Morgunblaðið - 04.02.1944, Side 11
Föstudagtcr 4. febráar 1944
MORGUNBLAÐIÐ
11
unum
þeim.
„Þið Japanar og sjálfsmorð-
in ykkar“, sagði hún og brosti.
„Hafið þið allir einhverja
kviðristuhneigð, eða hvað?
Mjer var sýnt fjall í Japam, og
mjer var sagt, að ungt fólk
kastaði sjer niður af því í
hundraðatali, aðeins til að
gefa veisluhöldum hátíðlegan
endi. Er þetta satt? Það er
smitandi eíns og mislingar
meðal okkar Evrópuþjóða!“
„Miharayana í Oshima. Já,
það er satt, margir fremja
sjálfsmorð þar án nokkurrar
ástæðu og næstum af því, að
það er tíska. Það er erfitt að
skýra það“, sagði Yoshio hugs-
andi. „Yeistu það, Jelena, að
yngri bróðir minn batt enda á
líf sitt með kviðristu og gerði
með því Hf mitt hlægilegt og
tilgangslaust. Gagnslaust og
óvirðulegt. Það er miklu meiri
heiður að vera nafn á töflum
forfeðranna en fjórði blaða-
maður við annars flokks dag-
blað, og auðveldara einnig,
það get jeg fullvissað þig um“.
Athygli Helen vaknaði á ný.
„Eitt „komplexið enn“, sagði
hún og brosti. „Kain og Abel? ^
Ertu afbrýðissamur í garð Shanghai“, sagði Yoshio við
drepa Chiang Kai Shek? ESa
ætlarðu að binda sprengikúltx
við mitti þjer og sprengja sjálf
an þig í loft upp?'“ sagði hún
gletnislega, Uppörfandi hugs-
un hafði skotið upp í huga
hennar. Hver veit, nema Frank
sitji í anddyrinu og tali við
Madarne Tissaud, þegar jeg
kem til baka. Ef til vill er þetta
alt ofur einfalt. Gott kvöld.
Frank, mun jeg segja, við skul-
um drekka einn kaffibolla sam
an, áður en jeg fer.
„Hjerna er Sakuran“, sagði
Yoshio, og bifreiðin nam staðar.
Sjeð frá strætinu leit þriggja
hæða húsið út eins og önnur
hús. Það var rússnesk matvöru
verslun öðrum megin við r, n •
ganginn og frönsk klæðskíra-
verslun hinsvegar. En ga.ðar-
inn, sem inngangurinn iá inn
í, var gróðursettur í japi sk-
um stíl, og bak við hann st&ð
annað hús, illa upplýst, með
pappírsrúðum, nokkuð góð eft-
irlíking af japanskri krá.
„Töfrandi", sagði Helen og
staðnæmdist til að horfa á það.
Kvöldblærinn skrjáfaði í
bambusviðartrjánum, og vatn
seytlaði 1 steinþrónum.
Hjerna getur maður gleymt
bróður þíns og öfundsjúkur yf-
ir dauða hans? Hefir þjer aldrei
hugkvæmst, að hinir lifandi
hlið hennar.
„Við skulum að minsta kosti
reyna það“, svaraði Helen,
geta drýgt hetjudáð og getið andVarpaði og gekk áfram.
sjer orðstír? Mjer virðist þið
Japanar leggja altof mikið upp
úr dauðanum“.
