Morgunblaðið - 25.11.1947, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 25. nóv. 1947
MORGUNBLAÐIÐ
HVERNIG KOMMÚNISTAR
BRJÓTAST TIL VALDA
SKÁLDIÐ að Gljúfrasteini
talaði um það við blaðamann
Þjóðviljans fyrir nokkrum dög-
um, að nú væri kommúnism-
inn kominn inn í miðja Evrópu,
hefðu kommúnistar jafnvel
komið sjer fyrir á þeim stöðum
þar sem slíkt hefði til skamms
tíma verið talið óhugsanlegt.
Sagði skáldið ennfremur að
litlu máli skifti, þó kommúnist-
ar töpuðu í kosningum hjer og
þar í álfunni. Væri það auka-
atriði fyrir viðgang stefnunnar,
hvernig úrslit yrðu í útkjálka-
kosningum svo sem á Norður-
iöndum.
Enginn getur undrast, þó
kommúnistar eins og Gljúfra-
steinsbúinn geri ekki mikið með
kosnjngar. Ekki síst þær, sem
fram fara með svo fámennum
þjóðum sem Norðurlandabúum.
En það kynni að vera ástæða
til að menn fengju nokkurt yf-
irlit yfir hvaða aðferðum komm
únistar hafa beitt og beita, til
þess að leggja undir sig lönd
og þjóðir.
Eftir áætlun.
Fyrir nokkru hafa fjórir blaða
menn sem ferðast hafa um
Balkanlönd, skýrt frá því, hvaða
aðferðum kommúnistar beita í
þessum löndum til þess að ná
fullum yfirráðum í sínar hendur.
Hafa blaðamenn þessir komist að
þeirri niðurstöðu, að notaðar sjeu
sömu aðferðirnar í hverju land-
inu af öðru, fylgt sje ákveðinni
áætlun, sem þá senmlega er sam-
ín í aðalherbúðum kommúnism-
ans.
Aðstaða kommúnistanna í Júgó
slavíu er sjerstök. Þar ræður
Tito, sem kunnugt er. Hann
fjekk vopn frá Bandamönnu m,
einkum Englendingum á meðan
á ófriðnum sótð. Hann notaði þau
jöfnum höndum, til að berjast
gegn innlendum andstæðingum
sínum og Þjóðverjum. Þega
veldi Nasistanna hrundi, þá var
það Tító einn í Júgóslavíu serr
hafði vopnin og gat með þeim
náð völdum, en hefir ráðið þar
lögum og lofum síðan.
Afstaða Rúmena og Búlgara til
Rússa var upprunalega gerólik.
Rúmenar hafa verið harðvítugir
andstæðingar Rússa. Enda eru
þeir ekki slavar að ætt. En Búlg-
arar eru taldir til slava og hafa
áður verið Rússum vinveittir.
Kommúnistar hafa beitt sömu
kúgunaraðferðum í aðalatriðum
gegn báðum þjóðunum til þess að
ráða einir öllu í löndum þessum.
Hægt af stað.
Aðferðin hefir í stuttu máli ver
ið þessi: Fyrst fara kommúnistar
með löndum og sneiða hjá opin-
berum lögbrotum. En þegar þeir
hafa undirbúið jarðveginn nægi-
lega mikið þá fara þeir að færa
sig uppá skaftið og beita hinum
fullkomnustu austrænu tökum.
I vor og sumar sem leið hefir
Moskva stjórnin haft um 175 þús.
manna herlið í löndum þessum.
Hefir þessi mikli herstyrkur ver-
ið sá bakhjallur fyrir kommún-
ista, sem þeir hafa getað treyst.
Fyrsta spor kommúnistanna
þar syðra hefir verið að koma
nokkrum liðsmönnum sínum í
stjórn landanna. 1 upphafi hefir
ekki verið um það að ræða að
kommúnistar mynduðu e;nir
stjórn. En með herinn að baki
sjer tókst þeim að koma í stjórn
með sjer mönnum úr öðrum flokk
um, sem reynst gátu þeim hl;ð-
hollir.
