Morgunblaðið - 21.03.1944, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriojudag'ur 21. mars 1944,
Guðjón isbsðii
Minning
í dag verður Guðjón Gísla-
son frá Asgarði í Grímsnesi bor
inrt til moldar.
Hann andaðist hinn 7. þ. m.,
að heimili Kristínar dóttur
sinnar og Halldórs tengdason-
ar síns á Búrfelli, en þar hafði
Guðjón dvalið ásamt konu sinni
nú nærfelt 2 ár frá því hann
brá búi.
Guðjón var fæddur að Butru
í Fljótshlíð, 7. maí 1866. Ung-
ur misti hann móður sína, og
fiuttist skömmu síðar með föð-
ur sínum og systkinum út í
Grímsnes þar sem hann undi
stðan til æfiloka.
Árið 1891 kvæntist Guðjón
fyrri konu sinni Guðbjörgu
Sigurðardóttur frá Syðri Brú
og reysti skömmu síðar bú að
Ásgarði, þar sem hann bjó síð-
an nálega 50 ár.
Eftir skamma sambúð misti
Guðjón fyrri konu sína en
kvæntist öðru sinní árið . 1900,
Guðrúnu Grímsdóttur frá Syðri
Reykjum í Biskupstungum,
Mirtni bestu konu, sem lifir
mann sinn. Þeim varð 4 barna
auðið og eru 3 þeirra á lífi á-
samt 1 dóttur Guðjóns frá fyrra
hjónabandi. Oll hin mannvæn-
legustu.
Þótt bóndastaðan yrði aðal-
starf Guðjóns í Ásgarði, mun
hugur hans hafa hneigst þegar
á unga aldri mjög að sjómensku
enda var hann löngum til sjós
á vetrarvertíðum. Um margra
ára skeið var hann formaður í
verstöðvunum austan fjalls —
Þorlákshöfn og Herdísarvík og
þótti hinn besti stjórnari bæði
gætinn og fengsæll. Síðar var
hann á þilskipum, bæði sem
stýrimaður og háseti, en varð
að hætta sjómensku fyr en kos-
ið hefði því svo gekk gigtin
nærri hinum mikla þrekmanni,
þegar á miðjum starfsaldri, að
upp frá því mun hann sjaldan
hafa gengið óþjáður til verka.
Guðjón í Ásgarði var hinn
xnesti myndarmaður,bæði í sjón
og raun. Hann var hinn karl-
mannlegasti ásýndum og vel að
ejer gjör um marga hluti. Hag-
ur í besta lagi og Vandvirkur
í hverju starfi. Hann var geð-
ríkur maður, en stiltur vel og
prúðmannlegur. Hann var
skapfastur og drenglyndur, en
mjög hljedrægur og óhlutdeil-
inn og gaf sig lítt að opinberum
málum.
Það var eigi að undra, þótt
Guðjóni yrði vel til vina og nyti
virðingar og trausts allra þeirra
sem honum kyntust, þar sem
saman fór slík skapgerð og rík
hjartahlýja, ásamt mikilli gest-
risni og hjálpfýsi þeirra hjóna.
Á síðastliðnu sumri kendi
Guðjón vanheilsu og vissi gjörla
að hverju draga myndi. Beið
hann síns banadægurs með karl
mannlegri ró, umvafinn því
besta sem lífið gat vekt — um-
önnun og hjúkrun konu hans
Og annara ástvina.
Slikum manni sem Guðjón
var, eru vistaskiptin góð, því
eins og hann er kvaddur með
þakklæti og virðingu, svo mun
honum einnig vera fagnað í
hinum nýju heimkynnum.
Páli Diðriksson.
London í gærkveldi.
MOUNTBATTEN lávarður
tilkynti nú um helgina, að
Japanar hefðu byrjað sókn á
því svæði Burma, sem næst
liggur landamærum Indlands.
Fregnir í dag herma, að bar-
dagar sjeu þarna enn mjög
harðir, en Jepönum hafi lítt
sem ekki miðað áfram í þessari
sókn sinni.
