Morgunblaðið - 15.06.1947, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 15.06.1947, Blaðsíða 2
MORGUNBLAÐIÐ Sunnudagur 15. júní 1947 ^ Kommúnistar halda gleðifuad Fagna vaxandi verð- bólgu og stöðvun atvinnuveganna ÚTGERÐARHORFURNAR Sósíalistaíjelag Reykjavíkur hjelt fyrir fáum dögum fund til að fagna, að vísu enn' aðeins væntanlegum, sigri í Dagsbrún- arverkfallinu. Það er engan veg inn óeðlilegt, að slík hátíð sje haldin í höfuðvígi kommúnista hjer á landi. Því að ef Dagsbrún vinnur þetta verkfall, verður það ekki sigur verkamanna, heldur kommúnista. Því meira, sem kaupið hækkar nú, því lak- ari verður hlutur verkamanna. SÁ GLEÐST, SEM HRUNID VILL. í sambandi við þetta verkfall skiptir minstu, hvort grunn- kaupið hækkar nokkrum aurum meira eða minna. Það, sem öllu máli skiptir, er það, hvort vekja tekst skilning almgnnings á því, að hið síhækkandi verðlag verð- ur öllum til ófarnaðar, öðrum en kommúnistum. Kommúnistum getur verk- fallið þó því áðeins orðið til góðs, ef það er rjett, sem flestir andstæðingar þeirra telja, en sjálfir þeir mótmæla, að tilgang ur þeirra sje að koma fram hruni á fjárhagskerfi íslenska ríkisins og stöðvun atvinnuveg- anna, í þeirri trú, að þeir geti á rústunum byggt upp það þjóð fjelag, sem þeir berjast fyrir. Ef þessi er ætlun kommún- ista, svo sem þeir áður hiklaust hafa sagt, en þeir í bili telja sjer hyggilegt að mótmæla, þá er framkoma þeirra í verkfallinu nú skiljanleg. Þá er eðlilegt, að þeir gleðjist yfir, að þeim í bili hefur tekist að - villa nokkrum hundruðum verkamanna svo sýn, að þeir átta sig ekki á, að hinn öri vöxtur verðbólgunnar, sem enn mundi stórlega aukast við hækkandi grunnkaup, hlýt- ur að verða þeim til ills. 35 MILJÓNIR YFIRFÆRÐAR Á MÁNUÐI MEÐAN YFIR- FÆRSLUR VORU „STÖÐy- AÐAR“. Fljótt á litið kann þó að virð- •ast merkilegt, að kommúnistar skuli hafa lagt á sig alt það erf- iði, sem þeir hafa gert, til að villa um fyrir verkamönnum í þessu. Því að sannleikurinn er sá, að ef ekki verða bráðlega gerðar stórfeldar ráðstafanir til lækkunar dýrtíðinni, hlýtur illa að fara, hvað sem þessari deilu líður. Framleiðslukostnaður hefur nú þegar vaxið svo gífurlega, að meira nemur en hækkun afurð- anna. Ef alt flýtur þetta sumar, er það eingöngu að þakka hinni gífurlegu hækkun á veroi síld- arlýsisins, sem aðeins er stund- ar-fyrirbrigði. Kostnaður við allar aðrar íslenskar afurðir er nú langt yfir heimsmarkaðs verði. Samfara þessum mikla kostn- aði er óstjórnleg eyðsla á gjald- eyri þjóðarinnar. Ríkisstjórnin og Landsbankinn hafa verið á- sökuð íyrir að stöðva allar yfir- færslur nú á vormánuðunum. Á meðan á „stöðvuninni" stóð voru yfirfærðar 35 miljónir kr. á mánuði. í maímánaðarlok var „aðeins“ búið að veita innílutn- ingsleyfi fyrir 350 miljónum króna á þessu ári og gjaldeyris- léýfi fyrir liðlega 50 miljónir í öðru skyni. Þjóðviljinn kénnir aftufhaldi og „kreppuáformum“ ríkis- stjórnarinnar um, áð þessar upp hæðir eru ekki miklu hærri. — Fram að þessu hafa tekjur landsmanna af útflutningi af- urðanna mest numið 290 milj. Afurðaverðið þarf þess vegna að hækka um nokkur hundruð miljónir, ef vega á upp á móti þeirri eyðslu landsmanpa, sem þegar er orðin, hvað þá ef al- menn grunnkaupshækkun á nú enn ao verða til þess að auka eyðsluna. Kommúnistar segja / eflaust, að ekki muni mikju í þessari súpu úm þá grunnkaupshækk- un, sem nú er farið fram á. En safnast þegar saman kemur. Gleði kommúnista kemur ekki af hugsanlegri grunnkaups- hækkun. út af fyrir sig heldur hinu, að ef þeim tekst að koma í veg fyrir stöðvun á dýrtíðar- hækkuninni, þá hepnast þeim því frekar að koma í veg fyrir skynsamlega lækkun herinar. — Ef kommúnistum tekst enn að blinda meirihluta verkamanna um raunverulegan velfarnað þeirra, hlýtur svo að fara, að innan fárra mánaða verði hjer algert fjárhags öngþveiti. EF SÍLDVEIÐARNAR BREGÐAST. Ef síldveiðarnar bregðast á þessu sumri, er ekki annað sýnna, en fyrir liggi hvort tveggjá í senn algjör vanmáttur ríkisins til að standa við skuld- bindingar sínar, og’ fullkomið getuleysi atvinnurekenda til að halda rekstri sínum áfram. Ríkið þarf að halda á tekjun- um af síldveiðunum til að standa undir skuldbindingum þeim, er það batt sjer með fisk- ábyrgðarlögunum s.l. vetur, því að það mun bæði þurfa að borga með hraðfrysta fiskinum og saltfiskinum. Hraðfrysti fiskur- inn hefur hinsvegar ekki selst, jafnvel með þessu meðlagi, nema því aðeins, að sala hans sje bundin við afhendingu á lýsi. Ef síldveiðarnar bregðast, verður þessvegna að hef ja á ný samningaumleitanir um sölu á mestum hluta hraðfrysta fisks- ins, og þá þýðir ekki að láta sjer detta í hug að nefna neitt svip- að verð og samið hefur verið um nú, í trausti þess, að þau kaup yrðu bætt upp með lýsis- afhendingu. Afkomumöguleikar íslend- inga hafa þess vegna aldrei ver- ið eins háðir síldveiðunum og nú. E. t. v. er það einmitt þess vegna, sem kommúnistar gera sig líklega til að stöðva þær veiðar. Þarf þó sannarlega ekki á slíkri stöðvun að halda, til að gera úrslit þeirra ærið óviss. Menn þekkja það af áratuga reynslu, að meiri óvissu um af- komuna er vart hægt að hugsa sjer, en þá sem hvílir á síld- veiðum. / VETUR. En jafnvel þó að ekki verði úr stöðvun síldveiðiflotans og síldveiðarnar takist svo, sem vonir manna bestar standa til, eru horfurnar framundan slík- ar, að kommúnistar hafa á- stæðu til að gleðjast í sínu hjarta. Ef dýrtíðin vex énn, en það hlýtur hún að géra ef grunn kaupshækkanir verða nú al- ment, þá er ljóst, aö míklir erf- iðleikar, ef ekki algjör ómögu- leiki, verða á útgerð næsta vet- ur. Útgerðarmenn hafa rjettilega bent á, að fiskábyrgðin var mið- uð við, að vísitalan hjeldist í 300 stigum. Hún er nú þegar í 310 stigum og mundi vera miklu hærri, ef stórkostlegu fje væri ekki varið úr ríkissjóði_ til að