Planið sem þeir vinna eftir er
þetta: Að koma flokksmanni i
embætti innanríkisráðherra. Þ'. í
sá maður er æðsti yfirmaður lög-
reglu landanna. Yíirmann dóms-
málanna hafa þeir einnig orðið
að tryggja sjer, svo þeir gætu
haft sín áhrif á rjettarfarið, og
Fagnaðarefni Kiljans og
flokksbræðra hans
eins hafa þeir reynt að ná til sín
annaðhvort embætti hermálaráð-
herrans eða yfirmanns herfor-
ingjaráðsins. Þetta tókst þeim í
báðum löndunum bæði Búlgaríu
og Rúmeníu. En forsætisráðherr-
ann í Búlgaríu er sjálfur Dimi-
trov, er eitt sinn var foringi al-
þjóðabandalags kommúnista þess
sem var látið sofna útaf eða lagt
niður í orði kveðnu, til þess að
hinar vestrænu þjóðir gætu ál)
ið að það væri úr sögunni. Dimi-
trov var rússneskur ríkisborgari,
en lagði niður þann borgararjett
sinn, og gerðist Búlgari í stað-
inn.
Gerfikosningar.
Þegar hjer er komið sögu þurfa
kommúnistarnir að taka rögg á
sig og efna til kosninga, hvernig
svo sem þeim er fyrir komið. Þar
er ekki vílað fyrir sjer, að hafa
hverskonar svik í frammi. Því
úrslit kosninga, þar sem komm-
únistar ráða, eiga að vera fyrir-
fram ákveðin. Það leiðir af hinu
austræna lýðræði.
I nóvember 1946 fóru fram svo-
kallaðar kosningar í Rúmeníu.
En kommúnistar höfðu þar svo
mikil svik í frammi, að úrsli
kosninganna voru í engu sam-
ræmi við þann þjóðarvilja, sem
þær í orði kveðnu áttu að sýna.
Fengu kommúnistar 369 þing-
sæti en andstæðingar þeirra ekki
nema 35. Kunnugir menn full-
yrða að kommúnistar og fylgis-
rnenn þeirra hefðu alls ekki feng
ið yfir 30% atkvæðanna. En þeir
fengu sem sagt tíu sinnum fleiri
þingmenn en hinir flokkarnir til
samans.
í Búlgaríu þurftu kommúnist-
arnir ekki að grípa til nærri því
eins róttækra kosningasvika eins
og í Rúmeníu til þess að fá meiri
hluta í þinginu. En svo voru and
stæðingaflokkar kommúnista að
báðum löndum, að þeir þorðu
þrengdir er til kosninga kom í
ekki að halda þá fundi sem þeir
annars höfðu gert. Og ritskoðun
var gerð svo ströng, og óbilgjörn,
að ængir höfðu málfrelsi í lönd-
unum, nema kommúnistarnir.
I janúar voru kommúnistar
búnir að koma sjer upp þing-
meirihluta í báðum þessum lönd-
um, sem ekkert átti skylt við
það, að þeir hefðu meirihluta
kjósendanna með sjer. Og þá
gátu þeir farið að taka alvarlega
til sinna ráða. Nákvæmlega sömu
aðferðum og aðgerðum var beitt
í báðum löndunum.
Hert á tökunum.
Fyrsta atrenna var þessi: Að
ákæra andstöðuflokka kommún-
istanna fvrir að þeir væru að
undirbúa borgarastyrjöld. Voru
ásakanir þessar sífelt endurtekn-
ar í blöðum svoo að þeir sem voru
veikir á svellinum fóru að trúa
þe?3su. — Aldrei kom fram
neinar sannanir fyrir því, að á-
kærur þessar hefðu við rök að
styðjast. Enginn af forystumönn-
um andstöðuflokkanna var þó
handtekinn. Því það mátti ekki
fyrr en komið var að
Annari atrennunni. Hún var sú
að banna andstæðingnm kommún
istanna að gefa út nokkur blöð.
Það voru ríkisstjórnirnar sem
gáfu út þá fyrirskipun. Því ekki
var en'n hægt að leggja málin
fyrir þingin. Þar voru enn full-
trúar andstöðuflokkanna.
i þriðju atrennu var svo farið
að taka forystumenn andstöðu-
flokkanná fasta. Maniu í Rúmen-
íu, og þúsundir af flokkmönnum
hans og Petkov í Búlgaríu, sem
kommúnistar ljetu síðar taka af
lífi.
