Morgunblaðið - 16.12.1950, Qupperneq 14

14
UtfKG UHttLAtílH
Laugardagur 16. des. 1950
Fiamhaldssagan 22

TACEY CROMWELL
Skáldsaga eftir Conrad Richter.
.............................................................. 4
„Hvemig gengur hjá þjer?“,
sagði Gaye stamandi og átti
við hvernig fjárhagur hennar
stæði.
„Þú þarft ekki að hafa á-
hyggjur af mjer“, sagði hun.
,,Jeg komst vel af áður en jeg
kynntist þjer, og jeg get eins
vel komist af án þín núna. Það
væri frekar að jeg hefði á-
hyggjur af þjer. Þjer gekk
ekki of vel áður fyrr“.
Jeg leit á Gaye. Mjer fannst
hann svo. sem líta nógu vel út
í gljápússuðum skóm ogfalleg-
um, brúnum fötum. Það eina,
sem út á hann var að setja var
rauða hálsbipdið hans, því það
fór illa. Tacéy var vön að binda
það fyrir hann, og jeg fór að
velta því fvrir mjer hver myndi
hafa bundið það fyrir hann
núna.
„Gallinn við þig“, sagði hún,
„er að þú setur þjer ekki tak-
markið nógu hátt“. Það var
eins og hún værl að tala við
gamlan fjandmann, sem hún
væri fyrir löngu búin að fyrir-
gefa. allar misgerðir. „Það er
mjer að þakka, að þú situr ekki
ennþá og hamrar á píanóið í
„Hvítu höllinni“ eða á ein-
hverjum ennþá verri stað. Þú
þarft að hafa kvenmann til að
halda þjer við efnið, og þú skalt
sjá að það er úr nógu að velja
fyrir þig. En þú verður að velja
viturlegar í þetta sinn, en þeg-
ar þú valdir mig. Jeg er vond
kona og til einskis nýt“. Það
fóru drættir um munninni.
„Jeg blóta og kenni börnum að
blóta. En þú ert karlmaður. Þú
hefur sloppið óskaddaður und-
an áhrifum frá mjer. Konurnar
höfðu heldur ekkert út á þig að
setja. Þær kenndu í brjósti um
þíg“. Hún horfði stingandi aug-
um á hann. „Heldurðu að jeg
myndi ekki snúa við þjer bak-
inu, ef jeg væri í þínum spor-
um og þú í mínum? Jú, það
máttu vera viss um“.
„Hvað áttu við?“, spurði
Gaye og starði á hana.
„Jeg hef haft næði til að
hugsa um þetta“, sagði hún.
„Þú getur tekið töskurnar með
þjer niður eftir aftur, því að
hjer verðurðu ekki“. Hún var
næstum grimm á svipinn og
annað augað á henni varð
minna, eins og hún væri að
veigra sjer við því að horfa
beint í augun á honum. „Ef þú
værir ekki svona heimskur, þá
myndirðu hafa vit á því að
velja einhverja sem stæði þjer
ofar. Miklu ofar. Til dæmis
Rudith Watrous. Hún giftist
þjer þegar þú ert búinn að fá
sómasamlega stöðu, sannaðu til.
Ef jeg væri í þínum sporum,
myndi jég ekki gera mig á-
nægða með minna“.
„Þú ert orðin brjáluð“, sagði
Gaye, en mjer fannst ekki vera
laust við að hann væri hrædd-
ur. Það fór líka hrollur um mig
þegar hún sagði þetta eins eðli-
lega og hún væri að tala um
veðrið. Svo hjelt hún áfram:
„Jeg heyrði það á henni, að
hún kennir í brjósti um þig“.
Tacey beit í vörina. „Hún vor-
kennir þjer, fyrir það hvernig
jeg veiddi þig í net mitt og hef
haldið þjer niðri. Hún getur út-
vegað þjer góða stöðu, sem þjer
ber, í heiðarlegum banka. Eng-
inn er handfljótari en þu og
enginn getur talið seðla eins
hart og þú. Hún er ekki eins!
langt fyrir ofan þig og þú held-
ur. Faðir hennar var óbrotinn
námuverkamaður einu sinni. Þú
sagðir um daginn hvað hún
hefðf sagt við þig, þegar þú
komst þangað. Hvað var það?“.
