt hefir um vatnsveitu
Jteykjavíkur verið rætt og- ritað,
að undanföruu, að sennilega virð
iet það borið í bakkafullan læk-
inn að fara um hana fleiri orðmn.
J!n í kosningaæsingi undanfar-
inna vikna, hefir þetta nauðsynja-
mál allra E.eykvíking'a verið dreg-
SS inn í pólitískár flokkadeilur,
þar sem það virðist alls ekki eiga
beima, eða a. m. k. hollast málefn-
inu sjálfu, að unnið sje að því
í fullum friði, með hag alls al-
mennings og bæjarins fyrir aug-
»m.
Það sem jeg- vildi vekja máls á
með línum þessum, er sá mögu-
leiki, að við Reykvíkingar, sem
eigum því láni að fagna að hafa
*ægilegt vatn úr vatnsveit-
«nni tökum nú höndum saman —
fyrir ofan og utan^ allar flokka-
deilur — og temjum ókkur þá
sparsemi í dag’legri meðferð á
•kkar óviðjafnáníega Grvendar-
brunnavatni, sem vissulega mun
knga til þess, að þeir samborgarar
•kkar, sem nú eiga við álvarlegan
▼atnsskort að búa, geti einnig hlot
ið sinn rjettmæta. skerf áf því
•lýrmæta vatni, er vatnsveitan nú
færir okkur, þangað til unt verð-
hv að fullgera núverandi aukn-
ingu vatnsveitunnar í sumar.
„Bn jeg get ekki komist af með
■ainna vatn“, mun margur segja
•g er eðlileg't að margir hyggi
svo fyrst í stað. En ef við gætum
ketur að, og rennum húganum
yfir einstök atriði, þá sjáum við
að við getum komist, af með alt
að þriðjungi minna vatn og í mörg
■m tilfellum með enn minna, ef
hin góða, gamla, íslenska þjóðar-
Jygð, nægjusemin, fengi aftur að
skipa öndvegi hjá okltur. -Jeg held
að sannasti prófsteinninn væri, að
liuglsa sjer hvernig við myndum
«ota vatnið, ef það væri selt við
allverulegu verði gegn um mæli.
Myndum við þá ekki komast af
með minna? Jú, áreiðanleg'a.
Per ekki margur líterinn for-
•örðum þegar kalt vatn er látið
*enna þar til það er orðið nógu
svalt til drykkjar og eins þegar
upphitað vatn er látið hitna í
vatnslokanum (krananum ?)
Þótt þetta virðist, smámunir, þá
eru þa,ð engir smámunir að
lleygja burtu t. d. 6—9 tíundu-
hlutum af einhverri nauðsynjavöru
kil þess að notfæra 1—4 tíundu-
hluta, og við mundum ekki gera
það, ef við ætlum að kaupa vat.nið
dýmm dómum.
Einnig' er óþarfi að láta vatnið
renna hálfa og heila sólarhringa
hil þess að afvatna t. d. saltfisk
í eina máltíð, sem afvatnast fylli-
lega í stóru íláti. sje vatnið aðeins
hreyft einstöku sinnum og mun
varla baga, þótt, lengri tíma taki,
en með rennvatni. Sjálfsagt má
einnig spara allmikið vatn við
þvotta, þótt ekki væri það baga-
laust. Og ennfremur mætt.i víða
spara mikið vatn til vatnssalerna.
t. d. þar sem mörg börn eru í
heimili, án þess dregið væri úr
sjálfsögðu hreinlæti, en þó hygg
jeg að neysla, á, þessu sviði sje
ekki eins almenn og á hinum, sem
áður vora nefnd.
En þeim, sem finst .jeg hjer
ganga of langt í tilætlunarsemi,
vil jeg benda á það, að varla
mundi fólkinu á .,Vatnsleysu“ í
Eeykjavík detta í hug að eyða
10—15 lítrum af drykkjarvatni
til þess að skola með, þótt t. d.
dálitlu skólpi væri helt í WC-
skál.
