Morgunblaðið - 10.02.1946, Blaðsíða 10

V.
10
MORGUNBLAÐIB
Sunnudagur 10. febr. 1946
ÁST í MEIIMUM
clítir Da ío r (datdwett
14. dagur
„Þú ert kjáni, Dotty mín. —
Heldurðu, að þú getir hrætt
mig? Ónei. Jeg ætla að vera
hjer kyrr. — Jeg mun fara
mjög gætilega —en jeg ætla
að vera kyrr“.
Nú var það hún ,sem var
óttaslegin. Hún horfði á eftir
honum út úr herberginu. Hann
er vondur, hugsaði hún. Það er
eitthvað skelfilegt í fari hans
•— þrátt fyrir bros hans.
II.
Sleðinn þaut yfir glitrandi
fannirnar og marraði undir sleða
meiðunum. Hesturinn frísaði, og
hafði bersýnilega mikla ánægju
af glamrinu í bjöllunum, sem
bundnar voru við aktýgi hans. í
sleðanum sátu þeir Alfreð og
Jerome. Þeir voru á leið niður
í Riversend.
Spölkorn frá bænum óku
þeir framhjá nokkrum hrörleg
um og sóðalegum verkamanna-
bústöðum. Hópur af konum stóð
við brunninn. Þær voru að
reyna að þíða klakann af'dæl-
unni. Tötraleg börn hjengu í
pilsum þeirra. Jerome sá litlu
fölu andlitin og sultarleg aug-
un, sem litu upp, þegar sleðinn
ók framhjá.
„Hefir enn ekkert verið gert
til þess að hjálpa þessu fólki?“
spurði Jerome. „Hafa launin
ekki verið hækkuð? Hafa húsa
kynnin ekkert verið bætt?“
Alfreð gaut augunum til
kvennanna og barnanna. Það
kom fyrirlitningarsvipur á
hörkulegt andlit hans. „Þetta
hyski sólundar öllum þeim pen
ingum, sem það kemst yfir“,
sagði hann.
Jerome hafði fengið prýði-
lega hugmynd, að því er hon-
um fannst sjálfum.
„Heyrðu — ef 'járnbrautar-
fjelagið borgaði verkamönnun'
um viðunandi laun, gætu þeir
keypt sjer hús. Bankinn gæti
veitt þeim lán, gegn vægum
vöxtum. Það væri hægt að fá
byggingarmeistara til þess að
gera uppdrætti að húsunum —
skemmtilegum og þægilegum
smáhúsum. Ef hægt er að inn-
ræta þessum mönnum sjálfs-
traust og sjálfsvirðingu, verða
þeir....“.
,,Jerome!“ hrópaði Alfreð
óttasleginn. „Jeg ætla að biðja
þig þess lengstra orða að láta
ekki vini okkar og kunningja
heyra slíkt tal! Það kynni að
skjóta þeim skelk í bringu. Það
er ógjörningur að segja um,
hvaða afleiðingar það kynni að
hafa“. Hann þagnaði. „En þú
hefir vitanlega aðeins verið að
gera að gamni þínu“.
Jerome sneri sjer við í sæt-
inu, og horfði á þessa skökku
og skældu húskofa, sem áttu
að heita mannabústaðir. Svipur
hans harðnaði.
„Já“, svaraði hann. „Jeg var
aðeins að gera að gamni mínu“.
I Alfreð Ijetti sýnilega, en var
* samt ekki alveg rólegur. .
„Jeg er hræddur um, að þú
skiljir þetta fólk ekki“, sagði
hann. „Ef það fær betri laun
•— ef það er látið hafa meiri
peninga handa á milli, verður
afleiðingin aðeins sú, að aðsókn
in að veitingakránum eykst.
Eins og ástandið er nú, eyða
verkamennirnir megninu af
kaupi sínu í áfengi“.