„Ekkert“, sagði Gaye lágt.
„Sagðist hún ekki vona að
hjeðan í frá myndir þú taka
upp betra líferni? Sagði hún
ekki, að þjer væri velkomið að
heimsækja Seely? Hvers vegna
ferðy ekki að heimsækja
hana?“. Þetta var í fyrsta skipti
sem nafn Seely var nefnt og
það var auðsjeð á henni að
sjálf hefði hún viljað gefa mik-
ið til að fá að sjá hana.
>»J,eg fer aldrei þangað aft-
ur“. hreytti Gaye út úr sjer, en
hann var orðinn fölur í fram-
an. Jeg hafði aldrei sjeð hann
í svona mikilli geðshræringu.
„Hvers vegna lætur þú þjer
ekki vaxa yfirskegg, svo að þú
verðir dálítið fyrirmannlegri",
sagði Tacey kuldalega. „Og
farðu úr þessum ljótu fötum,
og láttu sauma á þig almenni-
leg föt hjá klæðskeranum við
Main Street“. Hún gekk allt í
kring um hann og rannsakaði
hann frá toppi til tár, eins og
hún hafði gert við okkur Seely,
þegar hún var að máta á okkur
fötin En það var einhver
glampi í augunum á henni, sem
gerði það að verkum, að það fór
hrollur um mig við hverja
setningu, sem hún sagði.
En Gaye stóð þarna á miðju
gólfi, reiður og sár og skelf-
ingu lostinn, held jeg, yfir þess-
um áformum Tacey. Jeg mundi
eftir því að stúlkurnar í „Hvítu
höllinni“ höfðu sagt mjer að það
væri sama hvað á dyndi, aldrei
sæjus.t neinar svipbreytingar á
Gaye. Mjer datt í hug, að þær
hefðu átt að sjá hann núna. Það
mátti lesa úr augunum hans að
hann ætlaði ekki að láta bjóða
sjer slíka meðferð, en það var
eins og hann mætti ekki mæla.
Hann og jeg vissum báðir, að
Tacey var ekkert lamb að leika
j sjer við. Hann hafði gert svo
i lengi það sem hún hafði sagt
' honum, að það væri erfitt fyrir
hann að gera öðru vísi núna.
Og þó að hann hefði stundum
I mótmælt, þá hafði það alltaf
verið aðeins til að sýnast. Hann
hafði alltaf látið undan að lok-
I um.
' Þar, sem eg lá í rúminu mínu
í húsi Herford-hjónanna sá jeg
{ skorsteinana tvo á þakinu á hús
, inu við hliðina á. Þá bar við
I dökkan himininn og þeir mintu
I mig á mann og konu, sem stóðu
andspænis hvort öðru og hnakk
rifust. Þeir voru fyrir hugskots
sjónum mínum alla nóttina í
draumi og jeg var feginn næsta
morgun, þegar jeg Sá að þetta
voru bara venjúlegir skorstein-
ar. —
Jeg var búinn að gleyma
þessu öllu, þegar frú Herford
kom og sagði mjer, að Gaye
ætlaði að koma. Hann ætlaði
að fara með mig til að heim-
sækja Seely. Hann hafði talað
við frú Herford. Jeg vissi að frú
Herford var lítið um það gefið
að ha’jn kæmi, en þó þótti henni
undir niðri gaman að því að jeg
ætti að fara í heimsókn til
Watrous-fólksins. Jeg sat og
beið á tröppunum í sólinni í
sunnudagafötunum og nýjum,
svörtum sokkum. Jeg þekkti
Gaye ekki strax, þegar hann
gekk um hliðið. Hann var kom-
inn í ný, svðrt fðt og með hárð-
an hatt á höfðinu. Hann spurði
bara hvort jeg væri tilbúinn.
