Morgunblaðið - 29.02.1944, Síða 7
>riðjudagur 29- febr. 1944.
MORÖU XB L AÐ19
7
HUGLESARINN DUNNINGER —
JOSEP JDunninger, sem
skilgreinir sjálfan sig sem
sálkönnunarmeistara, held-
ur því ákveðið fram á hin-
um undraverðu útvarps-
kvöldum sínum, að afrek
hans í huglestri og fjar-
skynjan sjeu ekki yfirnátt-
úrlegs eðlis, en „þriggja ára
barn gæti framkvæma þau
•— með þrjátíu ára æfingu“.
Dagskrárliður Dunning-
ers er eitt hið furðulegasta,
sem berst eftir öldum ljós-
vakans. Sálkönnunarmeist-
arinn situr við borð, alveg
eins og kaupsýslumaður —
og látið yður ekki til hugar
koma, að hann sje það ekki.
Við lanvt borð situr þriggja
manna dómnefnd, ætíð val-
inkunnir og trúverðugir
borgarar. í áheyrendasaln-
um eru um það bil þrjú
hundruð manns, og allir
bíða þess með mikilli eftir-
væntingu, hvort maður
þessi uppi á leiksviðinu
geti í raun og veru lesið hin-
ar instu hugsanir.
Eftir að kynningum og
skýringum er lokið, kemur
hreyfing á Dunninger við
borðið, og hann starir út yf-
ir áheyrendahópinn. Það
er ekkert einkennilegt við
þetta, nema hvað dálítil
Shakespeares líking er í
röddinni.
„Einhver kona“, segir
hann eins og hann væri að
spvrja um klukkuna, ,,ein-
hver kona er að hugsa um
stafina T og 0“. Kona rís á
fætur og rjettir upp hend-
ina.
„T-ið“, segir Dunninger,
„merkir Tojo, páfagaukinn
yðar, en O-ið merkír gull-
fiskinn yðar“.
„Það er rjett“, stynur kon
an upp og hnígur siðan aft-
ur ofan í sæti sitt. Undrun-
aralda fer um salinn.
Engin svik hafa sannast.
AUÐVITAÐ grunar yð-
ur, að Duninger hafi verið
búinn að koma sjer saman
um þetta við páfakaukskon
una. En Dunninger lætur
hvern og einn sverja, að
það sje ekki um neitt leyni-
makk að ræða. Það er einn-
ig eðlilegt að gera ráð fvrir
því, að ef Dunninger hefði
svik í frammi, þá myndi
einhver kona koma upp um
hann. Tugir manna hafa stað
ið upp í áheyrendasalnum
og staðfest, að hann hafi les
ið hugsanir þeirra. Ekki
einn einasti maður hefir
freistað að vinna sjer inn
65.000.00, sem Dunninger
hefir heitið hverjum þeim,
er sannað geti, að hann hafi
„bandamenn, hjálpaimenn
eða samleikara"
Dunninger er auðvitað
gamall í hettunni sem töfra
maður. Hann hefir lýst sjálf
an sig „síðastan þeírra, sem
borið hafi hið mikla heiti
töframaður“. Hann sagaði
kvenmann í átta hluta — og
voru þetta endurbætur
hans á tækni fyrri töfra-
manna, er söguðu kvenmann
aðeins í tvent. Þegar hann
langaði verulega til þess að
t -r .. .
Eftir Earl Sparling
Grein þessi fjallar um mjijg mcrkilegan mann í
Bandaríkjunum, sem virðist geta, með næstum full-
kominni nákvæmni, lesið hugsanir fólks. — Höfundur
greinarinnar telur hjer upp fjölda dæma. er virðast
sanna það, að hjer sje um að ræða furðulcgt fyrirbrigði.
Greinin er þýdd úr „Reader’s Digest“.
framkvæma eitthvað mergj
að, þá Ijet hann ííl hverfa
í loftinu. Hann var einka-
vinm' Harry Houdini sem
arfleiddi Dunninger að ýms
um tækjum sínum.
Fyrir tíu árum síðan fóru
andatrúarmiðlarnir mjög í
taugarnar á honum, svo að
hahn tók að áreita þá. Lof-
aði hann hverjum þeim
miðli 65.000.00, er íramleitt
gæti andafyrirbrigði, sem
hann ekki annað hvort gæ.ti
endurframleitt eða krufið
til mergiar. Margir revndu
að vinna til fjárhæðar þess-
arar, en engum heppnaðist
það. Hann sannaði, að einn
miðillinn framleiddi högg-
hljóðin frá öndunum með
því að láta braka í liðamót-
um tánna. Viðurkendi hann
að þetta gæti hann ekki gert.
Osýnileg orustuskip.
FYRIR skömmu bauð
Dunninger flota Bandaríkj-
anna töfrakunnáttu sina. •—
Kom hann með tillögu um
það að gera orustuskip ó-
sýnileg. — Flotaforingjarnir
hafa sennilega ekki hevrt
um hæfni hans við að láta
lifandi fíla hverfa, því að
þeir tóku hugmynd hans
fremur tómlega. Dunninger
vill ekki útskýra þessa hug-
mynd sína með þeim for-
sendum, að hún sje bæði
hernaðarlegt leyndarmál og
töfraleyndarmál.
