Morgunblaðið - 12.02.1952, Blaðsíða 2

MORGÚNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 12. febrúar 1952
Varðarfundurinn
Framh. af Ms. 1
I skipastól og möguleika tíl að
hagnýta aflann mætti tetja
i samsvarandi afla og fékkst
1944 rneðalveiði nú. Síðan
hefði aldrei komið veiði, sem
i jafnast gæti á við afla þeirrar
vertíðar.
FARIÐ Á MIS VIÐ
HAGNAÐINN
Ef svipað aflamagn hefði
f komið á land af NorðurJands-
j ; síld árin 1946—1951 mætti
reikna með að útflutningstekj
ur íslendinga hefðu á þessu
tímabili orðið um 885 millj.
kr. meiri en þær hafa reynzt
1 þessi ár.
Ef ennfremur hefði verið
sæmilegur síldarafli í Ilval-
j firði eða svipaður og árin
j 1947 og 1948, mætti bæta við
j í 2—300 miHj. kr. auknu út-
flutningsverðmæti fram yfir
það, sem varð.
Ef við heíðum þannig verið
I meðalheppnir á þessu íímabili
og getað hagnýtt okkur hin
auknu afköst síldariðnaðarins,
sem svo mikið fé hefði verið
fest í, þá væri varlega áætlaö
að útflutningsverðmætið hefði
orðið um 1000 millj. kr. meira
en það varö.
Hversu gífurlegur þessi hagn-
aðarmissír væri sæist bezt á því
að heildarútflutningur þjóðar-
innar árin 1946—1951 hefði að-
eins orðið 2400 millj. kr. að verð-
*næti.
Til þessara staðreynda verður
að taka tillit þegar rætt er um
erfiðleika þjóðarinnar um þess-
ar mundir.
Sannleikurinn er sá, að afla-
bresturinr á síldveiðunum er
ein meginorsök erfiðleilta
þjóðarinnar í dag, sagði utan-
ríkisráðherrann.
Það er ekki liægt að segja
að þær tölur sem ég hef nefnt,
hélt ráðherrann áfram, séu
þýðingarlausar bollalegging-
ar. Ef ekki var skynsamlegt
og varlegt, að áætla þessar
tekjur af hinni miklu fjárfest-
ingu í síldariðnaðinum, þá
hefði verið óforsvaranlegt að
verja svo miklu fé til hennar.
Kommúnistar ganga manna
lgngst í að kenna valdhöfunum
erfiðleika þjóðarinnar í dag. En
þeir voru síður en svo mótfalln-
ir hinni miklu fjárfestir.gu í síld-
ariðnaðinum, sem til þessa hefur
'verið gagnslaus vegna aflabrests-
EFNAHAGSSAMVINNAN
JDREGUR ÚR þRFIÐLEIKUNUM
Bjarni Benediktsson ræddi því
rijest um þátttöku íslands í efna-
bagssamyinnu hinna vestrænu
þjóða. Með henni hefði verið
uhnt að draga úr verstu afleið-
ingum aflaleysisins og harðind-
anna. Fyrir Marshallfé væri nú
výrið að framkvæma stórvirki
l»ér á Jandi. Kommúnistar segðu
efnahagssamvinnan væri or-
J3(ik allra okkar erfiðleika. Er það
ájit verkamanna í Reykjavík og
á'Ákureyri að framkvæmdirnar
og atvinnan við Sog og Laxá
ejgi ríkan þátt í atvinnuskortin-
uin, spurði raðherrann.
! Sannleikurinn væri sá, að hér
hþfðu skapazt miklu stórfelldari
effiðleikar án efnahagssamvinn-
upnar. Þó hefðu Marshallfram-
lðgin til síðustu áramóta aðeins
verið rúmlegd einn þriðji hluti af
þáí hagnaðartjóni, sem leitt hef-
xif af aflatarestinum á síldveið-
víium.
BREYTT STEFNA
í i VERZLUNARMÁLUNUM
!Ráðherrann drap þessu næst á
aSgei’ðir ríkisstjórnarinnar í
vérzlunarmálunum. Hann kvað
efnahagssamvinnuna hafa gert
ftjálsari verzlunarhætti mögu-
láiga. Vegna þess, hve við íslend-
iagar værum háðir milliríkjavið-
skiptum ættu fáar þjóðir eins
rikra hagsmuna að gæta í hafta-
láusri verzlun og einmitt þeir.
Það væri fjarstæða að við hefð
upi verið neyddir til þess að
rýmka um innflutninginn. Vitað
væri að stjórnir Socíal-demo-
krata í ýmsum löndum legðu ekki
minni áherzlu á það en núver-
andi ríkisstjórn hér, að koma á
frjálsri verzlun. Vitnaði ráðherr-
ann í því sambandi til aðgerða
norsku stjórnarinnar.
