Morgunblaðið - 09.11.1947, Page 12
▼EÐURÚTLITIÐ: Faxaflói:
REYKJAVIKURBRJEF er á
liöríían kaldi, skýjað, en «i#>,
komulaust.
bls. 7.
256. tbl. — Sunmifla"ur 9. nóvember 1947
Steypustöðin við Elliða-
ár tekur ti! staría efiir
• *
helgina
STEYPUSTÖÐIN við Elliðaár tekur til starfa mina eftir
béJaina, en unnið hefir verið að því í sumar að koma henni
ttpfi. Vaiitar þó enn alimikið
blntáfjelag, Steypustöðin h.f
en aðalhluthafar eru Orka h
bérj’ársjóður.
Framkvæmdarstjóri Steypu-
fiíöðvarinnar er Jóhannes
Bjamason verkfræðingur, en
feSfrtn 'hefir rnanna mest unnið
eúS því að koma henni upp. Hef-
Ér""hann kynnt« -sjer rekstur
fi-tíkra stöðva bæði í Bandaríkj-
ttmim og á Norðurlöndum, en
þds eru nú mjög víða notaðar
um allan heim.
Fyrrverandi Nýbyggingarráð
sem hafði með þessi mál að gera
á sínum tíma, var því mjög
-bfyrtnt- að steypustöð yrði reist
bjer og' 'veitti innflutningsleyfi
fyrir vjelunum.
Steypustöðin hefir látið reisa
nkemmu undir vjelar, verkfæri
og scment, * efnistrektir fyrir
sement, sand og tvær stærðir
af mcl. Undir þeim er vigt, sem
vegur steypuefnið i rjettum hlut
föllum, eftir því til hvers steyp-
an á að notast. Þá hefir verið
reist bygging við trektarnar,
sem I senn er aðflutningspall-
m að þeim, skrifstofubygging,
o. fi.
Eftir að steypuefnið hefir
verið blandað í rjettum hlut-
föllum, er því rent í hrærivjel-
arnar, sem eru á sjerstaklega
útbúnum bílum. IJrærist svo
síeypan á leiðinni, meðan bíll-
inn ekur með hana á ákvörð-
unarstað. Hræribílarnir eru
aðallega notaðir til • að flytja
steypu.. í húskjallara,- gang-
síjettir og götur og þessháttar.
Err- þegar steypt eru hús þarf
að lyfta steypunni í mismun-
aridi hæðir og er þá notuð gríð-
arstór hrærivjel með áfestum
turni ,og lyftitækjum, sem
renna á spori í turninum. Yjel
þessari er ekið á byggingarstað-
inn og er hún kyrr þar á með-
án verið er að steypa, en ek-
ur síðan á næsta steypustað:
Tekur hún heilt bílhlass af til-
Vp.gtuðu efni (sandi, möl og
scmenti). Þá eru notaðír venju-
legir vörubílar til að flytja efn-
ifi frá stöðinm í þessa vjel.
Afköst þessarar vjelar geta
vcrið mjög mikih Munu tveir
menn, með aðstoðar vjelarinn-
ar, geta steypt 12 rúmmetra á
ki.st.., og er vaílega áætlað að
hún steypi 12000 rúmmetra á
ári (miðað við 100 daga notk-
un).
Þá sparast með aðferðum
þeim, sem Steypustöðin notar,
rnjög miklar tilfæringar á efni.
Stjórn §teypistöðvarinnar hf.
skipa: Sigurgeir Sigurjónsson,
brm., formaður, Hallgrímur
Benediktsson, stórkaupmaður,
Kalldór Jónsson, ackitekt, Bolli
Tlioroddsen, bæjarverkfræðing
ur og Jóhannes Björnsson, verk
á að hún sje fullgerð. Það er
sem komið hefir stöðinni upp,
f. H. Benediktsscn & Co. og
fræðingur. í varastjórn eiga
sæti: Othar Ellingsen, kaupm.
og Þorlákur Björnsson, full-
trúi.
41000 mái
síldar
EINS og .skýrt er frá á for-
síðu blaðsiris í dag, hafa borist
hingað til Reykjavíkur og til
Akraness um 12200 mál síldar.
í viðtali við ísafjörð í gær-
« , ,
kvöldi, var blaðinu skyrt fra
því, að skip sem stundað hefðu
veiðar í fjörðunum þar vestra,
hefðu samtals veitt um 22000
mál. Hafa því í þessum tveim
síldarhrotum, þar vestra og
hjer í Hvalfirði samtals veiðst
um 41.000 mál síldar.
