Morgunblaðið - 02.07.1946, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 2. júlí 1946
75. dagur
Venus og Jósep. Hún sá óljóst
náfölt, sveitt andlit hans, úfið
hárið og starandi aúgun. Hún
sá hann óljóst vegna þess að
öll athygli hennar beindist að
Venus. Hún var í hvítum nátt-
kjól og hún var óneitanlega
lokkandi fögur. Ef hún hefði
blygðast sín andartak, þá var
sú tilfinning með öllu horfin.
Svipur hennar var í senn ill-
kvitnislegur og sigri hrósandi.
Hún reigði höfuðið — og hló.
„Velkomin heim, frú mín
góð. Þjer komið dálítið óvænt“.
Hún horfði glottandi á Theo.
Stúlkan hefir altaf hatað
mig — og öfundað, og nú held-
ur hún, að henni hafi loksins
tekist að ná sjer niðri á mjer,
hugsaði Theo, og var skyndi-*
lega orðin róleg.
„Theodosia — í guðs bæn-
um — hvað ætlarðu að gera?“
Hún sneri, sjer við, og horfði
með athygli á Jósep. Það
leyndi sjer ekki, að hann var
alveg í öngum sínum. En hann
hafði öðlast virðuleik sinn á
ný. Hann var ekki lengur hlægi
legur.
„Hvað get jeg' svo sem gert?“
sagði hún rólega.
Venus stökk á fætur. „Það
er satt! Þú getur ekkert gert!
Þú ert slæm eiginkona. Þú ert
köld — ísköld. Hvað eftir ann-
að ferð þú frá honum — og
skilur hann einan eftir. Þú
hugsar bara um sjálfa þig! Þess
vegna hefir maðurinn þinn snú-
ið við þjer bakinu!“
„Haltu þjer saman, skækjan
þín!“ Jósep sló hana bylmings-
högg í andlitið.
Hún riðaði við höggið en
ögrunarsvipurinn hvarf ekki af
andliti hennar. „Þú getur bar-
ið mig eins mikið og þú vilt.
Þú getur samt ekki gleymt
faðmlögum mínum. Hún getur
aldrei elskað þig eins og jeg
geri. Hún er þjer einskis virði“.
Jósep heyrði ekki til hennar.
„Theo —“, muldraði hann. —
„Horfðu ekki svona á mig. —
Þetta var brjálæði — sem þú
getur ekki skilið----
Andartak brá fyrir efa í
augum Venusar. Hún hafði
verið viss um mátt sinn —
sannfærð um, að nú tækist
henni að koma fram hefndum.
En hún var ekki lengur örugg.
Húsmóðir hennar hefði átt að
vera reið — öskureið. Þessi
kyrláta þögn — — hvernig stóð
á henni? Hún getur ekki gert
mjer neitt mein, hugsaði Ven-
us í örvæntingu. Hún getur
fengið hann til þess að varpa
mjer í hlekki eða selja mig
Spánverjunum. Jeg fæ galdra-
manninn til þess að hjálpa
mjer. Jeg drep mig — eða hana.
Hún kipraði saman augun. Það
var til eitur ....
„Farðu nú, Venus“, sagði
Theodosia, rólega. Henni til
Iaikillar furðu, þá fann hvorki
íl reiði nje fyrirlitningár. Ann-
arleg ró hafði færst yfir hana.
Hún sá, að augu Venusar
brunnu af hatri og ótta, en
það hafði ekki minnstu áhrif
á hana. Hún fann aðeins til
meðaumkvunar.
Venus þaut til Jóseps og
þreif um handlegg hans. „Þú
mátt ekki láta hana gera mjer
neitt mein! Þú lofaðir mjer
fallegum fötum og nýju húsi.
Þú lofaðir því, að jeg skyldi fá
að lifa eins og hvít kona. Þú
getur ekki svikið mig!“
Hann hristi hana a;f sjer. —
„Hypjaðu þig út, negri“, hreytti
hann út úr sjer.
Venus reigði höfuðið. „Jeg
er ekki negri“, hrópaði hún.
„Jeg er af Berber-kynþættin-
um. Ef jeg dveldi í mínu föð-
urlandi, þá væri jeg prinsessa“.
Hún rjetti upp báða handlegg-
ina og æpti: „Það vildi jeg
óska, að þið dyttuð bæði niður
dauð!“
Jósep hörfaði ósjálfrátt und-
an. Svo reiddi hann upp hnef-
ann, en áður en hann fengi
svigrúm til þess að láta högg-
ið ríða af, var Venus horfin
út um dyrnar.
— Jósep ljet fallast niður
á rúmið og grúfði andlitið í
höndum sjer.
„Er langt síðan þetta sam-
band ykkar hófst?“ spurði Theo
hljómlausri röddu.
Ró hennar skaut honum skelk
í bringu. Hann horfði biðjandi
á hana.
„Jeg geri ráð fyrir, að mig
hefði átt að gruna þetta fyr-
ir löngu. Jeg hefi verið mjög
heimsk“, bætti hún við.
