Morgunblaðið - 28.01.1949, Blaðsíða 9

Föstudagur 28. janúar 1949.
MORGVNBLAÐIÐ
VINSÆLASTI M
LANDS NÚ
ÞÝSKA-
TTINGEN
Stúdentalífið þar er fá-
breytt og gleðivana
Eftir GUY BETTANY,
frjettaritara Reuters í
Göttingen, Þýskalandi.
VINSÆLASTI háskólinn á her-
námssvæði breta í Þýskalandi
í Göttingen. En nú eru þeir
dagar liðnir, þegar stúdentarn- fjelög úr gildi en stofna í þeirraltil þess að sækja aðeins fyrir-
ir þar drukku bjór úr stórum
drykkjarkönnum, háðu einvígi
og gengu með fáránlega hatta.
Stúdentarnir, sem stunda nám
í Göttingen 1949 eru alvarlega
þenkjandi menn og konur, sem
hafa hvorki fje nje tima til þess
að drekka bjór í óhófi og líta
svo á, að einvígi sjeu bjánaleg.
Líf þeirra er óslitin barátta fyr-
ir því, að afla nægilegs fjár
til þess að geta lokið náminu
— til þess að geta keypt bæk-
ur, sem eru óhæfilega dýrar og
til þess að greiða fyrir fæði og
eldsneyti.
Á aldrinum 25—26 ára.
Stúdentarnir eru yfirleitt á
stað „Kamei'adshaften". .— Sá'lestra i námsgrein sinni.
fjelagsskapur var að nokkru
leyti með sama sniði og stúdenta
fjelögin gömlu, en skipulagður
á sama hátt og önnur nasista-
fjelög. — Hann var svo afnum-
inn af bresku yfirvöldunum og
í raun rjettri hefir enn ekkert
komið í hans stað.
Það eru nokkur fjelög starf-
andi í sambandi við háskólann,
en þau eru öll mjög fámenn.
Minna en 5% allra stúdentanna
eru í þessum fjelögum. — Þeg-
er þeir eru spurðir að því, hvers
Follan sagði, að fyrirlesararn
ir endurtækju yfirleitt aðeins
það sem í kennslubókunum
stæði, en kæmu sjaldnar með
sjálfstæðar skýringar eða at-
hugasemdir um efnið. — Hann
kvað ástæðuna sennilega hinn
gífurlega skort á námsbókum.
Ef stúdent verður uppvís að því
að hnupla bók, fellur hann við
próf.
Bresku stúdentai'nir fá sama
matarskammt og hinir bresku
hermenn, en verða að öðru
aldrinum 25—26 ára. Um það jum þessháttar“. Þeir hugsa að-
bil einn af hverjum fjórum er Jems um t>a® eitt að nota hvei'ja
giftur. Þeir eru nú að reyna að . niínútu til lestrar, svo að þeir
vinna upp töpuðu árin, sem þeir | Seti sem fyrst náð Prófi °S fen§
eyddu til einskis í hernum á ið atvinnu,
stríðsárunum.
Á hverjum einasta degi vik- Viðhorfið til stjómmálanna.
vegna þeir taki svo lítinn þátt leyti að lifa sama lífi og hinir
í fjelagslifi háskólans er svarið . þýsku stúdentar. Aðstaða þeirra
allsstaðar hið sama: þeir hafa;er þó miklum mun betri, þar
engann tíma til þess að „hugsa sem hermennirnir mega bjóða
þeim með sjer í veitingahús sín.
