Morgunblaðið - 16.08.1944, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur Í6. águst 1944.
4
AF SJONARHOLI SVEITAMANNS
SJALDAN hef jeg sjeð um-
komulausara blað heldur en rit
það, sem Ófeigur nefnist og tvö
hefti hafa verið send af út um
sveitir landsins. Það er eins og
feigðarmörkin skíni út úr
hverri blaðsíðu. Tvær samkund
ur Framsóknarmanna( sem
haldnar hafa verið á þessu ári
— flokksþingið og aðalfundur
S. í. S. — báru það með sjer
hversu litlu fylgi ritstjórinn á
að fagna innan flokks síns; svo
þess er varla að vænta að upp-
litið sje djarft.
★
HERMANN og EYSTEINN
smöluðu nokkru af tryggu liði
sínu á þingið og höfðu þar tals-
vert fyrirferðarmiklar sveitir;
sem Ijetu alldólgslega. Annars
voru margir óráðnir hvorum
fylgja skyldi uns bert varð hver
ofan á yrði. En að góðra drengja
sið, fylgdu þeir þeim sem betur
mátti og hrundi þá Jónasar-
fólkið niður eins og flugur í
frosthörku. Minnir það einna
mest á Suður-Ameríku lýðveld
ið, sem sagði Þjóðverjum stríð
á hendur nokkrum dögum áður
en þeir gáfust upp í síðustu
heimsstyrjöld. Má J. J. nú sjá,
að marga snáka hefir hann alið
við brjóst sjer; og ilt er að
treysta málaliði. Var öll von
til þess að svo færi; því fylgið
var illa fengið. Málaliði er allt
af valt að treysta þegar í nauð-
ir rekur.
★
EFTIR öllum líkum að dæma
virðist það nú orðin sannfær-
ing J. J., að Framsóknarflokk-
urinn eigi að vera miðflokkur
og vinna til beggja handa —■
hægri og vinstri. En hann áttar
sig ekki á því, að sjálfur hefir
hann farið með flokk þenna
eins og hest, sem taminn hefir
verið við eiriteyming — aðeins
vinslri taminn; þess vegna rat-
ar flokkur aldrei nema út á
vinstri hlið. Ef hann á að ganga
beint áfram, fer hann að ausa
og prjóna. Það hefir hann nú
gert svo rækilega; að hann hefir
sett formanninn af sjer. Hann
liggur nú lemstraður og rugl-
aður við veginn, meðan flokks-
truntan anar áfram út í díkið,
eftir þvíj sem J. J. ségir sjálfur
frá.
★
ÞAÐ mætti líka líkja Fram-
sóknarflokknum við aðra
skepnu heldur illa taminn hest.
í ferðabók Eggerts og Bjarna
er sagt frá því; að þeir þorskar;
sem halda sig þar sem hafís er
á reki, vilji alltaf vera í nánd
við ísjakana. Snúi þeir þá alltaf
sömu hliðinni að ísnum og
verði af því blindir á öðru aug-
anu. Þannig hefir Framsóknar-
flokkurinn hagað sjer gagnvart
;,vinstri“ flokkunum og þess-
vegna orðið jafn einsýnn og
raun ber vitni. Enda þótt all-
miklar væringar sjeu með Tím-
anum og Þjóðviljanum á yfir-
borðinu er ekki líklegt að sú
misklíð standi djúpt. — Það
sýndu t. d. kosningarnar á að-
alfundi S. í. S. Það þarf enginn
að halda að kommúnistar hefðu
kosið Eystein í sambandsstjórn,
hefðu þeir trúað; að hann væri
með ,stríðsyfirlýsingunni“ í
hjarta sínu.
★
TÍMINN er að reyna að af-
O<OOOOOOOOOO<OOOO<
Eftir
Gain
ooooooooooooooo<
sanna- ást komma á Eysteini
með því að segja að hann hafi
fengið 52 atkvæði af 7J3 og hafi
því hin fáu kommúnistaatkvæði
ekki skift máli. Hann hefði
komist að, þó þeir hefðu ekki
kosið hann. En af hverju kusu
þeir hann? Af því að þeir vildu
hann öðrum fremur í sambands
stjórn; eða þá að þeir hafa haft
kosningabandalag við Her-
mannsdeild Framsóknar til að
fella Jón ívarsson og koma E.
