Morgunblaðið - 10.12.1944, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 10. des. 1944,
llinniiigarorð um
Minning
Hafllða Jónsson vjelstjóra
Guðmunriar Guðlaúgssonar
ÞAÐ VAR i júní 1916, að
H&fMði Jónsson hóf starf sitt
fejá! Eiinskipafjelagi íslands,
sem 3, vjelstjóri á e s. Gullfoss.
Tók hann við því starfi af út-
lend-íngij sem verið hafði á því
frá því skipið kóm til lands-
ins. Vjelstjórastjettin, sem þá
var bseði ung og fámenn, hafði
f.etl sjer það markmið að nema
sjerhverja stöðu í íslenska
flotanum. einnig á hinum stóru
og glæsilegu skipum Eimskipa
fjelagsins og nú var Hafliði
fcominn hjer á besta skipið.
Honum var það strax ljóst,
Hafliði Jónsson.
að stjetíin gerði þær kröfur til
hans, að hann skipaði sætið
eins vel eða betur en fyrir-
rennarar hans, því á því gat það
Oltið. m. a. hvort takmarkið
næðist Ef til vill hefir þelía
valdið einhverju um það, hve
takmarkalausa eiju og sam-
vis'kusemi hann lagði í störf sín,
þott jeg hinsvegar ætli að þar
hafi valdið mestu um lyndis-
einkunn hans, uppeldi og með-
fæddir hæfileikar. En hvað sem
um það kann að vera, þá er
hitt víst, að betri og traustari
fulltrúa gæti stjett-in ekki valið
tíl þess að ná þessu marki.
Jeg var þá og um nokkur eft
írfarandi ár bæði yfirmaður
hans og starfsbróðir, og þótt
nú sje liðinn meira en aldar-
fjórðungur ylja enn glæður
rainninganna frá starfstíman-
um Aldrei sá jeg nokkurn ann
an starfsbræðra minna lyfta
merkinu hærra, engan þeirra
sökkva sjer dýpra ofan í skyldu
störfin, engan fórna meir af
kröftum sínum og lífi til þess
að geðjast yfirmönnum sínum
ag húsbændum. Þá eins og nú
bygðu óvinir virkisvegg úr
morðtóliön umhverfis land
vort. Þá eins og nú urðu skip
Ei-mskipafjelagsins að sigla yf-
ir hættusvæðin og brjótast
fevað eftir annað í gegnum
virkisbellin til þess að færa
þjóðinni brauð og forða henni
frá fári. Þá eins og nú vo-ru
hætturnar á hverri öldu. —- En
aLdrei datt Hafliða í úhug að
láta þetta hafa áhríf á störf
sín og skyldur: „Eitt sinn skál
hver deyja og þjóð vor þarfn-
ast verka vorra“, svaraði hann
jafnan ef minst var á hætt-
urnar, og síðan voru skyldu-
störfin rækt án frekari um-
ræðna.
Árin þokuðust áfram, stríð- '
ið tók enda og friðurinn breíddi
blæju sína yfir gervallar álf-
ur heims. Endurreisnin var
hafin, sárín grædd og lífið
hjelt áfr".m- Við urðum ernn
nokkuð samferða, en svo skildu
vegff. Hann hafði helgað sig
starfinu og vegur hans óx frá
ári til árs. Svo dundi yfir ann-
að stríð og aðrar hættur miklu
ægilegri og meiri en áður. Enn
katlaði þjóðin á sína bestu og
hraustustu syni til bjargar. Enn
var hún umkringd vítisvjelum,
enn átti að svelta hana. Hafliða
kom ekki til hugar að hopa af
verðinum. Æskan var að vísu
horfin, en kjarkurinn var hinn
sami. Með sömu ró og festu
gekk hann að st‘rfunum eins
og ekkert hefði ískorist, og þó
voru hörmungar þær, sem
hann og fjelagar hans urðu oft
að ganga í gegnum á hafinu
undanfarin ár meiri en menn
fá skilið, sém heima sitja. Jeg
hitti hann stundum við og við
og undraðist þrautseigju hans
og kjark. ,,Þessu er nú bráðum
Iokið“, mælti hann, „aldurstak
markið nálgast . . . Sextugur
hefi jeg gert skyldu mína, þá
vik jeg úr vegi fyrir þeim, sem
yngri eru. I ellinni hvíli jeg mig
á æskustöðvum mínum á sumr-
in, hlusta á fuglakvakið á
breiðfirsku eyjunum og skemti
mjer við að sjá æðurinn synda
umhverfis þær með ungana
sína. Síðasta ferðin er brátt
fyrir hendi, að henni afstaðinni
fæ jeg mjer hví!‘d“.
