Morgunblaðið - 02.07.1936, Side 5
'Fimtudaginn 2. júlí 1936.
MORGUNBLAÐIÐ
"pins og getið hefir verið hjer í blað
inu, voru til meðferðar á síð-
•asta landsfundi Sjálfstæðisflokks-
ins reglur um skipulag hans í fram-
tíðinni. Hafði þingflokkurinn haft
málið til meðferðar á síðastl. vetri,
og hafði nefnd, er þá starfaði í
því, skilað frumvarpi um þetta
efni í hendur miðstjórnar.
I þefesu máli hafði Gísli Sveins-
son alþm. framsögu á landsfund-
inum, og flutti hann það erindi
sitt á fyrsta fundardegi (17. júní)
hjer í Reykjavík, en að öðru leyti
igekk fundurinn Prá málinu á
Þingvöllum.
Um skipulag flokka alment fór
framsögumaður m. a. þessum orð-
um:
*
1 öllum „lýðfrjálsum löndum“,
sem svo eru kölluð — og ísland
'kvað teljast til þeirra —. eru
flokkarnir (þ. e. stjórnmálaflokk-
ar) höfuðuppistaðan í hinum
margbrotna þjóðmálavef. Svo er
það orðið, þótt ekki þyrfti svo
að vera ófrávíkjanlega. En úr því
svo er, og meðan svo er, er flokks-
starfsemin að sjálfsögðu hin þýð-
ingarmesta, því að þar eru ráðin
og undirbúin, og stundum nærri
því framkvæmd, hin ábyrgðar-
mestu málefni þjóðfjelagsins.
Formið „frjáls þjóð“, „lýð-
“frjálst land“, krefst þess, að
'fólkið, lýðurinn sje ,,up])-
lýstur“, kunni skil á svo sem öll-
uim opinberum efnum, er til þjóð-
mála teljast, og má segja, að gerð
sje nokkur tilraun til þess að láta
•svp verða með þeirri uppfræðslu,
sem öllttm þjóðfjelagsborgurum er
'í tje látin á vissum aldri. Og þó
leikur eigi adlítill v:afi á því, í
hugum ýmsra, hvort eigi er hjer
að nokkru tekið með annari hendi,
'það sem veitt er með hinni, óbein-
'línis, — því að það, sem almenn-
UM SKIPULAG
SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS.
ingur síðar les um stjórnmál (sem ’
hjer skifta máli), er, vitanlega öll-
um, á víxl litað eftír flokkum, og
stundum brjálað og umhverft, en
það er ekki einungis, að alþýðu
sje ætlað að trúa öllu slíku, helst
blint, lieldur er raunin sú oft, að
því er trúað, og það starblint.
Þarf eigi að styðja það með dæm-
um, sem daglega er að gerast fyr-
ir sjónum allra þeirra, er nokkuð
fylgjast með þeim hlutum.
Lýðræði ber með sjer flokksræði
í einhverri mynd, misjafnlega á-
berandi, og þá er eitt aðalatriðið
y að ganga svo vel frá þeim hnút-
um, að öllu sje óhætt, að vit sje
í því ráðlagi, en ekki óvit.
Og að öll ráð verði sem best ráð-
in, og þó sem mest að vilja al-
mennings í landinu.
Fólkið kýs sjer fulltrúa til þess
að fara með málin á vissum vett-
vöngum, en á þó ekki þar með að
vera „sett út úr spilinu“, heldur á
það að vera kvatt til þátttöku í
undirbúningi, og að nokkru í af-
gerð ýmsra mála, við og við og á-
valt eftir þörfum. Það er ekkert
„lýðfrelsi“ að mega t. d. aðeins
kjósa mann eða menn á þing, þótt
það sje hinn mikilsverðasti rjett-
ur, ef fólkið þess á milli er kúgað
eða vilji þess að vettugi virtur,
jafnvel þar, sem enginn mauður
rekur til. En vandratað getur ver-
ið meðalhófið, því að fólkið á held-
Aðalfundoc
Læknafjelags Islands
hefst föstudaginn 3. júlí n. k. kl- 4 síðd. í Rannsókna-
,stofu Háskólans.
