Morgunblaðið - 13.07.1944, Blaðsíða 7
Fimtudagur 13. .júlí 1944
MORGUN B L & t) 1 Ð
J
Islensk stúíka ritar:
JEG GIFTIST
ANDARlKJAMANNI
*
ÞEGAR jeg kom til Banda-
ríkjanna, eftir að hafa gifst
á íslandi, sagði fyrsti vinur
mannsins míns, er jeg hitti þar,
með undrunarsvip: ,,En jeg
hjelt, að þú værir Eskimói“.
Jeg varð því að skýra út fyr-
ir honum, að jeg væri frá ís-
landi, en ekki Grænlandi. Eski-
móarnir væru í Grænlandi. Þeg
ar jeg hafði lokið útskýringum
mínum, leit hann aftur á mig,
og jeg held enn, að hann hafi
ekki fyllilega trúað mjer.
Ef jeg væri Bandaríkja-
stúlka, gæti það verið auðveld-
ara fyrir mig — jeg á við það
að búa með fjölskyldu eigin-
manns míns og ala upp barn.
Aðalástæðan til þess, að jeg
kom til Bandaríkjanna, var sú,
að jeg vildi ala barn mitt þar,
því að faðirinn vildi að það yrði
alið upp sem Bandaríkjamaður.
Þar sem jeg hefí. dvalið á ís-
landi alla mína æfi, hafði jeg
enga hugmynd um það, hvernig
umhorfs væri í Bandaríkjun-
um.
Jeg vissi það eitt um Amer-
íku, sem jeg hafðí sjeð í kvik-
mvndum og maðurinn minn
hafði sagt mjer. Áður en Banda
ríkjaherinn kom til Reykjavík-
ur, hafði jeg reyndar aldrei sjeð
Bandaríkjamann, og jeg dæmdi
þá því algerlega eftir kvik-
myndunum. Þá sjaldan mjer
varð hugsað til Bandaríkja-
manna, stóðu þeir mjer fyrir
hugskotssjónum sem laglegir
karlmenn og fagrar konur, sem
áttu heima í miklu landi, þar
sem allir bjuggu í risastórum
íbúðum og höfðu fjölda þjóna.
Konurnar virtust mjer sjer-
staklega fagrar.
Bandaríkjahermenn
og Island.
ÍSLAND er lítið land og
stærsta borgin okkar telur að-
eins 45.000 íbúa. Þegar jeg því
sá myndir af New York á kvik-
myndatjaldinu, varð hún ætíð
einkennileg fyrir sjónum mín-
um, og vissulega hafði mjer
aldrei til hugar komið að fara
þangað. í mínum huga var
Ameríka undraland, sem vel
gat verið að ekki væri til.
Þá var það dag nokkurn í
ágústmánuði 1942, að Ameríka
skyndilega færðist nær okkur.
Bretar höfðu hemumið eyna
okkar, og fám vikum síðar
komu Bandaríkjahermenn til
þess að leysa breska setuliðið
af hólmi. Okkur hafði geðjast
vel að Englendingunum. Við
höfðum reyndar sjeð marga
Englendinga áður. Islendingar
selja Bretum bæði smjör, egg
og fisk, og ensk skip liggja að
staðaldri í íslenskum höfnum.
En öðru máli gegndi um Banda
ríkjamenn.
Þeim svipaði að engu leyti
til fólksins í kvikmyndunum.
Sumir þeirra voru ljóshærðir,
en aðrir dökkhærðir, og mjei
virtust þeir alls ekki eins stórir
og þeir virtust vera í kvikmynd
unum.
I fyrstu hjeldu þeir sig út af
fyrir sig, en síðan lóku þeir að
koma niður í bæinn til þess að
EFTIR DRIFU HODDU
Eftirfarandi grein birtist fyrir skömmu í ameríska
blaðinu ,,The American“. Er höfundurinn ístensk stúlka,
sem gekk að eiga Bandaríkjahermann hjer heima cg fór
síðan til móður hans í Ameríku. Þau hjónin eiga nú
son, sem er næstum tveggja ára gamail. Að öðru leyti
þarf greinin ekki skýringar við.
Höfundur þessarar
greinar og sonur hennar.
svipast um. Þeir höfðu gaman
af steinhúsunum okkar, voru
undrandi yfir því. að hjer voru
engin trje og forviða yfir hinu
milda loftslagi.
Jeg vann hjá myndasmið,
sem tók myndir af hermönn-
unum. Allir virtust Ameríku-
mennirnir vilja láta strax taka
af sjer myndir, og það var nú
búið með hinn stutta vinnutíma
okkar.
Bandaríkjamenn voru mjög
ólíkir Bretum. Þeir voru ekki
eins hljedrægir og voru strax
alúðlegir. Þegar jeg afgreiddi
þá, vildu þeir samstundis fá
að kalla mig fornafni mínu.