í gær var góð veiði vestra og
skip með samtals 2200 mál síld-
til ístafjarðar komu , gær þrjú
ar. —
Bæjarráð vHÍ Menfa^
skólann á Lilluhlíð
Á FUNDI bæjarráðs er haldinn
var í fyrradag, var rætt um lóð
fyrir Menntaskólann í Reykja-
vík.
Fyrir fundinum láu umsagnir
skipulagsnefndar og skipulags-
manna hæjarins, svo og umsögn
Einars Sveinssonar, húsameist-
ara bæjarins.
Á þessum fundi ljet bæjarráð
þá skoðun sína í Ijós, að það
teldi hið nýja skólahús vera
betur sett á Litluhlíð Golfskála-
hæðinni, heldur en hjá Laugar-
nesi. ítrekaði fundurinn þá sam-
þykkt er gerð var í bæjarráði í
des. 1946, um að láta af hendi
hæfilega Ijóð fyrir skólann á
Golfskálahæðinni.
Ljósbauja sefl við
Hnaosasker
GUÐBJARTUR ÓL/'ESSON
hafnsögumaður, skýrði Morgun-
blaðinu svö frá í gær, að Ijós-
bauja yrði sett við Hnausasker
við Hvalfjörð.
Á skeri þessu strandaði Bár-
an í fyrrakvöld, sem lesendum
blaðsins mun kunnugt vera. Þeg
ar eftir strandið átti hann tal
við vitamálastjóra, og kvaðst
hann myndi láta setja upp ljós-
bauju við skerið, eins fljótt og
hægt væri.
• A
Fiugfjelag Islands skýrir
vjelar sínar hestanöfnum
Mýll ijeiagsmerki
FLUGFJELAG Islands hefur fyrir nokkru valið sjer f jelagsmerki.
vængjaðan hest, hvítan á bláum grunni. Merkið teiknaði Halldór
Pjetursson. — Jafnframt er ákveðið áð flugvjelar fjelagsins verðí
skírðar hestanöfnum, sem öil hafa endinguna ,,faxi“. Nöfnin
valdi Brynjólfur'Sveinsson, menntaskólakennari á Akureyri og
hefur hann samið skrá yfir á annað hundrað ,,faxa“ nafna. f
greinargerð, er Brynjólfur sendi stjórn Flugf jelagsins, með naína-
listanum, segir m. a. svo:
Þjóðlegur minja-
EFTIR HELGINA kemur hjer
á markaoinn mjög þjóðlegur og
skemtilegur íslenskur rninja-
gripur. Er það lýsislampi úr
kopar og af sömu gerð og lamp-
ar þeir, sem notaðir voru hjer
á landi á löngu liðnum öldum
og alt fram til síðustu aldamóta.
Gripur þessi hefur í senn ver-
ið búinn til, til mipja fyrir út-
lendinga, sem hingað koma og
vilja eignast einhvern smáhlut,
til minningar um landið og
komu sína hingað og íyrir ís-
lendinga, sem hafa gaman af
gömlum og þjóðlegum hlutum.
Fylgja honum skýringar, sem
þýddar hafa veriö á sænsku og
ensku.. Mikill skortur hefur ver-
ið hjer á slíkum minjagripum
og er auðsær fengur að þessum
gamla lampa, sem á liðnum öld-
um var aðalljósfæri þjóðarinnar,
Verður hann til sýnis nú um
helgina í sýningargluggum Bóka
búðar Lárusar Blöndal og Hljóð
færaverslunar Sigríðar Helga-
dóttur, sem einar munu hala
hann til sölu.
Slökkviliðsæfing á
j
Reykjavíkurfluf-
velli
í GÆR fór fram slökkviæíing
á Reykjavíkurflugvelli.
Slökkvilið vallarins og Reykja-
víkurbæjar, voru að sameigin-
legri æfirigu.
Kveikt var í flugvjelaflaki er
Bretar skyldu eftir á vellinum
og voru slökkviliðsmennirnir
þjálfaðir í skipulagningu í starfi
sínu. Önnur slík æfing verður
endurtekin á laugardaginn kem-
ur.
Viðstaddur þessa æfingu var
maður frá ameríska flugfjelag-
inu AOA, sem er á ferðalagi á
vegum fjelagsins, til þess að
kenna slökkviliðum flugvalla
rjett handtölc, ef eldur lcemur
upp í flugvjel.