„Það er ekki langt síðan“,
muldraði hann. „Aðeins nokkr-
ir mánuðir. Hún sat fyrir ut-
an kofann sinn kvöld eitt, og
söng. Það voru blóm 1 hári
hennar. Jeg var einmana —“.
„Þú þarft ekki að gefa mjer
neina skýringu, Jósep. Jeg veit
mætavel, að flestir karlmenn
fá sjer hjákonur. En jeg vildi,
að það hefði ekki verið ein af
þínum eigin ambáttum11.
Köld rödd hennar vakti
blygðun hans á ný. Hann hafði
reynt að gleyma því, þessar
vikur, að Venus var ein af
ambáttum hans. Hann reyndi
að gera sjer í hugarlund þá
fyrirlitningu, sem faðir hans
og bræður myndu sýna honum,
ef þeir vissu um þetta athæfi.
Þetta hafði að vísu hent fleiri
en hann — t. d. þennan ná-
unga á Santee-búgarðinum,
sem hafði verið útskúfaður úr
samkvæmislífi Charleston-borg
ar fyrir vikið. Þetta var allt
saman Venus að kenna — hún
var svo svívirðilega tælandi —.
Hann stökk á fætur. „Jeg sel
hana á morgun“.
„Nei“. Theo settist niður.
Hann ljet sem hann heyrði
ekki til hennar og hjelt áfram:
„Jeg sendi hana til Charleston.
Kaupmaðurinn sjer um, að hún
verði seld til fjarlægrar plant-
ekru. Þú mæltist einu sinni
til þess við mig, að jeg seldi
hana. Jeg vildi að jeg hefði
látið að orðum þínum. Ó, Theo
— af öllu hjarta óska jeg þess,
að þjer hefði verið hlíft við
þessari niðurlægingu------og
mjer líka“, bætti hann við og
stundi.
Theo virti hann fyrir sjer.
Þar eð hún bar ekki snefil af
líkamlegri ást til hans, átti hún
auðvelt með að fyrirgefa. Og
það var margt til í því, sem
Venus hafði sagt: Hún var ekki
góð eiginkona í þess orðs venju
legu merkingu. Veslings Jósep,
hugsaði hún — eins og svo oft
áður.
„Jeg vil ekki að þú seljir
Venus“, sagði hún blíðlega.
Hann leit á hana og velti
því fyrir sjer, hvaða refsingu
hún myndi þá ætla henni. En
það gilti einu hvers hún krafð-
ist — hann hlaut að samþykkja
það allt.
„Jeg vil að þú gefir henni
frelsi, Jósep“.
„Hvað segirðu manneskja!“
Hann starði á hana með opinn
munninn af undrun.
„Já. Gefðu henni frelsi. Hún
er hættuleg vegna þess eins,
að hún er ófrjáls. Og hún er
hættuleg — hefir alltaf verið
það. Jeg er andvíg þrælahaldi.
En það skiftir ekki eins miklu
máli með hina. Þeir eru heimsk
ir. Það er betur hugsað um
þá hjer en þeir gætu hugsað
um sig sjálfir. Já, jeg veit það.
Við verðum að hafa fólk til
þess að starfa á ekrunum —
því að hvað yrði annars um
hrísgrjónin? En Venus hefir ald
ei unnið við slík störf“.
„Jeg myndi fá gott verð fyr-
ir hana“, sagði Jpsep. Hann var
forviða á göfuglyndi hennar.
„Þú hefir ráð á því að vera
án þeirra peninga“.
„En hvert gæti hún farið —
hvað myndi verða um hana?“
Theo þagði andartak. Svo
mæMi hún: „Jeg held að það
sje best að þú greiðir fyrir hana
fargjald til Boston, og gefir
henni dálitla fjárhæð að auki.
Þar mun hún komast á rjett-
an kjöl. Og segðu henni ekki,
að jeg hafi átt hugmyndina.
Lofðu henni að lifa í þeirri
sælu trú, að hún hafi unnið
sigur yfir mjer — og þá mun
hatur hennar loksins hverfa“.
„Þú ert dásamleg, Theo“,
sagði hann auðmjúkur.
En það stóð ekki lengi. Eft-
ir klukkustund var hann orð-
inn fokvondur yfir því, að hún
skyldi hafa verið svona lengi
að heiman — og hvernig dirfð-
ist hún að koma að Eikabæ
núna, þegar langmest hætta var
á hitasóttinni! Það gat verið
stór hættulegt, að dvelja þar,
þótt ekki væri nema eina nótt.
„Það lítur út fyrir, að þú
hafir verið fús til þess að eiga
það á hættu sjálfur, að veikj-
ast“, sagði hún rólega.
Hann roðnaði og þagði and-
artak. Svo mælti hann: „Þú
verður að minnsta kosti að
fara til Debordieu-eynnar við
sólarupprás á morgun — og þú
verður að gæta þess vel, að
loka gluggunum á herbergi
þínu vandlega áður en þú ferð
að sofa“.
„Já, auðvitað“, sagði hún. —
„Jeg hlakka svo óumræðilega
mikið til þess að sjá Gampy.
