Morgunblaðið - 12.05.1948, Page 9

Miðvikudagur 12. maí 1948.
MORGUXBLABiÐ
9
mnianas
b rj e
efnahag lar.dsins að íuliu. Ilann
bættt viö: „Það hlýuir að vera
hsegt að skifta aíðinum riett-
látlegar én þess að griþá til
sósiaiistiskra aðferða, sem and-
stæöai' eru þjóð, er virt liefur
einstaklingsfi amtak og frelsi um
aidaraði..“ %
„Við verðum að auka vtflutn
ing okkar til þeirrá iarida,
greiða fyrir afurðimar með doll j an ^
urum, en enginn veit ennþá. hve, viðbúið í nokkrar nætur, og þá
mikið Bandaríkin munu kaupa' haft m. a. áukið varaáflið við
Eftir PATRICK QUINN,
frjettaritara Reuíeis í Dublin.
HINNI NÝJU stjóm Costellos
í írlandi er það áhyggjuefni, hve
mikið af ungu fólki ílyst árlega
úr landi. Á hverju ári flytjast
um 20.000 ungir menn og kon-
ur til Bretlands og urn 2500 til
Bandaríkjanna.
Það vantar mikið á, að írland
hafi getað staðið í skilum með
greiðslur á skuldum sínum er-
lendis. En ef lífsafkoma almenn-
Ings í landinu á að haldast í
núverandi horfi — þó að hún
sje engan veginn góð, og hafi
aldrei verið — þá verða þessar
Kkuldir að greiðast.
'Útflutningurinn
verður að aukast
Það er ekki nægilegt að fá
Marshall-hjálp. Ef efnahagur
landsins á að komast í eðlilegt
horf verður að auka útflutning-
inn þannig að hægt sje að greiða
fyrir innfluttar vörur. Og þáð
er því aðeins hægt að gera að
þeim sje f jölgað, sem vinna við
landbúnaðinn og iðnaðinn og
allar framleiðsluaðferðir sjeu
bættar.
írland þarf á öllum sínum
mannafla að halda, til þess að
geta gert þetta. Það verður að
koma því þannig fyrir, að unt hefði framleiðslan þurft að auk
sje að veita fleira fólki atvinnu | ast um 50% frá þeim tíma, til landi ekki til þess að fram-
heima fyrir í stað þess að láta t þess að samræmi næðist milli leiða fyrir sín eigin lönd, held-
það íara úr landi til þess að innflutníngs og útflutnings. \ ur til þess að framleiða vörur,
Morrissey viðurkendi, að laun
væru miklu hærri erlendis, en
lagði áherslu á að framleiðsla
þessara landa væri miklu meiri
en í írtaindi, sjer í lagi á land-
búnaðarsviðinu.
i Helsingfors í maí.
, VINÁTTU og aðstoðarsáttmáiinn
j rnilli Finnlands og Sovjetríkj-
anna var samþvktur i finska þing
inu þ. 28. aprii með 157 atkv.
gegn 11.
Umræðurnar um sáttmálann
stóðu j'fir í þrjár kiukkustundir.
Þar gerði hver flokkur fyrir sig,
grein fyrir afstöðu sinni. For-
skrúðganga slúdentanna út, á
Gumtekt-engi. Siðan veður -mUm*
ismerluo afhjúpað. —-■ Eijvn
fremstu * menn ingarfr öxn itði u a
þjóðarinnar prófessor Yrjö Hirn
flytur ræðu.'En stúdentastiug-
flokkur syngur. Um kvöldið votáj
ur mikil studentaveisla.
Ssenski kvennaskólinn i
'ts-
maður Pramsóknarfl-., -Kalle-ingiors, -er- -hekiur -uppj- .-uik+irtt
Kauppi prófessor, var sá eini, ræktarsemi gagnvart öðumv
sem andmæiti samþykt sátt- Norðurlönd'öm, á m. a. víöfttaða
málans. Mótatkvæðin skiftust fána;alla þióðanna. Síðasía Notð-
þannig á milii flokkanna. Fram- urlandaianann, þann isleusk.-*,
sóknarmenn 7 greiddu atkvæði .eignaðist skólinn fyrir sfcö.u»nm.
gegn sáttmálanum, 3 Bænda-- Guimlaugur Kósinkrans-, .t rtuú
flokksmenn og einn frá Samein-
ingarfIokknum (hægri),
ir
Vegna flugufregna um það
af okkui."
