Morgunblaðið - 15.07.1944, Blaðsíða 8

8
M O R G U N fiLAÐIt)
Laugai'clagut' 15. júlí 1944

— Leipzig
ij Framh. af bls. 7.
in var í rústum, en íbúarnir
voru lifandi og bygðu upp
að nýju með þeim efnivið,
sem fyrir höndum var. Þeir
unnu með gremjufullum
huga í garð loftárásanna og
í fjelagsanda, sem raunveru
lega veitti fólkinu meira síð
ferðisþrek en það átti, áður
en sprengjum var varpað.
Styrjöldin hafði nú skapað
þá tilfinningu í brjósti íólks
ins, að Þýskaland væri í
hættu — vegna loftárás-
anna, vegna Rússa og vegna
þjóðanna, sem Þjóðverjar
höfðu lagt undir sig. Hugar
far eldri kynslóðarinnar
kann að hafa verið annars
eðlis, en flestir Þjóðverjar
virtust reiðubúnir til þess
að berjast og taka því, sem
að höndum bæri.
Síðan lögðum við af stað.
Við fórum gegnum Regens
burg og hafði hún þá ný-
lega orðið fyrir loftárás að
degi til. Við komum til
Munchen, og einnig hún
hafði orðið fyrir loftárás. í
Munchen sameinuðust við
hóp amerískra fanga frá
Laufen — fangabúðum þar
skamt frá. Það síðasta, sem
við sáum af Þýskalandi, var
hin brennandi Augsburg.
Við ókum gegnum hana
rjett eftir að árás hafði ver
ið gerð, og það var sem við
færum milli eldveggja. Með
þessa minningu í huga sofn
aði jeg, og daginn eftir vor-
um við komin yfir landa-
mærin til Frakklands.
DE LUXE
STOCKINGS
The Idol of the Feminine World
Gettskálk C. Björnsson trjesmíðameistari
MIIMNIIMGARORÐ
JEG MINNIST ÞESS; að þeg
ar jeg var á barnsaldri, heyrði
jeg fyrst getið Gottskálks
Björnssonar frá Stóra-Hrauni í
Hnappadalssýslu sem eins í
allra fremstu röð ungra manna
í hjeraðinu , þeirra er þóttu
glæsilegastir. En persónuleg
viðkynning okkar var lítil eða
engin, þar til mörgum árum
síðar.
Hann andaðist þann 8. þ. m.
og verður jarðsungin í dag að
Borg á Mýrum.
Gottskálk Guðmundur Björns-
son var fæddur þann 29. júní
1870 að Kolviðarnesi í Eyja-
hreppi í Hnappadalssýslu. For-
eldrar hans voru þau, Björn
Gottskálksson Gíslasonar bónda
í Landbrotum í Kolbeinsstaða-
hreppi og kona hans Helga Jó-
hansdóttir Guðmundssonar
bónda í Hróksholti í Eyja-
hreppi. Þegar Gottskálk var
fjögurra ára fluttust foreldrar
hans frá Kolviðarnesi að Stóra-
hrauni í Kolbeinsstaðahreppi
og bjuggu þar síðan í meira en
30 ár. Gottskálk ólst upp í for-
eldrahúsum og kom brátt í að
ljós að hann var gæddur góðum
hæfileikum. Var hann settur til
trjesmíðanáms er hann hafði
aldur til, hjá Jakobi Sveinssyni
trjesmíðameistara í Reykjavík.
Lauk hann námi sínu með góð-
um vitnisburði og stundaði síð-
an þessa iðn af og til frameft-
ir æfi, en gerði sjer hana að að-
alatvinnu seinni hluta æfinnar,
svo sem síðar greinir.
Þann 13. júlí 1894 kvæntist
Gottskálk Sesselju Þorsteins-
dóttur Þórðarsonar bónda á
Grenjum í Mýrasýslu, orð-
lagðri fríðleiks- og gæðakonu.
Bjuggu þau síðan á nokkrum
stöðum í Hnappadalssýslu þó
lengst af í Görðum í Kolbeins-
staðahreppi, Þeim varð sjö
barna auðið, sem öll náðu full-
orðinsaldri og eru fimm þeirra
enn á lífi: Una, Sigrjþur,
Agústa og Ragnhildur, allar
húsfreyjur í Reykjavík, og
Björn útgerðarmaður í Skála-
vík á Seltjarnarnesi. Synir
þeirra tveir, Þorsteinn og Gott-
skálk, dóu ungir fulltíða menn.
Gottskálk misti konu sína árið
1 4»
* x
.1907 og voru ástæður hans þá
svo erfiðar á ýmsa lund, að
hann sá sig tilneyddan að
bregða búi einu eða tveim ár-
um síðar. Fjekk hann þá börn-
um sínum dvalarstaði meðal
vina og vandamanna, en vann
sjálfur hjer og þar eftir því
sem hentugast, þótti, meðal ann
ars við trjesmíði í Reykjavík.
En árið 1915 tók hann sjer að-
setur í Borgarnesi og stofnaði
þar heimili, er hann átti síðan
til æfiloka, með ágætri konu,
Elínbjörgu Jónasdóttur, ætt-
aðri úr Dalasýslu. Var sambúð
þeirra hin ástúðlegasta og
heimilisbragur allur slíkur, að
betri var ekki kosinn. I Borg-
arnesi lagði Gottskálk ein-
göngu stund á iðngrein sína,
einkum sem líkkistusmiður cg
útfararstjóri, og við slíka at-
höfn var hann, er fráfall hans
bar að skyndilega.