Hreyfil! mótmælir skatta'
álögum á atvinnubif-
reiðastjóra
Bifreiðastjórafjelagið’ mjög hæpin leið, eins og nú
Hreyfill sendi Alþingi og standa sakir í þjóðfjelaginu, að
ríkisstjórn eftirfarandi mót hækka bifreiðaleigu, sem þó
mæli gegn dýrtíðarlögun- virðist vera eina hugsanlega
um er samþykkt voru á leiðin, eins og nú er komið mál-
Alþingi 19. des. um, eða sæta þeim kosti ' að
leggja atvinnugreinina niður í
Bifreiðastjórafjelagið Hrevf- heilú, og lætur fjelagið þjóö-
ill mótmælir hjer með harðlega fjelagið og þegna þess dæma um
hinum nýju dýrtíðarlögum, sem Það h^ ort það sæmi nútíma
samþykkt voru á Alþingi 19. ÞjófSfjelagi.
des. þ. á. — Fjelagið mótmælir j f trausti þess að það sje ek: \
alveg sjerstaklega og harðlega stefna ríkisvaldsins að útrýma
þeim endalausu og síendur- bessari stjett manna úr þjóð-
teknu árásum og álögum á at- fjelaginu, þá skorar Bifreiða-
vinnubifreiðastjóra og atvinnu stjórafjelagið Hi'eyfill á hæst-
tæki þeirra, sem eru fyrir löngu virta ríkisstjói'n og Alþingi, að
orðnir langsamlega skattpínd- endurskoða nú þegar afstöðn
unnar, frá morgni til kvölds,
Eitt eða tvö stjórnmálafjelög
úir og grúir af stúdentum á hin starfa í sambandi við háskól
um þröngu strætum Göttingen.
Þeir eru flestir með skólatösk-
ur undir hendinni, á hraðri ferð
á einn fyrirlesturinn af öðrum.
Stúdentarnir búa flestir í
bænum sjálfum og háskólinn
skiftir sjer hvorki af starfi
þeirra nje gjörðum þegar
kennslustundum er lokið. Að
því leytinu er háskólinn í Gött-
ingen frábrugðinn t. d. enskum
háskólum. — Stúdentarnir eru
einnig sjálfráðir, hvaða fyrir-
lestra þeir sækja. Þess er aðeins
krafist af þeim, að þeir hlýði
á vissan fjölda fyrirlestra. —
Þeim er í sjálfsvald sett, hvort
þeir vilja hlýða á alla fyrir-
lestra, sem haldnir eru í náms-
grein þeirra eða ekki.
Bætt við guðfræði og
heimspeki.
í Göttingen hefir aðaláhersl-
an um langt skeið verið lögð á
lögfræði, læknisfræði, stærð-
fræði og náttúrufræði. En vegna
þess hve tjón af völdum loft-
árása varð mikið á háskólan-
um í Bonn, hefir einnig verið
bætt við guðfræði og heim-
spekideildum við Göttingen-
háskólann.
2000 læknanemar.
í Þýskalandi er þegar alltof
mikið af læknum, en þrátt fyr-
ir það eru 2000 læknanemar í
Göttingen. Það eru því aðeins
ann. En viðhorf allra stúdent-
anna, sem jeg ræddi við um
þessi fjelög, var hið sama: þeir
líta á stjórnmál með samblandi
af fyrirlitningu og kaldhæðni.
Nasistarnir lofuðu þeim
himnaríki á jörðu — en þau lof-
orð voru blekkingar einar, segja
þeir. Þeir líta svo á, að allt það
sem stjórnmálaleiðtogar hafa að
segja, sje einnig lýgi og þess
vegna sje það hrein tímaeyðsla
að skifta sjer af stjórnmála-
fjelögum.
Á hinn bóginn eru auðvitað
til í Göttingen þeir stúdentar,
sem áhuga hafa á stjórnmálum.
Sem dæmi um það má benda á,
að nokkrir þeirra buðu sig fram
við kosningarnar í Göttingen.
Einn ungur maður kvaðst
halda, að Bi'etum væri lítið um
stúdentana gefið vegna þess hve
lítinn áhuga þeir hefðu á stjói'n
rnálum. En hann kvað ekki vera
um áhugaleysi að ræða. Þeir
yrðu fyrst og fremst að hugsa
um að ljúka náminu. Að því
loknu myndu þeir hafa tíma til
þess að fara að hugsa um stjórn
mál af meiri alvöru.
Erlendir stúdentar.
Stúdentarnir í Göttingen eru
ekki allir þýskir. Það eru um
það bil 500 stúdentar frá hin-
um ýmsu löndum á meginlandi
Langir dansleikir.