Atb vglisverö ummæli
Það hefur %-akið mikla
hygii um gjörvalt írlanö,
s.t-
að
Norræna fjelagsins, sendi hanw
skólarram írá Norræne fjektgiju*
í Reykjavik og finnska konsutat -
inu þar. Eins og hinir fánarnir
áður, var íslensfei fáninn vigði.nf
með hátíðlegíi athöfn i skói.tu-
•uai. Meðal geata sem boðnir
þangað, var aðalræðismaður ís-
lands í Finnlandi Erik Juufnnto
og. frú hans og frú9hanson, kona
sænska sendiherrans hjer.
Forstöðukoiía skólans " Ebt):*
Munsterhjelm, lýsti ánaegju siiin*
, , .. . ..... - - ■ ■ yfir hinni. islensku gjöf, ■.og-.tágði
antr þessar hafi xvrst og fremst ______, . ,
•V____, . '... f , i,,--anersJu-a, 'hve vinarþehð -mtH*
hætta kynni að vera á óeirð.um
í borginni, er gosið hafa upp
erhvao eftii- anr.áð, heíur lögrfegl-
Helsingfors haft varalið sitt
vopnabúr . sitt. Forstöðumaður,
lögreglunnar hefur skýrt síðdeg-
isblaði einu frá þ\'í, að ráðstaf-
Costello.
i
Morrissey sagði að ef Irar fengj'
ust ekki til þess að leggja fram
ije til framkvæmda í írlandi,
Ifann lagði áherslu á það, að 1J4 vrði að íá fje frá óðrum
verðlag heíði hækkað um 147% löndum.
síðan 1939. Framleiðsla landbún Þessi ummæli ráðherrans hafa
aðai-afurða hefur minkað um verið skilin á þann veg, að fyr-
13% frá því árið 1939. Raunar irtækjum í Bandaríkjunum og
víðar muni boðið að starfa í Ir-
verið gerðar, í æfíngask\-ni, til
þess að lögreglan væri sem best
Norðúrlandaþjóða vær
' '.iVtl'j
við öllu búin ,ef á revndi. Hafi
almemiingur ekki hina minstu
leita sjer atvinnu. En það hefur
verið gert fram til þessa, og
hefur það verið hverfandi lítill
gjaldeyrir, sem írland hefur get
að aflað sjer með fje því, er
fólk þetta hefur sent heim ár-
lega.
Það, sem írland þarfnast,
sagði William Morton, varafor-
sætisráðherra, nýlega, er að
skapa þær aðstæður fyrir fólk-
ið heima fyrir, að.það vilji ekki
flytjast úr landi.
Costelle, forsætisráðherrann,
sagði og fyrir skömmu, að ekki
væri Iengur hægt að líta á út-
flutninginn frá írlandi „sem
bagalegan en óumfiýjaniegan
Afleiðingin kemur í ljós
Afleiðingin af þeirri stefnu
stjórnenda landsins síðastliðin
100 ár að virða að vettugi út-
flutning fólks í stórum stíl, er
nú farin að koma í Ijós.
íbúatala íriands er i dag rúm
lega 3 miljónir eða helmingurinn
af því, sem hún .var fyrir 100
árum. Sagt er, að írland sje eina
landið, þar sem fólkinu hefur
fækkað svona ískyggilega mik-
ið síðastliðna öld.
Stór svæði Iandsins eru nú
hættulega strjálbýl — en í sum-
um borgunum, t. d. Dublin, er
fólksmergðin orðin alltof mikil.
Eftir því, sem Daniel Morris-
sey, verslunar- og iðnaðarmála-
ráðherra segir, gétur farið svo,
Dýrtíð cr mikil
í dag er 75% dýrara að lifa
í írlandi en það var fyrir stríð,
enda þótt verðuppbætur á mat-
vælum nemi, beint og óbeint,
rúrnlega 16 milj. pundum á ári.
Morrissey sagði, að ef ekki
reyndist kleift að vinna bug á
þessari dýrtíð kynni hún að ríða
er Irland gæti seit á Evrópu-
markaðinum.
En h\'að sem því líður, vinna
yíirvöldin nú að því, að rann-
saka „hver orsökin sje fyrir því
að efnahag landsins hefur farið
síhnignandi undanfarin 25 ár.“
Almenningur hjer í írlandi
trúir því, að framleiðsluna í
landinu sje hægt að auka nægi-
lega mikið til þess að lífsaf-
koma fólksins verði sæmilega
góð — ef allir leggist á eitt og
beiti dugnaði sínum og leikni
til hins ýtrasta.
ENDIR.
Fyrsta barnamyndlista
sýningin opnuð í dag
Prfggla ti! 13 ára börn sína skófavinnu sína
viroi.