Norðar í Burma hafa kín-
verskar og amerískar hersveit-
ir rekið Japana algjörlega á
brott úr hinum mikilvæga
Hukon-dal, að því er hermir í
tilkynningu Stillwells hershöfð
ingja. Hefir verið barist þarna
samfleytt í hálfan fimta mán-
uð. Er dalur þessi mjög mikil-
vægur fyrir allar samgöngur í
Norður-Burma.
Japanskar flugvjelar hafa
nú hafið árásir á flugvelli fall-
hlífaliðsins breska, er flutt var
til Norður-Burma á dögunum.
Spitfire-flugvjelar breskar hafa
að mestu leyti hrundið þessum
árásum Japana í hörðum loft-
bardögum. Ekki er enn getið,
að hið aðflutta lið hafi lent í
viðureign við Japana á þessum
slóðum.
Ráðisl á Frankfurt
í gær
FRÁ 300—500 flugvirki og
Liberatorflugvjelar amerískar
frá Bretlandseyjum gerðu í dag
árás á Frankfurt am Main og
svæðið þar umhverfis. Fylgdi
þeim fjöldi orustuflugvjela. —
Veður var hið versta alla leið-
ina, og skýjaþykni svo mikið,
að ekki sást frá einni flugvjel
til annarar, þótt þær . fygju
þjett saman. Var sprengjunum
varpað niður í gegnum skýin.
Fáar þýskar orustuílugvjelar
sáust, en þó kom til nokkurra
bardaga, og voru fjórar þýsk-
ar flugvjelar skotnar niður.
Bandaríkjamenn mistu 6
sprengjuflugvjelar og 8 orustu
flugvjelar.
Loftsókninni gegn Frakk-
landi var haldið áfram allan
daginn í dag, enda var veður
sæmilegt yfir Ermarsundi. Var
ráðist harðlega á járnbrautar-
miðstöð fyrir norðan París og
ennfremur marga flugvelli
norðar. Loks var ráðist á Calais
Mureyringar vilja
fieirl skip
Frá frjettaritara vorum
á Akureyri.
BÆJARSTJÓRN Akureyrar
kaus nýlega á fundi útvegs-
málanéfnd til athugunar á at-
vinnumálum bæjarins í fram-
tíðinni. Hefir nefndin skilað á-'
liti sínu eftir að hafa aflað sjer
víðtækra upplýsinga um vænt-
anleg skipakaup frá Svíþjóð.
Gerin nefndin ráð fyrir, að
stofnað yrði hlutafjelag til út-
gerðar og lagði til, að bæjar-
stjórnin samþykti svofelda á-
lyktun:
„Bæjarstjórn Akureyrar ósk
ar eftir, að’ hið háa atvinnu-
málaráðuneyti útvegi fyrir bæ-
inn tilboð í 1 skip 75 smálestir,
1 skip hundrað og 1 hundrað
og fimtíu smálestir, og sjeu
þessi skip með útbúnaði og inn
rjettingu fyrir tog og síldveið-
ar. Ganghraði 10 mílur“.
, Bæjarstjórn samþykti álykt-
un þessa einróma.
Húsrannsóknir
í Oslo
Frá norska blaðafull-
trúanum:
FRÁ NOREGI berast fregn-
ir um það, að þýska lögreglan
hafi gert einhverjar mestu
húsrannsóknir að þessu í einu
af austurhverfum Oslóborgar.
Voru rannsóknirnar byrjaðar
snemma morguns og hjeldu á-
fram lengi dags. Var svæði eitt
afgirt, en það er um 1.5 km. á
hvern veg. Hafði lögreglan
skotvopn. Ekki er vitað neitt
með vissu um ástæðurnar til
rannsókna þessara, en álitið er,
að Þjóðverjarnir hafi verið að
leita að norskum föðurlands-
vinum, sem þátt hafi tekið í
ólöglegri starfsemi.
Daginn áður gerði lögreglan
einnig húsrannsóknir í þrem
bæjum á Vestfold, Sandefjord,
Tönsberg og Horten. Var síma-
samband rofið til þessara bæja
meðan á rannsóknunum stóð,
og heyrst hefir, að allmargir
menn hafi verið handteknir.
London f gærkveldi.