DAGSKRÁ:
Föstudag 3. júlí, kl. 4:
1. Stjórnin gerir grein fyrir störfum s.l. árs.
2. Lagðir fram endurskoðaðir reikningar.
3. Kosin stjórn og endurskoðendur.
4. Árstillag ákveðið-
5. Siglingasjóður Læknafjel. Islands.
6. Önnur fjelagsmál.
Kl. 6:
Dr. med. Skúli V. Guðjónsson, yfirlæknir, fyrir-
lestur: Nýjustu vitamínrannsóknir.
KI. 9:
Próf. dr. med. C- Sonne, yfirlæknir, fyrirlestur:
Sjálfvalið efni.
Laugardag 4. júlí, kl. 3 s.d.:
1. Próf. dr. med. C. Sonne, yfirlæknir, fyrirlestur:
Sjálfvalið efni.
2- Yfirlæknir M. J. Magnús, fyrirlestur: Holds-
veikin.
3. Dr. med. Skúli V. Guðjónsson, yfirlæknir, fyr-
irlestúr: Iðjusjúkdómar.
'Sunnudag 5. júlí:
Samsæti að Hótel Borg kl. 8 síðd.
ur ekki ætíð tilkall til þess að
grípa fram í fyrir þeim, sem það
liefir falið umboð sitt til þess að
fara með ákveðin mál fyrir þess
hönd. — Að því að koma þessu
öllu fyrir, miðar flokksskipulagið.
Þetta flokksskipulag er nokkuð
mismunandi hjá stjórnmálaflokk-
unum, sumstaðar lausara, annars-
staðar fastara, og svo er einnig nú
komið hjer á landi. Ekki mun hjer
vera neinn stjórnmálaflokkur, sem
beinlínis neitar lýðræðinu með
öllu, og höfuðflokkarnir þykjast
allir hylla það. í raun rjettri mun
skipulagið einbeittast hjá Alþýðu-
flokknum (sósíalistum), enda
stappar nærri, að þar ríki alþjóð-
leg harðstjórn. Næstur kemur hjer
Framsóknarflokkurinn, og hafa
„handjárnin“ þar verið misjafn-
lega rómuð. Lausust hefir
fram að þessu verið uppbygging
Sjálfstæðisflokksins, enda erfiðast
við að fást, þar sem hann hefir
ekki viljað vera einnar „stjettar“,
heldur allra stjetta flokkur, með
hagsmuni alþjóðar fyrir augum, í
hvaða stöðu eða við hvaða at-
vinnugrein sem mennirnir eru.
*
T.ilgangur skipulagsnef ndar,
þingflokksins lalls og miðstjórnar,
var. sá, að komið yrði á þessi mál
nokkurri festu, er til frambúðar
gæti orðið, svo að bæði kjósend-
ur flokksins — Sjálfstæðismenn í
landinu — og þeir, sem með full-
trúaumboð þeirra fara, mættu
sæmilega við una. Að þessu hníga
reglur þær um skipulag Sjálfstæð-
isflokksins, sem landsfundurinn
afgreiddi á þriðja degi, og voru
þær mjög í samræmi við frum-
varp það, sem fram var lagt.
Þessar samþyktu skipulagsregl-
ur verða nú gefnar rit að tilhlutun
miðstjórnar Sjálfstæðisflokksins
og sendar öllum þeim, sem hlut
geta átt að máli, en verða í heild
sinni eigi birtar á annan hátt, með
því að þær varða, eins og gefur að
skilja, Sjálfstæðisflokkinn einan.
Nokkur höfuðatriði eru þó þess
eðlis, að rjett þykir iað gera þau
heyrinkunn.
*
Miðstjórn Sjálfstæðisflokksins
er framkvæmdarstjórn lians og
ræður mestu um daglegar afgreiðsl
ur og fyrirfallandi mál. En yfir-
stjórn flokksins er þó svonefnt
Flokksráð, sem hvert hjerað lands-
ins á fulltrúa í, og er samkomum
þess hagað eftir ákveðnum reglum.
Og í þriðja lagi eru Landsfundir
flokksins einn ráðaJaðili um mik-
ilvæg mál, — og er Miðstjóniin
kosin iaf honum og Flokksráði. Er
og ákvarðað, hvenær Landsfund-
ir komi saman o. s. frv.