Útvarnssendingar hans
eru undraverðar, jafn vel
þegar hann á erfitt með úr-
jlausnirnar. Einhver er að
hugsa um stafinn E, segir
hann, en E-ið virðist eitt-
hvað einkennilegt. Dunn-
inger er áugsýnilega ráð-
þrota.
Maður stendur á fætur og
útskýrir málið: „Jeg er að
hugsa um grískt S“.
„Jæja, jeg kann ekki
grísku“, segir Dunninger,
„en jeg sje líka þríhyming“.
„Það er rjett“.
„Og T.“
„Það er lika rjett“.
Ef til vill hefir þetta ver-
ið eitthvert grískt háskóla-
fjelags heiti. Dunninger fer
ekki frekar út í þá sálma.
Hann er búinn að fá alveg
nóg af grískunni.Hann snýr
sjer i skyndi að næsta fórn-
arlambi.
„Einhver er að hugsa um
upphafsstafina M. L.“
Maður rís á fætur i ní-
undu sætaröð.
„Eru þetta .upphafsstafir
í .náfni einhvers hjer inni?“
,,Já“.
„Þeir eru upphafsstafir í
nafni konunnar, sem situr
vður til hægri handar“.
„Mjer til vinstri handar“.
Dunninger hlær. „Jæja,
mjer getur skjátlast. Hægri
hlið mín er vinstri hlið yð-
ar. Nafn konunnar er Levy“
..Það er rjett“.
„Og þjer eruð að hugsa
um símanúmer. Númerið er
Trafalgar 7-6796“.
„Já . . . Trafalgar 7-6797“
Ðunninger ypti öxlum. —
Hann tekur það skýrt fram
í hverri dagskrá, að hann
geri ekki kröfu til að telj-
ast meir en 90'v nákvæm-
ur.
Dunninger hefir góðar
tekjur.
ENGINN sjerstakur ber
ábyrgð á dagskrárlið þess-
um, enda gerir Dunninger |
þetta einungis til gamans.
Hann vinnur þó fyrir um *
það bil 20.000.00 á viku í
umíerðasýningum. — Hann
segir með hinni einkenn- í
andi hógværð sinni, að hann
sje tekjuhæsti einka sam-
sæta skemtarinn í heimin-
um. Ef til vill er hann það
ekki, •en hann hefir fengið
um 10.000.00 fyrir eitt ein-
asta kvöld.
Hann fullyrðir, að sjer-
hver geti að einhverju leyti
lesið hugsanir. Leiðbeining-
ar hans eru þær, að send-
andinn einbeiti hugsuninni
eins og hann mögulega geti
og móttakandinn hugsi sjer
svart spjald og skýri síðan
frá, hvað hann sjái skráð á
það með hvitu letri.
Dunninger er 47 ára að
aldri, íremur hávaxinn,
traustbvgður maður, með
hár, sem tekið er að þvnn-
ast, og augu, er bæði bætti
telja sljóf og stingandi. Auk
þess að vera töframaður og
huglesari, er hann einnig
dáleiðandi. Öðru hverju er
hann kvaddur af læknum
til þess að dáleiða einstaka
sjúklinga og hefir starfað
þannig í að minsta kosti
þremur sjúkrahúsum.
Faðir Dunningers kom
til Bandaríkjanna frá Baj-
ern, og gerðist þar vefnað-
arframleiðandi. Hann er nú
látinn. Dunninger er ó-
kvæntur og býr með móður
sinni í íbúð í Bronx. Hann
kveðst hafa uppgötvað fjar-
skynjunargáfu sína strax í
mentaskólanum. Hann var
ljelegur í reikningi og reikn
aði dæmin oftast skakkt En
hann komst að raun um
það, að ef hann aðeins gat
sjer til um svarið, þá fekk
hann oftast rjetta útkomu.
Eftir það kveðst hann hafa
tekið að gera foreldra sína
forviða með því að segja
þeim hver \ræri að hringja
til þeirra í simann, og
hver væri að koma í heim-
sókn, þegar djTabjallan
hringdi.
Eins og flestir drengir
reyndi hann að fremja töfra
brögð, en ólíkt flestum öðr-
um drengjum lagði hann
mikið á sig við þetta.
Enda þótt hann Væri fvrst
og fremst töframaður, tók
hann að Iesa hugsanir fljót-
lega eftir að hann fór að
koma opinberlega fram. —
Margir huglesarar hjeldu þá
sýningar, og áheyrendurnir
töldu sjálfsagt, að þeir
hefðu hjálparmenn. —- En
orðstír hans breiddist skjótt
út., og tienir menn tóku að
bjóða honum i einkasam-
kvæmi til huglestrar.
Dunninger hefir heimsótt
Roosevelt.
ROOSEVELT forseti, hef
ir tvisvar boðið honum til
hvíta hússins. í síðara skift-
ið var um raunverulegan
ráðuneytisfund að ræða.