Svipurinn á andliti Jerome
varð dreymandi. „Við ætlum
þetta óyggjandi sannleik“,
muldraði hann. Svo hækkaði
hann róminn. „Það lítur út fyr
ir, að þeir einir hafi rjett t.il
þess að höndla hamingjuna, er
hafa ráð á því, að borga fyrir
hana“.
„Hamingjan fellur þeim
mönnum í skaut, sem eru henn
ar verðugir“, sagði Alfreð á-
kafur. „Orð þín eru skaðleg.
Þau gætu haft ill áhrif. — Jeg
verð aftur að biðja þig að vera
gætnari í tali, þegar aðrir eru
nærstaddir“.
„Jeg finn, að það liggur eitt-
hvað í loftinu, hjer í Ameríku“,
sagði Jerome hugsandi. „Jeg
fann það líka í Evrópu. — Jeg
hygg, að kenningin um „æðri
menntun“ og „menn, útvalda aí
guði“, sje að líða undir lok. —
Jeg held, að draumur grísku
heimspekinganna sje að skjóta
upp kollinum, þrátt fyrir eymd
ina og vonleysið, sem ríkir í
veröldinni. Andi Sókratesar líð-
ur yfir jörðina, og hann sigrar
að lokum. Þú getur ekkert gert,
til þess að sporna við því, kárl
minn. Það eru lífsskoðanir þín-
ar og þinna líka, sem eru hættu
legar mannkyninu. Þið fylgið
helstefnunni“.
Alfreð rak upp kuldahlátur.
„Það er naumast, að þú talar
fjálglega! Andi Sókratesar! Jeg
er aldeilis hlessa“.
Jerome hló, en svaraði engu.
Þeir nálguðust óðum'stórt og
höfðinglegt óðalssetur, sem
gnæfði upp úr fönninni, vinstra
megin vegarins. Hávaxinn mað
ur stóð fyrir utan hliðið.
„Er þetta ekki Tayntor gamli
hershöfðingi?“ spurði Jerome
glaðlega. „Jeg hefi ekki sjeð
gamla skarfinn síðan stríðinu
lauk“.
Alfreð kippti í taumana. —
Hann sagði kuldalega:
„Jeg sagði honum fyrir nokkr
um dögum, að þú hefðir í
hyggju að vinna í bankanum.
Hann varð mjög undrandi“.
Sleðinn staðnæmdist fyrir ut
an hliðið. Wainwright Tayntor
hershöfðingi var fjörlegur ná-
ungi, spengilega vaxinn, snögg
ur í hreyfingum, leit út fyrir
að vera miklu yngri en hann í
rauninni var.
„Er það sem mjer sýnist?“
hrópaði hann, og gekk að sleð-
anum. „Jerome — blessaður
drengurinnl Komdu hjerna, og
heilsaðu mjer! Það er svei mjer
ánægjulegt, að sjá þig!“
„Það er ekki síður ánægjulegt
fyrir mig, að sjá þig, herra“,
sagði Jerome, og steig út úr
sleðanum. Hann var hávaxinn,
en hershöfðinginn var þrem
þumlungum hærri. Þeir stóðu
og horfðu hvor á annan, bros-
andi út að eyrum.
„Góðan daginn, hershöfðingi“
sagði Alfreð kurteislega.
Hershöfðinginn leit við. „Ha,
Já, góðan daginn, Alfreð“.
Hann sneri sjer að Jerome.
„Það er.þokkalegt, sem maður
heyrir um þig, þorparinn þinn
— að þú sjert í þann veginn að
gerast skrifstofuþræll í bank-
anum! Ha, ha, ha!“ — Hershöfð
inginn skellihló.
Wainwright Tayntor hers-
höfðingi hafði mjög svipbirgða
ríkt andlit — gat stundum ver
ið allt að því illilegur. Hann
var oftast rauður og þrútinn,
því að hann drakk býsn af
viskýi. Hann var líka hneigð-
ur til kvenna — því yngri sem
þær voru, því betra. Ef hann
hefði ekki verið auðugur, hefði
Hershöfðinginn leit við. „Ha?
aðgang að samkvæmum heldra
fólksins.