halda verðlagi niðri, í því skyni að hafa hemil á framleiðslu- kostnaðinum. . Ef grunnkaupshækkanir verða nú, er viðbúið, að allir slíkir hemlar brotni, og þá skap ast þvílíkir örðugleikar um á- framhald allrar útgerðar ís- lendinga, að ósýnt er, hvernig þeir verða leystir. Á meðan atvinnuhorfurnar eru þessar hafa þeir, sem láta sjer ant um afkomu verka- manna, vissulega ekki ástæðu til að gleðjast. Hitt er skiljan- legt, að Socialistafjelag Reykja- víkur hafi sjerstakan gleðifund. Kommúnistar telja sig aldrei- hafa verið jafn-nærri marki sínu og nú. En ótímabær fögnuður yfir ó- förum annara hefur oft snúist upp í sorg. Kommúnistar muriu hjer hljóta skell fyrir skildinga. Þyí að reynslan mun kenna allri þjóðinni það, sem meginhluti hennar veit nú þegar, að komm- únistar eru óhollir forsjármenn. Afhafnasvæði bæj- arfyrirfækja sam- einuð! Á FUNDI bæjarráðs er hald inn var í fyrradag var sam- þykkt að láta fara fram athug- un á því hvort ekki muni vera tiltækilegt að sameina athafna- svæði nokkurra bæjarfyrir- tgekja. Þeir, sem athuga skulu mögu leika þessa, eru: bæjarverk- fræðingur, hafnarstjóri, raf- magnsstjóri, vatns- og hita- veitustjóri, slökkviliðsstjóri og heilbrigðisfulltrúi svo og for- stjórar strætisvagna og bæjar- útgerðarinnar. lafnframt því, sem menn þessir skulu athuga þessa mögu leika er ætlast til að þeir geri tillögur til bæjarráðs um stað- setnipgu til frambúðar fyrir starfsemi stofnanna þeirra. Flytja íbúarnir á Skóla- vörðuholti í Karnp Knox? BÆJARYFIRVÖLDIN liafa nú gert ráðstafanir til þess, að ekki verði flutt í -bragga þá í Skólavörðuholti, sem losnað hafa að undanförnu og mun bærinn láta rífa þá niður við fyrstrt hentugleika. Þá hafa bæjaryfirvöldin cimrig* látið fara fram athugun á því hvort ekki væri hægt að flýtja fólk það sem býr í bröggunum i Skólavörðuholti, vestur í Karnþ Knox. Borgarstjóri skýrði frá þessu á fundi bæjarráðs á föstudagJ Gat hann þess að hann hefði nýlega skrifao húsaleigunefnd tilmæli um að ráðstafa ekki bröggunum, sem flutt er rrr 1 Skólavörðuholti. — Til dæmisl hafa flutt þaoan i hús bæjar- ins við Skúlagötu 15 fjölskyld- ur og iir öðrum braggahverf- um hafa flutt i húsin 14 fjöl- skyldur. Reykjavikurbær ætlar að láta rífa jafnóðum þá bragga er losna, svo að þetta bragga- hverfi megi sem allra fyrst hverfa. I sambandi við þetta hefur Magnús V. Jóhannesson athug- að möguleika fyrir því, að íbúar í skálurh i Skólavörðu- holtinu flytji í spítalahverfið í Kamp Knox. Braggar þar eru alveg sjerstaklega vandaðir. Athugun Magnúsar leiddi í ljós, að hægt er að útvega 30 fjölskyldum íbúðir í spítala- hverfinu í Kamp Knox. — Magnús ræddi síðan við íbú- aria í Skólavörðuholtinu um flutningana. Kom þá í ljós, að nú búa í bröggunum jiar 72 fjölskyldur, samt. 255 manns. Af þeim hafa 24 fjölskyldur þegar tjáð sig fúsa til að flytja í Kamp Knox. Tuttugu og tvær fjölskyldur hafa enn ekki