Morgunblaðið - 14.03.1947, Blaðsíða 16

VEÐURÚTLITIÐ: Faxaflói:
Austan gola — bjartviðri. —
3HlorstttíMaí>í0
SJEREIGNARSTEFNAN gegit
kommúnismanum — Sjá grein
á blaðsíðu 9.

Föstudagur 14. mars 1947
Verðhækkunin
a úfengi
IMokkrar tölur um
neyslu áfengis
AFENGIÐ hækkaði í verði í
gær. Nemur hækkunin að meðal
tali 21,2%,- en er mismunandi
eftir tegundum. Útsöluverð al-
gengustu tegunda er nú sem
hjer segir:
Brennivín 60 kr., var 45 kr.
Ákavíti 65 kr., var 50 kr.
Whisky 95 kr., var 75 kr.
Gin 85 kr., var 70 kr.
Verð á „heitum vínum“, þ. e.
portvíni og sherry og skyldum
tegundum, hafa samræmd inn-
kaupi og gæðum, verið hækk-
aðar mismunandi, frá 10—16%.
Borðvín hækka ekki, en slík
vín hafa aðeins 10—13% á-
fengismagn.
Áfengisve^slun ríkisins hefir
ekki hækkað verð á áfehgi síð-
an í sept. 1943, þar til nú, Síðan
hefir vísitalan, sem kunnugt er
hækkað gífurlega, svo að ekki
er hægt að segja,'að þessi ríkis-
einkasala hafi „fylgst með tím-
anum“.
Fyrirboðinn.
Það var bersýnilegt, að eitt-
hvað var í aðsigi í „Áfenginu“,
því að kl. 12 á miðvikudag var
öllum útsölum Áfengisverslun-
arinnar, hvarvetna á landinu
slcyndilega lokáð. Þetta var dag
inn eftir að Alþingi samþvkti
hina stórfeldu hækkun á tóbak
inu. Slenn gengu út frá því sem
gefnu, að áfengið myndi fylgja
með. Lokun útsala Áfengisversl
unarinnar á miðvikudag styrkti
og þetta.
Það reyndist og rjett yera,
að lokunin' stóð í sambandi við
yerðhækkunjna. Starfsfól.-c Á-
fengisverslunarinnar var önn
um liafið frá kl. 11 á miðviku-
dag og fram eítir deginum í
gær við að breyta verðinu á
hinum einstöku tegundum. En
kl. 4 í gær var aftur opnað, og
var þá mikil ös í öllum útsöl-
um vínverslunarinnar.
Hvað græðir ríkið?
Morgunblaðið spurði í gær
forstjóra Áfengisverslunarinnar
og skrifstofustjóra fjármála-
ráðunejdisins, hvað miklar tekj
ui' þessi verðhækkun 'á áfeng-
inu myndi gefa í ríkissjóð. Báð-
ir færðuðust þeir undan að
svara þessu og sögðu að þetta
ylti alt á því, hversu rnikil sal-
an yrði. Þegar gengið var fast
ara eftir svari, svaraði forsetjóri
Áfengisverslunarinnar með því
að segja, að s. 1. ár hafi heild-
arsalan í sterkum drykkjum ver
ið sem hjer segir:
Flöskur
Brennivín ........... 466.610
Ákavíti (ísl.) ...... 176.799
Hvannarót ............. 4.650
Erl. ákavíti........... 6.198
Koníak................ 31.855
Whisky ............... 75.331
Gin og Genwer........ 49.317
Rom................., 13.786
Líkjörar ................ 4.212
Coektails................ 1.730
Samtals var salan, sem hjer
segir:
Sterkir drykkir . . 831.138 fl.
„Heit vín“ .......... 121.263 —
Borðvín............. 25.151 —
Samtals 977.552 fl.
Og getið þið af þessu sjeð,
að við erum ekki enn orðnir
„miljónerar", sagði forstjóri Á-
fengisverslunarinnar.
En sje þessi áfengisneysla ár-
ið 'sem leið „lögð niður“ í
100% alkóhól og deilt með
mannfjölda árið 1945, verður
útkoman þessi: Meðalneysla pr.
mann er 2 alkóhóllítrar, eða ca.
tvöföld neysla frá því fyrir
stríð.
