Morgunblaðið - 02.07.1946, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 2. júlí 1946
MORGUNBLAÐI0
7
Heildarútgáfa af ritum
Einars Benediktssonar
Vígsla hins glæsilega sam-
komuhúss „Ðrengs’ í Kjós
í JANUAR 1938 seldi Einar
skáld Benediktsson: er þá dvald
ist í Herdísarvík, útgáfurjett-
inn að öllum ritum sínum í
hendur nýstofnaðs hlutafjelags,
er nefndist „Bragi“ h.f., en að-
alstofandi þess fjelags var frú
Hlín Johnson, er annaðist hið
sjúka skáld af mikilli umhyggju
semi hin síðustu æfiár hans. —
Frú Hlín var mjög ant um að
koma fjármálum skáldsins í
rjett horf, og tókst henni það
með fyrirhyggju og sjerstökum
dugnaði, og stendur öll þjóðin
í mikilli þakkarskuld við hana
fyrir allt, er hún gerði fyrir
skáldið. Einn liður í þessum at-
höfnum hennar var að stofna
áðurnefnt útgáfufyrirtæki, en
með stofendur fjelagsins voru
Guðmundur Gamalíelsson bóka
útgefandi, Pjetur Þ. J. Gunn-
arsson stórkaupm., Valtýr Ste-
fánsson ritstjóri og Páll Ste-
fánsson stórkaupmaður, er síð-
ar gekk úr fjelaginu, en síðan
hafa bætst við Jón Eldon, son-
ur frú Hlínar, Kristinn E. And-
rjesson ritstjóri og Alexander
Jóhannesson, er gerðist for-
maður fjelagsins. Fyrir fjelags-
mönnum vakti eingöngu að
stofna til vandaðrar útgáfu
af ritum Einars Benediktssonar
án ábata fyrir fjelagsmenn, og
munu því verða gerðar sjerstak
ar ráðstafanir um hagnað þann
er verður af útgáfu rita skálds-
ins, og verður síðar skýrt frá
þeim.
Fjelagið gerði einnig samning
við Isafoldarprentsmiðju h.f.
um útgáfu allra ljóða Einars
Benediktssonar, og koma þau
nú út þessa dagana x 3 bindum.
Eru í 1. bindi öll kvæði hans,
er birt voru í „Kvæði og sögur“
og þýðing Einars af Pjetri
Gaut Ibsens, en framan við
þetta bindi er ítarleg ritgerð
eftir dr. Guðmund Finnbogason
landsbókavörð um skáldskap
Einars Benediktssonar. Er þetta
síðasta ritgerð Guðmundar
Finnbogasonar og samin af
mikilli kostgæfni, enda var
honum einkai ljúft að semja
hana vegna aðdáunar sinnar á
skáldskap Einars. og hafði þá
einnig fengið lausn frá embætti
vegna aldurs. Mun þessi ritgerð
lengi í minnum höfð vegna
djúps skilnings og ágætrar skil
greiningar á skáldeðli hins
mikla höfuðsnilliings Einars
Benediktssonar, en ljóð hans
munu lifa, meðan íslensk tunga
er töluð og ná æ meiri hylli,
er aldir líða, vegna mannvits
hans og yfirburða yfir flest eða
öll íslensk skáld að fornu og
nýju.
í 2. bindi eru ,Hafblik“ og
,.Hrannir“ og í 3. bindi „Vogar“
og „Hvammar“. í þessu síðasta
bindi er hið mikla kvæði skálds
ins „Jöklajörð“, er birt var í
Morgunnblaðinu og höfundur-
inn sendi frá Tunis, en er ekki
prentað í fyrri útgáfum. Enn-
fremur birtist í síðasta bindi
tvær þýðingar, önnur úr „Gras
blöðum“ eftir Walt Whitman
(og var prentuð í „Útsýn“, er
þeir Einar Benediktsson og Þor
leifur H. Bjarnason gáfu út í
Kaupmannahöfn 1892), en hin
þýðingin er á kvæði J. P. Jac-
ogsens „Þess geldurðu", og er
þetta fyrsta kvæði, er skáldið
birti á prenti (í Fjallkonunni
1888), en eins og kunnugt er,
hefir Hannes Hafstein einnig
þýtt þetta kvæði. Loks eru 3
vísur i þessu safni, er hafa ekki
verið birtar áður.
