Morgunblaðið - 13.06.1946, Blaðsíða 2

2

MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 13. júní 1946
Valdabrask og athafnir
Aí hverju hrynur fylgið
Yfirlýsing Þjóðviljans sú, að
þýðingarlaust sje að reyna að-
felia Hermann Jónasson í
Strandasýslu, hefir að vonum
vakið mikla athygli.
Lykillinn að Hermanni.
Engum blandast hugur um,
hvað á bak við býr. Ef Komm-
únistar reynast lengur ófúsir
til að lúta hinni þjóðhollu for
ustu Sjálfstæðismanna um
stjórn landsins, þá vilja þeir
hafa einhvern til að taka upp
æfintýralegri stefnu með.
Þeir telja, að æfintýrið mundi
freista Hermanns, að minnsta
kosti ef nægar vegtyllur fylgdu
með í kaupunum.
Þetta er engin nýjung, því að
alþjóð var það fyrir löngu ljóst,
hvaða lykill það er, sem geng-
ur að Hermanni Jónassyni. —
Hítt er merkilegra, að kosning
Hermanns í Strandasýslu skuli
nú vera orðin svo vafasöm, að
Kommúnistar hafa talið sig
nauðbeygða til að ganga til liðs
við hann í allra augsýn.
En það er ekki aðeins neyðar
katiið í Þjóðviljanum, sem sýn-
ir, að farið er að halla fyrir
Hermanni hjá Strandamönnum,
heldur sanna hin skelfingar-
þtrmgnu skrif Tímans það ekki
síður.
Hvorrn mundir þú kjósa?
Nú er það von, að margur
spyrji:
. „Getur það verið, að þaul-
vanur stjórnmálamaður, eins og
Hevmann Jónasson, maður sem
lengur hefir verið forsætisráð-
herra á íslandi en nokkur ann-
ar, sje í hættu fyrir manni, sem
i fyrsta skifti býður sig fram
til þings og lítt hefir við stjórn-
mál íengist?“
Um þetta skal engu spáð hjer.
En framkoma Tímans og Þjóð-
viljans sýna, að óttinn hefir tek
ið sjer bústað í brjóstum
þeirra.
Það eru Strandamenn sjálf-
ir, sem ákveða, hvern frambjóð
anda þeir vilja kjósa, og það er
engra annara að segja þeim fyr
ir verkum í því. — En hvorn
mundi venjulegur kjósandi,
hvar sem væri á landinu, velja
fýrir umboðsmann sinn á Al-
þingi:
Valdabraskarann, sem gleymt
hefir að gera nokkuð fyrir kjör
dæmi sitt í 12 ára þingsetu. •—
Eða athafnamanninn, sem á allt
sitt undir því, að bygðarlagið
blómgist og dafni.
Of harðir.í dómum um Her-
mann.
Um þessar mundir heyrist oft,
að Framsóknarmenn eru furðu
harðir í dómum sínum um Her-
mann Jónasson. Þeir segja, að
enginn maður megi láta löngun
til eigin valda sitja svo'í rúmi
fyrir velfarnaði fólksins í heil-
um flokki eins og Hermann hef
ir gert.
Þ&tta er að vísu rjett. — En
Framsóknarmenn gleyma því,
að Hermanni Jónassyni er flest
ung öðrum fremur vorkunn, þó
að !..inn hafi vilst á hinni hálu
braut valdagirninnar.
Hermanr. Jönasson var kös-
ihn á þing í fyrsta skifti, Sém
hann bauð sig frant og'átti þó.
þá í höggi við einn fremsta
stjó'rnmálamann þess tíma, ’
af Hermanni?
Dagskrá hátíðahalda
Menntaskólans ákveðin
Tryggva heitinn Þórhallsson.
Að vísu var brögðum beitt til
að fella Tryggva heitinn. En
hvorki hinn skjótfengni sigur
nje baráttuaðferðin var holt
vegarnesti fyrir framgjarnan
stjórnmálamann.
Og áður en Hermann Jónas-
son í fyrsta skifti steig sem
þingmaður inn í sali Alþingis,
var hann orðinn forsætisráð-
herra. Sú tign fekkst að vísu
með því, að þáverandi formað-
ur Frgmsóknarflokksins og
frumhöfundur hans var leikinn
grár en menn kunna að greina
um aðra stjórnmálamenn hjer-
lenda á þessari öld.