Til samanburðar má geta
þess, að í Noregi; sem hafði
lægsta áfengisneyslu, var neysl
an 2.11 alkóhóllítrar pr, mann.
En Frakkar voru hæstir, með
20 lítra pr. mann.
Að lokum má geta þess, að
eftir að útsala Áfengisvérslun-
arinnar var opnuð síðdegis í
gær, var þar óvenjumikil ös,
og var ekkert sem bénti til, að
verðhækkunin drægi úr söl-
unni.
Goöm, ágúsfsson vann
/ hraðskákina
Hraðskákskepnina, sem fram
för s.l. þriðjudagskvöld vann
Guðmundur Ágústsson.
Á miðvikudagskvöld tefldi
Wade fjöltefli í Hafnarfirði,
við meðlimi Skákfjelagsins
þar.
Norskur prins
r
a
Harald prins, sonur norsku
krónprinshjónanna, sem nýlega
varð tíu ára, hefur ánægju af
skíðaíþróttinni, eins og raunar
flestir Norðmenn. Myndin er
tekin á afmælisdegi prinsins.
Fimfeikasýning
oy badmington
AFMÆLISMÓT ÍR heldur
áfram í kvöld kl. 8,30 í íþrótta
húsinu við Hálogaland og
verður þá fimleikasýning karla
og sýningarleikir í badmington
milli ÍR-inga og fjelaga í Tenn
is- og badmington-fjylagi
Reykjavíkur.
í gærkvöldi fór frarú hand-
knattleiksmót. — Leikar fóru
þar þannig, að í meistaraflokki
karla vanh Valur ÍR með 15:8.
í 1. flokki karla vann ÍR Ár-
t
mann með 7:5, í 2. flokki karla
vann Ármann IR með 11:5, í 3.
flokki karla vann Ármann IR
með 9:6 og í 2. flokki kvenna
vann Fram ÍR með 8:5.
Výjar vjclar í Ijðfkurlá
Flóamanna
Aiköslin gela aukist um heiming
MJÓLKURBÚ FLÓAMANNA er nú að endurnýja vjelakost
mjólkurbúsins, og er svo ráð fyrir gert að hægt verði að auka
aíköstin um allt að helming. Mjólkurbúið tekur nú á móti 40
þúsund lítrum mjólkur daglega.
Nokkuð af hinum nýju vjel-
um hafa tafist vegna spjó-
þyngsla í Danmörku. Ókomin
er t. d. kælivjel fyrir mjólkina
og mjólkurgeymar, sem halda
mjólkinni kaldri, en frá þeim
verður svo dælt í hina nýju
mjólkurbíla, sem eins og kunn-
ugt er af frjettum blaðsihs
verða búnir mjólkurgeymum
unnið 'að undanförnu við upp-
setningu á nýrri gerilseyðinga-
vjel, sem afkastar 8000 lítrum
af mjólk á klst. Einnig er lok-
ið við uppsetningu skilvindu,
sem afkastar sama magni.
Af þeim 40 þúsund lítrum af
mjólk sem Mjólkurbúi Flóa-
manna berst daglega, fara hing
að til Reyjavíkur 22 til 28 þús.
Danskt verkafólk fær yfirfærðar
kr. á mánuði
FRÁ ÞVI að teknar voru upp raunhæfar aðferðir til að inn-
heimta skatta og útsvör af útlendingum er stunda hjer atvinnu
og dvelja hjer um stundarsakir, hafa verið innheimtar um eiii
miljón og fjögur hundruð þúsund krónur.
Dauðaslys á
Hverfisgötu
í GÆR varð dauðaslys inn
við Vatnsþró. Maður á reið-
hjóli varð fyrir bifreið á gatna
mótum Rauðarárstígs og Hverf
isgötu:
Við áreksturinn fjell maður
inn í götuna og hlaut af mikið
sár á höfði. Hann var með lífs-
marki er hann var fluttur í
sjúkrahús, en ljest nokkru síð-
ar.
Ljóða- og aríu-kvöld
írú Nönnu Egilsdóiiur
í KVÖLD kl. 7,15 syngur frú
Nanna Egilsdóttir, óperusöng-'
kona, í Gamla Bíó með aðstoð
dr. Urbantschitsch.