En úti í kjördæmum landsins
stjórna Hjeraðsnefndir málefnum
Sjálfstæðisflokksins, þeim, er sjer-
mál geta talist hvers einsfcaks
kjördæmis, en þær standa í beinu
sambandi við Miðstjórn og eru um
leið fulltrúanefndir fyrir kjósend-
ur kjördæmisins, er mynda með
sjer fjelög (Sjálfstæðisfjelög) fyr-
ir hvern hrepp eða kjördeild, —
en þau snúa sjer um öll flokksmál
til hjeraðsnefndanna, eftir því,
sem þörf krefur. Þessir aðiljar
ráða og mestu um tilnefning
þingmannsefnis fyrir flokkinn í
kjördæmi hverju, með öðrum orð-
um kjósendur sjálfir, sem um það
geta einnig leitað atbeina Mið-
stjórnar.
Eru svo um alt þetta all-ná-
kvæm ákvæði, að því er snertir
tilhögun og framkvæmd. — Má
telja alveg víst, að með Reglum
þessum verði sköpuð ánægja með
flokkssta.rfið innan Sjálfstæðis-
flokksins, og að með þ'eim verði í
framkvæmdinni flokksfylginu
siglt í heila höfn, en aftur á móti
komist hjá þeim blindskerjum.
sem hinir stjórnmálaflokkar lands
ins hafa nú að flestra skynbærra
manna dómi laskað skip sín á.
Sj álfstæðisflokksins bíður mikið
þjóðþrifastarf í landinu og mun
honum einnig vaxa ásmegin við
hið nýja skipulag, sem' honum
hefir nú verið fengið og líklegt er
að muni farsællega reynast.
hefir hlotið
besfu meðmœlft
SfjV
l.i J iokt*n
F I X
sjálfvlrkf
þvottaefnl
|)vær taoið
yöar nteöan
bjer sofið oe
hviiisu —
MiLAFLUTttíNGSSKKaSTöFA
Pjetur Magnússon
Einar B. Guðmundsson
Guðlaugur Þorláksson
Pímar 3602, 3202, 2002
Austurstræti 7.
Skrifstofutími kl. 10—12 og 1—6.
Sjómannasagan Mistur:
FRAMH. AF FJÓRÐIJ SIÐU.
fólkið, má geta þess, að fyrir það
er stór sjerstakur borðsalur og eru
þar skápar fyrir hvern til þess að
geyma í föt sín og smádót.
'y'JELARNAR eru mjög merki-
legar, sjerstaklega sú, sem mót-
ar kexkökurnar og stimplar á þær
tegundarnafn. Áður en hún tekur
til starfa, er kökudeigið marghnoð-
að í öðrum vjelum, og tekur hún
við því í liæfilega þylrkum og
breiðum lengjum, sker þar úr smá-
kökur, tekur sjálf frá alt sem
skerst úr, en skilar kökunum á
sjerstakan bakka, sem síðan er lát-
inn beint inn í bökunarofninn.
Þessi bökunarofn er líka mesti
galdragripur. Það er ekki kynt
undir honum sjálfum. heldur í
miðstöð í sjerstöku herbergi. Inn
í bálhohð Hggja vatnspípur frá
bökunarofninum, og það er hitinn
frá þeim, sem hitar upp ofninn.
Ekkert sót, engin óhreinindi eða
dust geta komist þar að.
| fdanlegar
I fegrunar-
I °9
snyrtivörur. i!
í ■
| ReyHjavíkur |
•I* TY _ _ s j | ! I
| Hjukrunardcildin. ö
»»»»««»»♦»««♦»»»»♦»»»p♦»»«#
Á þessn stutta yfirliti ætti menn
að geta sjeð, að hjer er um vax-
andi framtíðarfyrirtæki að ræða,
eitt af þeim, sem íslenskum iðnaði
er sómi að.
Ef þjer ferðist til Noregs, þá búíð á
HOTEL ROSENKRANTZ,
Tyske Bryggen, Bergen.
Stórt og gott hótel með lágu verði á her-
bergjum og máltíðum.
Heitt og kalt vatn, bað og sími.