Vitanlega þurfa foreldrar að
benda börnum á ýms atriði í með-
ferð vatnsins, því allur þorrinn af
börnum og unglingum bæjarins er
alinn upp við a.ð nota hið renn-
andi vatn alveg án tillits til sparn
aðar. En jeg býst við að meiri
hluti þeirra borgara, sem komnir
eru af æskuárum, hafi einhvern-
tíma áður þurft að fara spar-
lega með vatn og muni því veitast
auðveldara að spara vatnið um
leið og minst er meðbræðra og
systra, sem ekki íá rennandi vatn
allan liðlang'an. daginn.
Og nú vaknar spurningin: Era
reykvískar húsmæður og aðrir
þeir, er mestu ráða um daglega
vatnsnotkun svo frjálsborin og
rjetthugsandi, svo þroskuð að vilja
óþvingað og eingöngu af góðum
hvötum leggja á sig dálítil óþæg-
indi og' umhyggju um daglega
meðferð á neysluvatninu. til þess
að samborgarar okkar í „Vatns-
leysu“-hverfunum verði aðnjót-
andi hins ómissandi vatns með
okkur binum, sem betur erain
settir í bænum?
- Jeg vænti þess fastlega, að
spurtaingu þessari megi svara ját-
andi. Og* óneitanlega væri þáð
ánægjulegt, ef höfuðstaðarbúar
sýndu þennan menningarvott með
frjálsum samtökum, sýndu að þeir
eru menn til að spara, hið tak-
markaða ueysluvatn án þess að
vatnsmælir sje settur í hvert. hús.
Þótt jeg hjer að ofan hafi sjer-
staklega beint orðum mínum til
heimilanna, þá er mjer vel Ijóst
að þar sem Gvendarbrannavatn
er notað til iðnaðar og annarar
starfrækslu, er eigi síður ástæða
til að spara það, enda efast jeg
ekki um að flestir, ef ekki allir,
forstöðumenn slíkra fyrirtækja
hafi fullan skilning á því hvers
virði það er, að fara sparleg’a með
vatnið.
En hinu megum við ekki gleyma
að enginn má við margnum, og
þótt þessar stofnanir geti eitthvað
dregið úr eyðslunni, þá, era þær
svo fáar hjer í Reykjavík, að litlu
munar fyrir heildareyðsluna, á
móti hinni almennu sparsemi á
mörgum þúsundnm heimila.
Að lokum vil jeg nota þetta
tækifæri til þess að beina einni
spurningu til byg'gingameistara
vorra og annara þeirra, er eftir-
lit hafa með vatnslögnum innan-
húss:
Er ekki kominn tíma til að
innleiða þá, í raun og veru sjálf-
sögðu reglu, að einangra vandlega
bæði heitu og köldu vatnsæðarnar
innanhúss, alla leið að vatnslok-
unum, til þess að koma. að mestu
leyti í veg fyrir þá óhóflegu
A-atnseyðslu, sem er afleiðing hinna
öru hitabreytinga á heitu og köldu
vatni í övörðum pípum? Auk þess
kemur slík einangrun í veg fyrir
ýms óþægindi sem illa varðar
vatnsæðar valda, bæði með óþarfa
upphitun á geymsluklefum og
það, sem algengara er, bleytu og
leka frá þjéttívatni á köldu píþ-
unum.
Mörg gömul hús h.jer í Reýkja-
vík bera vott um einkennilegt
skeytingarleysi manna í þessum
efnurn, þar sem víða má sjá lieitar
og kaldar vatnsæðar liggja hlið
við hlið. báðar óvarðar með öllu.
Yitanlega ætti að forðast sem
mest að leggja þessar t.vennskonar
vatnsæðar saman. en þar sem ekki
er unt að komast hjá því. má
bæta úr þeim galla með góðri
einangrun.
Myndi ekki margur laghentur
maðurinn. sem lítið hefir að gera,
geta unnið sjer inn drjúgan skild-
ing við að einang'ra vatnspípur í
liúsum hjá þeim húseigendum,
sem skilja hvei-s virði það er?