Mun hún syngja ljóð eftir
Beethoven, Mozart, Schubert,
Marx, Sigfús Einarsson, Jón
Leifs, Kaldalóns o. fl. Áður en
hún fer til útlanda aftur, mun
hún einnig syngja í Hafnar-
firði.
HIÐ ÁRLEGA hanknatíleiks
mót Sambands bindindisfjelaga
í skólum hefur staðið yfir að
undanförnu. Úrslitaleikirnir
fara fram í dag kl. 3 í íþrótta-
húsinu við Hálogaland.
Skólarnir, sem keppa í mót-
inu eru sex: Flensþorgarskól-
inn, Gagnfræðaskóli Reykvík-
inga, Gagnfærðaskóli Akra-
ness, Kvennaskólinn, Kennara
skólinn, Samvinnuskólinn og
V erslunarskólinn.
Aiómorka til raf-
tnagnsframleiðslu
London í gær.
P. BLAKETT prófessor sagði
í útvarpsræðu í London á fimtu
dag, að ekki væri ólíklegt, að
fyrsta rafmagnsstöðin, sem rek
in verður með atómorku, verði
byrjuð að starfa í Bandaríkj-
unum eftir tvö ár.
Blackett, sem er eðlisfræði-
prófessor við Manðhesterhá-
skóla, spáði því, að innan fimm
ára mundi mönnum hafa tekiát
að öðlast nóga þekkingu á atóm
orku, til að hægt yrði að hefja
framleiðslu „atómvjela“ handa
rafmagnsstöðvum og öðrum
orkuverum.
’ Lárus Sigurbjörnsson full-
trúi á bæjarskrifstofunum
skýrði Morgunblaðinu frá þessu
í gær. Lárus hefir yfirumsjón
með framkvæmd innheimtunn-
ar. -
„Aðstreymi útlendinga, aðal-
lega þó Dana, hingað til lands-
ins, hefir síst minkað, þrátt fyr
ir aðvaranir danskra blaða. Og
með hverri ferð Drottningarinn
ar koma milli 70 og 80 Danir
og Færeyingar, en út fara venju
lega 30 til 40, svo láta mun
nærri að aukning þeirra sje um
100 mans mánaðarlega“, sagði
Lárus.
Útsvar um miljón. —
Skattar 270 þúsund.
Síðan farið var að framfylgja
stranglega útsvars- oð skatta-
innheimtu af útlendingum, hafa
komið inn því sem næst 1,4
rhiljónir króna. Þar af álagður
skattur um það bil 270 þúsund
krónur og útsvar kringum ein
miljón.
Mismunur hefir verið endur-
greiddur eftir að skattur og út-
svar hafði verið útreiknað.
Lárus Sigurbjörnsson sagðí,
að telja yrði þetta vafasaman
hagnað fyrir ríkisreildina' Því
hver þessara útlendinga hefuf
persónulegt gjaldeyrisleyfi fyrir
kr. 800 ísl. mánaðarlega. Hvort
heldur um er að ræða vinnu-
konu með 300 króna laun, eða
iðnaðarmenn með 3—4000 kr.
mánaðarlaun.
Kvað verður um peningana?
Svo sem kunnugt horfði til
vandræðS vegna vörukaupa út-
lendinga. En gera má ráð fyrir,
að þau hafi minkað stórlega.
Ætti því einhver hluti vinnu-
launa til útlendinga að frysta
inni í bönkum hjer. Hverjar
ráðstafanir af hálfu hins opin-
b.era verði gerðar í þessum
gj aldeyrismálum, er enn ekki
vitað neitt um.
„En líklegt verður að telja,
þar sem ekki hefir orðið vart
við innstæður útlendinga í
bönkum hjer að neinu ráði, að
þeir flytji íslenska peninga út
úr landinu í stórum stíl“, sagði
Lárus.
Listamenn greiða gjöld.
Talið barst næst að skatt-*
skyldum útlendra listamanna er
hingað hafa komið og koma
kunna.
Lárus sagði, að þeir slyppu
ekki við þær skyldur hjer frek-
ar heldur en annarsstaðar og
eru þeir skattskyldir ef tekjuf
fara yfir 10 þús. kr.
Minkándi þjóð
Danskir sjerfræðingar hafa! lítrar af neyslumjólk daglega.
—Reuter.
BELFAST. — Mannfjöldi í
írlandi hefur minkað úr 2,968,
420 árið 1936, í 2,953,452.