Morgunblaðið - 09.06.1944, Blaðsíða 6

6
MORGUNRLAÐIÐ
Föstudagur 9. jání 1944.

Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson
Ritstjórar:
Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson
Auglýsingar: Árni Óla
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 7.00 á mánuði innanlands,
kr. 10.00 utanlands
í lausasölu 40 aura eintakið, 50 aura með Lesbók.
Vaxandi skilningur
ÞAÐ ER góðs viti, að aðalblöð stjórnmálaflokkanna
eru nú farin að ræða í alvöru og með velvilja möguleik-
ana á því, að koma á víðtæku samstarfi allra flokka.
Þetta sýnir, að innan allra flokka er vaxandi áhusfí fyrir
því, að takast megi að koma á slíku samstarfi.
Þjóðinni er að verða það ljóst, að hún hefir aldrei haft
aðra eins möguleika og nú til þess að skapa almenna
velmegun í landinu og tryggja framtíð fólksins, ef vitur-
lega er á haldið. Hitt er henni jafn ljóst, að hinir miklu
möguleikar verða ekki hagnýttir, ef þjóðin á að standa
í illdeilum innbyrðis, með þeim afleiðingum, að rifið er
niður jafnóðum, alt sem upp er bygt.
En það eru ekki aðrir en stjórnmálamennirnir, sem
geta skapað einingu þjóðarinnar. Þess vegna ríður r\ú
meira á því en nokkru sinni fyrr, að stjórnmálamennirnir
sjeu víðsýnir og hafi það eina sjónarmið, að líta eingöngu
á alþjóðarhag.
★
Þjóðviljinn, aðalblað Sósíalistaflokksins, ræðir þessi
mál í forystugrein í gær. Margir hafa verið vantrúaðir
á, að þessi flokkur myndi fáanlegur til samstarfs við
aðra flokka. En ef marka má forystugreinina í Þjóðvilj-
anum í gær, virðist þetta engan veginn útilokað. Þar eru
þessi mál rædd af velvild og skilningi. Fer hjer á eftir
kafli úr forystugrein blaðsins:
„Allir stjórnmálaflokkar eru áreiðanlega sammála um
að vilja tryggja sjálfstæði landsins bæði með ráðstöf-
unum út á við og inn á við, og það er alls ekki ósennilegt,
að allir geti orðið sammála um hin veigamestu atriði sem
til þessa eru nauðsynleg.
Nátengt þessu er spursmálið um að skapa þjóðinni þá
aðstöðu, sem henni ber og hún þarfnast á sviði viðskift-
anna við umheiminn, og að þessi aðstaða náist, er aftur
undirstaða þess, að hjer skapist aldrei framar atvinnu-
leysi, en það er skilyrði almennrar þjóðarvelmegunar,
skilyrði sem ekki verður komist hjá að uppfylla, verði
það ekki gert, öðlast þjóðin ekki hagsæld nje farsæld.
En skilyrði fyrir því að þessi aðstaða nytist, ef hún næst,
er að þeir miklu ijármunir, sem nú hafa safnast á hendur
einstaklinga, verði notaðir til að efla framleiðsluna og
þá fyrst og fremst sjávarútveginn. Sennilega eru allir
stjórnmálaflokkar, eða að minsta kosti menn úr öllum
stjórnmálaflokkum, sammála um þessi veigamiklu atriði,
crg sennilega einnig sammála um meginatriði varðandi
framkvæmd þeirra. Ef svo er, þá virðist vera fyrir hendi
grundvöllur fyrir einingu um svo veigamikil mál, að
hægt sje að vinna saman þrátt fyrir ágreining á öðrum
sviðum.
Þetta ber leiðtogum stjórnmálaflokkanna að athuga til
hlítar“. *
★
Já, vissulega ber leiðtogum stjórnmálaflokkanna að
athuga þetta til hlítar. Og það eru einmitt þessi tvö
sjónarmið, sem samstarf flokkanna á að grundvallast á:
Að tryggja sjálfstæði landsins út á við og inn á við og
að efla framleiðsluna og tryggja á þann hátt framtíð
fólksins í landinu.