J. að. Mun þá seinna koma í ljós
hvað þeir eiga að fá í staðinn.
Máske ætla þeir að byrja á því
að mynda ,;róttæka umbóta-
stjórn“ í SambandinUj áður en
þeir skríða saman 1 ríkisstjórn-
inni. ,
★
ANNARS er það vitað mál;
að það sem Framsóknarflokk-
urinn stefnir að og þráir heit-
ast, er að komast aftur í flat-
sængina með kratabroddunum;
svo að hjer megi aftur upp
renna ;,sælutími“ ;,stjórnar
hinna vinnandi stjetta“, til þess
að foringjaklíkur þessara
tveggja flokka fái aftur notið
forrjettinda sinna vaðið í bitl-
ingum og bruðlað með ríkisfje
eins og sína eigin flokkssjóði.
Sem betur fer; kemur skipan
Alþingis; eins og hún er nú, í
veg fyrir að slíkt endurtaki sig.
En Alþingi verður að rækja þá
fyrstu og æðstu skyldu að
mynda starfhæfa ríkisstjórn;
eða koma sjer saman um stuðn-
ing við þá stjórn; sem nú situr.
Þjóðin getur ekki til langframa
unað núverandi ástandi. Það
hlýtur að reka að því, að henni
finnist þingið vera óþörf stofn-
un í landinu, þar sem fulltrú-
ar hennar þar geta aldrei orðið
sammála um lausn neinna
vandamála. Krafa þjóðarinnar
nú er sú; að þeir tveir flokkar;
! sem mynda meirihluta Alþingis
í stað stjórnarflokkanna áður;
hafi forustu um stjórnmynd-
un enda þótt ekki sje óeðlilegt
að hinir fái líka að vera með
til að bæta fyrir sínar mörgu
gömlu syndir. Takist slíkt ekki,
verður þjóðin að fá kost á að
kveða upp dóm sinn yfir Al-
þingi og aðgerðum þess — eða
öllu heldur aðgerðaleysi — hið
allra fyrsta.
★
SÍÐAN Spegillinn fann hið
ágæta orð ,;ástand“; er ekki
annað orð notað um setuliðið
og það sem því við kemur; sbr.
ástandsrneyjar, ástandsbörn o.
s. frv. Tiltölulega hljótt hefir
verið um ástandið síðan það var
mest á dagskrá í Reylcjavík fyr
ir fáum árum; þar til það er
nú aftur til umræðu í sambandi
við framferði þess á þeim forn-
helga stað — Þingvöllum. Hafa
menn lesið greinar Reykjavík-
urblaðanna um þetta mál með
undrun og fyrirlitningu á fram
ferðinu. Blöðin kalla á lögregl-
una til að afmá forsmánina af
hinum helga stað, til að halda
uppi reglu og friði fyrir þá; sem
eru að njóta frídaganna sinna
í yl sumarblíðunnar og sakleysi
náttúrunnar. Mig skal ekki
undra, þó að lögreglunni gengi
slíkt erfiðlega; enda þótt sú ís-
lenska og ameríska legðust á
eitt og sameinuðu krafta sína.
Hægra er að passa hundrað flær
á hörðu skinni
en píkur tvær á palli inni.
Hvernig ætti þá aumingja lög-
reglan að hafa heimil á nokk-
urum tugum ástandsmeyja í
sjálfu Þingvallahrauni.
★
NEI það er ekki nokkur von.
Én jeg þekki annað langtum
betra ráð en lögregluvörð,
hversu öflugur sem hann er. —
Og það er að friða Þingvelli
algerlega fyrir öllu ástandi. Þá
hverfa ástandsmeyjarnar það-
an sjálfkrafa. Það er ómögulegt
að herstjórnin tæki það illa upp
þó'sú ósk væri látin í ljós við
hana; að við vildum gjarna vera
án fjelagsskapar hinna er-
lendu gesta á þessum fagra og
fornhelga stað þegar veðurblíð-
an og sumarfríin leyfa höfuð-
staðarbúum að njóta hans.