- «'5 r('\'
. > .
Ekkert var um það hirt að
leita sannana fyrir sekt þeirra.
Og enginn opinber ákærandi kom
þar við sögu. Þeir frelsisvinir og
andstæðingar kommúnista, sem
teknir voru fastir og varpað var í
fangelsi, voru látnir dúsa í klef-
um sínum mánuðum saman, án
þess að nokkuð væri um það hirt,
að láta þá vita hvers vegna þeir
væru þangað komnir.
Ráða nú öllu.
Nú þurftu kommúnistar ekki
að óttast neinar hindranir í því.
að losna við andstæðingana. Þeir
höfðu fyrir löngu komið því svo
fyrir, að þeir rjeðu yfir lögregl-
unni og dómstólunum. Og herinn
höfðu þeir á sínu valdi, bæði
þann innlenda, og gátu leitað til
hins rússneska, ef til þvrfti að
taka.
Þegar talað er um þá menn,
sem settir hafa verið í fangelsi
þá er sífelt klifað á þvi, að þeir
hafi verið „þátttakendur í sam-
særum gegn kommúnistum“. Og
þá á ekki að vera að sökum að
spyrja. Þá þurfi ekki frekar
vitnanna við. Ekki þurfti að
vanda meðferð á slíkum mönn-
um.
Nú er andstaðan gegn kommún
istum brotin á bak aftur. Og þá
er kominn tími til að leggja út í
Fjórðu atrennu. Þá er að því
komið að flokkar andstæðing-
anna eru með öllu bannaðir. Svo
sem Bændaflokkur Maniu i Rúm-
eníu, og bændaílokkur Petkovs í
Búlgaríu. Þá getur enginn veitt
neitt viðnám lengur gegn ofbeld-
is- og hermdarverkum kommún-
istanna. Því nú voru leiðtogar
flokkanna komnir í fangelsi fyrir
nokkru. En hinir sem ennþá
fá að leika lausum hala, þora
ekki að hreyfa hönd eða fót gegn
hinum samviskulausu valdhöfum.
Þá var hægt að fara til þing-
anna og fá þau til að banna alla
andstöðu gegn hinum ríkjandi
kommúnistaflokki En þá er not-
uð aðferðin sú, að skilja eftir
ofurlítinn alveg máttlausan og
áhrifalausan flokk, sem hafður er
fyrir „stjórnarandstöðu", svo að
hægt sje að benda á, að þarna
sjeu þó menn, sem beygja sig
fyrir kommúnistum og veldi
þeirra án þess að vera í flbkki, landa sinna hjer. Líkami hans
með þeim.
Þá er komið að fimtu atrennu.
Að hengja foringja andstöðuflokk
t ‘
..
vV-
........ ■%:•••• - i
•'•» v
Krossinn, sem gefinn var til minningar am C. Howard Smitb, fyrsta
sendiherra á Bretlandi, á altarinu í Dómkírkjunni. (Ljósm. Morg-
unblaðið, Ólafur K. Magnússon.)
Dómkirkjan fær fagran
altariskross að gjöf
Frá ekkja (. Howard Smith semliherra.
FRÚ SARA HOWARD SMITH, ekkja fyrsta sendiherra BretA
á íslandi hefur fært Dómkirkjunni að gjöf fagran altariskress; tti
minningar um mann sinn, en hann varð bráðkvaddur hjer.á-tendi
í júlímánuði 1942. Síra Friðrik Hallgrímsson prjedikaði í Dóbv
kirkjunni á sunnudaginn var og afhenti söfnuðinum gjöfina. Sira
Jón Auðuns þjónaði fyrir altari.
í niðurlagsorðum stólræð-"^
unnar komst sjera Friðrik þann
ig að orði:
Til minningar um góðan mann.
„Þessari gömlu og kæru
kirkju okkar er í dag afhent
gjöf: krossinn fagri, sem stend-
ur á miðju altarinu.