Stjórnmálaflokkarnir eru án efa á einu máli um það,
að gera alt sem í þeirra valdi stendur til þess að tryggja
sjálfstæði landsins. Þar ætti ekki að vera um neinn ágrein-
ing að ræða. Og þótt segja megi, að flokkarnir bregðist
aldrei þessari skyldu sinni og samstarf því ekki brýp
nauðsyn af þeim ástæðum, er hitt jafn augljóst, að það
yrði hinu unga lýðveldi ómetanlegur styrkur, ef víðtækt
samstarf allra flokka næðist.
En hitt er alveg víst, að möguleikarnir, sem nú eru
fyrir hendi tif þess að skapa fólkinu í landinu öryggi í
framtíðinni, verða ekki hagnýttir, ef hjer á að ríkja
sundrung og flokkadrættir.
Sextugur:
Jón Kristófersson,
skipstjóri
JÓN KRISTÓFERSSON, skip-
stjóri, er sextugur í dag. Hann
er fæddur að Breiðajbólsstað
á Síðu í Vestur-Skaftafells-
sýslu 9. júní 1884. Foreldrar
hans voru þau hjónin Kristófer
Þorvarðsson og Rannveig Jóns-
dóttir, sem nú eru bæði látin,
Rannveig fyrir nokkrum árum,
en Kristófer fyrir fullum 50
árum. Þau bjuggu á Breiða-
bólsstað, þar sem nú hefir lengi
verið læknissetur. Jón er í föð-
urkyn af hinni kunnu Hörgs-
dalsætt, en móðir hans var frá
Mörk (á Síðu). Jón hefir lengst
um stundað sjómensku og verið
skipstjóri í mörg ár, bæði landa
á milli og með ströndum lands-
ins. í Reykjavík mun hann nú
hafa verið í full 40 ár.Var hann
um skeið mjög heilsutæpur, en
hlaut þó að lokum góðan bata
og gegnir enn störfum sínum
sem fyrr, nú um hríð í hafn-
arskrifstofunum. — Hann er
kvæntur Þórunni Guðmunds-
dóttur, Stefánssonar, og eiga
þau tvær efnilegar dætur, Vig-
dísi og Rannveigu; heimili
þeirra er á Ránargötu 22,
Það telja ýmsir kost á mönn-
um, að þeir sje Skaftfellingar.
Skal þó ekki farið út í það hjer,
en það væri vissulega kostur á
hverjum manni, að hann væri
jafngóður Skaftfellingur sem
Jón Kristófersson. Má þess og
geta hjer, að fyrir skemstu hafa
þau ágætis hjón, Jón og kona
hans, gefið 10 þúsundir króna
':il skógræktar á Síðu, og er sú
veglega gjöf til minningar um
foreldra Jóns. Kunnugum þarf
ekki að tjá prúðmensku Jóns í
hvívetna og um óyggjanda
Irengskap hans munu þeir
nærri fara, sem þekkja hann
best. Hann hefir orðið hjeraði
sínu. til sóma, og þar dvelst
hann nú um þessar mundir. —
Heill sje honum og heimili
hans!
Skaftfellingur.
Harry Roy hættir
útvarpi.
LONDON: Hary Roy, hinn
kunni danshljómsveitarstjóri,
hefir sagt upp samningum sín-
um við breska útvarpið, og mun
ekki leika í það framar. Mun
það að mestu’ vera komið af
þeirri reglugerðarbreytingu út-
varpsins, að hljómsveitarstjór-
ar danshljómsveita fá ekki leng
ur að kynna hljómsveitir sínar
og hljómleika.
/\Jíbverji ibripar:

5
Ú <L
ci aíeqa
líj^inu
.. ee*>:*s-k**:**:**>*:*‘>*:**x~:“>
Maðurinn, sem hló.