Jeg hafði aldrei sjeð hann
svona stirðan í framkomu. Mjer
fannst eins og hann vissi að
hann væri að gera sjálfan sig
að athlægi, aðeins til að sanna
fyrir Tacey, að hún hefði haft
á röngu að standa. Jeg held að
við- höfum hvorugir mælt orð
af vörum alla leiðina niður
eftir.
„Er ungfrú Seely heima?“,
spurði hann þegar mexikanska
þjónustustúlkan opnaði fyrir
okkur.
Jeg gægðist inn í anddyrið á
bak við hana og mjer fannst
eins og jeg sæi inn í ævintýra-
land. Það var stórt og hátt til
lofts og yfir öllu gólfinu lá þykk
gólfábreiða og hjer og þar stóðu
stórar plöntur í skrautlegum
pottum. Tröppurnar upp á aðra
hæð voru breiðar og það gljáði
á hapdriðið. Jeg var hissa á því
að Gaye skyldi voga sjer að
koma í svona fínt hús. Stúlkan
hallaði hurðinni aftur með stöf-
unum á meðan hún fór eitthvað
inn fvrir. Brátt opnaðist hurð-
in aftur lítið eitt og við sáum
eitt dökkt auga gægjast út. Svo
fauk hurðin upp og Seely stóð
fyrir framan okkur í rauðdrop-
óttum kjól með svart gljáandi
belti um mittið og í svörtum
sokkum og nýjum skóm. Hún
hjelt höfðinu hátt eins og hún
væri hrædd við að hreyfa það
of mikið því að þá myndu lokk-
arnir aflagast.
„Gaye“, hrópaði hún, svo
hátt að jeg er viss um að það
hefur heyrst alveg niður í bæ-
inn. „Jeg þekkti þig ekki með
þetta yfirvaraskegg. Hvar er
Tacey? Af hverju kom hún
ekki með þjer?“.
% ÍÉ| :
■ klií ■ I MSKlfr (v BÍM ; !•
| W:" * <»> I l.‘l'»UV|!». (,*■ ,
Hókon Hókonourson
33.
Jeg hjelt áfram, fet fyrir fet. Ljósið frá kyndlinum fjell
titrandi á raka, sljetta veggina. Eitthvað þaut framhjá mjer
og jeg fann hjartað hamast í brjóstinu á mjer. Svo heyrði
jeg þytinn aftur, og þá skildi jeg, að það var leðurblaka9
sem var að fljúga um.
Hellirinn hjelt áfram beint inn í fjallið, og jeg sá ekki
neitt nema hála veggina. En þegar jeg var kominn um það
bil þrjátíu metra inn, beygði hann allt í einu til hægrL
Hvað var það sem lýsti svoha? Voru það augu í dýri? Það
var það, sem mjer datt fyrst í hug. Jeg læddist varlega
nær, og lyfti blysinu upp fyrir höfuðið á mjer. Þessir lýs-
andi deplar hreyfðust ekki úr stað, svo að þeir gátu tæp-
lega verið dýrsaugú. Ef til vill var þarna bergkrystall. Nú
var jeg kominn alveg að þeim, og beygði mig yfir þá. — —•
Þetta \rar stór skál, að öllum líkindum úr silfri. Hún stóð
á stórri kistu. Jeg leit í kringum mig og gapti af undrun,
Innst við vegginn stóðu fjórar kistur í viðbót af sömu teg-
und og mitt á gólfinu Ijómuðu silfurskálar og silfur-
könnur.
Með skjálfandi höndum rannsakaði jeg þetta allt En
kisturnar voru læstar, svo að þær varð jeg að skoða betur
seinna. Hvers konar furðuhellir var þetta? Var þetta fjár-
hirsla bergtröllsins? Að minnsta kosti voru hjer fjársjóðirj
sem námu þúsundum og aftur þúsundum króna.
Jeg tók stóru skálina og tvær könnur og gekk út í stóra
hellinn aftur. Jeg sá, að hann hjelt áfram lengra inn, en á-
kvað að skoða það betur seinna.
Þegar jeg kom út í dagsljósið, sá jeg, að bæði skálin og
könnurnar voru úr silfri.