Fyrst las Dunninger hugs
anir forsetans.
„Þjer hugsið: „Verður
Hammy Fish eða Huey Long
kjörinn næsti forseti?“
„Það er rjett“, sagði for-
setinn hlæjandi.
Dunninger sneri sjer að
Morgenthau, fjármálaráðh.,
og sagði honum að hann
hefði fimm dollara seðil í
vasanum og tilgreindi núm-
er hans. Morgenthau dró
upp seðilinn og athuga núm
erið.
„Þjer hafið rjett fyrir yð-
ur“.
Þá sneri Dunninger sier
að Hull utanríkisráðherra.
„Þjer hugsið: Jeg vildi að
jeg gæti á sama hátt lesið
hugsanir konunnar minn-
ar“.
„Alveg rjett’ý sagði ráð-
herrann, og forsetinn rak
upp einn af tröllshlátrum
sínum.
Frú Roosevelt sagði nokk
uru siðar, dálítið tauga-
óstyrk: „Hann er svo ein-
kennilegur, að ýmsum
myndi ekki geðjast að því
að hafa hann ætið nálægt
sjer“.
Þannig var augsýnilega
skoðun Calvin Coolidge. —
Coolidge bauð honum að-
eins einu sinni til hvíta húss
ins. Dunninger las þá upp
orðrjetta setningu úr einka
brjefi, sem forsetinn hafði
ritað þá um daginn, og var
honum aldrei boðið aftur.
Miljónamæringinn Bar-
bara Hutton fekk hann einu
sinni til þess að lesa hugs-
anir sínar. Hann sagði, að
hún væri að hugsa um setn
inguna: „Ef þjer eigið tvö
brauð. þá seljið annað og
kaupið lilju“. Það er ekki
gott að giska á það, hvar
Barbara hefir rekist á þessa
setningu, en þó er enn
furðulegra,. hvemig Dunn-
inger uppgötvaði hana.
Hann verður að skilja
tungumálið.
DUNNINGER reyndi að
lesa hugsanir Pacelli kardí-
nála, sem nú er Píus páfi
XII.Dunningar reyndi hvað
eftir annað, en varð alveg
ruglaður í riminu. Dunn-
inger skýrir málið þannig,
að hann hafi gert ráð fyrir,
að kardínnálinn mvndi
hugsa á ensku — en kardí-
nálinn hafi hugsað á latínu.
Eftir að þetta varð ljóst,
fjellst kardínálinn á að
hugsa sjer engilsaxneskt
nafn. Dunninger einbeitti
huga sínum og sagði síðan:
, Nafnið er Johnny“. Það
reyndist rjett.
Thomas Alfa Edison, sem
nokkrum sinnum gerði til-
ráunir með Dunninger,
sagði: „Jeg hefi aldrei verið
sjónarvottur að neinu ems
dularfullu og jaínframt að
þvi er manni virðist óhugs-
anlegu". Edison Ijet Dunn-
inger i tje leynileturskerfi,
sem hann áformaði að nota
til þess að komast í samband
við sálkönnunarmeistarann
eftir andlátið. Dunninger
hefir þó aldrei fengið nein
skeyti. Houdini, Conan
Doyle of^ Sir Oliver Lodge
fengu honum einnig sjer-
staka dulmálslykla. Allir
þessir menn eru nú andað-
ir. Duninger hefir aldrei
komist í neitt hugsanasam-
band við neina í öðrum
heimi.
Dunninger geymir flókn-
ustu huglestraraðgerðirnar
handa dómurunum, er fram
koma í dagskrá hans og eru
eiðbundnir um að staðfesta,
ef þeir verða varir við nokk
ur svik. Menn úr ótal stjett
urn og stöðum hafa verið
dómarar hjá honum.
Fyrir eina útvarpssend-
inguna bað Dunninger pró-
fessor Merton að fara á-
samt tveimur öðrum mönn-
um frá Columbia háskólan-
um til Columbia bókasafns-
ins og velja einhverja bók
úr öllum þeim þúsundum
bóka, er þar voru í hillun-
um. Síðan áttu þeir að velja
einhverja tilvitnun í ein-
hverja blaðsíðu bókarinnar.
Það eina, sem þeir síðar
þurftu að gera, var að ein-
beita huganum að þessum
verknaði sínum. Prófessor
Merton sat við dómaraborð-
ið í salnum um kvöldið, þeg
ar útvarpssendingin fór
fram, en hinir tveir sam-
starfsmenn hans voru eftir
í Columbia.
„Nafn bókarinnar“, sagði
Ðunninger, „það er einskon
ar ritgerð — nafnið er
Middletown. Blaðsíðan“ —
hjelt hann áfram, „er 444“.
„Það er rjett“, svaraði
prófessor Merton með lotn-
ingarröddu.
En nú hikaði Dunninger.
Það mátti sjá, að mikil um-
brot áttu sjer stað í húga
hans. „Það eina, sem jeg get
Frainhald á bls. 8