Morgunblaðið - 13.05.1949, Blaðsíða 1

36. árgangur. 106- tbl. — Föstudagur 13. maí 1949- Prentsmiðja Morgunblaðsins
Kommúnistar stórtapa
innan verklýðsfjelaga
Einkaskeyti til Morgunblaðsins.
KAUPMANNAHÖFN, 12. maí — Kommúnistar í Danmörku
hafa undanfarna daga beðið hvern ósigurinn á fætur öðrum í
stjórnarkosningum, sem farið hafa fram í verklýðsfjelög'unum
dönsku. En kommúnistum hafði tekist að troða sínum mönnum
ábyrgðarstöður í fjölda verklýðsfjelaga. En nú eru stjórnardag-
ar kommúnista í verklýðsfjelögunum að verða taldir.
®-------------------
Neðri deild breska þingsins
stoðfestir Atlantshafssáttmálann
333 greiddu atkvæði
sneð, en sex á móti
Bevin og Churchiii flultu ræðu
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
London 12. maí — Neðri deild breska þingsins samþykkti í kvöld
með 333 atkvæðum gegn sex frumvarp stjórnarinnar um að
þingið staðfesti Norður-Atlantshafssáttmálann. — Ernest Bevin,
utanríkisráðherra, fylgdi frumvarpinu úr hlaði með ræðu, en af
hálfu stjórnarandstöðunnar talaði Winston Churchill.
Feldir í 15 fjelögum.
Alþýðuflokksmenn fengu alla
kjörna í stjórnarkosn. í verka-
lýðsfjelagi hers- og flota. en
kommúnistar höfðu gert alt,
sem þeir gátu til að halda stjórn
araðstöðu sinni. en formaður-
inn var áður kommúnisti.
Aður höfðu kommúnistar ver
ið feldir við stjórnarkosningu í
Sjómannasambandinu.
Information skýrir frá því,
að kommúnistar hafi verið feld-
ir við stjórnarkjör í 15 verklýðs
•fjelögum, þar sem þeir fóru
með stjórn áður.
Verkamenn með Atlantshafs-
sáttmálanum.
í öllum verklýðsfjelögum
hafa kommúnistar reynt að fá
samþykkt mótmæli gegn þátt-
töku Dana í Atlantshafssátt-
málanum.
En allar tillögur kommúnista
um að fordæma Atlantshafs-
sáttmálann hafa verkamenn
felt.
Fylgi kommúnista
hrakar mjög.
Sem dæmi um fylgishrun
kommúnista, er, að innan verkl
fjelagasambandsins danska eru
215 verklýðsfjelög og hefir
hvert fjelag fyrir sig frá 5 og
uppí 11 stjórnarmeðlimi. Á
fyrstu árunum eftir stríð áttu
kommúnistar nokkru fylgi að
fagna í þessum samtökum, en
nú er svo komið, að þeir hafa
alt í alt 40—50 stjórnarmeðlimi
í þessum samtökum. — Páll.
Skipling skemml-
anaskatlsins
í GÆR samþykti Neðri deild
við 2. umiæðu, breytingatillög-
ur menntamálanefndar um
skiptingu skemmtanaskattsins,
sem lýst var hjer í blaðinu í
gær.
Samkvæmt því fara 25%
skattsins í rekstrarsjóð Þjóð-
leikhússins, 25% renni í bygg-
ingarsjóð Þjóðleikhússins og
40%. í Fjelagsheimilasjóð. Þetta
’íar samþykkt með 21:9 atkv.
Breytingatillaga frá mennta-
málaráðherra um að tillag Fje-
lagsheimilasjóðs skuli vera
35% var felld með 18:15 atkv.
Einnig var felld brtt- frá Áka
Jakobssyni, og frumv. vísað til
3 umræðu.
Truman; Bandaríkin
hafa sfutt S. Þ.
eftir megni
Einkaskeyti til Mbl.
frá Reuter.
WASHINGTON, 12. maí: — í
skýrslu er Truman Bandaríkja
forseti §endi þinginu í dag um
þátttöku Bandaríkjanna í sam-
tökum S- Þ. á árinu 1948, sagði
hann m. a. að Bandaríkin
myndu halda áfram að styðja
Sameinuðu þjóðirnar „í einu og
öllu“. Jafnframt lét forsetinn
í ljós vonbrigði yfir því, að
S. Þ. skyldi ekki hafa tekist að
tryggja veröldinni það öryggi,
sem vonast var eftir, er sam-
tökin voru stofnuð.
,.En ef við höfum orðið fyrir
vonbrigðum vegna þess að Sam
einuðu þjóðirnar gátu ekki
tryggt öryggið í veröldinni og
þess vegna orðið að gera okkar
eigin ráðstafanir, þá er ástæðan
vissulega ekki sú, að Bandarík-
in hafi ekki stutt S. Þ. af
fremsta megni“.
Nýtísku þrælar
WASHINGTON — Fyrverandi
pólskur forsætisráðherra hefur
sagt í ræðu á bandarískum há-
skóla, að pólskir verkamenn sjeu
nú ekkert annað en nýtísku þræl-
ar kommúnistastjórnarinnar.
Gerhard Eisier iekinn
sem laumufarþegi
4VASHINGTON, 12. maí.
— Það vár tilkynnt hjer
í dag, að bandaríski kom
múnistaleiðtoginn Ger-
hard Eisler hefði verið
tekinn sem laumufarþegi
um borð í pólska farþega
skipinu „Batory“, er fórí
frá Nevv York fyrir 6
dögum og er væntanlegt
til Southampton í Bret-
landi á laugardag. Eisler
er tókst að laumast um
borð í ,,Batory“ í New
York, ún þess að tekið
væri eftir honum og enn-
fremur tókst honum að
fela sig svo vandlega í
skipinu, að hann fannst
ekki fyrr en í dag.
