Morgunblaðið - 02.07.1936, Qupperneq 2

mmmsmtmm? - •
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagirai 2. júíi 1936.
Haile Selassie.
Hneykslanleg framkoma
Italskra blaðamanna.
Haile Selassie: Hvar er
öryggi smáþjóðanna?
LONDON í GÆR.
ipR til nokkurt siðferði í alþjóðamálum?
yyLJ Það er spurningin. Hvaða svar á jeg
að taka með hjeðan til þjóðar minnar?“
Þessar spumingar lagði Haile Selassie keis-
ari í gær fyrir 52 þjóðir, sem fyrir 9 mánuð-
um síðan hvöttu hann til að veita viðnám inn-
rás Itala í ríki hans.
„Blístur og hvæsir og háreysti“.
Klukkan 7 í gærkvöldi steig keisarinn fram á ræðupallinn,
og hóf mál sitt, á tungumáli sem fáir skildu, en tveir túlkar,
sinn hvorum megin við hann, þýddu jafnóðum. Hvísluðu þeir í
hljóðnema, en fulltrúar á þinginu hlustuðu í heymartól.
' ÚÍgeí.: !j£f. .Árvakur, Reykjavlk.
Ritstjörar: Jön Kjartansson og
VaJtSr Stefánsson —
„ á.íb'rgaSarína.Bur.
ItitstjörB og tffglfeitisla:
AustuRifcrjetl 8. — Slmi 1600.
!^.UBlýsingastj6ri: E. Hafberg.
Auglýslngaskrifstc "a:
Austurstræti 17. — Slmi 3700.
rari&Ua...»
váltýr Stefánsson, nr. 4220.
Árni Óla, «vra 3045.
E. Hafberg, nr. 3770.
Áskriftagjald: kr. 3.00 á mánubi.
1 lausasölu: ÍÖ aura eintakiB.
'"sh’IJJÍt 20 aurameC Lesbók.

AHir viðurkenna, að Islendingar
sjeu; 1 istelsií (þjóð. . í rauninni má
s§gja;;.a1ði:^lt ^frá fomöld, hafi þetta>
verið viðurkent, og jafnframt er
þaðj^iðyi^k^^tg að íslendingar búi
yfip. .t^Ilniikl|iHi hæfileikum, Hvergi
hefir einangrun og fásinni lagst
Jvt;ngra á þjóðina en einmitt á
þessu sviði. Listhneigðin dó hjer
a^drei.út, ekkert segir skýrar til
URi ,|át^t, .þjóðarinnar 0g upp-
burða,^le^jf!j en það, hvað listin
■var orðin einþæf og fáskrúðug á
mestu nipurlægingartímunum.
Hin gla-si'le^a sagnaritun og
þróttmikli kveðskapur fornaldar-
innar var um eítt skeið orðið að
„bragðdaufri nmu“. Og um aðra
list, en ljóðagerð var hjer vart að
tala,
Með Jónasi Hallgrímssyni hefst
endurreisn íslenskrar i jóðagerðar.
Hún var fyrirboði almennrar end-
urreisnar á sviði annara lista, þótt
■ ■ ut1 ■ an i •
sí&ar hæfist. Nú á dögum leggja
íslendingar ekki einungis stund á
frásagnarlist ;qg. Ijóðagerð. Hjer er
fjöldi málara, söngvara, hljómlist-
armanna, nokkrir myndhöggvarar
og byggingafneistarar.
Hinn fjölmenni listamannahóp-
ur hjer á landi sýnir hetur en
nokkuð annjað, hvað listhneigð ís-
lendinga er rík, og jafnvel óvið-
ráðanleg, ■— í>ví hvergi í
heimi eru lakari afkomu-
skilyrði fyrir þá, sem listir
stunda, en hjer. Listin á örðugt
uppdráttar, ekki einungis vegna
fámennis og rýrrar getu þjóðar-
innar, heldur og vegna þess, að
hver sá Hstamaður, sem sest hjer
að, hlýtur að fara á mis við margs
konar örfun, sem listamenn stærri
þjóða verða fyrir. Og auk þess
verður þess ekki vænst, að al-
menningur hjer á landi hafi jafn
fjölbreyttan listaþroska og almenn
ingur þeirra þjóða, sem um alda-
raðir hafa notið miargháttaðrar 0g
auðugrar listar.
Sýning sú, sem hjer er lialdin á
sænsku vikunni, veitir okkur ó-
venjulegt tækifæri til þess að
kynnast sumu því besta í. málara-
list NQrðurlanda. Það tækifæri
eiga menn ekki að láta ónotað.
Vöruskip Kaupfjelags Austur-
Skaftfellinga liggur nú í Horna-
firði. Er þetta þriðja ferð skips-
ins á þessu vori. Hefir það aðal-
lega flutt • kol og byggingarefni. —
Búið er að aíá og hirða að mestu
ræktunarlönd Hafnarkauptúns. Er
það með fyrsta móti. — Gras-
spíeftá er tiaáplega í meðallagi.
(F.Ú.).