PÍERRE PUCHEU, fyrrum
innanríkisráðherra Vichystjórn
arinnar, var skotinn í Algiers
í’ morgun, eftir að franska
,,þjóðfrelsisnefndin“ hafði neit
að að náða hann. Var Pucheu
skotinn, og varð mjög vel við
dauða sínum. Síðasta ósk hans
var að fá sjálfur að skipa af-
tökusveitinni fyrir verkum, og
var það veitt. — Verið er nú
að rannsaka og dæma í málum
fjölda manna í Algiers, og er á-
litið, að þeir verði flestir eða
allir dæmdir til dauða. Sumir
þeirra börðust með Þjóðverj-
um í Tunisstyrjöldinni.
Fleiri dauðadómar.
Tveir menn voru dæmdir af
'herrjetti í Algiers í dag, ann-
ar, Túnisbúi til dauða, en hinn
í fimm ára þræikunarvinnu. —
Túnisbúinn var dæmdur sekur
um landráð, þar sem hann barð
ist með Þjóðverjum í Túnis, en
sá er fimm ára þrælkun hlaut,
var franskur herlæknir. Var
hann sekur fundinn um að
berjast gegn Rússum í röðum
andbolsjevika, og fyrir að hon-
ur var veittur járnkrossinn.
Ekki var hann talinn hafa
framið landráð, þar sem hann
barðist með bandamönnum í
Túnis. Var hann ákærður fyrir
„að hafa farið villur vegar í
föðurlandsást sinni“.
—Reuter.
Finnar og norræn
samvinna
Álif Norðmanna
Frá norska blaða-
fulltrúanum:
MENN,' sem eru mjög kunn-
ugir norsku stjórninni í Lond-
on, fullyrða, að stjórnin mun
harma það mjög, ef Finnar
tækju ekki vopnahljesskilmál-
um Rússa.
Þetta myndi ekki aðeins
hafa hinar hörmulegústu afleið
ingar fyrir hina sárt þjökuðu
finsku þjóð, en það myndi
einnig útiloka Finna frá nor-
rænni samvinnu eftir styrjöld-
ina.
Það er fullyrt svo skýrt, að
eigi verður um vilst meðal
Norðmanna, að góð samvinna
við Sovjetiúkin og aðrar banda
mannaþjóðir, er nauðsynlegt
skilyrði fyrir góðri sambúð
Norðurlandaþjóða í framtíð-
inni.
Norska þjóðin elur þá ósk
í brjósti, að Finnar megi í
framtíðinni halda fx-elsi sínu,
sem fullvalda þjóð. Ef Finnar
kjósi sjer þá leið, að halda á-
fram vopnabræðralagi við
Þjóðverja, þá eiga þeir á hættu,
að þeirra bíði sömu örlög og
Þjóðverja.
Skipatjón Svía.
Stokkhólmi: — Er yfirlit
var gert um skipastól Svía á
fundi sænskra skipaeigenda
fyrir skemstu, sagði dr. Helm-
er Eneborg, að fyrir sex mán-
uðum síðan hefðu Svíar átt um
Vi milj. smál. minni skipastól
en í fyrri heimsstyrjöld, en
munurinn hefði nú minkað nið-
ur í tæpax/ 200.000 smál.
Greinin hjer á eftidr birt-
ist í hinu kunna enska
tímariti „The Sphere“, þ.
4. þ. m. og er forustugrein.
Lætur hún í ljósi álít þessa
blaðs á þeim málum, sern.
mjög hafa verið rædd að
undanförnu, Finnlandsmál-
unum.
*
PERSÓNULEGA óska jeg að
Finnar megi komast hamingju-
samlega út úr öllum sínum
þrengingum. Þetta er að vísu
að vona mikið, en sá maður
hlyti að vera grimmur og harð-
hjartaður, sem gæti borið kala
til Finna, fyrir nokkuð sem
þeir hafa gert síðan 1939, —<
og látið ógert. — Finnar hafa
barist fyrir tilveru sinni,
hvorki meira nje minna, og
Bretar dáðust stundum að bar-
áttu þessai'i með háfleygum
orðum og blómsveigum, en
Finnar hafa raunverulega ver-
ið peð í leiknum milli tveggja
mestu hervelda Evrópu, og
aldrei hafa Finnar getað sagt,
að þessar stórþjóðir væru þeim
vinveittar.