Yoshio íhugaði orð sín. „Þú
hefir á rjettu að standa, Jel-
Það var tekið á móti þc'im í
samræmi við allnr kurteisis-
venjur; krjúpandi þjónustu-
stúlkur tóku við skónum þeirra
á fyrsta trjeþrepinu, kurteis
ena“, sagði hann fljótmæltur kona í dökkum kyrtli vísaði
og' næstum of hávær. „Þess- þeim upp þröngan stiga inn í
vegna er jeg núna að reyna að herbergi, þar sem gólfið var
framkvæma vandamikið starf þakið mottum. Enn aðrar þjón-
fyrir Dai Nippon". | ustustúlkur komu með ljósa,
„Dai Nippon — er það blað- þunna kyrtla, blævængi og
ið þitt?“ spurði Helen, og hug- ' silkipúða- og litla krús með
ur hennar beindist á aðrar heitu víni. Helan, sem hafði
brautir. Yoshio gramdist það síðustu klukkustundirnar skolf
snöggvast, en svo áttaði hann ið úr kulda og taugaæsingi,
sig á, að kæruleysi hennar var drakk það með áfergju. Höf-
bara uppgerð. Hann gleymdi uðverkurinn fjarlægðist, hann
altaf, að Jelena vár njósnari var engu minni en áður, en
o'g miklu reyndari en hann á hann færðist fjær, eins og
þéim sviðum. ( hann væri ekki lengur í höfði
„Þú hlýtur að vita, hvað Dai hennar, heldur í einhVerri alt
I ■»»
Nippon er? Japan, hið mikla annari manneskju.
Nippon, Jelena, fósturland j „Ertu búin að gleyma öllum
mitt. Forðum gat jeg aðeins siðunum?“ spurði Yoshio, þeg-
lýst því fyrir þjer, en nú hef- j ar hann sá, að Helen horfði á
urðu sjálf sjeð það og veist, sessurnar án þess að krjúpa.
hversu fagurt Dai Nippon er. Hún kraup þegar niður og
Ertu enn hissa á, hversu fúsir
Jápanar eru til að deyja fyrir
fóst.urjörðina?“
• „Deyja, altaf að deyja. Þið
eruð búnir að fá það á heil-
ann —
„Eða lifa — þú hefir rjett
fyrir þjer. Að lifa fyrir Dai
Nippon“. ij |
Maðurinn er drukkinn, hugs
aði Helen um leið og hún virti
fyrir sjer rjótt andlit hans og
hlústaði á mas hans. Það voru
rauðir dílar á háum kinnbein-
um hans. Hún mundi, að meðal
hinna gulu, smávöxnu sor.a
Dai Nippon var litið á rauðar
kinnar sem smánarlegt ein-
k,enni drykkjuskapar. Dai Nip-
pon, ekki nema það þó!
„Þú varst eitthvað að tala
um þýðingarmikið starf, sem
þú ættir að inna af hendi, Yo?
„Komplex nr. 3“, sagði Hel-
en og fjekk sjer vænan gúl-
sopa.
„Land okkar er fagurt, þjóð-
in iðin og heiðarieg. Við skuld-
um ekkert, við sníkjum ekki af
neinum, hvorki hjálp nje pen-
inga, við kaupum meira frá út-
Iöndum en við flytjum út, við
virðum lög lands vors og allra
annara landa, sem við gistum,
við erum hlutlausir gagnvart
öllum trúarbrögðum, við fram-
leiðum fagra hlutí fyrir lítið
fje, við erum sparneytin og
opinská, reglusöm og fram-
sækin — hvað hefir heimurinn
út á okkur að setja?“' spurði
Yoshio, sem hafði orðið enn
mælskari við heita vínið. Hann
þagnaði skyndilega, skelfdur
yfir sjálfhælni sinni og skorti
á hógværð. „Auðvitað er land
okkar lítið, og ekki sambæri-
legt við önnur“, bætti hann
við fyrir siðasakir".
„Lítið og hógvært“, sagði
Helen og var skemt. „Og troð-
fult af hermönnum, sem eru
reiðubúnir til að leggja lífið í
sölurnar fyrir það, og stjórn-
að af hernaðarklíku, sem rýf-
ur alla samninga, og fimm vold
ugum ættum, sem keisarinn er
fangi hjá. Og svo leggið þið út
í styrjaldir og notið Koreu,
Manschúríu og Kína fyrir or-
ustuvelli. Sparneytin, opinská,
reglusöm og framsækin þjóð.
