Morgunblaðið - 02.09.1944, Blaðsíða 7

Laugardagur 2. sept. 1944.
MORGUNBLAÐIÐ
T
SJÓRÆNINGIIHIIM SVARTSKEGGIIR
EINS OG kunnugt er nam
Columbus öll þau lönd, er
hann fann á vesturhveli
jarðar í nafni spánska ríkis-
ins. Því miður kunnu Spán-
verjar ekki að njóta þessara
dýrmætu eigna, sem bárust
þeim þannig fyrirhafnarlít-
ið upp í hendumar. Raun-
in varð sú, að í kjölfar landa
fundanna sigldi hverskonar
spilling, sem var alin í
skjóli harðstjórnar, þræl-
dóms og dæmalausrar kúg-
unar.Það var lagt blátt bann
við því að veita, þó ekki
væri nema hið ómerkileg-
asta embætti í nýlendunum,
öðrum en Spánverjum.
Dauðarefsing vofði yfir
hverjum þeim, sem vogaði
sjer að versla við útlend-
ipga, og sömu sök varðaði
það að versla við Spánverja,
sem ekki höfðu á taktein-
um sjerstakt leyfi stjórnar-
innar í Madrid. Það var
venja að selja þessi verslun-
arleyfi hæstbjóðanda. Út-
lendingar, sem staðnir voru
að viðskiftum við ínnborna
menn, urðu að svara til saka
í hinum alræmda spánska
rannsóknarrjetti.
Þetta ástand hafði í för
með sjer óþægilega afstöðu
annarra Evrópuríkja gagn-
vart Spáni, sem hjelst um
langan aldur. Afstaða þessi
kom m. a. fram í því, að
ráðamenn þessara ríkja ljet-
ust ekki sjá, eða hvöttu i
menn jafnvel til að sigla í
vesturátt undir yfirskvni
friðsamrar verslunar eða
rannsókna. í rauninni voru
skipin vopnuð, og mennirn-
ir, sem völdust til slíkra
fara, oftast nær ævintýra-
menn, sem voru ákveðnir í
því að krækja sjer í góðan
bita af illa fengnum auðæf-
um Spánverja í Ameríku.,
Meðal Englendinga, Frakka
og annarra, er frægir urðu
á þessu sviði, og þjóðsögur
spunnust um, mætti nefna
Frakkann LoIIonois og
Welshmanninn Henry Mor-
gan, sem var síðar aðlaður
af Karli konungi II.
Þar sem ríkisvaldið ljet
þessa atvinnugrein óáreitta,
urðu margir ævintýramenn
til þess að leita sjer fjár og
frama á þennan hátt. Sjó-
rán voru skipulögð út í ystu
æsar. Sjóræningjamir höfðu
sjerstaka fána, hauskúpu
og krosslagða leggi á svört-
um grunni. En eins og sjá
má á því, er hjer fer á eftir,
fór ekki ætíð mikið fyrir
siðferðinu, þótt eigi ættu
sjóræningjarnir þar hlut að
máli. Mútur og hverskonar
spilling var svo taumlaus
meðal embættismannanna,
sem gæta áttu laga og rjett-
ar, að undrum sætir. Við
lestur bóka, sem fjalla um
þessi efni, sjá menn fyrir
sjer 'svikavef mikinn, þar
sem hver maður virðist
reiðubúinn að vega að ná-
Eftir J. Mataria
Greinarstúfur sá, er hjer birtist, er þýddur úr
breska blaðinu Britannia og fjallar um einhvern
frægasta og ftrlegasta sjóræningjann, sem sögur
fara af. Hann var breskur þegn fæddur í Bristol
og hjet rjettu nafni Edward Teach.
arnir á skútunni upp svarta
fánann. — Fransmaðurinn
gafst upp þegar í stað. Þetta
var síðasta ránið, sem | Vincent og bað Svartskegg-
Hornygold tók þátt í, því að' ur þá vel að lifa. Hann taldi
það hafði verið ákveðið að sig hafa sýnt sjerstaka göf-
Teach tæki við stjórn á her- ugmensku og sigldi burt
tekna skipinu, og fjelags- með góða samvisku.
skapur þeirra þar með á1
enda. Hornygold var orðinn
þreyttur á þessu líferni.
Hann ætlaði að nota sjer yf-
irlýsingu konui^gsins, leita á
unganum, eða vingast við
hann eftir ástæðum, og sá
bar oftast sigur af hólmi, er
betur bauð.
Satt og logið sitt er hvað.
SÖGURNAR um ævinfýri
og uppátæki sjóræningjanna
er hinn skemtilegasti lestur.