Síðan ;var íslenski þjóðsungttr•
_ * ... ...... inn sunginn „Ó guð vors landsA
astæðu til, að verða ottasleginn „ . ■ , J , , , . ,
, , ® • V-ar-pao -songíloKkur skolan;;, ' -r
na af hpasn Vm crprnm nlr <?pm .. . . , _ , _ .
ong fiann a íslensku. Þiv «va*
upp úr Hávamakmy
, .. , ., . . v- , i 'T ^ænsku, sungin tvö .einsöAfisloff
^ efth- Kaldalóns, og sýndar skugga
myndir.frá íslandi með skýring •
um. Að lokum var sungið „'VtltHr
i vita skummande vaagor, itolt
som i sagan Sagoraas ö ‘.
úa af þessu. „Við gerum alt sem
í okkar valdi stendur,“ sagði hann jesjg
„til þess að árvekni bresti al-
þeirri, sem eiga áð
uppi lögum og reglu i höfuð-
staðnum. Þetta er alt og sumt.“
Enda hafa engar óeirðir átt sjer
stað.
HINN kommúnistiski innanríkis-
Sænski kvennaskólinn hefur
sent Norræna fjelagimi finskan
ráðherra Leino flutti ræðu, i. út- fána, í. hví skyni að fánmn-g/mgi
varp fyiir nokkru. I stað þess að til einhvers skóla í Reykjavík.
heita á alla menn úr öllum stjett- |
um þjóðfjelagsins, að gæta hófs 1 Með anægju o gþakklæti hofur
og stillingar, gagnvart allskonar verið tekið hiimi finsku banw-
flugufregnum, rjeðist ráðherrann þjálp á íslandi, sem sr. Sigt.tr •
með offorsi á hægri flokfeana, og þjörn Á, Gíslason hefur gengí<#
sakaði þá um að þeir hefðu í fyrir. Sr. Sigurbjörn hefur ;kýf»
hyggju, að efna til óeirða. Á§ak" fcá, að styrktarmennirriir vært*
anir hans voru á ákaflega veik- 60. Börnin sem styrksins njót*
um „rökum“ reistar. Iiafa dag- eru 00
blöðin alment tekið ræðu þess-
ari mjög kuldalega. Hafa blöðin 1 j Helsingfors eru nú þrír ís-
litið svo á, sem ræða þessi yærý.Jenskir stúdentar fyrstu íslensk-H
áróður fjrrir þingkosningarnar, gestir Stúdentaráðsins þar. Þeir
sem fram eiga að fara í sumar, eru stu(j mag. Ásgeir Magnús-
og hafa beint þeirri áskorun til sor)i stud. med. Loftur Guðbjarts-
ráðherrans, að hann færði sann- son> Gg gtud. iur. Jón Skaftason;
anir fyrir ásökunum þeim, er amr frá Háskóla íslanda. Þoir
h;ann bei.ndi til hægri fiokkanns.,- verða- kyrt i Helsingfors .4
um fyrh'ætlanir þeirra. raánuð. Þeir fá þenna ináturð
■Á 15.000 mörk í styrk (uki 750
Yfirhershöfðinginn Sihov flutti krónur) og fría vist á stúdenU-
líka utvarpsræðu fyrir skömmu. garðinum „Domus Academiea'’.
Hann lagði megináherslu á,. ag,. .j.Þeir hafa í viðtali'VÍð „Hitfvti<4
þjóðin gæti treyst her sínum. En stadsbladet“ láitið í ljósi ánægý»*
nú væri, samkvæmt friðarsátt- stna yfir. móttökunum í Helsing-
málanum við Sovjetríkin, ákveð-
! ið, að . i hernum værL, samtals
I lúmlega 40.000 manns. Herinn
mun í framtíðinni, sagði hann,
jaðeins hlýða fvrirskipunum frá
löglegri stjórn landsins, og æðsta
yfirmanni sínum, forseta lýðveld-
! isins.
fors, og því, að Háskóla íslands
'skuli vera gefinn • kostur á að
senda stúdenta hingað.
Stúdentar við Háskólann í Hels
ingfors íagna hinum íalensk u
gestum.
í DAG KLUKKAN 10 árdegis verður opnuð barnamyndlistasýn-1 Þann 13. mai eru liðin 100 ár,
ing í Listamannaskálanum. Er þetía í fvrsta sinn, sem slík sýn- 'síðan þjóðsöngur okkar Finna,
ing er haldin hjer á landi. Á sýningunni er nökkur hundruð
mynda.