gefið ákveðið svar og 26 hafa neitað. Æiiar aðreyna aS setja hraðamet Ottava í gærkvöldi. FYRSTA bátnum, sem drif- inn er með þrýstiloftshreiflum, var hleypt af stokkunum hjer í Kanada í dag. Strax og veður- skilyrði leyfa, mun eigandi hans Sir Malcolm Campbell, gera til- raun til að setja nýtt hraðamet, en húverandi met á hann sjálf- ur. Campbell, sem er 62 ára að aldri, hefur náð 227 kílómetra hraða á hraðbát sínum. Á hin- um nýja bát gerir hann sjer vonir um að komast um 20 kíló- metrum hraðar. Báturinn er drifinn með tveimur þrýstiloftshreiflum, af sömu gerð og notaðir eru í hin- um heimsþektu Vampire-flug- vjelum. —(Reuter. KURTEISISHEIMSÓKN LONDON: Breska orustuskip ið Sirius er þessa dagana í kurteisisheimsókn í Amster- dam og tundurspillarnir Myngs og Dunkirk eru í Rotterdam. GULLI SMYGLAÐ LONDON: Tollyfirvöldin í Indlandi hafa undanfarna sex mánuði gert upptækt meira en 400,000 punda virði af gulli, sem reynt var að smygla frá Persíuflóa og Austur-Afríku. AÐALFUNDUR Ner ida- sarríbands Mentaákólans í Rvík: var haldinn í hátíðasal I.Ienta- skólans á föstudagskvöldið, ep var. Mættir voru á fundinum full- trúar frá hinum ýmsu árgöng- um skólans. Nefnd sú, er sjeð, heíur um söfnun þá, er Efofnað! var til í tilefni af aldarafmæli skólans til styrktar Bræðra- sjóði, gaf skýrslu. Nemur fje það, er saínast hefur nú rúm- lega 150,000. krónum. Söfnun- inni er þó ekki lokið og verðuij haldið eitthvað áfram enn. Sam( þykt var tillaga þess efnis, aði þar sem söfnuninni væri ekkí. lokið, yrði ekki að svo stöddií tekin ákvörðun um ávöxtun f jár{ ins. Þá fór fram stjórnarkosn- ing. Formaður fulltrúaráðs dr, juris Björn Þórðarson, fyrv. for| sætisráðherra var endurkosinn^ en formaður stjórnarinnar vah kjörinn próf. Alexander Jóhanri esson. Aðrir, er kosningu hlutu í aðalstjórn, voru Gísli Guð- mundsson, tollvörður, frú Hild- ur Bernhöft, cand. theol. Páll Tryggvason, stud. juris. og Berg sveinn Ólafsson, læknir. — Úri stjórninni gengu Helgi Guð- mundsson bankastjóri, sem var formaður hennar síðasta kjör- tímabil, Tómas Jónsson, borgar- ritari, er var ritari hennar og Gunnlaugur Snædal, stud. med, Báðust þeir allir eindregið und- an endurkosningu. Á fundinurri urðu fjörugar umræður urtí framtíð Mentaskólahússins, eri engin ályktun var þó gerð urtí málið. Býst stjórnin við að kalla saman fund með haustinu til frekari umrceðna um þaÖ mál. N.k. mánudag heldur sam- bandið árshátíð sína í Sjálfst,- húsinu og að Hótel Borg. ÓDÝRT FERÐALAG LONDON: — Tveir ungij? hermenn munu haf sett met | því að ferðast á ódýran hátt, Þeir fróu frá Durham til Glag gow og aftur til baka um hvítst sunnuna, en þetta er 450 mílntí leið á 25 tímum. Þeir höfðu þgj aðferð, að veifa bifreiðum og öðrum farartækjum, sem fram hjá fóru og árangurinn vaij ekki ljelegri en þetta. Ef Loftur getur það ekkí — bá hver?

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.