Morgunblaðið - 24.08.1949, Qupperneq 9

JVtiðvikudagur 24. ágúst 1949.
MORGVJSBLAÐIÐ
Híijasi lýfur sumu iwcarsa tvsafKaEi iieicaasr
íögum oq aðrir söngskemtunarBnaðkvöÍ(3
Verkstjórmn og verkamennirnir, sem unnu við að sprengja
fyrir jarðgöngunum. Þeir eru allir með stálhjálma.
Fyrstu jarðgöng á íslandi
Gegnum ArnarnesSiama? við íszfJarSardjúp
Á ÞESSU sumri var fulllokið fyrstu jarðgöngum, sem gerð hafa
verið hjer á landi. Eru þau gegnum Arnarneshamar, sem er á
veginum frá ísafjarðarkaupstað áleiðis til Súðavíkur. Er hamar
þessi, sem gengur í sjó fram, á innanverðu Arnarnesi. — Jarð-
göngin liggja þvert í gegnum hamarinn og eru 35 m. löng og
4x5 m. á vídd. Er þannig hægt að fara um þau á fullhlöðnum
vörubifreiðum þótt háfermi sje á þeim,
I ÞJOÐVILJINN spvr í gær, j
jhvort svifta eigi Halldór Kilj- j
an Laxness rithöfund að j
Gljúfrasteini, húsi sínu og
eignum. |
Eftir því sem blaðið hefir
'rjett um skattamál Halldórs
væri eðlilegast að Þjóðviljinn
spyrði skáldið þessara: spurn-
ingar. Því hinn hái skattur hef-
ur verið lagður á Halldór,
vegna þess, að hann hefur
dregið úr hömlu og gefa full-
nægjandi upplýsingar. Að rík-
isskattanefndin lagði hinn háa
skatt á skáldið, kom til af því,
að upplýst hafði. að brúttó tekj
ur af útgáfu bóka hans vest-
anhafs hefðu verið 100.000
dollarar.
,Á sama ári sem tekjurnar
höfðu verið þessar. hafði hann
hinsvegar gefið upp til skatts
'yrir skattanefnd Mosfells-
úrepps. tekjur. sem gáfu til-
efni til þess, að skattanefnd
hreppsins lagði á hanr. krónur
1,186,00. Halldór hefur hins-
vegar ekki enn, að því er biaðið
Saga verksins.
Fyrst var byrjað á vinnu við
jarðgöng þessi haustið 1947. En víkurvegar og er gert ráð fyr-
þá var aðeins unnið við þau
nokkra daga vegna þess að það
kom í ljós að bergið í hamrinum
var svo hart að engir borar
voru til hjerlendis, sem á
Eiefir suniið á plöfur fyrir úivarpS
en er nú á förum a
w vikingar hafa fengið tækifæri
til að hlusta á söng Mariu Mark
an á söngskemtun hjer í bæn-
um. Eins og kunnugt er, sagCi
frú María upp starfi sínu víð
Metrapolitan óperuna í New
York, er hún gifti sig, og hef-
ur síðan helgað sig að mestú
húsmóðurstörfunum. Hefir hún
aðeins sungið opinberlega við
og við í New York síðan, en
hvergi fastráðið sig. Nokkrum
sinnum hefur hún sungið fyrir
Islendingafjelagið í New York,
einnig fyrir amerísk hljómlist-
arfjelög.
En i vetur hefur hún ekki
sungið opinberlega. Varð hú'n
; að neita öllum beiðnum um sfö
María Markan, óperusöngkona. syngja sökum lasleika síðari
hluta vetrar. En nú hefur him
fullkomlega náð sjer eftir veik-
indin. Segja menn, sem haf'i
syngja
FRU MARIA MARKAN óperu-
söngkona hefur dvalið hjer á
landi um tíma, ásamt manni|heyrt söngkonuna
sínum, George Östlund, stór-
hefur frjett, fengist til þes? að kaupmanni og syni þeirra. Þau
greind frá því, hverjar hafi
verið nettótekjur hans af hinni
umræddu útgáfu vestra, eða
hve mikla upphæð beri í skatta
framtali að draga frá þessum
100,000 dollurum. Hann mun
hjónin komu hingað í sumar-
og ætluðu upphaflega að
dvelja hjer í heimsókn hjá ætt-
ingjum og vinum um mánað-
artíma, en George þurfti að
bregða sjer snögga ferð vestur
i verslunarerindum og' drógst
ir að undirbyggingu vegarins 1 að vísu hafa kastað fram vms
verði komið alllangt áleiðis til um tölum, í því sambandi, án þvj brottför Maríu hjeðan En
Suðavíkur á þessu sumri. | þess að rökstyðja framburð sinn
Meðal manna vestra eru svo að ríkisskattanefndin vildi
þv- jarðgöngin í gamni kölluð taka þann framburð gildan.