Mjer var það vel Ijóst, hve
heitt hann unni hinni marg-
breytilegu náttúru á Breiða-
firði, og þó undraðist jeg hvort
honum nokkru sinni tækist að
beisla svo vilja sinn og starfs-
Pjetur M. Hafliðason.
þrá, að honum tækist að una
sjer þar hvíldar. Tíminn þok-
aðist enn áfram. Síðasta ferðin
var hafin. Þann 4. nóv. varð
hann sextugur. Aldurstakmark
inu var náð. En hann var enn
í hafi. Landið nálgaðist þó óð-
um. Eins og svo oft áður sá
hann fjöll og jökla rísa úr hafi,
rísa úr hafi í síðasta sinn. Það
er haldið fyrir Reykjanfes og
stefna tekin á Skaga. Þetta er
síðasti áfanginn. Aðeins eftir
nokkrar stundir er ferðinni
lokið. hætturnar vonandi allar
fyrir aftan og langt undan. —
Hjartað slær örar af tilhlökk-
un, að mega nú loksins njóta til
fulls þess, sem alla æfi hefir
verið þráð, ástríkis og um-
hyggju konu og barna, og un-
aðssemda breiðfirskra vornátta,
þegar ekkert annað kallar að,
en þreytlum líka er þörf hvíld
ar. Það er ijreistandi að standa
uppi og horfa heim, sjá borg-
ina þar sem heimilið slendur
með allar endurminningar rísa
upp af öldunum. En skyldan
kallar. Það er svo margt enn
sem þarf að athuga í undir-
djúpum vjelarinnar, áður en
komið er í höfh. Það dettur
engum í hug að óvinur lífsins
liggi í leyni nokkra faðma frá
ströndinni og sendi hið ban-
væna skeyti beint í hjartastað.
En þannig eru örlögin. Síðasta
ferðin er á enda, þú fallinn á
verðinum, þar sem þú stóðst
svo traustur allt þit líf, stjett
þinni og þjóð til gagns og
sóma.
Hafliði Jónsson var fæddur
að Skógum i Þorskafirði þ. 4.
nóv. 1884, sanur Jóns Þórðar-
sonar bónda þar og konu hans
Kristínar Daníelsdóttur, hrepp
stjóra í Skógum. í æsku stund-
aði Hafliði almenna sveita-
vinnu og sjósókn á Breiðafirði.
Var það verk aldrei heiglum
hent, enda flestir orðið að meiri
mönnumí sem í þann skóla lífs-
ins gengu á æskuárum. Járn-
smíði lærði hann hjá völund-
inum Guðmundi Jónssyni á
Pslreksfirði, og lauk því námi
1912 eftir 3 ára skeið. Fór þar
saman frábær kennari og af-
bragðs nemandi. Prófi við Vjel-
fræðideildina í Reykjalnk lauk
Hafliði vorið 1913 eftir einn
vetur. Starfaði síðan á botn-
vörpungum til 1916, að hann
rjeðist til Eimskipafjelagsins,
en þar var hann síðan til æfi-
loka, og 1. vjelstjóri á Goða-
fossi frá 1930. Frí frá störfum
hjá fjelaginu tók Hafliði vet-
urinn 1919—20 til þess að afla
sjer frekari mentunar á Vjel-
stjóraskólanum, sem þá'hafði
verið stækkaður. Lauk hann
prófi þaðan vorið 1920. Sýndi
það eins og margt annað skyldu
rækni hans, að vilja búa sig
sem best undir starfið.
Hafliði kvæntist 5. júlí 1921
Ilalldóru Helgadóttur, hinni
ágætustu konu, og lifir hún
mann sinn ásamt 2 sonum
þeirra, en sá þriðji og yngsti
fórst með föður sínum á Goða-
fossi. Er þungur harmur kveð-
inn að konu og börnum að
missa þá báða svo sorglega,
rjett að leiðar lokum.
Hafliði var maður þjettur á
vell og þjettur í lund. Þótti
hverjum manni gott með hon-
um að vera, enda eignaðist
hapn marga mæta og góða
kunningja, sem bundu trvgðir
við hann æfi alla, og því meiri,
þess betur sem þeir kyntust
honum, enda var hann einstak-
ur mannkostamaður. Minning
hans er sterk, helg og hrein hjá
öllum þeim, sem kyntust hon-
um. Fæ jek eigi óskað stjett
hans annnars betra en að hún
megi eignast marga slíka af-
burða menn. Endurminningin
um afrek hans, manndóm og
kærleika mun hjálpa ástvinum
hans öllum I sorginni, sem lagð
ist svo þungt og svo óvænt yfir
líf þeirra. Allir sem þektu hann
senda þeim samúð sína, og
óskir um að tíminn græði sár-
in og flytji þeim aftur frið og
ró.