Kvöld nokkurt, þegar jeg var
að laga til, áður en lokað yrði,
kom inn grannvaxinn, c'ókk-
hærður piltur. Hann hafði láí-
ið taka af sjer nokkrar myndir
og langaði til þess að fá ,,copi-
urnar“. Alt í einu sagði hann:
„Heyrðu, hvernig væri að við
færifm saman í bíó?“
Fyrstu kynnin.
Jeg stirðnaði upp. Enginn
hafði áður talað þannig við mig.
Á Islandi býður enginn maður
stúlku út með sjer, án þess að
hafa þekt hana í langan ííma.
Auðvitaö sagði jeg þvi nei.
Jeg bjóst ekki við að sjá hann
aftur eftir þelta, en Banda-
ríkjamenn virðast ekki kippa
sjer upp við það, þott þeim sje
neitað í fyrsta skifti. Hann hjelt
komum sínum áfram, og jeg
varð sífelt gramari við hann.
! Svo var þaö kvöid nokkurt.
1 að vinur minn bauð m]er i af-
mælisveislu. Jeg fór, og ]afn-
skjótt og jeg kom inn fyrir
dyrnar. sá jeg d.ökkhærða pilt-
inn. Eitt andartak hjelt jeg, að
hann hefði elt mig, en vinur
minn kom þá og kynti okkur.
Kom þá í ljós, að hann var kunn
ingi eins af karlmönnunum,.
sem boðið hafði verið, og hafði
hann komið með honum.
Samstundis og við höfðum
verið kynt, bað hann mig að
kalla sig ,,Lew“, sem er stytt-
ine; á ,,Lewis“, og siðan spurði
hann mig, hvort jeg hefði ekk-
ert gælunafn. Síðan íók hann
að segja mjer frá Bandaríkjun-
um. Mjer finst Bandaríkjamenn
ætíð vera reioubúnir að tala um
sitt eigið land, en fáir þeirra
virðast láta sig önnur lönd
nokkru varða.
Jeg er dóttir miðstjettar-
foreldra. Stjúpi minn er prent-
ari og móðir mín er prestsdótt-
ir. Þott jeg hafi lítið vitað um
Bandaríkin, hlýt jeg þó að hafa
vitað meira um þau en Banda-
ríkjahermennirnir vissu um ís-
land.
Lewis sagði mjer frá því, að
hann ynni í stórri verksmioju
í Niagara Falls, fæðingarborg
sinni. Jeg hafði heyrt getið um
Niagarafossana, en jeg vissi
ekki, að þar væri borg. Jeg
hjelt að þetta væri aðeins fag-
ur staður, þangað sem fólk færi
í brúðkaupsferðir. Lewis hló og
sagði mjer, að Niagara Falls
væri helmingi stærri en Reykja
vík, en þó lítil á amerískan
mælikvarca.
1 Jeg er hrædd um, að jeg hafi
FACKAS
ekki sýnt eins mikinn áhuga á
rafmagnskæliskápum þeim og
stóru útvarpstækjum, sem
Lewis sagði vera til í Ameríku,
og fólkinu. Jeg geri ráð fyrir,
að fólkið verði manni hugstæð-
ara, þegar búið er í litíu landi,
þar sem fólk hefir ekkí eins mik
il þægindi og í stóru landi.
Hjúskaparbandið.
VIÐ trúlofuðumst eftir nokkr
ar vikur •— en þá hafði mjer
ekki doftið í hug ao fara til
Ameríku fytr en stríðið væri
úli. Eftir skamma stund á-
kváðum við giftingardaginn
fórum til prestsins til þess að
láta gefa okkur saman.
Á íslandi er aðeins Iútersk
kirkja. Þegar við komum til
litlu kirkjunnar, sem jeg hafði
farið í á hverjum sunnúdegi,
síðan jeg var lítil telpa, kom
presturinn á móti okkur og
kvað sjer þykja það leitt, en
skipun hafði verið útgefin,
sem legði bann við hjúskap
amerískra hermanna og ís-
lenskra stúlkna.
Þetta var voðalegt áfall. Alla
æfi hafði mig dreymt um að
giftast — og svo að lokum upp
gölvaði jeg, að jeg mátti það
ekki, þegar jeg kom til kirkj-
unnar. ,
Frænda mínum, sem er þing
maður, kom ráð í hug. í Reykja
vík er önnur kirkja, sem er
kostuð af ríkinu handa systr-
um þeim, sem hjúkra í sjúkra
húsum okkar. (Hjer er senni-
lega átt við kaþólsku kirkj-
una, þótl dálítið sje rangt með
farið — aths. þýð.). Frændi
minn hjelt, að ef til vill gætum
við fengið okkur gefin sam-
an af prestinum þar, því að
hugsanlegt væri að gleymst
hefði að tilkynna honum þessi
fyrirmæli.