En hann var mjög ríkur —
einn ríkasti maðurinn í sveit-
inni. Hann var víðförull, skifti
sjer talsvert mikið af stjórn-
málum, hafði verið ekkjumað-
ur I 18 ár og átti tvær dætur,
fríðar og föngulegar, báðar ó-
giftar. Samkvæmi hans voru
víðfræg. Það var talinn óbætan
legur skaði, að vera ekki boð-
inn í þau. Hershöfðinginn hafði
aldrei vanið sig á óþarfa kurt-
eisi við samferðafólk sitt. En
þess gerðist heldur ekki þörf,
því að hann var af göfugu bergi
brotinn, afkomandi gamallar
aðalsættar, og gat því leyft sjer
að láta eftir löstum sínum án
þess.að þurfa að hugsa um al-
menningsálitið. Heimili hans
var mjög glæsilegt. Hann valdi
þjónustustúlkurnar sjálfur og
ekki af verri endanum — falleg
ustu og fjörugustu stúlkurnar
úr sveitinni. Hann var kvenna-
gull hið mesta — var allur á
hjólum, ef kvenmaður var ein-
hversstaðar nálægur. Dætur
hans dáðu hann og elskuðu.
Alfreð Lindsey óttaðist hers-
höfðingjann — og var mjög
hneykslaður á líferni hans og
hegðun. En hershöfðinginn var
voldugur — og einn af stærsti
innstæðueigendunum í bankan-
um. Hann var eigandi járn-
brautarinnar, átti lóðirnar und
ir verkamannabústöðunum og
þeir voru víst ekki fáir herra-
garðseigendurnir í sveitinni,
sem skulduðu honum. Alfreð
hann áreiðanlega ekki fengið
hypjaði sig því út úr sleðanum
og stóð vandræðalegur álengd-
ar og horfði á gamla hermann-
inn og Jerome, sem slógu á
axlirnar hvor á öðrum, skift-
ust á ósiðlegum athugasemd-
um og ráku upp ósæmilegar
hlátursrokur.
„Komið þið inn fyrir, piltar,
og lítið á stúlkurnar!“ hrópaði
hershöfðinginn. „Þær eru að sál
ast úr löngun eftimað sjá ykk-
ur. Einkum Sally. Jósefína er
líka í glugganum og gónir út,
en hún er bara svo hæversk,
að hún segir ekkert“.
Jerome vildi þiggja boðið, en
Alfreð ræskti sig hæversklega
og sagði:
„Við erum þegar að verða of
seinir í bankann, herra. Mjer
hefir skilist, að þjer og dætur
yðar muni ætla að heiðra okk-
ur með nærveru ykkar í jóla-
boðinu að Uppsölum. Við hitt-
umst þá þar“.
Hershðfðinginn hleypti brún-
um.
„Já — já, auðvitað“. — Svo
fór hann að hlægja, og hnippti
í Jerome. „Heyrirðu það — þú
ert að verða of seinn! He, he!“
Hann sneri sjer að Alfreð. —
„Það er vissara, að hafa auga
með peningaskápnum! Jeg
þekki þrjótinn“.
Stríðsherrann á Mars
^bren
cffaóaga
Eftir Edgar Rice Burroufha.
134.
ekki, og jeg kom inn í lítið, mjög vel búið herbergi, sem
var ákaflega skrautbúið, var það að því er virtist bið-
herbergi að móttökusal eða einhverjum öðrum sal hall-
arinnar.
Hinu megin í herberginu voru einnig dyr, sem þykk
tjöld hjengu fyrir. Hinu megin við þau heyrði jeg að
margar raddir voru að tala. Jeg gekk um þvert gólf her-
bergisins og gægðist inn milli tjaldanna.
