Morgunblaðið - 10.10.1935, Page 5
jFimtudaginn 10. okt. 1935.
MORGUNBLAÐIÐ
5
Bergnr Jónsson.
1 dag- verður sjötugur Bergur
-Jónsson, skipstjóri, á Bókhlöðu-
*tíg 6.
Hann er í'æddur 10. okt. 1865,
nð Sanddalstungu í Norðurárdal.
Misti hann ungur foreldra sína,
• og kom þá inóðurbróður Bergs
honum í fóstur, og sá honum far-
borða fram yfir fermingaraldur.
Síðan fór Bergur í vinnumensku
og stundaði sjóróðra á vetrum,
en heyvinnu á sumrin, til tví-
tugs aldurs. 1885 fluttist hann
hingað til Reykjavíkur og varð
fyrst háseti og síðan stýrimaður
á hákarlaskipi, undir stjórn Sig-
urðar Símonarsonar, hákarlafor-
manns.
1894 lauk Bergur prófi við
:Stýrimannaskóla Markúsar Bjarna
sonar hjer í Reykjavík, og sama
ár kvæntist hann Þóru Magnús-
• dóttur frá Miðseli.
Þá hefjast skipstjórnarár Bergs
•og var hann upp frá því skip-
stjóri í 26 á'r samfelt — og þar af
20 ár á Cutter Surprice, eign
Eina>rs Þorgilssonar í Hafínar-
firði.
—s Hvað fanst yður skemtileg-
,-ast á skipstjórnarárum yðar?
•spyrjum vjer gráhærða öldung-
inn, sem í dag hefir lifað í 70 ár.
— Mjer fanst skemtilegast að
skila öllu heilu og- höldnu í land
— og svo (brosir hlýlega) að
koma heim til konunnar minnar
•og barnanna okkar. Jeg var altaf
heppinn og- aldrei meiddist hjá
rmjer maður, livað þá að nokkur
færist, í öll þau ár, sem jeg sótti
sjóinn.
Er Bergur ljet af skipstjórn
gerðist hann fiskimatsmaður og
liefir verið það síðan.
Bergi og Þóru varð 8 barna
auðið og lifa þar af 5. Þau eru
þessi: Óskar Bergsson, sjómaður,
Magnús Bergsson, kaupmaður í
Vestmannaeyjum, kvæntur Dínu
Reykdal, Sigurður Bergsson
yfirbakari á Akureyri. Metta
Bergsdóttir, gift Björgvin Frið-
rikssyni, bakara, og Bergþó)ra
Bergsdóttir, gift Jóni Bergssyni,
húsgagnasmið.
í dag mun verða gestkvæmt á
heimili gömlu hjónanna, Bergs og
Þóru, því auk stórrar fjölskyldu
eiga þau marga og góða vini, sem
í dag munu mínnast þeirra að
makleikum.
Til hamingju með sjötugsaf-
mælið, Bergur!
Til Strandarkirkju frá V. 2 kr.,
ónefndum 2 kr., A. S. Eb. 2 kr.,
Þ. S. 5 kr.
Skriðuhlaupin
i Eskifirði.
Úr frjetfabrjefl frá Árna Jónas-
syni bónda á Svínaskála ■
Helgustaðahreppt.
Frá Svínaskála er skrifað í lok Það mefkilegasta ér, að það er
sept. 1935:
Hjer hafa gengið þau ósköp
á, að slíkt hefir ekki komið fyrir
í fleiri hundruð ár.
Eins og þú vissir, byrjaði að
rigna hjer á föstudagsmorgun, og
rigndi mátti heita hvíldarlaust
fram á þinðjudagsmorgun, enda
eftir því sem komist verður
næst rigndi á þessum 4 dögum, 2
metrar, eða 500 millim. á sólar-
hring.