N íræðisaf mæli
Sjómannablaðið Víkingur, 8.
tölublað þessa árgangs, er ný-
komið út, að venju fjölbreytt að
efni og vandað að frágangi. Efni
blaðsins er m. a.: Sjálfstæði í
orði. Sjálfstæði á borði, eftir Ás-
geir Sigurðsson skipstjóra.
Skipasmíðar eftir Guðbjörn Þor
björnsson. Ósigur, þýdd grein
um George Washington de Long.
Man nú enginn Grænland? eftir
Henry Hálfdánarson. Blikuðu
segl, er byrinn þandi, kvæði eft
ir Sigurð Ingimundarson. Heim-
koman, smásaga eftir Guy de
Maupassant. Botnvörpuskip
. framtíðarinnar og Svíþjóðarbát-
arnir eftir ritstjórann, Halldór
Jónsson. Á leið til sjávar 1892,
I eftir Þorfinn Steinsson. Grein
um Jafet Sigurðsson skipstjóra
sjötugan. Á frívaktinni og fjöldi
annarra greina.
HIÐ NYJA
handarkrika
CREAMOEODORANT
stöðvar svitann örugglega
1. Skaðar ekki föt eða karl
mannaskyrtur. Meiðir ekki
höruudið.
2. Þornar samstundis. Notasi
undir eins cftir rakstur.
3. Stöðvar begar svita. næstu
1—3 daga. Evðir svitalvkt
heldur handarkrikunum
burrum.
4. Hreint. hvitt. fitulaust. o-
mengað snvrti-krem.
5. Arrid hefir fengið vottorð
albióðleárar bvottarann-
sóknarstofu fyrir bví. að
vera skaðlaust fatnaði.
A r r i d er svita
stöðvunarmeðal'
ið. sem selst mes
• reynið dós í da
ARRID
Faast í öllum betri búfíum
1 DAG, 16. ágúst á ekkjan
Sesselja Jónsdóttir, níræðisaf-
mæli. Þrátt fyrir þennan Iiáa
aldur, er kona þessi mjög ern;
er furðanlega hröð í snúning-
um, prjónar og spinnur og les
gleraugnalaust í dagblöðum,
því að hún íylgist vel með
því sem gjörist, utanlands og
innan. Ýmislegt starfar hún
enn og sjaldan fellur henni
verk úr hendi. Virðist hún
enn bfía yfir talsverðu þreki,
bæði andlegu og líkamlegu.
Þessi háaldraða kona á sjer
sína sögu, sem aðrir.
Hún var fædd 16. ágúst,
sem fyr segir, árið 1854 að
Ferstiklu á Hvalfjarðarströnd.
Foreldrar hennar voru Jón
Sigurðsson bóndi og meðhjálp
ari og kona hans Helga Gísla-
dóttir. Ólst hún þar upp. Ung
giftist hún Jóni Þorosteins-
syni, bóndasyni frá Kambs-
hóli og reistu.þau bú að Kala-
stöðum á Hvalfjarðarströnd,
árið 1880. Var jörð sú þá í
niðurníðslu, en brátt kom í
Jjós, að hin ungu hjón voru
samvalin dugnaðar- og bú-
sýsluhjón. Jörðin var húsuð
að nýju, bæði bæjar- og úti-
hús og jafnhliða var árlega
,unnjð að jarðabótum. Þeim
hjónum varð 11 barna auðið,
þar af dóu 3 á unga aldri en 8
náðu fullorðinsaldri.