Enda þótt stúdentalífið í
Göttingen sje yfirleitt gleðivana
og tilbreytingasnautt, þá kem-
ur það þó fyrir að stúdentarnir
lyfta sjer upp. Hinir ýmsu ár-
gangar halda dansleiki og á
þýska vísu standa þeir yfir
fram á rauða nótt. Einnig
er talsvert um grímuböll.
Syngja ástarsöngva
frá 17. öld.
Hernaðaryfirvöldin hafa enn
ekki veitt leyfi til þess að hin
gömlu stúdentafjelög vei'ði end
urreist, vegna þess að í þeim
er talinn ríkja of mikill þjóð-
ernis- og jafnvel hernaðarandi.
En þó ber að nefna eitt fjelag,
sem stofnað var 1914: „Stud-
entische Freischar“. Fjelag
þetta heldur fund einu sinni í
viku í Johannis kirkjuturnin-
um. Á fundum þessum syngja
fjelagsmenn ástarsöngva frá Í7.
öldinni og leika undir á fiðlu og
flautur. Þeir hittast einnig til
þess að lesa saman eða ræða
saman um áhugamál sín.
Þýsku stúdentarnir sækjast
mjög eftir því að komast til
Bretlands, í skiftum fyrir
breska stúdenta, og berast allt-
af helmingi fleiri umsóknir en
hægt er að sinna.
Stúdentaheimili.
Ei'lendir stúdentar búa flest-
ir í Friðþjófs Nansens-húsi, sem
starfrækt er af alþjóðafjelags-
skap stúdenta. Forstöðumaður
hússins er Norðmaðurinn Olav
Brennhovd.
Nokkrir þýskir stúdentar búa
þeir, er skara fram úy, sem geta ! ..„ ,, , , - ,
oðrum londum, þar a meðal
Evrópu, og auk þess nokkrir frá i Þar einnig. Stjói'n háskólans á-
gert sjer vonir um að fá at-
vinnu sem læknar. Margir af
læknum þeim, er starfa við há-
skóla sjúkrahúsin, fá ekkert
kaup — aðeins fæði og húsnæði
fyrir starf sitt.
Stúdentaráð og stúdentaþing
er kosið af stúdentunum með
frjálsum kosningum, og stúdent
ar eiga einnig sinn fulltrúa í
húskólaráðinu.
Fábreytt stúdentalíf.
Hitler ljet néma öll stúdenta
tveir frá Skotlandi.
Annar þeirra er James Follan
fyri’um höfuðsmaður í breska
hernum. Hann er sonur próf-
essors í tungumálum við St. ,
Andrew háskólahn og leggur Russai" kaupa gúmmí
kveður, hvei’jir það eru, en einn
aðaltilgangui'inn með starf-
rækslu stúdentaheimilisins er
að efla skilning og samvinnu
stúdenta allra þjóða.
sjálfur^ stund á frönsku og
þýsku.
Hann lítur svo á, að í Gött-
ingen sje meira úrval fyrir-
SINGAPORE
Samkvæmt
samningi, sem gerður var í des-
; ember síðastliðnum, halda Rúss-
ar enn áfram að kaupa gúmmí
frá Malakkaskaga. í fyrstu send
asta stjett landsins.