Til þess að fullnægja eftir-
spurninni, hafa slíkar bæk-
ur verið prentaðar upp aft-
ur og aftur og hefir viljað
brenna við, að breytt væri | náðir hans og fá fyrirgefn-
og ýkt nokkuð frá því, er j ingu. Á þann hátt myndi
upphaflega var ritað. En (hann losna við alt frekara
það vill svo vel til að einnjvafstur og fá að njóta illa
söguhöfundanna var uppi á fengins fjár í friði. Þetta var
tækifæri, sem Teach hafði
lengi beðið eftir, að taka
einn við allri stjórn og geta
alveg farið að eigin geð-
þótta. Hann vopnaði skipið
fjörutíu byssum og skírði
það „Queen Annes Re-
venge“.
Þótt Teach væri bæði
harður og ágjarn, var hann
ekki blóðþyrstur. En honum
skildist, að til þess að verða
vel ágengt, varð honum að
takast að skjóta .mönnum
skelk í bringu bæði þeim,
sem þjónuðu honum, og
þeim, sem hann tók til fanga
Þeir urðu að trúa því, að
hann væri djöfullinn sjálf-
ur persónugerður. — Hann
hafði óvenjumikinn hárvöxt
Skeggið ljet hann vaxa að
vild og skifti því í þrent.
Hliðarfljettunum hafði hann
hvorum um sitt eyrað, en
miðhluta skeggsins skifti
bauðst hann til þess að láta
fangana lausa. Neitun eða
hverskonar fjandskapur við
menn hans myndi hafa það
í för með sjer, að hann ljeti
aðeins höfuð fanganna laus,
sem hann svo myndi senda
hans hágöfgi landstjóranum
Nokkrum stundum síðar var
meðalakistan borin um borð,
en fangarnir, næstum því
naktir, voru sendir í land.
Svartskeggur hugðist því
,., , „ næst að halda til Norður
sendi siðan menn til þess að ~ .. , * , , . .
, ., . ,, , . . . lCarolina. Það hafði bonst
kveikja í kaupskipmu. Skips
höfnin var sett á land á St.
hvort skipið væri vopnað, og
ef svo var, hve vel það væri
vopnum búið. Skipið reynd-
ist óvopnað og var því tek-
ið fyrirhafnarlítið.
Teach reyndist vægur við
samlanda sína, því að eftir
að hafa rænt skipið, Ijet
hann flytja skipshöfnina yf-
ir um í sitt eigið skip og
þessum tímum, og var sjón-
arvottur að mörgu, er hann
ritaði um. Hann hjet John
Esquemeling og af frásögn
hans er hægt að skapa sjer
skýra og haldgóða mynd af
einum frægasta sjóræningja
sem sögur fara af og gekk
undir nafninu Svartskeggur
Rjettu nafni hjet hann
Edward Teach. Fæjddur var
hann í borginni Bristol, og
eins og flestir sjóræningjar
hóf hann feril sinn sem heið
arlegur sjómaður á kaupskip
um. Þrátt fyrir hugrekki og
góðar gáfur varð honum lítt
til fjár og frama. Til þess
að færa sjer betur í nyt
geysilega líkamskrafta sína
og hugvit, gerðist þessi ó-
þolinmóði sjómaður fjelagi
Benjamíns Hornygolds skip
stjóra, sem var þaulvanur
sjóræningi en ekki nógu hug
rakkur til þess að standa í
stórræðum upp á eigin spýt-
UI\
Árið 1717 sigldu þeir
skútu sinni í vesturátt, og
var förinni heitið til Amer-
íku. Á leiðinni tóku þeir
þrjú skip. Á tveimur þeirra
var lítið að græða, nema
nokkrar víntunnur, sem Ed-
ward Teach gerði góð skil.
honum til eyrna, að al-
mennri sakaruppgjöf væri
heitið þeim sjóræningjum,
sem skiluðu yfirvöldunum
ránsfje sínu. Honum fanst
þarna ágætt færi bjóðast
sjer, þótt ekki hefði hann í
hvggju að skila aftur auð-
æfum þeim, er höfðu kost-
að hann svo mikið erfiði og
áhættu. Hann myndi hafa
einhver ráð með það.
Fyrst losaði hann sig við
majór Bonnet, skildi hann
einan eftir á skipi sínu.
Hann se'tti suma manna
sinna á land í eyjum og sökti
öllum skipum sínum nema
einu, er hann fylti herfangi.
Hann fór því næst á fund
Hamingjan var honum
hliðholl.