Og nú eiga Finnar að velja
eða hafna, og' hvað sem þcir
velja, þá munu þeir verða hart
úti. — Ef þeir semja frið við
Rússa, hlýtur land þeirra, að
verða vígvöllur, er þýskir her-
ir standa á finskri grund, og
þýskar árásir vofa yfir borgum
landsins. Ef Finnar hinsvegar
halda áfram að hallast að Þjóð
verjum, og halda áfram stríð-
inu, jafnvel aðeins til varnar,
þá munu hinar rússnesku
sprengjuflugvjelar leggja borg
ir landsins í rústir, og ráðast á
varnarstöðvar þjóðarinnar. Vei
hinum smáu þjóðum í Evrópu
i dag. Þær þeirra, sem hafa haft.
hreinastan skjöld og sýnt mesta
hugrekkið, — þeirra glæpur
hefir verið sá, að þær vörðu sig
er á þær var ráðist, — og vörð-
ust mjög vel.
Vjer Bretar munum allt af
líta með samúð á slíka „glæpi“.
Jeg get illa þolað, að menn hjer
í Bi'etlandi hafi horn í síðu
Finna. Þögn, samúð og hjálp,
þegar tækifæri gefst, ætti að
vera hlutverk vort, hvað þess-
ari aðþrengdu þjóð viðvíkui'. —
Grimd og órjettlæti styrjaldar-
innar kemur þyngst niður á
smáþjóðunum, og hinum auð-
mjúku í heiminum. Og á hverj
um degi verðum vjer að snúa
oss undan, til þess að þurfa
ekki að horfa á ranglæti, sem
vjer getum ekki kipt í lag, og
harmleiki, sem ekki verður unt
að koma í veg fyrir.
Skorað á Breta
Framh. af 1. síðu.
trúadeildinni allri, og er í
henni sagt, að Grikkjum
hafi verið hjálpað á þessu
sviði, án þess að Þjóðveriar
hafi nokkuð hagnast á því,
og fyrst þetta hafi gengið
svo vel, væri sjálfsagt að
hefja þegar 1 stað matvæla-
sendingar til allra hinna
hernumdu þjóða.
svæðið að vanda. Engin mót-
spyrna var í lofti. Þrjár flug-
vjelar komu ekki aftur.
— Reuter.
Sendiherra á kon-
ungsfund.
Fi’á London er símað til
norska blaðafulltrúans hjer, að
Hákon Noregskonungur hafi í
norska sendiráðsbústaðnum í
London veitt hinum nýja ís-
lenska sendiherra hjá norsku
•stjórninni í London, Stefáni,
Þorvarðarsyni, hátiðlega á-
heyrn.
Stokkhólmi: — Þrímöstruð
skonnorta sænsk, ,,Messina“
frá Stockevik, rakst fyrir
nokkru á tundurdufl í Kaemp-
ingeflóa. Skipið sökk skömmu
síðaf, er verið var að reyna að
draga það inn í Falsterbo-
skurðinn. Allri skipshöfninni
hefir verið bjargað.
Ungverjaland
Framh. af 1. síðu.
afmæli Kosstuh, þjóðhetju
Ungverja. Átti að útvarpa
ræðu hans, en um hana hef-
ir ekkert heyrst, og heldur
ekki um það, að ungverska
þingið hafi komið saman,
eins og búist hafði verið við
að það myndi gera.
Fjársöfnun til danskra flótta-
manna í Svíþjóö. Marta Jónsdótt
ir 50 kr. Guðrún Ólafsdóttir 100
kr. Ó.'J. 50 kr. Helgi Rasmund-
sen 50 kr. G. H. 50 kr. J. S. 100
kr. G. G. Móum 500 kr. G. G.
100 kr. Áheit frá konu 50 kr.
Ingólfur Flygenring 2500 kr. N.
N. 50 kr. M. K. 30 kr. Hákon
Finnsson Borgum 300 kr. J. J.
X. 50 kr. G. 10 kr. Tvær mæðg-
ur 100 kr. Gurra og Akka 50 kr.
T. J. J. 200 kr. Þ. S. 20 kr. í. S.
10 kr. Gráskeggur 50 kr.