En Hinrik IV. taldi, að París
væri einnar messu virði, og
nokkuð er þá gefandi fyrir
æðstu valdastöðu íslands. Enda
hjelt Hermann henni í 8 ár eða
lengur en nokkur annar Islend-
ingur fram á þenna dag. Það
getur engan undrað, þó að slík
ur frami stigi þeim, sem fyrir
DAGSKRÁ hátíðahalda í hverju húsi verða ræðu-
Menntaskólans þ. 16. júní n. höld, en stúdentakórinn og
k. í tilefni af 100 ára afmæli aðrir söngkraftar munu
ult um refilstigu stjórnmálanna hans hefur nú verið endan- ganga milli staðanna.
sem hinn fyrrtaldi. |3ega ákveðin. Hátíðahöldin
Hagsmunir athafnamannsinsy hefjast kl. 1,30 með athöfn í Ætlast er til að borðhald-
atvinurekandans, fara allsstað- (hátíðasal skólans. Þar á eftir,inu fjukl kl* 9’30 °§ munu sið
ar saman við hagsmuni fjöld- , verður skrúðganga allra an dansleikir hefjast á sömu
ans, almennings, sem hefir lífs stúdenta og annarra gamalla stöðum kl. 10. Ennfremur
framfæri af þeirri vinnu, sem nemenda skólans suður í mun skólrnn verða opinn
atvinnurekandinn stendur fyrir kirkjugarð. Lagðir verða stúdentum og þar _ hafðar
— Velmegun atvinnutækjanna blómsveigar á leiði þeirra veitingar og dans. A dans«
verður báðum til góðs. Hrunið rektora skólans, sem þar leikina mega stúdentar koma
báðum til ófarnaðar. Á engum hvíla. Skrúðgangan endar við með maka sína og unnustur
stað er þetta þó ljósar en þar, Menntaskólann og verður e^a unnusta.
sem allt er enn ógert.
Hvergi er meiri þörf á afl-
miklu átaki öllum til góðs. Það
er einmitt á slíkum stöðum sem
íbúarnir mest þurfa að halda
á nýsköpuninni í stað valda-
brasksins.
þar flutt ræða og kór syngur.
Kl. 6,30 um kvöldið hefst,
borðhald í stærstu samkomu
Klæðnaðurr verður dökk:
föt eða smoking og stuttir
kjólar. — Aðgöngumiðar að
Útsvarsskárir! kem-
ur ú! í dag
UTSVARSSKRA Reykja-
víkur kemur út í dag. í til-
honum verður, til höfuðs. Með, efni af ÞV1 hefir blaoið snúið
sanngirni er ekki hægt að,síer tlf Gunnars Viðar, for-
ásaka þann, sem fyrir þessUimanns nðurjöfnunarnefndar
verður, þó að hann telji sjer|0§ spurt um niðurjöfnun-
,,áskapað“ að skipa hinn æðsta ma. Fómst honum svo orð:
valdasess alla æfi sína. Sökin j j>Álögð útsvör eru í ár ca.
hvílir lijá þeim, sem undir hann (39,270,000 kr. en voru í fyrra
hlóðu og gættu þess ekki, að ea- 32,450,000 kr. Hækkar því
verðleikarnir voru ekki sam- heildarupphæðm um 21%.
svarandi völdunum. Tekjuhæð og gjaldgeta
Reykvíkinga hefir þó verið
það mikil síðasta ár, að hægt
befir verið að ná þessari upp-
hæð án teljandi hækkunar á
sjálfum útsvarsstiganum. —
ætíð allra manna minst gefið, Lami útsvarstigi og í fyrra
sig að úrlausn venjulegra þing- var notaður gagnvart einstak
mála, hvort heldur þau varða Lngum, en hjá fjölskyldu-
kjördæmi hans, aðra landshluta jmönnum var persónufrádrátt
eða sjerstaka málaflokka. Það urinn hækkaður úr 1500 kr.
er taflið um völdin í landinu, j upp í 2000 kr. fyrir hvern
sem heldur huga hans föngn- íramfærðan. Síðan þurfti að
um. jbæta 10% ofaná öll útsvör, til
Úr hinum hversdagslegu við þess að ná hinni tilskyldu
fangsefnum verða aðrir ,,minni upphæð.
húsum bæjarins. Borðhaldiö , ,
* . .. . . ,. . þessum samkvæmum eru
verður emgongu fyxu: stud- rfdir , skrifstofu hátíðar.
enta, en vegna mikils íiolda1 r . í, ... r,- • , -c
. . „ nefndar í Iþoku. Simi skrif-
þeirra reyndist okleift að i , .
« ,, istofunnar er 6999.
veita fleirum aðgang. Munu
stúdentaárgangarnir þá halda
hópinn, eins og áður um dag
Hátíðanefndin vill skora á
alla stúdenta frá skólanum,
inn. Verður dregið um, hvarjað heiðra hann með nærveru
hver árgangur á að vera ájsinni á þessum degi. Sjerstak
borðhaldinu. Upphaflega var^lega vill hún áminna menn
gert ráð fyrir því, að útvarp-^að sækja aðgögnumiða á áð-
að yrði milli samkomuhús- urnefndum tíma. — Pantaðir
aðgöngumiðar utanbæjar-i
Hermann vantar peð í valda-
taflið.
Af þessum ástæðum er það,
að Hermann Jónasson hefir
yrði
anna, en fallið var frá því
ráði vegna ýmissa örðug-
leika.
stúdenta verða
til 15. þ. m.
þó geymdir
íslandsmólið:
Akureyringar gerðu jafnelefli við
Vífeing 2:2
LEIKURINN fyrra þriðjudagskv. var háður í töluverðu
iivassviðri (5—6 vindstig). Leikmönnum gekk því stundum
allerfiðlega að hemja knöttinn. Var hann auk þess illa reim-
að'ur og loftlítill, svo að hann líktist meira „tuðru“ en knetti.