ÞAÐ MYNDI verða löng
og leiðinleg saga að telja
upp allar svaðilfhrir Svart-
skeggs. Hamingjan var hon-
um hliðhoil og jók vald hans
Áður en hann kæmist alla
leið til Suður-Ameríku
rakst hann á ræningjaskútu,
sem var stjórnað af Bonnet
majór. Þessir tveir menn
gerðu með sjer fjelag, en
Teach uppgötvaði fljótlega, i landstjórans, mútaði honum
hann í marga smáfljettinga,
sem hjengu niður á brjóst,
og þá skreytti hann með fag
urlituðum böndum. Svartar
og kafloðnar augabrýrnar
mættust næstum því yfir
nefinu. Til þess að gera á-
sjónu sína enn þá ægilegri,
stakk hann logandi kertum
undir hattbarðið við hátíð-
Þriðja skipið, sem var á leið | leg tækifæri. Þau vörpuðu
inni frá Madeira til Caro-1 bjarma á grimdarlegt and-
lina, var gott herfang, og litið og gerðu svip hans
fjell það þeim fjelögum í margfalt magnaðri og illúð-
hendur bardagalaust.
Nokkru síðar vörpuðu
þeir akkerum úti fyrir
strönd Virginíu til þess að
dytta að skipinu, taka vistir
og koma þýfinu 1 lóg.
Teach tekur einn við stjórn.
ÞEIR fjelagar ljetu brátt
aftur í haf og stefndu til
Vestur-India. Á leiðinni
mættu þeir stóru, frönsku
kaupskipi. Þrátt fyrir stærð
armuninn drógu ræningj-
legri.
Það var um þetta leyti,
sem hann fjekk viðurnefnið
Svartskeggur og undir því
nafni varð hann frægur.
Svartskeggur var á sveimi
í kringum eyjuna St. Vin
að Bonnet var viðvaningur
í faginu. og það af lakara
tagi. Hann var í rauninni
heiðursmaður, sem aldrei
hafði orðið uppvís að neinu
misjöfnu, en var að kynna
sjer þessa atvinnugrein, án
þess að hafa nokkurt vit á
sjómensku. Með fullu sam-
þykki nýju skipshafnarinn-
ar voru völdin tekin af
Bonnet majór, og þau feng-
in í hendur manni, sem
Teach gat treyst. Bonnet
klifraði um borð í skip
Svartskeggs, en þar var far-
ið með hann sem nokkurs-
konar verndargrip.
' Teach sigldi skipí sínu leið
ina Turkill, Grand Caiman-
es, Havana, Bahama Wrecks
og aftur til Carolina með
herfangið.
Úti fvrir höfninni í Char-
leston rákust þeir á skip,
sem var að leggja þaðan af
stað til London. Svartskegg
ur tók alla farþegana til
fanga, en margir þeirra
höfðu meðferðis stórar fúlg-
ur í gulli. Þetta gerðist
skamt undan ströndinni og
bænum. og annað skip, sem
kom til hjálpar, fjell einnig
í hendur ræningjanna. Skip,
sem kom af hafi, var þegar
tekið. Þannig var komið al-
gert hafnbann á Charleston,
verslun lá niðri, og íbúarn
ir voru slegnir ótta og ör-
væntingu.
Svartskeggur var svo fífl-
djarfur að senda vopnaða
ríflega, f jekk opinbera sakar
uppgjöf og leyfi til þess að
halda skipinu sem sinni ,lög-
legri eign‘. Landstjórinn
hafði með þessu gengið feti
lengra en Svartstakkur i
sviksemi sinni.
Nýtt líf — og þó.
TEACH skipstjóri settist
nú að, hreinsaður af sínum
fyrri syndum, í fallegu húsi.
Harin fjekst nú aðallega við
að versla með sína svoköll-
uðu löglegu eign. Endrum
og eins brá hann sjer þó á
kreik eins og í gamla daga,
líklega af einberum leiðind
um. Freistingin varð honum
um megn; hann hristi af sjer
allar hömlur og sökk æ
dýpra í fen glæpa og ágirnd-
ar. Er honum var sagt að
nefnd manna hefði verið
send á fund landstjórans í
Virginia, sem myndi krefj-
ast þess, að mál hans yrði
tekið til meðferðar, hló
hann bara. Hann hafði kom-
ist í hann krappan fyrr.
í þetta skifti fjekk hann
aðvörun. Yfirlýsing var gef-
in út þess efnis, að hverjum
þeim var heitið verðlaun-
um, sem dræpi eða hand-
tæki sjóræningja. A. Spott-
iswood landstjóri í Virginiu
undirritaði yfirlýsinguna.
Svartstakkur hafði varla
tíma til að búa skip sitt til
varnar er tvær snekkjur
nálguðust. Þarna var fult af
skerjum og grynningum, svo
cent, er hann kofh auga á sveit manna með einum fang | að árásarsnekkjurnar kom-
breska skipið „Great All-
Þjóðernið skifti engu
en
máli fyrir Teach skipstjóra.
Það sem nokkru skifti fyrir
hann var, að komast að því,
anna til landstjórans, John-just ekki að skipi Teach. —
sons, þar sem farið var fram Næstu nótt gerði hann ekki
á, að honum yrði send með-
alakista, sem hann var í mik
illi þörf fyrír. í skiftum
annað
bölva.
en að drekka og
Framhald á 8. síðu.