Eins óg gefur að skilja,
unnu þessi hjón mikið þrek-
virki, þrátt fyrir mikla ómegð
og harðindaárin eftir 1880, að
framfleyta heimil i sínu, en
hvoorugt ])eirra Já á liði sínu,
að vinna að heiJl heimilisins,
og er hin efnilegu börn þeirra
komust upp, blómgaðist hagur
heimilisins. Árið 1907 reis þar
upp vandað timburhús, sem
enn stendur óhaggað, geymslu
hiis úr timbri, járnvarið, sömu
leiðis hlöður og önnur fjen-
aðarhús. Þau festu kaup á
jörðinni, girtu, sljettuðu og
færðu út túnið, og munu Kala-
staðir lengi bera menjar þess-
ara dugnaðarhjóna..
Það sem einkum einkendi
heimilið var hin mikla reglu-
semi, stjórnsemi og þrifnaður
sem þar var, bæði utan bæjar
og innan, svo að af bar, hvgr
hlutur á sínum stað, og alt
sópað og prýtt kringum bæ-
inn og hvar sem komið var.
En þó þessum hjónum þann
ig tækist að komast yfir örð-
ugasta hjallann í efnalegutil-
liti, fóru þau ekki varhluta
af sorgum og mótlæti lífsins.
Sonur þeirra Þorsteinn, hinn
efnilegasti piltur, og góðum
gáfum gæddur, sem miklar
vonir vooru við bundnar,
drukknaði í Ilvalfirði, aðeins
24 ára að aldri. Var hann
ekki aðeins harmdauði for-
eldrum og systkinum, heJdur
og öllum, er til þekktu því
að hann var miklum manri-
kostum búinn og hinn líkleg-
asti til góðra framkvæmda.
Jljer um Uil 10 árum síðar
urðu hjónin enn á ný á bak að
sjá mjög gjörfulegum og efni-
legum syni, Gísla að nafni,
sem var fyrirvinna foreldra
sinna og eJlist.oð. Að lokum
misti SesseJja marirt sinn eftir
langa vanheilsu og rúmlega
40 ára hjúskap og búskap. —■
Fluttist hún tveim árum síðar
til Rvíkur til sonar síns Ás-
mundar trjesmiðs á Sólvalla-
götu 56, þar sem hún síðan,
hefir lengst dvalið og notið
aðstoðar hans, svo sem best
verður á kosið. Ilún unir þar
vel hag sínum, þakklát börn-
um sínum, sem öll Játa sjer
ant um hana en þakklátust
skaparanum, sem veitt hefir
henni þrek í raunum og góða
heilsu.
Börn hennar, sem á lífi eru,
eru þessi:
Sigríður, gift Sigurði Ein-
arssyni bónda í Seljatungu í
Flóa.
Snæbjörn, bóksali í Rvík.
Þuríður, ekkja í Rvík.
Ásmundur, trjesmiður, sem
áður er nefndur.
Vilborg, ekkja, ráðskona í
Reykjahlíð í Mosfellssveit.
Brynjólfur, bókbindari, Dan
mörku.
Þessir eru þá helstu drætt-
ir í lífssögu frú Sesselju. Ilún
lítur með rósemi yfir liðna
tíð, bæði hið blíða og stríða,
og horfir vonglöð til hins ó-
komna. Allir vinir hennar
óska henni allra heilla og bless
unar á áfanganum sem eftir
er, og að henni megi hlootn-
ast að halda þreki og kröft-
um, prúðmennsku sinni og
glaðri lund til leiðarloka .
Að líkindum verður hin
aldna heiðurkona stödd á
heimili Snæbj. bóksala, ITolts-
götu 7, og konu hans, hinnar
ágætu tengdadóttur sinnar,
frú Láru Árnadóttur, sem einn
ig á fimmtugs afmæli þennan
sama dag.
Drottinn blessi þeim báð-
um daginn og alla ókomna
æfidaga þeiri'a. E. Th.
Ung-mennadeild Slysavarnaf jel
í Reykjavík, stofnar til skemti-
ferðar um næstu helgi í Kaldár-
sel. Meðlknir deildarinnar, sem
ætla með, eru beðnir að tilkynna
þátttöku sína sem fyrst, í síma
4897.
Kauphöllin
er miðstöð verðbrjefa-
viðskiftanna. Sími 1710.
betra en nokkuð annai
bæði hressandi og Ijúffei