Bifreiðastjórafjelagið Hi'eyf-
ill telur það hina mestu óhæfu,
að þegar skattar eða tollar ei’u
hækkaðir, þá skuli hækkanirn-
ar altaf vera látnar verka
þannig, að þær komi þyngst nið
ur á launþegunum, sem hafa
takmarkaðar tekjur, svo að þeg
ar slíkar hækkanir eru gerðar
skuli þær ávallt vera látnar
koma niður á atvinnubifreiða-
stjóra og tekjur þeirra, með
fimm til sexföldum þunga, mið
að við aðrar stjettir, auk þess
sem atvinnuháttum atvinnu-
bifreiðastjóra er nú einnig í-
þyngt með ýmsum höftum og
skömmtun á nauðsynjum þeirra
Þetta á þó alveg sjei'staklega
við um leigubifreiðastjóra á
mannflut.ningabifreiðum, en
þeim er nú gert að greiða hæri'i
innflutningsgjald af atvinnu-
tækjum sínum en t. d. vöru-
bifreiðaeigendum og innflytj-
endum jeppabifi'eiða. Bifreiða-
stjórafjelagið Hreyfill telur
þetta atriði vera hámark þeirra
aðgerða ríkisvaldsins, sem virð
ast miða að því að útrýma at
vinnubifreiðastjórum sem stjett
og vítir harðlega þau sjónar-
mið ríkisvaldsins, að mismuna
begnunum eftir því hvar í stjett
þeir standa. Fjelagið telur að
við slíkt verði ekki öllu lengur
unað, því að með slíku fyrir-
komulagi er atvinna leigubif-
reiðastjóra algerlega dauða-
dæmd, vegna þess að ekki er
nokkur leið til að þeir geti haft
kaup í þessari atvinnu, sem
nokkuð nálgast laun annara
stjetta og þeim ber með hlið-
sjón af kaupi og kjarasamning-
um bifreiðastjóra, sem laun
taka.
Þá má einnig benda á það að
verðlagseftirlitið hefir dauf-
heyrst við öllum óskum um lag-
færingar á bifreiðaleigu síðan
árið 1943, en þá var kaupgjalds
vísitalan 262, auk þess sem ýms
ir hlutir til bifreiða eru nú seld
ir á tvöföldu verði, miðað vi.ð
verð það, sem gilti 1943, Þannig
hefir 'kosti leigubifreiðastjóra
verið þréngt í sífellu án nokk-
urs tillits til greiðslugetu þess-
sína til lífsafkomu leigubifreiða
stjóra og gera þegar í stað ráð-
stafanir til úrbóta, með því áð
tryggja þessari stjett manna
laun í hlutfalli við aukinn til-
kostnað og aukna dýrtíð og leið
rjettingu á þeim óskaplegu
tolla- og skattaálögum, sem nú
hvíla á þessari stjett og enn n
að hækka um næstu áramót.
Virðingarfyllst,
f.h. Bifreiðastjórafjelagsins
Hreyfill, Rvík.
Ingimundur Gestsson (sign)
form.
Beitusíld veiðist a
Akureyrarpolli
Akureyri, miðvikudag.
Frá fi'jettaritara vorum,
SIÐAN fyrsta janúar hafa vjel
skipin Garðar og Gylfi leitaö'
síldar á Akureyrarpolli.
Nú hafa bátar þessir als aflað'
650 tunnur síldar og er sólar-
hringsafli þeii’ra mestur 250
tunnur. Öll hefir síldin verið
fryst til beitu, en hún er yfir-
leitt 15 til 20 cm. löng, en innan
um er þó stærri síld.
Undanfarið hefir veður haml
að veiðum, en í dag er hjer gott
veiðiveður og því líkindi til að
afli glæðist. — H. Vald.
Há dánartala með-
íl arabiskra flétfs-
manna
New York í gærkveldi.
UPPLÝSINGAR hafa nú verið
gefnar um viðleitni Sameinuðu
þjóðanna til að aðstoða fólk það,
sem orðið hefur að flýja heimili
sín í Palestínu. Er megnið af
flóttafólkinu Arabar, en aðbún
aðurinn í sumum flóttamanna-
búðunum ákaflega slæmur,
enda er dánartalan há.
S. Þ. hafa stofnsett hjálpar-
miðstöðvar í Beiruth og Poi’t
Said. —- Reuter.
lestra en við breska háskóla, ingunni til þeirra í ár, sem flutt arar atvinnustjettar.
enda þótt Þjóðverjarnir noti verður í þremur skipum, verða Bifreiðastjórafjelagið Hreyf-
sjer það ekki til fulls, en hætti um 20,000 tonn af gúmnú. ill telur hinsvegar að það sje
ViSræSur.
PRAU: Tjekknesk sendineínd man
leggja rif stað hjeðan á morgun á-
leiðis til Belgrad, til þess að halda
áfram verslunarviðræðum þeim, seiu
truflaðar voru i s.l. mánuði.