Pjetur Sigurðsson háskólarit
ari tók að sjer að annast þessa
útgáfu, og eru aftan við 3. bindi
skýringar eftir hann, hvar h'vert
kvæði hafi fyrst verið prentað
og getið tildraga þeirra, eftir
því, sem menn hafa vitneskju
um,' en frú Valgerður hefir í
bók sinni um Einar skýrt frá
ýmsum ljóðum hans, hvar og
hvenær ort hafi verið, en frá
ýmsu hefir frú Hlín skýrt eða
vitneskja fengist um á annan
hátt. Pjetur Sigurðsson getur
orðampnar í einstökum kvæð-
um, þar sem þurfa þótti, en
hann bar saman öll ljóðin við
fyrri útgáfur og fyrstu prent-
un þeirra í tímaritum og blöð-
um. Má af þessu ráða, að út-
gáfa þessi er hin vandaðasta í
alla staði, og verður því ómiss-
andi öllum, er unna skáldskap
Einars, og raunar er það öll ís-
lenska þjóðin. Loks má geta
þess, að í þessir heildarútgáfu
eru birtar, auk rithandarsýnis-
horns, 5 myndir af skáldinu á
ýmsum aldri, og er ein þeirra
af málverki Gunnlaugs Blön-
dals, er hann gerði af skáldinu
á sjötugs aldri. Loks má geta
nafnaskár og stutts eftirmála,
er formaður h.f. „Braga:: hefir
ritað.
Fjelagið hefir enn í undir-
búningi útgáfu rita Einars
Benediktssonar í óbundnu
máli og mun dr. Steingrímur
J. Þorsteinsson dósent annast
þá útgáfu, en ísafoldarprent-
smiðja h.f. einnig gefa út. Verð
ur í þeirri útgáfu úrval ýmissa
ritgerða Einars um skáldskap,
heimspeki, stjórnmál o. fl., og
mun þeirri útgáfu fylgja æfi-
ágrip skáldsins eftir dr. Stein-
grím, og væntanlega munu
einnig nokkrar myndir prýða
þá útgáfu.
Má öllum vera fagnaðarefni
að geta nú bráðum eignast vand
aða heildarútgáfu af ljóðum
Einars og úirval af ritum hans
í óbundnu máli.
Alexander Jóhannesson.
Brjefaskriflir
i Ung,ur maður eða stúlka í
= helst með verslunarskóla- j
i prófi, sem áhuga hefir i
: fvrir verslun og getur tek- |
i ið að sjer brjefaskriftir á [
i ensku, dönsku eða sænsku i
i og helst þýsku í frístund- i
i um sínum óskast til brjefa- i
i skrifta. — Tilboð merkt: j
i ..Business — 552“ legg- i
i ist inn á afgr. þessa blaðs j
fyrir fimtudagskvöld.
iiiiiiiiiiiiiiiiiimimimiiMmmmimiiimmmmimmiii
BEST AÐ AUGLÝSA
í MORGUNBLAÐINU
Dönsku sundmenn-
irnfr ánægðir yfir
íslandsferðinni
DONSKU sundmennirnir,
sem voru hjer, bera íslandi
mjög vel söguná við komuna til
Danmerkur. „Berlinske Tid-
ende“ birtir samtal við John
Christensen undir fyrirsögn-
inni: „ísland ljet Geysir gjósa
fyrir dönsku sundmennina“.
Segir þar m. a.: „Islandsfararn-
ir voru í sjöunda himni vfir
þeim glæsilegu móttökum, sem
þeir fengu. — Jeg fullyrði að
þetta er sú dýrðlegasta ferð,
sem nokkur danskur sundmað-
ur hefir farið, sagði John
Christensen. Gestrisnin var ein
stæð, og var heimsókn okkar
gerð að sjerstökum viðburði.
Þá segir ennfrernur: „Keppnin
fór fram í Sundhöll Reykja-
víkur í þægilega heitu vatni frá
hverunum. Þar kynntumst við
þremur sundmönnum, sem
sannarlega eru duglegir. Það
var skriðsundsmaðurinn Ari
Guðmundsson, sem „sló“ mig
í 100 m. á 1:01,5 mín. og setti
nýtt íslenskt met og svo bringu
sundsmennirnir Sigurður Jóns-
son, utanbæjarmaður, sem vann
100 m. á 1:18,7 mín. og alnafni
hans Sigurður Jónsson frá
Reykjavík. sem synti á 1:18,9
mín. Kaj Petersen náði sínum
besta tíma, 1:19,0 mín.. svo hægt
er að sjá, hve góðir íslending-
arnir eru“. ,
Politiken birtir mynd af
sundmönnunum við komuna til
Reykjavíkur og samtal við Kaj
Petersen undir fyrirsögninni:
„ísland á sundmenn, sem geta
unnið okkur“. Segir þar m. a.:
„Jeg fullyrði hiklaust, að þetta
er sú besta ferð, sem jeg hefi
nokkru sinni farið“. Síðan fer
Petersen lofsamlegum orSum
um sundmenn okkar, móttök-
urnar og kvað sundmennina
hafa skilið við landið með sökn-
uði.