Það getur vel verið satt. En
eru þetta eiginleikar til að á-
vinna sjer hylli annara? Hefir
þú nokkurn tíma vitað til, að
skólapiltur, sem kann lexíur
sínar allra best og er þess-
vegna reigingslegur, sje elsk-
aður í bekknum? Þið eruð litla
verslunin á horninu, sem selur
alt fimm centum ódýrara, og
þið eruð unglingurinn, sem
hefir eignast nýja byssu og
r-T.
Stjúpsysturnar tvær
Æfmtýri eftir P. Chr Asbjörnsen.
2.
það sem þú viít af ullinni, en afganginum skaltu vefja
um hálsinn á mjer, þá skal jeg hjálpa þjer einhvem tíma
seinna.“ Jú, stúlkan var ekki lengi að taka skærin, og
hrúturinn lá kyr á meðan, og hún klippti hann svo vel,
að hann fjekk hvergi minstu rispu, hvað þá skurði. Svo
tók hún meirihlutann af reifinu, vafði afganginn um háls-
inn á hrútnum, hengdi skærin aftur á hornið á honum
og hjelt áfram.
Skömmu síðar kom stúlkan að stóru eplatrje, sem var
fult af eplum, svo greinar þess svignuðu niður að jörð
undan þunganum, og upp við stofninn stóð lítil stöng. „Æ,
gerðu svo vel og tíndu af mjer eplin, stúlka mín, því það
er svo þungt að bera svona mikið af þeim, en í öllum
bænum farðu varlega, svo þú meiðir mig ekki. Þú mátt
svo borða öll þau epli, sem þú hefir lyst á, en legðu svo
afganginn að rótum mínum, — en seinna getur verið að
jeg geti hjálpað þjer eitthvað í staðinn fyrir þenna
greiða“. Jú, stúlkan tíndi þau epli af trjenu, sem hún náði
til, en síðan tók hún stöngina og sló hin niður, en fór
ósköp varlega að því. Svo borðaði hún sig sadda, en lagði
afganginn af eplunum við rætur trjesins.
Enn gekk hún langar leiðir, uns hún kom að stórum
bæ, en þar bjö tröllkerling með dóttur sína. Þarna fór
stúlkan inn og spurði, hvort hún gæti ekki fengið þar
eitthvað að gera. „Æ, ætli sje nokkuð gagn í þjer“, sagði
tröllkerlingin. „Við höfum nú haft margar þjónustustúlk-
urnar hjerna, en engin af þeim hefir getað neitt gert“.
En stúlkan bað ósköp vel og fallega um að fá að vera
þar og gera eitthvað, svo þær tóku hana þá loksins, og
tröllkerlingin fjekk henni sáld, og sagði henni að sæk^ja
vatn í það. Stúlkunni fanst heldur ósanngjarnt að ætlast
til þess að nokkur gæti sótt vatn í sáld, en fór samt,
og þegar hún kom að brunninum, sungu smáfuglarnir:
„Límdu í bæði leir og strá“.
Þetta gerði stúlkan og þá gat hún vel borið vatn í sáld-
inu, en þegar hún kom heim með vatnið og kerling sá
sáldið, sagði hún: „Þetta eru ekki þín eigin ráð“.
Síðanu sagði tröllkerlingin, að stúlkan skyldi fara út í
fjós og moka flórinn og mjólka kýrnar, en þegar hún kom
þangað, var skóflan svo stór, að hún rjeði ekkert við hana.
Hún vissi nú ekkert hvernig hún átti að fara að, en fugl-
arnir sungu að hún skyldi taka vöndinn, sem fjósið var
sópað með og bera örlítið af mykju út á honum, þá myndi
svaraði: „Næstum því, en þeir
rifjuðust upp fyrir mjer, þeg-
ar við vorum í Japan“.