,,Er jeg tók að svipast um
eftir heiti á flugvjelum, urðu
hestanöfnin af mörgum ástæð-
um fljótt á vegi mínum. Is-
lenslú hesturinn hefur ekki að-
eins borið þjóðina á bakinu alt
frá landnámstíð og fram á okk-
ar daga, sem nú erum miðaldra
menn, heldur sjálft líf hennar
og gengi. Ilann liefur Jöngum
deilt kostum og kjörum með
þjóðinni, þreýtt með henni svað
iifarir 'um illvíg torleiði og átt
með lienpi marga glaða og góða
stund. Margur gáíaður íslend-
ingur liefur unnaö honum og
hvergi unað sjer betur en í fje-
lagsskap vio hann.
Merki flugíjelagsins
Fyrstu draumar norr enna
manna um að lyfta sjer frá jörð-
unni virðast einmitt bundnc r við
fljúgandi fák (sbr. sögun; um
Hófvarpanir).
Mælir ineð skjótri aðstoð til
Iianda Vestur-Evrópu
j ---------
Skýrsla Harrlman-nelndarinsiar
WASHINGTON í gærkvölcli.
BANDARÍSKA Harriman-nefndin, sem Truman skipaði til
að kynna sjer lijálparþörf Evrópu og aðstoðaráætlun Banda-
ríkjanna, sendi forsetaMum í dag skýrslu sína, þar sem Iiún
mælir með því, að Bandaríkin geri sem skjótast áætlun um
heilbrigða endurreisn Vestur Evrópu.
Störf nefnciarinnar.
Harriman-nefndin hefur
kynnt sjer rækilega, hversu
mikla hjálp Bandaríkin geti sjer
að skaðlausu látið í tje, og auk
þess, hvaða framleíðslutæki og
vinnuafl sje fyrir. hendi í Evr-
ópu til að hefja endurreisnina
þar.
Fyrir þingið.
í sambandi við skýrslu nefnd-
arinnar, hefur Truman forseti
tjáð frjettamönnum, að hún
muni verða notuð til að ganga
sem fyrst frá lokaáætlun um
aðstoð til handa Evrópuþjóð-
unum. Áður hafði forsetinn til-
kynnt, að uppkast af aðstoðar-
áætluninni yrði lagt fyrir Banda
ríkjaþing, þegar það kemur
saman á næstunni.
Harriman-nefndin leggur í
skýrslu sinni áherslu á -eftir-
farandi:
1. Vonir Vestur-Evrópu um
efnahagslega endurreisn byggj-
ast fyrst og fremst á steínu og
atorku þjóðanna, sem þar b.’a.
2. Það e-r að ýmsu leyti raiög
mikilsvert fyrir ‘ Bandaríkin að
áðurnefndar þjóðir sigrist á erf-
iðleikum sínum.
3. Bandaríkin verða að leggja
að sjer, til þess að geta látiö
væntanlega aðstoð í tje.
4. Fjögra ára Bandaríkjaað-
stoð mundi kosta þjóðina milli
12 og 17 milljón dollara.
5. Ef Bandaríkin láta slíka að-
stoð í tje, verða þau að gera ráð-
stafanir til þess, að hjálpin hafi
ekki í för með sjer verðbólgu
heimafyrir.
ÁsF íslendinga á eftirlætis-
reiðhestum er auðsæ á nö nun-
um, cr þeim hefur verið valin.
Líklega sjest þýðleiki og varmi
íslenskrar' tungu hvergi betur en
einmitt í þeim. Þykir mjtr og
,,faxi“ eiga sjeríega vel við um
vængjaðar, svífandi vjela \ —•'
Skáldið forna og myndvísa, er
kvað Vafþrúðnismál ljet fáka
dags og nætur heita Skinfaxa
og Hrímfaxa".
Merkið verour r.ú málað á all-
ar ílugvjelar fjeiagsins. Ekki er
enn ákveðið hvaða nöfn ■ eröa
valin fyrir þær flugvjelar, sem
fjelagið á nú, en'það mun vorða
gert á næstunni.
I NÆRSVEITUM IIEKLU fanst
í gærdag klukkr.n eitt aii hf.rður
jarðekjálítakippur. Að sögn hús
móðurinnar c.ú Ásólfsstööum,
var kippur þessi sá sri.arpasti,-
sem komið hcfur síðan fjallið
byrjaði að gjósa. Siiemdir muau
þó hvergi hafa orðið.
Undanfarin kvöld hefur nokli
uð gos vefið í fjallinu og mikið
hraunrensli. % gærkvöldi var lít-
ið rensli og ekkert gos var í því.
Einstaka sinnum mátti heyra
drunur úr fjallinu.