ynnu. Voru þá pantaðir nýir
borar frá Englandi. Stóð svo ^
lengi á þeim að ekki var hægt .
að byrja verkið að nýju fyrr en
haustið 1948. Var verkið þá
hafið af fullum krafti og tók
það um það bil tvo mánuði að
ljúka því. Eru göngin nokkru
lengri en ráð hafði verið fyrir
gert.
Verkfærin, sem notuð voru
við sprengingarnar voru ein
loftþjappa og mokstursvjel,
sem mokað var frá með eftir
hverja sprengingu. Til jafnað-
ar vannst hálfur meter á vinnu-
degi og segir Vegamálaskrif-
stofan það nokkru minni af-
köst en tíðkast í nágrannalönd-
um okkar. Hinsvegar sje á það
að líta að við íslendíngar höf-
um enga reynslu í slíkri mann-
virkjagerð.
Kostar 80 þús. kr.
Kostnaður við þetta mann-
virki er samíals um 80 þús.
kr., þar af 8 þús. kr. vegna
kaupa á sprengiefni. Aðrir
hæstu kostnaðarliðirnir eru
verkamannavinna og verkfæra-
leiga.
Verkstjóri við frsmkvæmd-
ina var Charles Bjarnason á
ísafirði en hann stjórnar lagn-
jingu vegarins til Súðavíkur.
Umsjónarmaður með verkinu
af hálfu vegamálastjóra var
Sigurður Jóhannsson verkfræð-
Ingur. Mikill fjöld.i Vestfirð-
inga og aðkomufólks hefur
skoðað jarðgöngin í sumar.
Míklar umræður hafa einnig
staðið um það, hvort heppi-
legra væri að vegurinn til
Súðavíkur lægi gegn um Arn-
arneshamar eða yfir Arnarnes.
í sumar hefur verið unnið
með jarðýtu að lagningu Súða-
„þjóðgatið“ og þykja hið merki
legasta mannvirki.
MOrgunblaðið telur ólíklegt
Framh. á bls. 12.
ílpinber rannsókn vegna
áburðar á embættismann
Flugvalíastjóri ríkisins biður dómsmáiaráðu-
neyttð að láfa rannsa ka þungar ákærur
Á LAUGARDAGINN eð var bar blað kommúnista hjer i bæn-
nú er ákveðið að þau fari heim
aftur á laugardaginn kemur.
frá
því að hún kom heim til Is-
lands, meðal annara, þeir, er
hlustað hafa á hljómplötusöng
hennar fyrir útvarpið, að hún
hafi sjaldan eða aldrei verið 1 í
betri æfingu, nje röddin feg-
urri.
Aufúsugester.
María Markan er jafnan au-
fúsugestur, þegar hún kemtfr
til landsins. Hún er sú söngkona
íslensk, sem borið hefur hróður
landsins víðast um heim, frá
Norðurlöndum til Ástralíu, og
getið sjer góðan orðstí, hvar
sem hún hefur farið, um Bret-
land og Bandaríki Norður-AmÞ
ríku og víðar Þótt húr. sje bú-
sett erlendis, er hugurinn oít
Söngskemtun ann-
að kvöld.
María Markan hafði ekki
hugsað sjer að syngja hjer op-
inberlega að þessu sinni, en
wegna fjölda áskorana ætlar
hún að halda eina sör.gskemt-
un og verður hún í Gamla bíó heima á Fróni og þeir íslend-
klukkan 7,15 annað kvöld. | ingar, sem nú eru orðnir marg-
Á söngskránni eru m. a. . Frið jr, Sem gist hafa Östlundheim-
arbænin" úr ..Máttur örlag- jug í New York, gleyma seirtt.