Við Sjálfstæðismenn töld-
um, sagði Bjarni Benedikts-
son, að haftaskipulagtð væri
nægilega búið að sanna ókosti
sfaia og að það væri til ills
eins. Sannleikurirn er sá að
það eitraði allt stjórnmálalíf
í landinu. Eilíf deila var um
skiptingu innflutningsins. Öll
samkeppni var útilokuö. Þetta
ástand var orðið gjörsamlcga
óþolandi.
Á almenningi bitnaði þctta
í gííurlegum vöruskorti, bið-
röðum, svörtum markaði og
margs konar spillingu.
ERF13LEIKAR IÐNABARINS
| En aukinn innflutningur hlaut
að leiða til stundarerfiðleika fyr-
ir nokkurn hluta hins innlenda
I iðnaðar, sem vaxið hafði upp í
skjóli innflutningshafta og banna.
, Innlendur iðnaður á rétt á sér og
það ber að hlúa að honum. En
það er nauðsynlegt fyrir neytend-
ur að hann hafi aðhald í einhverri
samkeppni.
Ég er ekki í neinum vafa um
það, að það á að ívilna inn-
lendum iðnaði, sagði ráðherr-
ann. En aldrei þó svo mjög að
það nálgist algert bann á allri
samkeppni.
Eina ráðið í þessum efnum
er að iðnrekendur geri sér og
öðrum hreinlega Ijóst, hvaða
skjól þeir þurfa fyrir iðnrekst
ur sinn. Ilve mikið það má
verða er mjög undir mati
komið. En það má aldrei verða
of dýrt fyrir þjóðina.
Það er nauðsynlegt að á þessu
fari fram rannsókn í hverri ein-
stakri grein iðnaðarins. — Siík
rannsókn á vel að vera fram-
kvæmanleg hér. Hitt, að taka
haftaskipulagið upp að nýju til
verndar iðnaðinum cr fráleit leið
og ófær.
Sjálfstæðismenn hafa sýnt
iðnaðinum fullkominn skiln-
ing, m.a. með því að knýja
fram setningu laganna um
stofnun Iðnaðarbanka íslands
á síðasta þingi. Atvinnuleysið
í iðnaðinum er mikið vanda-
roál fyrir iðnrekendur, verka-
fólkið og þjóðina í heild. En
það verður ekki leyst nema
með náinni samvinnu við iðn-
aðinn sjálfan.
GREIÐSLUHALLALAUS
FJÁRLÖG
Ráðherrann ræddi þessu næst
um afgreiðslu fjárlaganna. Hann
kvað Sjálfstæðismenn leggja meg
ináherzlu á greiðsluhallalausan
ríkisbúskap.
Hann drap á forustu Sjálf-
stæðismanna um að tryggja bæj-
ar- og sveitarfélögum nýja tekju-
stofna og minnti á að fyrir for-
ystu þeirra hefðu 12 millj. kr. '
verið varið til verkamannabú- |
staða, smáíbúða og til útrýmingar ,
heilsuspillandi húsnæði í kaup-
stöðum og sjávarþorpum.
Bjarni Benediktsson lauk máli
sínu með því, að beina eindreg-
inni hvatningu til Sjálfstæðis-
manna um að standa saman og j
efla flokk sinn til gagns fyrir !
landið og hina íslenzku þjóð í
heild.
Ræðu utanríkisráðherra var
ágætlega tekið.
Að henni lokinni hófust frjáls-
ar umræður, sem stóðu lengi
kvölds.
Fundarstjóri á fundinum var
Ragnar Lárusson. Las hann í
fundarbyrjun allmargar inntöku-
beiðnir i félagið. Voru þær sam-
þykktar með samhljóða atkvæð-
um.
Til máls tóku auk frummæl-
anda þessir menn: Hannes Tóns-
son, Einar Guðmundsson, Krist-
inn Helgason, Gunnar Thorodd-
sen, Sveinn Benediktsson, Sigurð j
ur A. Björnsson og Lúther Hró
bjartsson.
reyfilsfél
ommúni
AILSHERJARATKVÆÐA-
GREÍBSLA um stjórnarkjör í
Bifreiðastjórafélaginu H.reyfli fer
fram í skrjfstofu félagsins í Bo-t
artúni 7 i dag og á morgun. —
Hefst kosningin báða dasrana bl.