Ileimili þeirra Gottskálks og
Elinbjargar varð brátt víðfrægt
fyrir gestrisni og höfðingsskap
og þau bæði sömuleiðis fynr
hverskonar góðvild. Hús þeirra
stóð öllum opið og fór þar sam-
an ástúðlegt viðmót húsráðend
anna og höfðinglegar veiting-
ar. Urðu vinsældir þeirra strax
miklar og fóru sífelt vaxandi,
Heim til Gottskálks og Elín-
bjargar eða heim til Gotta og
Ellu voru algeng orðtök hinna
ótalmörgu vina þeirra, sem
fóru um Borgarnes. Og vissu-
lega fann maður sig þar heima
í bestu merkingu þess orðs.
En minnisstæðastur mun
Gottskálk þó ætíð verða fyrir
ljúflyndi sitt, fjör og glaðværð,
sem ávalt og ófrávíkjanlega
voru hans förunautar hvar sem
hann var eða fór. Hann var í
ríkum mæli gæddur þeim dýr-
mæta en fremur sjaldgæfa
t.öframætti, sem hreif þannig,
að allir hlutu að vera í góðu
skapi og kætast# návist hans.
Má segja, að þetta ætti við bæði
um menn og málleysingja, því
hann var mikill dýravinur og
hvergi hefi jeg sjeð húsdýr bet
ur meðhöndluð eða mannelsk-
aií en hjá honum. Þetta, sam-
fara því að hann var altaf boð-
inn og búinn að leysa hvers
manns vandræði, stæði það í
hans valdi, hlaut að leiða til
þess, að allir kusu návist hans
og urðu vinir hans. Er þáð því
n jög að vonum, að mörgum
mun finnast stórt auða rúmið,
sem myndaðist við fráfall hans.
Gottskálk var ágætur verk-
maður, vel að sjer í sinni iðn-
grein, vandvirkur og smekkvís
1 besta lagi, framúrskarandi
góður viðskiftis og fjekk því
oft meira að starfa en hann gat
int af hendi. Fyrir um það bil
tveimur árum kendi hann sjúk
leika, sem nonum duldist ekki
að var alvarlegs eðlis og lækn-
ing vafasöm. En hvorki trufl-
aði það g'aðlyndi hans nje
starfsvilja og gekk hann ó-
trauður að störfum eftir sem
áður þar til yfir lauk. Það var
jafnan glatt og bjart yfir orð-
um hans, ktörfum og viðskift-
um við aðra. og því mun birta
og gleði einnig prýða minningu
hane.
15. júlí 1944. G. J.
Dauður maður vinnur
verðlaau.
London: — Verðlaun John
Llewellyn Rice fyrir bestu bók
ársins 1943, hafa verið veitt
látnum manni, Alan Lewife liðs
foringja, sem fjell í Indlandi,
skömmu eftir að hann sendi
nandrit sitt til útgefanda. Nafn
bókarinnar er: „The last in-
spection“, og hefir bókin inni
að halda safn af smásögum.
Olíuráðstefna
veslra
London í gærkveldi.
Ráðstefna urn olíumál hefir
staðið yfir í Washington síð-
an 16. apríl s.l. og er nú lok-
ið. Ræddu Bretar og' Banda-
ríkjamenn þar um framleiðslit
og dreyfingu olíu eftir styrj-
öldina.
Meðal þeirra mála, sem s.jer
staklega voru rædd, voru
olíuframleiðslumál Austur-
lands. sjerstaklega um hina
fyrirhuguðu leiðslu frá Iraq
að bot.ni Miðjarðarhafs. nán-
ar tiltekið til Haifa. Wam*.
þykkt var að skora á stjórn-
ir Bretlands og Bandarík.j-
anna að sjá svo um', að öll
þesgi mál færu sem skipuleg-
ast fram. Formaður bresku
nefndarinnar var Sir William
BroWn, skrifstofustjóri í Or-
yggismálaráðuneytinu breska.
Bitt af því, sem samþykkt
var á ráðstefnu þessari, var
það, að allar hinar samein-
uðu þjóðir skylchi stofna. til
ráðstefnu um þessi mál í fram
tíðinni.
Bankabygg, heilt
Soyabaunir
Limabaunir
Bostonbaunir
Sanka kaffi,
coffeinlaust baunakaffi
Malt sykur
blandaður gerkrafti og
járni
Púðursykur
Maizena
Hnetukjarnar
blandaðir
Bakaðar baunir
í.tómatsósu fyrir jurta-
ætur
Hnetu smjör
Hnetur saltaðar
Hveitikím í dósum
X - 9 v vvv Eftir Roberl Storm
T A MOB BUVS THEM FROM ME '
AN' SELLS THEM TO PUNKS
WHO WANTMORE GAS THAN
THEV'RE ENTITLED TO.. .
PilflHi) jí"1^ wr-Oíi
1—2) Einn fjelaginn: — Blákjammi, hver æclar
svo að koma þessum bensínskömtunarseðlum á
markaðinn. — Blákjammi: — Það er þar, sem jeg
er reglulega slunginn ... Það er drengfífl, sem
kaupir þá af mjer og selur þá aftur skörfum, sem
þurfa á meira bensíni að halda en þeir hafa heim-
ild til. — Annar fjelagi: — Þú ert sniðugur, Blá-
kjammi.
3—4) Blákjammi: — Það er ekki mín sök. þótt
nokkur nagdýr viti ekki að styrjöld hefir brotist
út. — Einn fjelaginn: — Eins og liðhlaupar, eða
er það ekki, Blákjammi. — Blákjammi: •— Heyrðu,
manndjöfull. ef þú segir eitt orð meira í þessum
tón, er þjer óhætt að kasta tannburstanum þínum.
*