Jeg fór nú í kaþólsku kirkj-
una, cg njartað . barðist í
brjósti mjer af eftirvæntingu.
Jeg hafði aldrei komið inn í
hana áður. Mjer fanst hún
mjög falleg og ólík með öllu
hinni viohafnarlausu kirkju
okkar. Prestinum hafði ekki
borist nein fyrirskipun, og
kvaðst fúslega gifta okkur, ef
við gengjum með honum inn
til hans. Það gerðum við, og
við vorum gefin saman. ,
Þegar hershöfðinginn spurði
það, að Lewis hefoi óhlýðnast
fyrirskipun hans, var hann lok
aður inni í herbúðunum og
lækkaður í tign. Var hann áð
ur undirforingi, en var nú gerð
ur að liðþjálía. Dag nokkurn
kom hann inn í myndastofuna,
og kvaðst nú vera laus. Varð
jeg innilega glöð.
Um vorið komst jeg að raun
um það, að jeg var með barni,
og ákvað Lewis þá, að jeg
skyldi fara íil Bandaríkjanna.
Hann sagði, að stríðinu myndi
verða lokið eftri sex mánuði,
og þá myndi hann koma
heim. Þangað til gæti jeg dval
ið hjá móður hans í Niagara
Falls.
Ef til vill hefði jeg haldið
kyrru fyrir á íslandi, ef jeg
hefði vitað, að stríðið myndi
dragast svo mjög á langinn, en
fjellst jeg á að fara til Banda
ríkjanna.
Svo kom að brottfarardegin
um, og fjekk jeg aðeins
klukkustundar fyrirvara til
þess að ganga frá farangri
minum. Skipalestin var hæg-
fara og jeg hafði aldrei áður
komið á sjó. en ver’st var þó
það, að jeg var dálítið hrædd
við Ameríku. Hún virtist vera
síio stór. Fólkið virtist einnig
einkennilegt. Það talaði annað
mál og það hafði vanist að
gera meiri kröfur til lífsins en
við. ,
Eftir næstum því mánaðar-
siglingu lentum við í New
York. Ferðalagið hafði næst-
um gert út af við mig. Jeg
hafði Ijettst um tutíugu og
þrjú pund og kvíðinn. hafði
gert mig hrædda við að stíga
á land. Mig hafði langað til
þess að sjá Ameríku en nú þráði
jeg það eitt að vera komin aft
ur heim til íslands.
Koman íil Bandaríkjanna.
I stað þess að ganga i gegn-
um innflyfjendaeftirlitið eins
og aðrir farþegar, fór jeg beint
í sjúkrahús. Tengdamóðir
mín kom til þess að heilsa upp
á mig, meðan jeg lá í sjúkra-
húsinu. Það var í fyrsta skipti,
sem við sáumst. Hún var
stærri en Lewis, og bar gler-
augu. I kápu sinni bar hún
merki, sem þýddi það, að hún
ætti son í hernum. Hún hafði
ekki einu sinni sjeð mynd af
mjer, en hún var alúðleg við
mig og sagðist myndi koma og
sækja mig, þegar jeg væri orð
in nægilega hress. ,
Sá dagur ránn upp, og við
ókum í leigubifreið til stöðv-
arinnar. Á leiðinni benti
tengdamóðir mín mjer á stór-
byggingarnar og reyndi að
vekja áhuga minn á þeim. —
Húsin voru stærri en nokkur
hús, sem jeg áður hafði sjeð,
en þau litu út eins og húsin í
kvikmyndunum, og fólkið, sem
hraðaði sjer eftir götunum,
virtist alveg eins óeðlilegt.
Jeg þráði ao komast burt úr
öllum þessunT hávaða.
Jeg hafði áldrei áður ferð-
ast með járnbraut og jeg von-
ast til að eiga aldrei eftir að
gera það. Mjer var ilt alla leið
ina til Nigara Falls — það var
hræðileg ferð.
Að lokum náðum við heim,
og tengdamóður mína langaði
til þess að halda mjer veislu,
en mjer fanst jeg vera einmana
og mig langaði til þess- eins að
fela mig í herbergi mínu og
gráta. Jeg saknaði Lewús og
jeg saknaði Islands. Jeg gat
ekki skilið Ameríku og Amer-
íkumenn. Þegar þá fýsti að
hjálpa mjer, þá gerðu þeir það,
en allan tímann virtust þeic, á-
líta að jeg kæmi frá stað sem
tíminn hefði gleyml.
Ulvarpstækið, sem Lewis
Framhald á 8. síðu.