10 árdegis og stendur til 10 síð-
degis.
i Tveir listar e’’u í kjöri. A-Iisti,
sem er skipaður og studdur aí
lýðræðissinnum í félaginu, og 3-
listi kommúnista.
| Listi lýð æðissirma er skipaður
þekktum fornstumönnum úr s°m
tökum bifreiðastjóta, sem um ára
| raðir bafa unnið ötullega fvrir
samtökin, en formannsefnið á
lista kommúnista, er fyrir það eitt
þekktur í félaginu, að vera auð-
| sveipur sendisveinn kommúnista-
j flokksins, er aldrei fer út af „lín-
unni“.
ttrns
og ykkar
Kosning hefsi kl. 19 árdegis
þeim takist a‘ð rjúfa eirtingu lýð-
rscð scflsnna og treysta því, að
þeim takist að blekkja einhverja
lýðraeðissinna til fylg's við sig.
EINHUGUR
LÚHRÆOTSSINNA
En Hreyfilsfélagar vita hvað
undir býr hjá kommúnistum. —
Þcir þekkja þá „einingu", sem
kommúnistar mundu bjóða, ef
þeim tækist að ná vcdurn. F'átt-
skapur þeirra mun engan
blekkja.
j Hreyfilsfélagar munu nú, scmt
i fyrr standast áhlaup Moskvusínu-
manna og sýna sendimönnum
þeirra í eitt skipti fyrir öll, að
sundrungarsíefna kommúnista er
dauðadæmd í félaginu.
Bergsteinn Guðjónsson, fórm.
ÓVINSÆLT FRAMBOH
Þetta frambo'ð kommúnista-
flokksins mæltist syo illa fyrir
hjá flreyfilsfélögum, að komm-
únistum ætlaði lengi vel ekki að
takast að koma Iistanum fram og
gripu því til þess óyndisúrræðis
að taka nöfn ýmissa lýðræðis-
sinna í .heimildarleysi.
Ingimundur Gestsson.
Ólafur Jónsson.
Jens Pálsson.
öl
Birgir Ilelgason.
Gestur Sigurjónsson.
BLEKKINGAR
KOMMÚNISTA
í fyrra buðu kommúnistar ekki
fram í Hreyfli. Var það vegna
þess, að vitað var að þeir höfðu
tapað allmiklu fylgi í félaginu,
sem þeir vildu ekki láta koma
fram í kosningunum. Nú ganga
þeir til kosninga í von um að
áfhyglisvsrf, að böðiin m jjar aljs sfaðar nýlokið
F, IRICJUBÆJARKLAUSTRI, 11. febrúar: — Undanfarið hafal
nokkur brógð verið að því, aðallega á tveimur bæjum í Vestur-
Skaftafellssýslu, að fé hefir drepizt, eftir að því hefir verið gefiS
inn ormalyf. Á Þverá á Síðu hjá Ólafi bónda Vigfússyni, eru dauð*-
ar rúmlega 20 ær, tíu til viðbótar eru veikar, en þær virðast flest-*
ar ætla að ná sér.
Ilaukur Bogason,
Efri-Ey i Meðallandi, þar sem ’
búa bræðurnir Jón og Bjarni
Árnasynir, eru 11 ær dauðar og
nokkrar veikar. Á bænum
Hóli, næsta bæ við Eíri-Ey,
voru fjórar ær dauðar síðast er
fréttist.
VEIKTIST EFTIR OEMA-'
LYFISGJÖFINA
Veikindin á fénu á þessum
bæjum komu fyrst fram daginn
eftir að því hafði verið gefið
ormalyíið, en það er vant að
gera á þessum tíma eða síðar.
Ekki virðist þetta þó vera lyfinu
sjálfu að kenna, því að bóndi
einn í Meðallandi, sem gaf lömb-
um lyfið inn um jólin, varð ekki
fyrir neinu tjóni.
En á þeim bæjum, .þar sem
fjárdauðans hefir nú orðið vart,
hafði féð verið baðað rúmlega
viku fyrir inngjöfina. Ef til vill
er því þarna eitthvað samband a
milli, en ekki geta menn hér
eystra gert sér neina grein fyrip
því, hvernig því er varið. Böð-
un og inngjöf ormalyfs hefir ofk
farið fram með skömmu milli-
bili án þess að tjón hafi hlot-
izt af.
VERÐUR RANNSAKAÐ
Innyfli úr kindum, sem drep-
izt hafa, verða nú send til Rann-
sóknarstofu Háskólans, en þar
er ormalyfið framleitt. Við rann-
sókn á þeim fæst vonandi úr skor1
ið, hvernig á þessum fjárdauða
stendur, svo ao bændur verði
ekki fyrir frekara tjóni.
G. Br. ,