Jeg hefi aldrei lifað slík ósköp
í jafn langan tíma. Lækurinn
fyrir utan bæinn ruddi fram leðju
strax á laugardag, en á sunnu-
dag var hann ekki búinn að
gera neinn skaða, sem teljandi
var, og var um miðjan dag slark-
andi yfir hann á brúnni á vað-
stígvjelum, en á snnnudagskvöld
heyrðum við þennan voða að-
gang, þá hafði skriðið fram stór
spilda úr brekkunni. — Spild-
an er líklega 10 faðmar á breidd
og meira en alin á þykt, og
byrjaði alveg upp við brúnina.
Þegar alt þetta rann, þversum um
í lækinn ,stýflaðist hann í bráð,
en ruddi svo öllu undan sjer
niðureftir, svo farvegurinn er nú
líkl. 10 föðmum breiðari og sum-
staðar meira en mannhæð á dýpt,
ein holgrýtis urð sem helst er
ófær yfirferðar. Öllu þessu ruddi
svo lækurinn yfir túnið, fyrir
neðan gilið og út á sjó, svo það
tún er að mestu ónýtt, sömuleiðis
alt innan við lækinn, alveg inn í
brekku.
Svo kom annað hlaup á alt tún,-
ið, sem var fyrir ofan sjóhúsin
og tók það alveg af, braut inn-
hliðamar úr hjallinum og fylti
þann og húsið fyrir neðan langt
upp í veggi með aur og grjóti.
Síðan eru hlaup með litlu og
engu millibili alla leið út fyrir
Stekk. Meira en helmingur af
Leitinu milli sjóhvisanna á Svína-
skála og Stekks er ein holgrýtis-
urð og aur.
Á Stekk komu 2 hlaup á túnið,
sitt hvorum megin við íbúðar-
liúsið og ná nokkuð niður fyrir
það. Annars var það hepni, að
hætti að rigna á þriðjud. Jeg held
að Stekkur hefði annars lent í
eyði, því þá vora háu hnausara-
ir upp af bænum byrjaðir að taka
í sig þversprangur ,alveg upp
við brúnir, svo það munaði minstu
að þeir rynnu niður. Að öllu sam-
anlögðu býst jeg við að þeir missi
af túninu sem svarar því sem var
fyrir ofan íbúðarhúsið, eða sem
næst kýrfóðri. Rafveitan fór líka
illa hjá þeim. Skriða laskaði trje-
rörin, sem lágu að stöðinni, svo
þeir hafa ekki rafmagn nema
rúmlega til ljósa.
Af þrem túnum, sem voru á
Hlíðarenda, fór eitt alveg og
annað til hálfs. Á Sigmundarhiis-
um tók af 60 hesta engi skamt
frá bænum.
Yfirleitt eru jarðirnar á þessu
svæði meira og minna eyðilagðar.
bara í tveim stöðum, sem lækirn-
ir gjörðu skaða, heldur voru
þetta jarðarspildur, sem skriðu
fram þó enginn lækur væri ná-
lægt.
Það er ljótt að horfa yfir
vegsummerkin af Hólnum fyrir
utan bæinn, því nú hafa mynd-
ast stórar eyrar, önnur hjá Belj-
andanum og hin fyrir utan
bryggjuna og býst jeg við að
grynni svo þar á milli, að beygj-
an verði að mestu á þurru landi.
Að sjóhúsum er vont að komast
fyrir stórgrýti og aur. 10 menn
eru búnir að vinna í heilan dag
við að gera veginn þar færann,
og era ekki meira en hálfnaðir
ennþá. Það kemur til að kosta
fleiri þúsund krónur að gera víð
veginn frá Eskifirði og út að
Helgustöðum. Því t. d. er ó-
hjákvæmilegt að setja brýr á
suma lækina.
Útrýming veggjalúsa,
Ný aðferð.
Norsk blöð geta um nýja að-
ferð, sem sýnd hefir verið í Nor-
egi og ætti bæði að vera ódýrari
og hættuminni en blásýran. Hún
byggist á því, að veggjalýs drep-
ast við 40—50° þita, enda hefir
það tekist að drepa veggjalýs í
dýnum o. fl. með þvá að hella yfir
þær sjóðandi vatni. Aðferðin er
blátt áfram sú, að hita húsið eða
herbergið upp í 60—65° í 7—8
klst. Til þess er notaður sjerstak-
ur færanlegur ofn, sem er hitað-
ur með hráolíu. Er hann svipað-
ur ryksugu að útliti.