Jeg hefi stöðugt þráð hann, en
Kauphöllin
er miðstöð verðbrjefa-
viðskiftanna. Sími 1710.
Sóírún Sumarrös
Æfintýri eftir Ármann Kr. Einarsson.
2.
Það var einn bjartan sumardag, er Bjössi sat hjá uppi
í fjalli, eins og hann var vanur, að hann sjer hvar blá-
klædd kona kemur gangandi til hans, og leiðir hún dreng-
hnokka við hlið sjer. Bjössi var hálfsmeykur, því að hann
vissi ekki til, að þarna væri nein von á mannaferðum. En
hann sá, að ókunna konan var góðleg á svipinn, og þá
hvarf honum allur ótti. Konan gekk til Bjössa og ávarp-
aði hann.
„Hvaðan ertu?“ flýtti hann sjer að spyrja.
„Jeg á heima ekki langt hjeðan. En þú þarft ekki að
vera neitt hræddur við mig, jeg geri þjer ekkert, allra
síst nokkuð illt. Jeg þarf að biðja þig að gera mjer dálítinn
greiða. Og það er hvort þú vildir ekki leika við og gæta
að litla snáðanum mínum á daginn. Jeg á svo erfitt, mað-
urinn minn liggur veikur, og jeg þarf líka að annast um
yngra barn.
„Það er leiðinlegt“, sagði Bjössi, því að hann kenndi
í brjósti um alla, sem eitthvað áttu bágt.
„Jeg skal með glöðu geði leika við drenginn", bætti
hann við.
„,Jeg vissi, að þú ert góður drengur; jeg skal einhvern
tíma reyna að launa þjer þetta“, sagði ókunna konan og
klappaði á kollinn á.Bjössa. „Þig langar til að vita, hvar
ieg á heima, jeg skal segja þjer það, jeg á heima þarna!“
ig ókunna konan benti upp í hamrana í fjallinu. Nú vissi
Bjössi upp á víst, að þetta var huldukona. En mamma
hans hafði sagt honum, að huldufólkið væri gott fólk,
nema ef því væri gert eitthvað illt..
Drengurinn varo nú eftir hjá Bjössa, en huldukonan
tók slæðu upp úr vasa sínum, breiddi yfir sig, og var sam-
stundis horfin.
„Hvað heitirðu?“ spurði Bjössi huldudrenginn.
„Jeg heiti Dodíó“.
Það þótti Bjössa skrítið nafn; og svo ljeku drengirnir
sjer saman til kvölds. Um kvöldið kom huldukonan að
sækja drenginn sinn.
í Brasilíu lifir viltur kyn-
flokkur, sem hvítir menn hafa
um langan tími reynt að leggja
undir sig. Fyrir skömmu, var
send flugvjel yfir eitt þorp
þeirra, en þeir ótömdu tóku á
móti „fuglinum“ með örvahríð
og komu einu skoti á flugvjel-
ina, sem þó hafði engin áhrif.
Kynflokkur þessi býr í stráhús-
um og gengur um klæðlaus.
★
„Heldurðu að rigni á morg-
un?“
„Það veit jeg ekki, það fer
allt eftir veðrinu“.
★
Að sjá dauða hesta í draumi,
boðar mikla gleði. Húsbruni
boðar óvæntan auð. Kirkju-
garð að sjá, boðar andlát innan
fjölskyldunnar.
★
Islendingar munu hafa fund-
ið Ameríku tæpum 500 árum
áður en Columbus kom þang-
að. Þrátt fyrir þetta, segir í
amerískum kenslubókum, að
Columbus hafi fyrstur fundið
Ameríku og dagur hans er
haldinn hátíðlegur í Banda-
ríkjunum einu sinni á ári
hverju.
★
Kennslukonan: „Hvað finnst
þjer fegurst hjá kvenfólkinu?“
Pjetur: „Andlitið“.
Kennslukonan: „Rjett. Og
þú, Jón„.
Jón: „Fæturnir“.
Kennslukonan: „Skammastu
þín, drengur, og snautaðu út
úr kennslustofunni. — En hvað
þykir þjer, Óli minn?“
Óli: „Það er víst best að jeg
fari út líka“.
★
Rólyndur maður rakst á geð-
veikan mann fýrir utan bæ,
sem tók þegar á rás á eftir
honum. — Sá rólyndi lagði á
flótta. Þeir höfðu hlaupið rúm-
ar tíu mílur, þegar sá geðveiki
náði honum, sló í bakið á hon-
um og sagði: „Náði þjer. — Nú
eltir þú mig“.
★
Móðirin hafði sent Nonna
litla út að gæta yngra bróður
hans, en ekki leið á löngu, þar
til mikill grátur heyrðist utan
úr garðinum.
„Nonni“, hrópaði móðir hans,
„hvað er að litla bróður?“
„Jeg veit ekki hvað jeg á að
gera við hann, mamma?“, svar-
aði Nonni. „Hann er búinn að
grafa djúpa holu í moldina
og vill láta mig flytja hana
inn“.