Hann er gefinn til minningar
um góðan mann, Charles How-
ard Smith, sem var fyrsti sendi
herra Breta á landi og andaðist
hjer 23. júlí 1942. Hann var
maður guðrækinn og kom oft
í þessa kirkju. Seinasta sunnu-
daginn sem hann lifði, las hann
ritningarkafla við guðsþjónustu
1 yar fluttur heim til Englands
til greftrunar, og á útfarardegi
okkar, sem er gjöt frá göfugri
konu annarar þjóðar, vera okk-
ur heilagt tákn þess kærleiks-
anda, sem á að tengja saman
alla þá, sem trúa á Drottinn
Jesú Krist.
Leggjum af alhug rækt V.ið
þann anda. Því meira vald se.m
hann fær yfir kristinni kirkjn,
þess máttugri verður hún til
góðs i mannlífinu, Guð bjálpi
okkur öllum til að vinna að því,
honum til dýrðar“.
hans var minningarguðsþjón-
anna ems og frelsisvininn og usta haldin hjer í kirkjunni.
bændaforingjann Petkov í Búlg
u"ive.®a æ>ían!! Ber hlýjan hug til lands
og þjóðar.
þrælkun eins og gert var við
hinn 74 ára gamla Maniu í Rú
Af því að ekkju hans, frú
meníu. Og þá er loks takmarkinu ,
náð. Fullkomin undirokun þessa Söru Howard Smith, var vel
óhamingjasömu og kúguðu þjóða. , kunnugt um það, hve hlýjan
|hug hann bar til lands okkar
Það- eru svona aðfarir, svona og þjóðar og hve dýrmætar hon
aðferðir, sem skájdið í Gljúfra- * um voru guðsþjónustustundirn
steini gleðst yfir og vegsamar og ar hjer, hefir hún gefið kirkj-
er hróðugur, þegar hann getur unni pessa gjöf til minningar
sagt, að kommúnisminn sie kom-, um hann_ 0g hún hefir beðið
inn inn i rniðja Evrópu. jftfnyel ; mi um ^ afhenda söfnuðinum
a þa staði, þar sem mtinn gatu i ..... r , ,
, f. u x x 4 giofina. A krossmn var þetta
ekki hugsað sjci að su stjorn- ^ . 1
málastefna kæmist til valdj. letrað: -Tl1 nunmngar um
Ekki að furða þó Kiljan og Charles Howard Smith. fyrsta
skoðanabræður hans telji það sendiherra Breta á íslandi. Maí
litlu skifta, hvernig fer fyrirj!940 — Júli 1942'.
kommúnistum, þar sem enn geta * Við biðjum Guð að blessa
farið fram írjálsar kosningar í hana, sem gaf þessa fögru gjöf,
álfunni.
En hversu margir eða öRu
heldur, hversu fáir íslenaingar
skyldu það vera, sem svo djúpt
eru sokknir í siðleysi kommún-
ismans að þeir gleðjist yfir slik-
—- blessa henni minninguna um
elskaðan eiginmann hennar og
vaka yfir hermi og ástvinum
hennar. Og við biðjum Guð um
að blessa og gleðja i föðurhús-
London í gærkv.
TILKYNNT var hjer í Lorul
on í dag, að Sir Horace Sey-
mour, fyrverandi sendiherra
Breta í Kína, hefði verið skip-
aður fulltrúi Breta í Balkan-
nefnd Sameinuðu þjóðanna.
Balkannefndin var stofnsett
samkvæmt tillögu Bandaríkj-
anna en Sir Horace mun fara
til Grikklands innan tíu daga.
— Reuter.
um aðförum sem hafðai' hafa j unum hímnesKU salu hans, sem
verið í frammi í þessum löndum minst er með gjöfinni.
austan við járntjaldið? Látum krossinn á altarinu
faa og barn frjósst
Róm.
I dag fundu leitarmenn hel-
frosna konu og 7 ára son henn
ar í fanginu á henni, efíir
þeirra hafði verið saknað. Við
hliðina á henni í snjámun
lundu þeir fimm eftirlifandi
börn hennar meðvitundarlaus.
Kona þessi var á leiðhnn .tii
Grunoble í Frakklandi en þar
ætlaði hún að hitta mann sinn.
Hafði hún lagt af stað með bör«
sín en snjór og frost yfirbugað