„Hversu lengi vóruð þið í
Japan?“
„Jeg man það ekki upp á
víst. Sex vikur ef til vill“.
„Og líkaði þjer vel þar?“
„Já, litli föðurlandsvinur“,
sagði Helen og brosti. „Mj.er
líkaði vel þar“. Hún drakk úr
litlu krúsinni og sagði hug-
hreystandi: „Mjer geðjaðist í
raun og sannleika vel að þínu
ágæta Dai Nippon. Jeg hefi
þegar rifist við alla Englend-,
inga í Shanghai út af því,
hversu mikill Japanavinur jeg
er“.
„Við erum lítið elskuð þjóð“,
jsagði Yoshio dapurlega. „Og
við eigum það ekki skilið.
Geturðu sagt mjer, hversvegna
Hvað er það? Attu ef til vill að engum geðjast að okkur?‘
Það er nokkuð síðan, að
maður nokkur kom inn í eitt
af frægustu brauðgerðarhús-
um New York borgar og bað
um, að það yíði bökuð kaka af
vissri tegund, en hún yrði að
vera eins og „s“ í laginu. Hann
bað um, að hún yrði fallega
skreytt að utan og sagði enn-
fremur, á hvaða degi hún ætti
að vera tilbúin.
Daginn áður en kakan átti
að vera tilbúin, kom maðurinn
í brauðgerðarhúsið til þess að
vita, hvernig gengi með tilbún-
ing hennar. Það var þá þegar
búið að ljúka við kökuna, en
þegar maðurinn sá hana, varð
hann mjög reiður og hrópaði:
„Ó, þetta er alt ramskakt.
Þjer hafið gert kökuna í lag-
inu eins og stórt „S“, en jeg
vildi hafa hana eins og lítið
„s“. Það verður að laga þetta
og hún verður að minsta kosti
að vera tilbúin á morgun“.
Bakarameistarinn sá, að mað
urinn var svo æstur, að það var
tilgangslaust að reyna að
malda neitt í móinn. Hann
sagði, að þetta hefðu verið
mistök og að reynt yrði eftir
mætti að bæta úr þeim.
Daginn eftir kom svo mað-
urinn aftur og var þá búið að
breyta kökunni og gera úr
henni lítið „s“.
„Þetta er ágætt“, hrópaði
hann, „þetta er einmitt hin
rjetta lögun“.
Hann dró upp veskið og borg
aði kökuna.
„Herra“, sagði bakarameist-
arinn, „hvert á að senda kök-
una, eða ætlið þjer að taka
hana með yður?“
„Ó, það er alt í lagi með
það“, sagði maðurinn og band-
aði frá sjer með hendinni, „jeg
borða hana bara hjerna“.
★
Góð bók er góður vinur.
★
„Jeg er altaf lasinn nóttina
áður en jeg legg af stað í ferða-
lag“.
„Hversvegna leggurðu þá
ekki af stað einum degi fyrr?“
★
„Hvernig var það, hitti jeg
þig ekki á Seyðisfirði í fyrra-
sumar?“
„Nei, jeg hefi aldréi komið
þangað".
„Ekki jeg heldur“.
„Það hljóta þá að hafa ver-
jð einhverjir tveir aðrir menn“.
★
Betra er að vera einn síns
liðs en í vondum fjelagsskap.
★
Búðarþjónninn: „Ó, herra,
það er Skoti þarná frammi,
sem bað um að fá keypt eitur
fyrir 10 cent. Hann ætlar að
fremja sjálfsmorð. Hvernig er
hægt að bjarga honum?“
Forstjórinn: „Segðu honum,
að það kosti 25 cent“.
★
Hún: — Er það ekki dásam-
legt, hvað einn lögregluþjónn
getur stjórnað þessari gífurlegu
umferð?
Förunautur hennar: — Þjer
ættuð að heyra, hvað bílstjór-
arnir sem bíða segja um það.
★
— Von er draumur vakandi
manns.