Jeg gat ekki varist hlátri, þegar jeg setti krabbann í
skálina. Jeg var svei mjer orðinn karl í krapinu. Nú sauð
jeg matinn minn í silfurskál.
1 hópum, blóðþyrstir eins og tígris*
dýr, og jeg hafði ekki svo mikið sem
pennahníf til þess að verjast með“.
„Og hvernig fór þetta, liðsforingi?“
spurði einn áheyrandanna.
„Nú, þeir drápu mig, bölvaðir,
þeir drápu mig.“
Það er sagt að frönsk leikkona —
þegar hún var ávítuð fyrir að fara út
ið skemmta sjer daginn eftir jarðarför
elskhuga sins — hafi sagt: „Ö, þið
hefðuð átt að sjá mig í gær, þá hefðuð
þið vitað hvað sönn sorg er.“
★
Itölum fannst Landor vera einn sá
bandvitlausasti Englendingur sem
þeir hefðu nokkurn tíman sjeð. Sem
deemi sögðu þeir þá sögu, að eitt sinn
hefði hann hent matreiðslumannin-
' um sinum út um gluggann, og þeg-
ar í stað rekið höfuðið út á eftir og
Iveinað: „Guð minn góður, jeg
gleymdi fjólunum i garðinum."
Ung og falleg kennslukona sagði
þessa sögu döpur í bragði. „Jeg var
að reyna að skýra muninn á hlut-
lægu og óhlutlægu fyrir bekknum
minum, og sagði þeim, að hlutlægt
gæti maður sjoð, en óhlutlægt ekki.
Svo bað jeg Jóhann að nefna dæmi
um eitthvað, sem væri hlutlægt og
eitthvað, sem væri óhlutlægt. Svarið
var: „Buxurnar minar eru hlutlægar,
en yðar eru óhlutlægar.“

U-& r x.
r LOrT.BUÐMUIVDSSOIV
er barnasaga
með myndum
„Jú, komdn, Pjelu., ^«o er
aldrei hægt i\ð vrra of varkár/*
★
r
Heimspekingurinn Aristippus hafði
gengið á það lag að smjaðra fyrir
harðyjóranuin Denys, og lifði þess-
vegna þægilegu lífi, með nóg til að
bita og brenna, og þessvegna leit
hann niður á fjelaga sina, aðra heim-
spekinga, sem ekki höfðu verið eins
lagnir. Eitt sinn sá hann Diogenes
■era að þvo grænmeti og sagði með
'yrirlitningu: „Ef þú aðeins reyndir
ð læra að koma þjer i mjúkinn hjá
lenys konungi, þyrftirðu ekki að
iorða svona ómeti.“
„Og þú,“ svaraði Diogenes i sama
ón. „Ef þú hefðir aðeins lært að
ifa á ómeti, þyrftir þú ekki að
mjaðra fyrir Denys konungi."
★
John Cremony var liðsforingi og
kunnur fyrir sögur sinar, sem hann
-agði af miklu fjöri og stundum held-
ur um of miklu ímyndunarafli. Hann
•agði þessa sögu um það, þegar hann
flýði á örvæntingarfullan hátt á
andan Indiánum.
„Jeg hafði- ágætan hest, og mjer
tókst alltaf að vera svo langt á und-
an þeim, að örvarnar næðu mjer
ekki. Jeg skaut á þá þangað til síð-
| asta skotið mitt var búið. Þá hleypti
Ijeg upp klettastig og haldið þið ekki,
I að jeg hafi lent í helli, þar sem jeg
komst hvorki til hægri nje vinstri.
Og þarna náðu þeir mjer. Þeir komu
Til sölu
matar- og kaffistell fyrir 8,
borðdúkur með serviettum fyrir
8, hör, hnifapör, siKurplett 36
stykki, á að seljast saman, ein
hrærivjel með sitrónupressu.
Sendið tilboð á afgr. Mbl. fyrir
mánudagskvöld merkt: „Borð-
búnaður — 782“.
11111111IIIMIIHMMMNMIM
er LOFTUR GETUR ÞAÐ EKKl
ÞÁ HVER?