LUNDÚNABLÖÐIN birtu í
gærmorgun fyrstu Ijósmyndirn-
ar frá innrásinni í Norður-
Frakkland. Þar voru myndir af
hermönnum í innrásarbátum,
sprengikúlnahríð og landgöngu
hersins. — En það var ein ljós-
mynd í blöðunum, sem vakti sjer-
staka athygli. Hún var af mann-
inum, sem hló!
Maðurinn, sem hló, var þýskur
hermaður, sem tekinn var hönd-
um, og þegar hann kastaði frá
sjer vopnum sínum, var tekin
mynd af honum, og „ofurmennið“
þýska hló, skellihló. Það var
enginn kuldahlátur nje hæðnis-
hlátur, heldur gleðihlátur, af á-
nægju yfir því, að nú væri stríð-
inu lokið hvað hann snerti.
En það mun ekki öllum hlátur
í hug þessa dagana. Atburðirnir
eru alvarlegri en það, sem eru
að gerast á meginlandi Evrópu.
En það er i rauninni ekkert und-
arlegt, þó það hlægi þýsku her-
mennina að sjá bandamenn
streyma yfir Atlantshafsvegginn
hans Hitlers. Það er í fjögur ár
búið að telja þýsku þjóðinni trú
um, að bandamenn hafi tapað
styrjöldinni. Þeir eigi sjer engrar
uppreisnar von framar. Þýski
hermaðurinn stendur vörð við
hinn óvinnandi Atlantshafsvegg,
og svo alt í einu koma banda-
menn labbandi upp eftir strönd-
um Frakklands og taka þýsku
hermennina fasta!
•
Engin skemtiganga.
INNRÁSIN verður engin
skemtiganga fyrir hersveitir
bandamanna. Það gera menn sjer
• ljóst í löndum bandamanna, og
þó þeir hafi unnið fyrstu lotuna
og náð fótfestu á Frakklands-
ströndum, þá eru margar lotur
eftir og enginn veit, hve langar
þær geta orðið og harðar. — Það
er eins og margir búist við, að
bandamenn muni á einni svip-
stundu vaða yfir Frakkland og
til Berlínar. Það er mjög ólíklegt,
að svo verði. Sennilegast, að bar-
dagar standi vikum og jafnvel
mánuðum saman í Norður-
Frakklandi. Við höfum sjeð, hve
seinlega gekk fyrir bandamönn-
um að sækja fram fré Salerno
Sannleikurinn er sá, að það
hefir ekki enn komið til þeirra
átaka, sem vænta má að verði á
innrásarsvæðinu í Frakklandi.
Ef til vill setja bandamenn lið á
land víðar á Evrópuströndum: í
Suður-Frakklandi, Danmörku
Fregnir af innrásinni.
EITT ATRIÐI í sambandi við
innrásina hafa mai'gir átt bágt
með að skilja, en það er, að ekki
skuli berast jafnóðum fregnir af
framsókn bandamanna, hvert
þorp og hver bær, sem þeir nárt
nefnt. En þetta er ofur skiljan-
legt. Sennilegt er, að með því
öngþveiti, sem er á , s.amgöngum
öllum, viti Þjóðverjar alls ekki,
hvar bandamenn eru, og þaðv'ærí
framúrskarandi aulalegt af her-
stjórn bandamanna að fara að
segja þeim það, enda er engin
hætta á því. Það er ekki fyr en
bandamenn hafa komið sjer upp
öruggum bækistöðvum og eru
búnir að rjetta vígljnuna, að
vænta má fregna svo nákvæmra,
að hægt sje að setja út í kort,
hvar barist er í það og það skift-
ið. —
Hvar er Göring?
HVAR ER STÍNA? var ^purt
hjer á árunum, • en nú spyrja
menn: Hvar er Göring og kapp-
....... •:* •:»•:••:*•:**:••:*•:*•:**:*•>
ar hans? Hvar er fluglið Þjóð-
verja? Það hefir látið lítið á sjer
bæra fyrstu tvo daga innrásar-
innar. Bandamenn hafa hinsvegar
slíka herskara af flugvjelum í
lófti, að því er líkt við, að regn-
hlíf hafi verið spent yfir sundið.