Kappreiðar í
Dalasýslu
HESTAMANNAFJELAGIÐ
„Glaður" efndi til hinna ár-
legu kappreiða að Nesodda 23.
júní s. 1. 2 vikum fyr en venju-
lega vegna kosninganna.
Um fimm hundruð mannis
sóttu skemtunina og margt var
hesta.
Þessir hestar blutu verðlaun:
Stökk 300 m.: 1. Tígull 11 v.
eigandi Magnús Jósefsson. Hlíð,
Hörðudal, Dalasýslu. I. verð-
laun, tími 23 sek. 2. Röst 8 v.
eigandi Gunnar Jósefsson,
Smirlhóli, Haukadal II. verð-
laun, tími 23.1 sek. — 3. Þór
7 v., eigandi Jón Jósefsson,
Smirlhóli, Haukadal III. verðl.
tími 23.6 sek. — 4. Tvistur 7 v.,
eigándi Hjörtur Kjartansson,
Vífilsdal, IV. verðl., tími 24
sek.
| Folahlaup 250 m.: 1. Sörli
6 v., eigandi Hannes Guðmunds
son, Litla Vatnshorni, Hauka-
dal. — 2. Stjarna 6 v., eigandi
Sumarliði Jónsson, Miðskógi,
Miðdölum, I. og II. verðlaun,
jöfn að marki 20.3 sek. 3. And-
vari 5 v., eigandi Gunnar Jósefs
son, Smirlhóli, Haukadal, III.
verðlaun, timi 20 4 sek.
Skeiðhestar hlupu upp.
Frá jrcUaritara vorurn í Kjós.
EINS OG ÆTLAÐ hafði ver-
ið. var íþrótta- og samkomuhús
Lhðf.F. ,,Drengur“ vígt og tek-
ið til notkunar þann 23. þ. m.
Samkoman hófst nxeð því. að
formaður húsbvggingarnefndar,
Olafur Andrésson frá Sogni,
setti samkomuna. og bauð gesti
og félagsmenn velkomna. Einn-
ig skýrði hann frá gangi hús-
byggingarinnar og kostnaðar-
hliðinni við hana. Búið væri að
greiða um 225 þús. kr. í bygg-
ingarkostnað, en af því væru 80
þúsund í skuld. Talið er að hús-
ið muni kosta fullbúið uin 300
þúsund, ]>\ í eftir er að múrhúða
það að utan, og einnig dálitið
að innan. Auk ýmsilegs annars.
Þar næst flutti Ólafur A. Ól-
afsson á Valdastöðum ræðu og
frumsamið kvæði. Ræddi hann
um ungmennafélagsskapinn og
áhrif hans á þjóðlífið í heild.
Þar næst voru frjálsar ræður
fluttar og xnilli ræðanna voru
sungin ýms ættjarðarlög. Fyrst-
ur talaði séra Halldór Jónsson
sóknarprestur að Reynivöllum.
[Þá talaði Steini Guðmundsson
á Valdastöðum, og afhenti hann
félaginu útskorinn bikar, er
smiðað hafði Grímur Gestsson
á Grímsstöðum, er bikarinn úr
birki, hinn veglegasti gripur.
Skal fara fram keppni árlega unx
bikar þennan í sundi, og hafa
þeir einir rétt til að keppa um
hann, drengir innan 18 ára ald-
urs, og séu félagar í ,,Dreng“.
Ennfremur fylgdi bikar þessum
bók, er rita skal í nöfn allra
þeirra er þátt taka í keppninni,
og tíma hvers eins. Einnig
fylgdi sparisjóðsbók með dálít-
illi upphæð. sem varið skyldi til
sundlaugarbyggingar, þeagr fé-
lagið ræðst í að byggja sund-
laug, sem félagar „Drengs“ hafa
hug á að koma upp.