Reykjavík, 4. des. 1944.
Gísli Jónsson.
Magnns Eiríksson bóndi á
Eyrarkoti í Kjós, átti fertugs af-
mæli þ. 7. þ. m. Magnús var þekt
ur þolhlaupari, og mun hann eiga
met í Álafoss-hlaupi.
vjelstjóra
„Guð minn, jeg heyri ge;
um brii..
í anda, grátþrungin anc
v t.
djup úr hafi stíga s;
y Á'.
eins og stoltar hetj rtanc
sterkar á þiljun, —
val. i hniii
Sárt er í æsku »ð hriíga á
lieljarvegi, hj , biðja
í dauða — !i.. eigi.
ÖLLUM Lu Ei\N í fersku
minni, hi' tói fclda manntjón
sem varð, Goðafoss var
sökkt innan íslenskrar land-
helgi, þ. a. 10. nóv. s.l, Og
flestir geta hugleitt þá skelf-
ingu, sem gripið hefir fólkið,
]iá, sem áttu ættingja og vini
með skipinn, þegar fregnin,
hrast út um bæinn, að Goða-
foss hefði orðið fyrir slysi.
Eftir að fregnin barst út, var
víst vitað að rnikið slys myndi
hafa orðið. En hverjir höfðu
bjargast, og hverjir ekki, var
ekki vitað fyr en eftir óra-
langa hið. Þá var það vonin
og kvíðinn, sem börðust í
brjóstum ástvinanna er heima
biðu. Svo kom hin mikla
harma-fregn. 24 höfðu farist
af völdum hins miskúnarlauSa
i
morðtóls.
Einn af þeim var Guðm.
Guðlaugsson, vjelstjóri, á
Bakkastíg 1 í Reykjavík. —
Ilafði hann farið þessa ferð
í stað annars manns, annars
stundaði hann járnsmíði. •—:
Guðm. var fæddur 16. febr.
1889, að Sogni í Kjós. Sonur
þeirra góðkunnti hjóna, Ragn-
hildar Guðifiundsdóttur, og
Guðlaugs Jakobssonar. Var
Guðlaugur talinn vöiundur í
hagleik. Nokkuð snemma mun
hafa borið 'á hagleik hjá Guð
niundi. Rjeðist hann því að
heiman til járnsmíðanáms
rúmlega tvítugur," til hins al-
þekta dugnaðar manns Þor
steins Jónssonar á Vesturgötr
33. Guðmundi gekk vel að
læra, og það heyrði jeg haft
eftir Þorsteini, að Guðmund-
ur haf'i stundað starf sitt
hinni mestu alúð, enda varð
hann að loknu námi hinn á-
gætastí smiður, og eru margir
hlutir eftir hann er bera þess
vitni. Eftir að Guðm. hafði
lokið smíðanámi. fór hann á
vjelstjóraskólann, og.Iauk þar
námi. Má segja að eftir það
stundaði hann járnsmíði og
vjelgæslu jöfnum höndum.
Þeir, seni kyntust Guðm.
þektu hann að góðu einu, og
því hetur sem kynningin varð
meiri. Trúr og ábyggilegur
í störfum og sannur drengur
í raun.
Guðm. var giftur Marsebil
Eilífsd., og áttu þau tvo sonu,
Ilermann, form. „Tllífar'* í
Hafnarfirði, og Ilörð járn-
smíðanema.
Þegar jeg nú minnist Guð-
mundar frænda míns og vin-
ar, þá minnist jeg æskuléikja
okkar, ásnmt stóra systkina-
hópnum hans. Ko'm hann þar
fram, sem endranær, hinn
sanni drengur.
Ekki þarf að lýsa því fyrig
j kunnugum, hve missirinn er
j mikill fyrir þá, sem hann;
I unni mest og sem hann liðfi
| mest fyrir. Honum er því send
ástrík þakkar-kveðja fyriil
i alt og alt, frá konu, sonunx
tengdadætrum barnahörnum,
systkinum, og ölluni vinuuí
og venslafólki fjær og nær.
En ljettfættar lognöldur,
bera hinstu kveðjuna hans
úr djúpi hafsins, til elskancli,
ástvina, sem mist hafa mest,
og bíða eftir að hitta hanni
hinum' njegin á hinni íuiklin
eilífðarströnd, þar sem ríkja
mun eilífur friður og kyrð.
St.G.
Breskur kvenflug-
foringi
n
Þegar Gloria Large tók til
starfa í flugsveitum breska^
flughersins, sem fljúga flug-
vjelum yfir Atlantshafið, var
hún eina stúlkan, sem í þess-
um sveitum var, en þar vcru
um 5000 menn. Nú hefir ung-
frúin hækkað í tign.