Við höfum 11.000 fyrsta flokks
flugvjelar til taks, sagði Church-
ill. Það munar um minna! Frá
Englandi og að innrásarströnd-
unum í Frakklandi er álíka langt
og vestur undir Jökul hjeðan.
Ælti okkur fyndist ekki nóg um,
og einhver læti, ef 11.000 flugvjel
ar væru á sveimi hjer yfir honum
Faxaflóa dag og nótt?
En það er þýski örninn! Hvar
er hann? Hefir bandamönnum
tekist að reita svo af honum flug-
fjaðrirnar, að hann getur ekki
hafið sig til flugs? Vantar bensín,
eða er Göring að spara? Þvílíkar
spurningar eru nú á allra vör-
um. Það getur varla orðið langt,
þar til svar fæst við þeim.
•
Hvergi hræddur ....
CHURCHILL er sagður hafa
viljað fara til Frakklands með
innrásarhernum. Hvergi hrædd-
ur, karlinn, eins og þar stendur.
„Þegár býður þjóðar sómi, þá á
Bretlánd eina sál“, sagði Einar
Benediktsson. Víst hafa þau orð
sannast oft og mörgum sinnum.
En lítið hefði Bretum stoðað sál-
in ein, þó sameinuð þjóðarsál
hefði verið, ef þjóðin hefði ekki
átt leiðtoga, sem ekki voru
hræddir við að taka upp barátt-
una gegn því, sem virtist vera
ofurefli. Á einu svartasta
timabilinu í sögu Bretlands fjekk
þjóðin þann mann, sem var fær'
um að stjórna hinni sameinuðu
bresku þjóðarsál.
Einu sinni, þegar illa leit út í
striðinu, lýsti Churchill banda-
mönnum á þá leið, að það væri
eins og þeir væru á gangi eftir
niðamyrkum dal, það sæist Ijós-
skíma á hjallanum framundan.
Bandamenn eru nú komnir upp
á brúnina og dagrenningin blas-
ir við þeim.
•
Svefnpurkur.
OG ÞÁ skulum við snúa okk-
ur aftur að gráum hversdagsleik-
anum hjer heima. Það er sagan
af svefnpurkunni, sem jeg ætlaði
að segja. Það er ungur og bráð-
duglegur maður. Hann hefir kom
ið sjer vel áfram í lífinu og þó
ungur sje, er hann á góðum Vegi
að verða sjélfs sín herra. En það
er einn ljóður á ráði hans. Hann
á svo bágt með að vakna á morgn
ana. Hann hefir reynt að kaupa
sjer vekjaraklukkur af bestu
tegundum, en þær hafa gefist
misjafnlega. Vilja bila, eða hann
gleymir að trekkja þær upp.
Þessi svefnpurka vill endilega
að jeg komi því á framfæri fyrir
sig, hvort ekki muni hægt að
koma upp einhverri miðstöð, þar
sem tæki að sjer að vekja menn
á morgnana með símahringing-
um. Hann hefir þá föstu trú, að
þetta myndi borga sig fyrir
þann, sem tæki það að sjer.
Menn, sem hefðu síma og þyrftu
að vakna á morgnana, þyrftu
ekki annað en að tilkynna þess-
ari miðstöð, hvenær þeir vildu
vakna, og svo yrði hringt á þá
á rjettum tíma.
Jeg benti honum á, að þetta
gæti orðið nokkuð dýrt. Hvert
símtal yrði að reikna á 10 aura
og eitthvað þýrfti miðstöðin að
fá fyrir sinn snúð. En hann vildi
nú samt, að jeg kæmi þessu á
framfæri og ekki hafði jeg brjóst
; í mjer til að neita hontxm um það.