Því næst talaði íþróttafull-
trúi, Þorsteinn Einarsson, sem
mættur var þarna í boði félags-
ins. Þá Bjarni Bjarnason, nú
brunavörður úr Reykjavík, og
færði hann félaginu áletraðan
fundarhamar, og hinar bestu
árnaðaróskir. Þá Gísli Guð-
mundsson frá írafelli, sem færði
félaginu 5 þúsund kr. að gjöf frá
sér og konu sinni, Guðríði Hall-
dórsdóttur. til minningar um
Jóhönnu dóttur þeirra. er and-
aðist fyrir nokkrum árum, þá
19 ára að aldri. L'pphæðinni
skvldi varið til skóg- og blóma-
ræktar við heimili félagsins. Þá
talaði Þorgils Guðmundsson
íþróttakennari í Revkholti, og
færði hann félaginu silfurbikar,
sem keppa skyldi 'um í sirndi.
og áskildi það að um hann vrði
keppt í sjó, og gaf honum heit-
ið Sæ-sundsbikar. En ekki
vannst tími til þess að letra á
hann, og verður það gert síðar.
Þorgils var fyrsti formaður
„Drengs"; minntist hann liðinna
ára, sem ánægjulégra stunda og
sem orðið hefðu sér til mikillar
gleði og uppbyggingar. Þá tal-
aði Benedikt Einarsson frá Mið-
engi, sem var einn af stofnend-
um félagsins, og þakkaði fyrir
sig og konu sína, Halldóru Guð-
mundsdóttur. Þá talaði Ólafur
Þórðarson frá Varmalandi.
Þakkaði hann ánægjulegt sam-
starf fyrr og síðar milli Aftur-
eldingar og „Drengs“. Næstur
talaði Ellert Eggertsson á Mc‘ð-
alfelli. Því næst flntti frú Lilja
Jónasdóttir í Laugarnesi frum-
samið kvæði. Einnig flutti Guð-
mundur Þorkelsson á Hallkels-
stöðum félaginu kvæði. Bæði í
tilefni dagsins. Síðastur talaði
Gestur Andrésson hreppstjóri á
Hálsi, fyrir minni kvenna, og
þakkaði þeim að verðleikum
unnin störf og ágæta liðveislu í
félagsmálum á rnargan hátt.
Karlakór Kjósverja söng nokk-
ur lög, undir stjórn Odds Andrés
sonar frá Neðra-Hálsi. Þá sýndi
Magnús Jösepsson kvikmynd.
Nokkur skeyti bárust félaginu,
frá eldri félÖgum, sem fluttir eru
i burtu úr sveitinni. Einnig bár-
ust félagihu töluverðar pcn-
ingagjafir, bæði frá sveitungum
og einrxig frá eldri félögum, og
öðrum sveitungum, sem fluttir
oru í burtu.
Að lokum var stiginn dans
fram yfir miðnætti, og virtust
menn skemmta sér hið besta.
og fór samkoman fram með
liinni mestu prýði, og virtust
allir ánægðir, og leist víst öllum
vel á hið nýja félagsheimili, senx
„ð hlotið hefir nafnið Félags-
garður, sem að félagsfólkið vænt
ir sér hið besta af í sambandi
við storf þess í framtíðinni.
24. júní 1940.
St. G.
Vöroverð lækkar í
Rússlandi
Moskva í gærkveldi.
RÚSSNESKA stjórnin hefir
ákveðið, að lækka verðið á ýms
um vörutegundum um allt að
því 50% frá og með deginum
á morgun. Verðlækkun þessi
nær til verSÍana þeirra, sem
reknar eru af stjórnarvöldun-
um, en í þeim má kaupa ýmsan
varning skömtxmarseðlalaust,
en við hærra verði en þar sem
krafist er skömtunarseðla.
Þrátt fyrir þessa verðlækkun,
mun vöruverðið haldast geysi-
hátt. Þannig munu kvenskór
samkvæmt hinu nýja verðlagi,
kosta írá 750—2.000 rúblur,
silkisokkar um 160 rúblur og
sápa um 20 rúblur — Reuter.
Karlmanna-
nærföt
nýkomin.
Vefxxaðarvöruverslunin,
Týsgötu 1.
BaiiiiiinmiiiiiiiiiiiiiiimiiMimiiiiiiiiiiiiiiimiiiui
‘•iimiiiiMiiiiiiiMnniiiiimiiliiMtiil »