Það er Fræðsluráð Reykja-^
víkurbæjar, sem gengst íyrir
þessari sýningu. I henni taka
ef útflutningur fólksins heldurlþátt toörn á aWrinum 3 m 14 Uðflir ftffÍrlÍf mpS
áfram að vera jafmnitóU og ára Eru þau ; barnaskólunum] Gllli Ifi* IllCU
fjórum og Tjarnarborg og Suð-
urborg.
jafmnitóll og
hann er nú, að skattskyldar tekj
ur borgaranna fullnægi ekki út-
gjoldum nútíma rikisreksturs.
Fræðsluráð bauð nokkrUm
gestura, að skoða sýninguna í
gærkvöldi. Var það öllum til
Jarðir leggjast í eyðf
Morrissey sagði enníremur,
„að skortur
hindraði þróun í landbúnaði og j af skemtilegúm teikningum og
iðnaði og rýrði framleiðslugetu svo viroist sem hin nýja list
lorslii Hugferðwh
tiEii seinbar
FLUGFERÐIR norska flug-
bátsins á vegum NorðurlandA
• Psrís í gærkveidi
AVERIL HARJMAN, sem sjá
á um framkvæmd Marshallá-
á fjé og mannafli! mikillar ánægju.Margt er þarna j ®tlur'annuai
® 1 ! dag ilugleiðis til Parísar. A leið
j inni til Frakkland.s hafði hann
stutta viðdvöl í Bretlandi, þar
sem hann ræddi við bandaríska
sendiherrann. ... </
„Vort land“, var í. fyrsta sinm
sunginn, er Fredrik Pacius hafði
samið lagið við kvæði Rune-
bergs. Við sama tækifæri flutti
hinn víðkunhi stjótrnmalamaður. flugf jelagsins, .milli íslands
og bókmentagagnrýnandi Fred- Noregs, hefjast ekki reglutega
rik Cygnæus ræðu fyr.ir minni fyr en 22. þ. m
ættjarðaiinnar. Nokkru síðar _
orkti Zacharius Popelius kvæðið Falla t»VJ tvær ferðjr u.r, scn*
„Nafn Finnlands" um hátíð þessa, 4ður höfðu verið ráðgerðarj
er varð víðfrægt. Þessi ’sögulega ferðin aem fara átti um síð’uíjtJ1*
j þjóðhátíð þ. 13. maí 1848, var helgi og næstu helgi.
Iandsins.“ Hann kvað færra fólk 1 muni eiga þar aðdáendur. I.ita-
vinna við landbúnað nú en árið j ssmsetning og hugmyndaflug
1932 og ótal margar jarOir hafa er víða mjög skemtileg.
lagst í eyði. Hann bætti því \ ið, j Sýning þessi mun eflaúst
að framleiðsluhallinn hefði ekki' veröa mjög vel sótt. Hún verð-
komið eins glöggt í Ijós vegna ur opin í þrjá dag'a. Aðgangur
hins háa verðlags á Lsndbúnað- verður ókeypis fyrir böm irin-
arvörum. 1 an við 13 ára aldur.
Frökkum eru þegár farnar að
berast vörur samkvæmt Mars-
hallaðstoðinni, og komu þannig
I haldin á Gumtekta — engi fyrir
utan Helsingfors. Þar er nú verið
að eisa minnismeki, e akitektinn
Ekki Bryggman hefur teiknað,
til minningar um kvæðið og há-
tíðahöldiri fyrif 100 árum.' Af-
hjúpa á minnismerki þetta þ. 13.
maí, en sá dagur hefur i mörg-
ár verið hátíðisdagur stúdent-
anna. Þenna dag. í ,ár munu stúd-
entar frá háskólanum í Helsing-
Flugbáturinn kemiir h.irsgaí>
laugardaginn 22. maí og feí
hjeðan daginn eftir til tíd.v.
Síðan er ráðgert að ferðir verði
■um hverja helgi í sumar -piilNh
Reykjavíkur og Sola.
Flugfjelag íslands sjer um-a4
greiðslu flugbátsins hj'er.
ForsætisráSherra í 20 ár,
LISSABON:-------Hátíðahöld #ót i*
fors standa fyrir miklum hátíða-
höldum, er hefjast með-hátíða-' riýlega fram í Portúgal í tiletni
guðsþjónustu í Stórkirkjunrii. — af því, að dr. Salazar hefur ver-
í dag þangáð yfir 9,000 tonn ,Þar verður Paasikivi forseti við- ið forsætisráðherra landsins í 2j
af hveiti. l- Reuter. ‘ staddur. Síðan fer fram mikil ár samfleytt.