Altaf sparast þó eldiviður viS
góða einangrun á heitum vatns-
æðum, þótt þær komi frá mið-
stöðinni, auk þess sem það sparar
vatnið. G.
fluifinna Biðrnsdðttir
ljósmóðir
andaðist, að heimili .sínu, Strönd í
Meðallandi, hinn 11. f. m. eftir
allanga sjúkdómslegu. Hún var
fædd að Grímsstöðum þar í sveit
24. nóv. 1877. og því liðlega hálf-
Sextug, er hún ljest. Foreldrar
hennar voru Björn bóndi Björas-
son á Grímsstöðum og kona hans,
Guðlaug Guðmundsdóttir, en móð-
ir Guðlaugar var Guðný Pálsdótt-
ir, prófasts í Hörgsdal. Pálsson-
ar. Af systkiuum Guðfinnu, sem
ásamt henni voru 1-fi alls, er nú
aðeins eitt á lífi, og er það hálf-
bróðir hennar (sammæðra) Magn-
ús kaupmaður Jónsson á Njáls-
götu 26 (Portland) hjer í bæ.
Gnðfinna lieitin var gift Lofti
bónda og hreppsnefndaroddvita á
Strönd, Guðmundssonar á Sönd-
um. Loftssonar, og' voru þeir
bræður Guðmundur óg Markiis á
Hjörleifshöfða, er um Kötlugosin
hefir í'itað. En móðir Lofts var
Guðrún, fyrr húsfreyja á Sönd-
um. Magnúsdóttir Norðdahls,
prests að Sandfelli í Öræfum og
síðar í Meðallandsþingum. Er hún
nú háöldruð oi'ðin (f. 1841) og
til heimilis hjá Lofti syni sínum.
Börn þeirra Lofts og Guðfinnu,
Guðlaug og Eggert, eru og með
föður sínum, ásamt fóstursyni
þeirra hjóna. Þau Loftur reistu
bú í Sandaseli, en mestan sinn
búskap hafa þau búið á Ötrönd.
Guðfinna var gáfuð kona og
einörð og tillögugóð jafnan. Ljós-
móðir var hún um langt skeið og
ljet almeun mál allmikið til sín
taka. Er þar nú orðið mikið skarð
og vandfylt, er hinni mætu
húsfreyju hefir verið í burtu svift.
P.
verður aðeins í tvo dag ennþá, og er því hver
síðastur að gera góð kaup. Alt sem eftir er af
Kvenfatnaði er nú flokkað í þrjá flokka:
1. fl. er seldur fvrir 15.00 stk.
2. fl, er seldur fyrir 10.00 stk.
3. fl. er seldur fyrir 5.00 stk.
— Barnakjólar frá 1.50 stk. —
Nokkrar fleiri vörui' hafa verið lagðar fram. —
— Munið að útsalan endar á laugardagskvöld.
Skðitsolao
heldur áfram.
Enn eru til: SnjóhKfar (Bomsiu ) 3, 4 og 5 kr.
parið.
Kvenskóhlífar á 3 kr. parið.
Kvemskór 4, 5 og 7 kr. parið.
Strigaskór frá 1 kr. parið.
Notið þetta ein-
nHiiiHun>NtiMiiin«w
staka tækifæri.
HiinwmliBNr
Hfirður Pleiursson i Go.
Árshátfð Hðlara
verður haldin í Oddfjelagahúsinu föstudaginn 2. þ. mán.
(í dag) klukkan 8*4 síðdegis.
Fjðlbreytt skemtiskrá.
Dans.
Aðgöngumiðar fást í „Málaranum“ til kl. 7, 1 kvöld
og eftir kl. 8 í Oddfjelagahúsinu.
Skemlioefndin.
Fyrirliggjandi:
Appelsínur 200 og 360 stk.
Epli Delecions og Machintos.
Laukur. — Kartöfíur.
Eggert Kristjánsson & Co.