anna“ eftir Verdi og bæn þeim viítökum og sannri ,ís-
Tosku, eftir Puccini, þá eru og lenskri gestrisni, sem þar mæt-
lög eftir Heaö og Cimara. jír hverjum manni sem að garði
......... , Auk erlendu laganna, mun , her, og þá ekki síst, ef hann ér
um Agnar Kofoed Hansen, flugvallastjóra ríkisins, þungum sök- ]y[aría syngja mörg íslensk lög frá íslandi
um í sambandi við embættisfærslu hans á Keflavíkurflugvelli. m a eftir Sigvelda Kaldalóns, | yjg verðum að sætta okkur
Bar blaðið á embættismanninn misnotkun á efni oe vinnutækj- pál ísólfsson, Markús Kristj-|Við, að bestu listamenn okkar
i:m í sambandi við hús* sem hann a i smíðum hjer i bænum. ánsson, Karl Ó. Runolfsson, Sig , einkum söngvararnir, komi og
fari eins og farfuglarnir, þeg-
Flugvallastjóri sneri sjer samdægurs brjeflega til dómsmála- urð Þórðarson, Þórarinn Guð
ráðuneytisins og fór fram á opinbera rannsókn i máli þessu, þar mundsson og Hallgrim Helga
sem hann vildi að sjálfsögðu ekki liggja undir svo alvarlegum son-
áburði.
Brjef flugvallar-
stjóra.
í gær barst blaðinu eftirfar-
andi frjett frá dómsmálaráðu-
neytnu:
„Þann 20. þ. m. ritaði flug-
vallarstjóri, Agnar Kofoed Han
sen ráðuneytinu svohljóðandi
brjef: *
„Hjer með leyfi jeg mjer
að fara þess á leit við hið háa
Syngur á hljúm-
plötur.
Undanfarna daga hefur Mar-
Firam lönd fá hern-
aðarlega aðstoð
fyrir sakadómarann í Revkja-
vík, að hefja þegar opinbera ía suneið á plötur fvrir Rikis-
rannsókn út af máli þessu.“ útvarpið. en það hefur í und-
irbúningi útgáf.u hljómplata
með íslenskum lögum og íslensk
um söngvurum. í þéssu plötu-
safni verður m. a söngur Ste-
fáns Islandi og Einars Krist-
jánssonar.
, , . ,. . María mun alls syngja á sex
ráðunejdi, að það fynrskipi WASHINGTON, 23. ágúst: — piötur, eða tólf lög. Fjekk sá,
an tafar • opinbera rannso n utanríkis- og hermálanefndir er þetta ritar, tækifæri til að
. ar verksviði þeirra verður skor-
inn of þröngur stakkur hjér
heima. En í hvert skifti, sem
þeir koma heim, er þeim fagn-
að af alhug.
í. G.
hlusta á nokkrar plötur í gær, |
vegna ákæru þeii i ar á mig, Qidungacleildar Bandaríkja
ei felst i &re>n þeirri, ura þings samþykktu í dag á sam- sem búið er að taka og er víst
Keflax -urflu^ f11’ er *3lr';ls^ eiginlegum fundi að veita Grikk ag söngelskum íslendingum
í Þjoðviljanum í dag. landi, Tyrklandi, Iran, Koreu mun fengur i að fá þessar plöt-
I neindii giein ei það u ■ Qg Filippseyjum 239,010,000 uri er þær koma á markaðinn.
dollara hernaðarlega aðstoð. Hefur upptakan hjá útvarpinu
Nefndirnar frestuðu þar til tekist ágætlega vel og alls ekki
síðar í vikunni að taka ákvörð- síður en það, sem best er talið,
un um það, hversu mikla hern er erlendis „hefur verið, tekið.
aðaraðstoð þau Evrópulönd eigi
að fá, sem eru meðlimir í At- Þriggja ára f;ar-
lantshafsbandalaginu- vera.
— Reuter. Það eru nú þrjú ár siðan Reyk-
5rrt, að jeg hafi misnotað em- j
bættisaðstöðu mína stórkost-
lega í sambandi við íbúðar-
húsbjrggingu mína við Laug-
arás í Reykjavík“.
Rannsókn hafin.
Sama dag lagði ráðuneytið ’
Flugsiys í Kanada
Enginn komsf af
WINNIPEG, 23. ágúst. —
Fjögur hundruð kílómetra norð
austúr af Winnipeg varð flug-
slys nú um helgina. Fórst þarna
jflugbátur með 21 farþega inn-
an borðs. Enginn mun hafa kom
ist af.
Var flugvjelar þessarar sakn
að frá því á sunnudag, en þáð
var fyrst í dag, sem flakiB
fannst. — Reuter.
EngispreJtaplúgan.
WASHINGTON — Fyrir skömmt*
hefir Truman forseti fallist á 1.750.
000 dala fjárveitingu, sem verja ;kal
í baráttuuni gegn engisprettum, en
þær kunna að vjnna mikið tjón á
uppskerunni í vesturhluta Banda-
rikjarma.