Ber vissulega að átelja mótanefnd fyrir slíkt kæruleysi.
menn“ að leysa.Hverjum manni
er ætlað sitt verkefni og ofur-
mennið á ekki að eyða kröft-
unum í annað en það, sem hinu
yfirnáttúrlega afli þess er sam-
boðið.
Skiljanlegt er, að sá, sem
til mikilla valda hefir hafist
fyrir litla verðleika, hugsi á
þennan hátt. En hver er sá ís-
lendingur, norður á Ströndum,
eða annarsstaðar, sem vill vera
peð í tafli annars manns um
völdin, jafnvel þó að sá hafi
verið lengur forsætisráðherra á
Islandi en nokkur annar?
Þeir vilja fram, sem aftur
úr hafa orðið.
Þeir, sem byggja þau hjer-
uð, er mest hafa verið afrækt,
hugsa að vonum um það, hvern
ig bygðarlag þeirra verði rjett
við. Hvernig unnin verði upp
þau mörgu ár sem það er orðið
á eftir flestum öðrum lands-
hlutum. , ;
Ef þeir hafa hug.á. þessu,. þá
er það ekki vaLdabraskarinn,
sem ;;þeir, festa traust sitt á,
heldur frámkvæmdamaðurinn.
Jafnvel þó að hinn síðarnefndi
Það má því segja, að gjald-
Leikurinn sem heild varj
prúðmannlega leikinn. Virð-Jins urðu því 2:2. Tel jeg þetta
ist mjer Akureyringarnir > besta leik Akureyringanna á
sýna öruggara og heflaðaðra j mótinu enn sem komið er.
spil með hverjum leik. Lið Dómari var Sigurjón Jónsson
þeirra er jafnsterkt, svo að
cndur með meðal- eða iág-1 hverSi ^er tilfinnanlega „veik
tekjur, sem eru frá því árið ur Punktur ' °ðru mal geSnir
áður og meðalfjölskyldu, beri
ckki hærra útsvar en árið áð-
ur, og gjaldendur með mikla 1
cmegð, sem eins stendur á
fyrir, lækki. — Hinsvegar
hækka einstaklingar og fjelög
að óbreyttum ástæðum“.
Fjeiag ungra Sjálf-
siæðismanna sfoín-,
að á Eskifirði
Eskifirði, mánudag.
í FYRRAKVÖLD var hjer
stofnað fjelag ungra Sjálfstæð-
ismanna. Stofnendur voru 41.
I stjórn voru kosnir Gunnar
Björgvinsson formaður, Þor-
valdur Friðriksson, Eiríkur
Þorkelsson, Þorlákur Friðriks-
son og Guðmundur Arntójörns- markið, er
son. ' Eiríkur.
og fórst honum vel.
A.
LONDON: Belgiska þingið
samþykkti nýlega trauátsyf-
irlýsingu á stjórn van Ackers
hafi ekki látið sjer svo tíðförrmeð 84 atkv. gegn 82.
um lið Víkinga, þá vantar
sjáanlega nokkra nýja menn
liðið, til að það myndi,
sterka heild. Sóknarlína
þeirra er mjög í molum.
Virðist hana skorta þol, skot-
fimi og samvinnu. Vörnin er
aftur á móti mun öruggari,
þótt ekki hafi hún staðið sig
jafnvel nú og svo oft áður.
Upp kom hlutur „Víkinga“
og kusu þeir að leika undan
vindi. Hófu þeir þegar sókn,
er þeir hjeldu að mestu út
hálfleikinn. Ekki tókst þeim
þó að skora fleiri en tvö
mörk, annað úr aukaspyrnu,
c-n hitt eftir spyrnu til hægri
útherja.
í síðasta hálfleik tóku svo
/< kurevringarnir forystuna.
Tókst þeim að skora fyrra
30 mínútur voru
liðnar, en það síðara, er 5
mínútur voru eftir af leik-
tima.
í lok leiksins hófu svo Vík-
ingar sókn, sem ekki bar
neinn árangur. Úrslit leiks-
— Hæða Bevins
Framhald af 1. síðn
Vill ekki viðskiftabann á Spán
Að lokum drap Bevin á Spán
armálin, og sagði að það væri
skoðun sín, að ekki þýddi neitt
að setja viðskiftabann á Spán,
og kvað slíkt koma niður á
spönskum almenningi, enn ekki
á stjórninni. Sagði Bevin, að
slíkt gæti hæglega orðið til
þess, að Spánverjar fylktu sjer
fastar um Franco. Einnig sagði
hann að svo yrði að sjá um í
viðskiftunum við Spán, að ekki
kæmi þar til annarar borgara-
styrjaldar, því þá væru aðgerð-
irnar verri en engar. Hann vildi
að Bretar, Frakkar og Banda-
ríkjamenn stæðu fast saman um
þessi mál, því þau kæmu þeim
meira við en nokkrum öðrum
þjóðum.
Allar tillögur um að vjta
stefnu stjórnarinnar í utanrikis
málum voru feldar eða telcnar
aftur* ' .