— Reuter.
Vænianlegur forsfjóri
Evrópuráðsins
Camillc Paris, yfirmaður Ev-
rópudeildar franska utanríkis-
ráðuneytisins, scm nú er yfir-
maður framkvæmdadeildar Ev-
rópuráðsins. Búist er við að
hann verði gerður að fram-
kvæmdastjóra Evrópuráðsins.
Broltflulningar
frá Shanghai
HONGKONG, 12. maí — Skip-
un var gefin um það í dag frá
aðalbækistöðvum stjórnarhers-
ins í Shanghai, að allár stofn-
anir kínversku stjórnárinnar í
Shanghai skyldu hafa verið
fluttar brott úr borginni innan '
tveggja vikna. 1 tilkynningunni
sagði, að ríkisbankinn myndi
ekki veita nein lán, eftir
þann tíma.
Stjórnarherinn veitti í dag
öfluga mótspyrnu gegn komm-
únistaherjum þeim, er sækja
fram til Hankovv, Wuchang og
Hanyang. — Reuter.
Danir greiða ekki
atkvæði gegn Spáni
K.HÖFN, 12. maí — Fulltrúar
Dana á Allsherjarþingi S. Þ.
hafa fengið fyrirmæli um, að
sitja hjá við atkvæðagreiðslu ef
Spánarmálin komi til atkvæða
á þinginu.
Gustav Rasmussen utanríkis
ráðherta Dana hefur látið svo
ummælt við blaðamenn, að
þessi afstaða Dana sje ekki
vegna verslunarsamninga við
Spánverja.
Hinsvegar kæri danska stjórn
in sig ekki um, að taka þátt í
tilgangslausum mótmælum, sem
stefnt sje gegn Spánl. — Páll.
Mokafli á
Halamiðum
AFLI mun nú vera ágætur á
Halamiðum. Hafa togararnir
að undanförnu hálffyllt trollin
í hverju „hali“. Nokkur hafís
hefir verið þar annað slagið,
en ekki komið að sök, þar sem
skipin hafa getað kastað á milli
jakanna.
Togararnir hafa komið hing
að með fullfermi eftir 9—11
daga útivist, og allt niður í 7
daga, eins og Ingólfur Arnai*-
son.
Góður árangur
af friðarviðræðum
Araba og Gyðinga
LAUSANNE, 12. maí: — Full-
trúar Araba og Gyðinga á frið-
arráðstefnunni hjer í Lausanne
undirituðu í kvöld samnings-
uppkast er lagt mun til grund-
vallar við friðarsamningana. I
yfirlýsingu frá sáttanefnd SÞ.
í Palestínudeilunni sagði að
það mætti teljast mjög góður
árangur og fyrsti mikilvægi á-
rangurinn af Lausanne-viðræð
unum, er hófust fyrir þremur
vikum síðan. — Ekkert var
látið uppi um efni þessa samn-
ingsuppkasts í dag. — Næsti
fundur mun verða á laugardag.
— Reuter.
Skipsljóri dæmdur
fyrir landhelgisbrot
HINN 11. þ. m. tók varðbát-
urinn Faxaborg mótorbátinn
Gróttu, SI. 75, frá Siglufirði að
landhelgisveiðum í Skagafirði,
og fór varðbáturinn með hið
brotlega skip til Siglufjarðar.
í gær var skipstjórinn dæmd
ur í 29.500,00 kr. sekt og afli
og veiðarfæri gerð upptæk. —
Dóminum var ekki áfrýjað.
Yfirgangur Rússa
í ræðu sinni sagði Bevin að
sáttmáli þessi væri til orðinn
vegna sívaxandi yfirgangs
Rússanna og valdaráns
þeirra í Austur-Evrópu og víð-
ar. Aðferð þeirra hefði verið
sú, að sölsa undir sig eitt smá-
ríki í senn og markmið þeirra
að leggja þannig undir sig heilt
meginland. Þeir hefðu stefnt að
því, að skapa glundroða og
koma af stað óeirðum hvar sem
þeir hefðu getað því viðkomið
í veröldinni. Þeir hefðu meira
að segja gert tilraun til bess að
svelta í hel 2V2 millj. manna í
Berlín, en sú tilraun þeirra
hefði þó mislekist.
Samtök nauðsynleg
Er Rússar urðu sífellt misk-
unnarlausari og ófyrirleitnari í
aðferðum þeim, er þeir beittu
til framdráttar útþenslustefnu
sinni, hefði lýðræðisþjóðum
heimsins orðið ljóst, að þær
urðu að bindast traustari bönd-
um til þess að koma í veg fyrir,
að Rússar gætu haldið áfram
þeirri iðju sinni að ræna hverja
þjóðina á fætur annarri frelsi
og sjálfstæði.
Bein afleiðing
Því hefði Atlantshafssáttmál-
inn orðið til, sem bein afleiðing
af yfirgangsstefnu Rússa. Sátt-
málinn væri sönnun fyrir friðar
vilja þeirra þjóða, er að honum
stæðu- Hann væi i nú síðasta og
eina von mannkynsins um það,
að takast mætti að koma á var-
anlegum friði milli austurs og
vesturs og afstýra þriðju heims
styrjöldinni.
Churchill þakkar
Bandaríkjunum
Er Bevin hafði lokið ræðu
sinni tók Winston Churchill til
máls og kvaðst í öllurn aðalat-
riðum sammála ræðu Bevins.
,,Við fögnum Atlantshafssátt-
málanum innilega og færum
Bandaríkjunum þakkir okkar
fyrir þann stórkostlega skerf,
sem þau hafa lagt fram til þess
Frh. á bls. 12