Vafalaust er aðferðin örugg, ef
hitinn verður hvervetna 60—65°.
En nær þessi mikla hitun inn í
öll skúmaskot og rifur, sem dýr-
in hafast við í, stundum á bak við
þiljur? Vafasamt sýnist þetta,
ekki síst í gisnum timburhúsum.
Þar hefir og stormur mikil áhrif.
En auðsjáanlega er höfundur að-
ferðarinnar Ivar Rennerfelt,
sænskur verkfræðingur, sannfærð-
ur um ágæti hennar. Hefir hann
fengið einkaleyfi til þess að nota
hana víðsvegar um lönd. Ef til
vill er hjer fundin betri og ein-
faldari aðferð en áður þektist, óg
væri það mikilsverð framför.
G. H.
- - -
I
!" Rvennasporl
4 miúöldum.
Lífið var heldur tilbreytinga-
lítið í hinum gömlu riddaraborg-
um fyrir konurnar. Þær urðu því
; að reyna að stytta sjer stundir
;með útivist, og fóru þá venjulega
' í knattleika. En svo þótti það líka
göfugt sport að veiða með hauk-
tim, en hvergi nærri hættulaust.
j Það er mælt að báðar konur
I Maximilians keisara, María af
Burgund og Blanca Sforza hafi
biðið bana á veiðum.
Sigriður Ðjörnsdóttir og Ásbjörn Ólafsson
70 og 75 ára.
Sigríður Björnsdóttir og Ás-
björn Ólafsson, hjónin í Þing-
holtsstræti 22, eru mörgum Reyk-
víkingum vel kunn. Þau hafa nú
búið í því sama húsi samfleytt í
37 ár, við hóflæti og prýði og
trausta trygð við marga góða
vini.
Frú Sigríður er 70 ára í dag,
fædd 10. okt. 1865 á Korpúlfs-
stöðum í Mosfellssveit. Hún er
dóttir Björns Stephensen bónda ‘
þar, Ólafssonar stúdents, Björns- j
sonar Stephensen á Esjubergi,
bróður Magnúsar konferensráðs í,
Viðey. En móðir frú Sigríðar var;
Sigríður dóttir Jóns Ólafssonar
Stephensen, og voru þau foreldr-
ar hennar bræðrabörn. Frú Sig-
ríður Björnsdóttir ólst upp á
Ásbjörn Ólafsson og
SigTÍður Björnsdóttir.
Korpúlfsstöðum. við stórt heim-
ilishald og mikinn gestagang, því,En Asb^rn er einhver mesti
að þá var þjóðleiðin um túnið á ; reikmmeistari þessa lands. í skrif
Korpúlfsstöðum, og var þar aldrei jstofnm »Vðlundar“ skortir ekM
mannlaust. Hún giftíst Ásbirni nýtískn ^iknivjelar. En í áf-
greiðslunni reiknar Ásbjöm alt í
huganum, fetin, þumlungana og
manni sínum 23 ára gömul, 17.
maí 1888, og varð ein þeirra hús-
mæðra, sem hélgaði heimilinu
alla krafta sína þaðan af. Efn-
uðust þau hjónin allvel, með ráð-
deild og forsjá, og þó með rausn
og heimilisprýði í hvívetna. Þau j
eiga tvær dætur, Sigurbjörgu,
brotin, og þó að 5—6 önmttm
kafnir viðskiftamenn heimti hvef
sitt í einu. En reikningsvjelin í
af greiðslunni stendur aldrei á
sjer og þarf ekkert eftirlit.
Á afmæli þessara góðu og ham-
blessunar, með þakklæti fyfir
liðnu árin.