Jeg sá up 50 skrautbúna aðalsmenn úr hirðinni. Stóðu
þeir fyrir framan hásæti, sem Sálensus Oll sat í. Hann
var að tala til þeirra.
„Nú er hin ákveðna stund komin“, sagði hann, „og þótt
fjandmenn Okar sjeu við borgarhliðin, skal ekkert breyta
vilja Salensus 011. Hin mikla athöfn skal nú fara fram,
en viðhöfn allri verður að sleppa, og ekki má taka fleiri
menn frá vörnum borgarinnar, en hina venjulegu 50 að-
alsmenn, sem eru jafnan vottar að því, er jeddak jeddak-
anna tekur sjer konu, þegar ný drotning er kjörin 1 Okar.“
„Þegar að athöfninni lokinni, göngum við aftur til bar-
daga, en hún, sem nú er prinsessa af Helium mun þá líta
úr turni sínum á ósigur þeirra, sem voru samlandar henn-
ar og vera vitni að sigri einginmanns hennar“.
Síðan sneri hann sjer að hirðmanni einum, og gaf hon-
um einhverja fyrirskipan í lágum hljóðum.
Sá flýtti sjer út að litlum dyrum, sem voru á hinum
enda salsins, opnaði þær upp á gátt og hrópaði:
„Hjer kemur Dejah Thoris, tilvonandi drottning í
Okar“.
Um leið komu tveir varðmenn í ljós, og drógu þeir á
milli sín brúðina tilvonandi. Enn voru hendur hennar
bundnar á bak aftur, líklega til þess að koma í veg fyrir
að hún fyrirfæri sjer.
Útlit hennar bar allt með sjer, að þótt hún væri fjötr-
uð, hafði hún barist af öllu afli gegn því, sem nú átti að
gerast.
Þingmannsefni Republicana
vsfr að halda ræðu og áður en
hann lauk máli sínu, spurði
hann, hvort nokkur Democrati
væri meðal áheyrenda.
Gamall fauskur stóð upp úr
sæti sínu aftast í salnum og
sagði:
„Jeg er Democrati“.
„Og geturðu sagt mjer hvers
vegna í ósköpunum þú ert
Demoerati?“ spurði ræðumað-
ur.
„Vissulega. Jeg hefi altaf ver
ið Democrati, faðir minn
fylgdi þeim að málum, afi
minn og langafi minn“.
„Ef faðir þinn, afi þinn og
langafi hefðu verið þjófar, þá
mundir þú samkvæmt þessu
líka vera þjófur“.
„Nei“, svaraði gamli maður-
inn, „jeg mundi vera Repu-
blicani“.
★
Bóndi nokkur andaðist og
Ijet meðal annars eftir sig 17
hesta. Hann átti þrjá syni og
hafði lagt svo fyrir að sá elsti
fengi helming hestanna, sá
næsti einn þriðja og sá yngsti
einn níunda.
Maðurinn, sem fenginn hafði
verið til að skifta búinu, kom á
hesti sínum heim til þeirra. —
Han'n komst brátt að því,- að
ekki var hægt að fylgja um-
mælum þess látna meðan hest
arnir voru allir lifandi, og tók
því hest sinn, bætti honum við
hóp hestanna sautján og tók að
skifta á milli bræðranna á eftir
farandi hátt:
Helming þeirra, eða níu,
fjekk elsti bróðirinn.
Einn þriðja þeirra, sex, fjekk,
sá næstelsti.
Einn níunda þeirra, tvo
fjekk sá yngsti.
Er hann lagði níu, sex og tvo
saman, komst hann að raun
um, að útkoman varð ekki
nema sautján, svo hann tók hest
sinn aftur og reið heimleiðis
hinn ánægðasti.

Auglýsendur
affmgiðl
að ísafold pg Vörður er
vinsælasta og fjölbreytt-
asta blaðið í sveitum lands
ins. — Kemur út einu sinni
í viku — 16 síður.
imuiGiiumiuimiiuiiuHinHmiMmmoaiXPfliBi