Þegar keisarinn stóð á ræt-
ur til þess að tala, varð djúp
þögn í salnum, en er hann
ætlaði að fara að taka til
máls, tóku ítalskir blaða-
menn, sem staddir voru inn-
an um blaðamenn frá fjölda
annara landa á blaðamanna-
pallinum, til að æpa og
hvæsa og blístra, en þá svar-
aði hinn mikli fjöldi áheyr-
enda, sem þarna var saman.
kominn, með því að hrópa
„húrra“ fyrir keisaranum og
„lengi lifi keisarinn“, og tóku
jafnvel fulltrúarnir á fundin-
um þátt í hrópum þessum.
Keisarinn sem stein-
gerfinffur.
Titulescu, fulltrúi Rúmeníu,
stóð á fætur og mótmælti því,
að þlaðamönnunum yrði leyft
að sitja áfram, og var þá kallað
á lögregluna, og ítalirnir fluttir
á lögreglustöðina, og voru þeir
geymdir þar í nótt. (Sjá bls. 6).
Á meðan á þessum hávaða
stóð, stóð keisarinn sem stein-
gerfingur, og beið þess að há-
vaðanum linti.
Síðan tók hann til máls og sagði,
að þetta væri í fyrsta skifti, sem
þjóðhöfðingi hefði komið fram á
fundi Þjóðabandalagsins til þess
að tala. máli lands síns og þjóðar,
enda í fyrsta skifti, sem nokkur
þjóð innan Þjóðahandalagsins hefði
ratað í aðrar eins raunir 0g Abyss-
inia, og loks verið lögð að velli
með eiturgasi.
Táragas, sinnepsgas,
eiturgas-
Keisarinn lýsti því, hvernig
ítalir hefðu rekið herferð sína á
hendur Abyssiniumönnum, fyrst
með táragasi, þá með sinnepsgasi,
og loks með eiturgasi, sem þeir
hefðu dreyft yfir menn, konur og
börn, og yfir akra og uppsprettu-
lindir, svo að þær urðu banvænar.
Hann kvað engan geta gert
sjer í hugarlund þau harmkvæli,
sem saklaust fólk hefði á þenn-
an hátt þurft að líðæ, nema þá
sem hefðu verið sjónarvottar að
kvölum þeirra og dauða.
Þess vegna væri hann kominn
persónulega til Genf, að hann vildi
ekkert láta ógert, sem í hans valdi
stæði, til þess að koma fulltrúum
þjóðanna í skilning um þær horm-
ungar, sem þjóð háns hefði þurft
að líða.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Eden.
Blum.
Eden, Blum 09
Litvinoff: Vonum að
framliðinverði betri!
Fortiðin er: Ósigur
Þjóðabandalagsins.
Fuíltrúi Suður-Afríku
studdi Abyssiníukeisara.
H
LONDON í GÆR.
INNI þungu og alvarlegu ákæru Haile
Selassie á hendur 52 þjóðum, sem
eru í Þjóðabandalaginu, þar sem hinn hug-
djarfi keisari rakti ofsalaust harmsögu Abyss-
iníumanna og lýsti herleiðangri ítala á hendur
varnarlítilli þjóð, gat Leon Blum, forsætisráð-
herra Frakka, engu svarað nema þessu:
,,Jeg sje aðeins eina leið, til þess að bæta
fyrir hið liðna, en hún er sú, að tryggja það
að framtíðin verði betri“.
Breska stjórnin viðurkennir ekki vald
Itala í Abyssiniu.
Utanríkismálaráðherra Breta, Anthony Eden, gerði ekki
annað en lýsa yfir þeirri stefnu sem þreska þingið var fyrir-
fram búið að samþykkja. Hann tók það fram í upphafi ræðu
sinnar, að breska stjórnin viðurkendi ekki vald Itala í Abyssiníu.
Ef líkur væru til að áframhald refsiaðgerðanna, eða frekari
refsiaðgerðir, gætu komið Abyssiníu að nokkru liði, myndi breska
stjórnin óhikað styðja slíkar framkvæmdir.
En þar sem hún hefði komist að þeirri niðurstöðu, að
frekari refsiaðgerðir, aðrar en að grípa til vopna, gætu að
engu gagni komið, áliti hún að skynsamlegast væri að leggja
þær niður.
„Hver bjóö út af fyrir sig“!
Svarið sem Haile Selassie fekk frá Litvinoff, fulltrúa Rússa,
var í svipuðum anda og svar Leon Blums. Hann sagði, að hver
þjóð út af fyrir sig yrði að taka á sig ábyrgðina á því, að refsi-
aðgerðirnar hefðu ekki komið að tilætluðum notum. Það væri
ekki rjett, að kenna Þjóðabandalagssáttmálanum um það.
í ákvæðum 16. greinar Þjóðabandalagssáttmálans fælust
öll þau vopn, sem nauðsynleg væru til þess að stöðva hvaða ófrið
sem væri, ef þeim væri beitt. Þess vegna væri vandamálið sem
fyrir lægi það, að tryggja það, að þessum vopnum yrði beitt, og
að enginn kæmist undan því, að gera skyldu sína í þeim atriðum.
Einlægni Þjóðabandalagsin s.
Aðeins einn fulltrúi tók til máls auk keisarans, til þess
að tala máli Þjóðabandalagsins og Abyssiníumanna og
kref jast þess að refsiaðgerðum yrði haldið áfram. Þetta var
Tefata fulltrúi Suður-Afríku.
FRAMH. Á SJÖTTU S£ÐU.