X. X.
Knallipyrna.
konu Sigurjóns Pjeturssonar, og ingjusömu rausnarhjóna óska
Málfríði, sem átti fyr Cisla Odds-1 Þeim margir vinir hamingju f)g
son skipstjóra, sem fórst með
„Leifi hepna“, en nú er gift í
Ósló.
Ásbjörn Ólafsson verður 75 ára
15. þ. m., fæddur 15. okt. 1860,
á Akranesi. Foreldrar hans voru
Ólafur Magnússon sjómaður þar
og Málfríður Ásbjörnsdóttir frá Enska knatspyrnusambandið
Kjalardal í Skilmannahreppi, og hefir boðið Þjóðverjum að keppa
eru ættir hans alt hið nánasta um við þá í London 4. desemher n. k.
þessar sveitir ,bændur og sjó- Ber þetta boð vott um það, í
menn, en lengra fram margt hve miklu áliti þýskir knatt-
þjóðkunnra manna. 'spyrnumenn nú eru. Verður fróð-
Ásbjörn tók snemma að vinna legt að vita hvort þ«im tekst að
fyrir sjer; rjeðst hann í vinnu- sigra Breta. Hingað til hafa bestu
mensku nokkur ár þegar eftir knattspyrnumenn á meginlandi
fermingu upp í Þverárhlíð, en 18 Evrópu tapað fyrir Bretum í
ára fór hann til Helga Helgason- Englandi, t. d. Spánverjar, Aust-
ar trjesmíðameistara og tón- urríkismenn, ítalir o. fl.
skálds og lærði hjá honum trje-1 Þag eru 5 ár síðan að Þjóð-
smíði. Fór hann aftur á Akranes,1 verjar og Bretar keptu síðast og
fullnuma trjesmiður, 22 ára, og|varg þa jafntefli 3:3.
stundaði síðan smíðar þar og um
nálægar sveitir; vann t. d. að
smíði margra kirkna um þau
lijeruð. En 1898 fluttust þau
hjónin til Rvíkur, í húsið í Þing-
holtsstræti, þar sem þau búa enn.
Þegar „Völundur“ var stofn-
aður, 1904, rjeðst Ásbjöra þang-
að sem smiður, en varð brátt af-
greiðslumaður á timbur, og þess-
um starfa hefir hann haldið áfram
nú yfir 30 ár, og lætur engan bil-
bug á sjer finna, þó að árin fær-
ist yfir hann. Trúmenska hans og
dygð og hóflæti í hverjum hlut,
samfara alvöru og skapféstu,
hafa gert hann hverjum manni
kæran, sem kyntust honum. Hann
er einn þeirra manna, sem altaf
er á sínum stað. Þó að „Völund-
ur“ hafi boðið honum áhyggju-
lausa hvíld frá störfum, þá er
ekki við slíkt komandi. Hann ætl-
ar ekki að láta sjer falla verk úr
hendi, meðan hann má verki
valda. Við timburverslun í smá-
skömtum, er einhver versti reikn-
ingur, einlæg brot og mislengdir.
Nú er kepni ensku atvinnufje-
lagaxma byrjuð fyrir skömmu og
mun bráðlega verða skýrt frá
þeirri kepni nánar hjer í blaðinu,
eins og gert hefir verið undanfar-
in ár.
Öll fjelögin hafa haldið miklar
undirbúningsæfingar fyrir kepn-
ina og hafa þar verið reyndir
fjölda margir efnilegir knatt-
spyrnumenn. Londonarklúbburinn
Chelsea var einn meðal þessara
flolcka og á tveimur æfingum
þeirra vakti ungur ljóshærður
maður mesta athygli. Þótti hann
bera mjög af öðrum að leikni og
kunnáttu og var talinn „upp-
rennandi stjarna“. Fáir vissu þó
hver þessi maður var, lengi vel,
því hann óskaði eftir að halda
nafni sínu leyndu. Komst það þó
upp og reyndist þessi ágæti leik-
maður vera kunningi okkar frá
kappleikunum við H. I. K., Egil
Thielsen. Hann mun þó ekki ætla
að gerast atvinnumaður, þó tilboð
hafi hann fengið um það.