Morgunblaðið - 25.05.1952, Qupperneq 9
Sunnudagur 25. maí 1952.
MORGUNBLAÐIÐ
9
KURBKE
Laugardagur
24. maí
Lýðræði — einræði
EFTIR að nazisminn, sem um
skeið ógnaði hinum frjálsa heimi,
lýðræðinu og jafnrétti manna í
fjölmörgum löndum, hafði verið
lagður að velli í hatrammasta
hildarleik, er sagan getur um,
ihugðu menn, að frá ofbeldinu, hin-
um uppreidda hnefa, hefði verið
að fullu gengið, að minnsta kosti
um langt skeið.
Vopnað siðleysi hafði lagt
meiri hluta álfunnar í rúst,
J>ar stóð vart steinn yfir
steini og milljónir manna
ráfuðu um á vergangi, þjáðar
sjúkdómum og hvers kyns
harðrétti.
Orsök alls þessa var sú feyra
sem fólst í lýðræðisskipulaginu,
<er Evrópulöndin byggðu öll stjórn-
arfar sitt á að fyrri heimsstyrjöld-
inni lokinni. Lýðræðið var ekki
Srógu sterkt í gæzlu sinna eigin
frelsishugsjóna, svo ofbeldismönn-
íim nazista og fasista var auðveld-
air leikur að leggja það að velli
eftir nokkrar atrennur.
Þannig hrundi Weimarlýðveldið
Jjýzka í rúst, undan stormsveitum
Adolfs Hitlers og Miissolini greip
stjórnartauma Italíu skjótt eftir
fasistagöngu sína til Itómar 1922.
Það var gamla sagan. And-
varaleysi og samtakaleysi
þeirra scm frelsisins nutu,
varð óbeint til þess að svipta
þá hina sömu því hnossi, og
greiða ofbeldinu braut.
íslendingum sem sáu þessa
liryggðarsögu stjórnmálanna á
Bneginlandi álfunnar gerast, á ár-
smum milli styrjaldanna, varð ó-
sjálfrátt hugsað til sinnar eigin
eorgarsögu sjö öldum fyrr. Þær
deilur og sú hatramma valdabar-
étta Sturlungaaldarinnar, er varð
Þjóðveldinu foma að fjörtjóni var
isprottin úr keimlíkum jarðvegi og
tútför lýðræðishugsjónarinnar á
áðurnefndum árum, þótt aldir
ekildu þar á milli.
í beeði skiptin skorti samhenta
og öfluga réttar- og lagagæzlu til
verndar frelsi og lýðræðishug-
sjónum þegnanna. — í bæði skipt-
;in skorti trausta samvinnu allra
|>eirra er ofbeldi og valdarán vildu
hindra.
Slíkur er ókostur hins frjálsa
lífsháttar lýðræðisins, án skipu-
lagnir.gar eða valdsstjómar þeg-
ar markvissri einræðisstjóm er að
mæta hlaut hið veikara að láta
jmdan, ef ekkert var að gert. Slík
Var hin örlagaríka feyra hins and-
Varalausá lýðræðisstjórnarfars.
Kommúnisminn
rauður fasismi
EN þrátt fyrir göfugar og góðar
vonir er lýðræðisþjóðir Vesturálfu
ólu í brjóstum sínum um framtíð
friðarins, eftir að hafa lagt nazism
ann að velli með sameiginlegum
átökum, og unnið bug á einræðis
og ofbeldisöflunum, fór brátt öðru
vísi en þær hugðu.
Grasið var ekki gróið á gröf-
um nazistaleiðtoganna, þegar
kommúnistar í æ fleiri löndum
Ineð Ráðstjómarríkin í farar-
broddi, hófu að feta í fótspor hinna
föllnu einræðisherra og gera sífellt
opinskárri tilraunir, til að koma
lýðræðisríkjunum á kné með sömu
vopnunum er nazistar höfðu
beitt.
Á þeim sjö árum, sem frá stríðs-
lokum eru liðin hafa fimmtu her-
íieildir kommúnista í flestum lönd-
am Vestur-Evrópu unnið Ieynt og
Ijóst að því, að hrinda fyrirætl-
imum sínum í framkvæmd á sem
skjótastan liátt.
Menn þurfa ekki að ganga að
l'.ví gruflandi lengur hverjar fyr-
íræílanir þessar eru.
Það skyldi mega ætla að
hver sæmilegur Islendingur
með óbrjálaða skynsemi gæti
séð hvert flokkur þessi
stefndi og hvert væri hans
baráttumarkmið í íslenzku
stjórnmálalífi.
Á Austurvelli 30. marz sáu Is-
lendingar svo ekkí var um villzt
ofbeldi hins skefjalansa úa^ispia
Lýðrœði — einræði • KommúnÍGminn rauður íasismi • Friðsem-
in vort aðalsmerki • Hvers er af kommúnistum krafizt ® Friðun
Reykjanesskaga •’Skógar á Reykjanesi • Frjdlsræði sauðkind-
arrna spillir ræktun • Byggingar í sveitum • Ræktunin sitji
fyrir • Nýir þjóðhættir og gamlir
og fasisma afturgengið í gerfi
hinna íslenzku kommúnista. Þar
sóru þeir sig svo skírlega í ætt
við uppreisnarmennina, flokks-
bræður sína í austurátt að hið
sameiginlega innræti fékk ekki
lengur á sér leynt.
Það skiotir eneu máli bótt
stormsveitir Hitlers sáluga
hafi h'aupið fram til víga
uudir hakakrossfánanum, í-1
klrí^clar brúnum bardaga-1
skyrinm, en kommúnist->r
frenji sama athæfi undir
rauðum fána hins alþjóðiega
Atlolf Hitler
Hann stjórnaði brúnum ofbeldis-
sveitum.
kovnmúnisma. Verknaðurinn
er sá sami og hugarfarið ná- I
skylt.
Báðir þekkja mál kylfunn-
ar bezt, hvort sem þeir heita
Adolf Hitler ættaður frá
Austurríki -eða Brynjólfur
Bjarnason frá Hæli í Árnes-
sýslu, lærður í Berlín á
fyrstu árum nazismans.
Eftir að hafa séð kommúnista
geysast fram til árásar með bar-
efli og hraungrjót á lofti, með
það í hyggju að skerða starfsfrið
æðstu stofnunar þessa lands og
búa þingmönnum örkuml, þarf
enginn Islendingur lengur að ef-
ast um að hann elur snák við
brjóst sér styðji hann kommún-
istaflokk þann er hér starlar.
Veiti menn flokki þeim er slíka
hefur stefnuskrá hið minnsta
brautargengi, taka menn jafn-
framt á sig þá ábyrgð, að hafa
átt þátt í því að rauður fasismi
vaði hér uppi, þegar minnst varir
svo sem aðfarir Þórsgötulýðsins
ljósiegast sýndu hinn minnisstæða
30. marzdag, fyrir þremur árum
síðan.
Frijsemin
vcrí aðulsmerki
ÍSLENDINGAR hafa .iafnan ver-
ið taldir manna fricsamastir, þjóð
in hefur stært sig af því að hafa
ekki borið vopn um sjö alda skeið,
og það hefur verið hennar aðals-
merki með erle :dum mönnum að
vita ekki hvað bardagar og víg
hafa verið nær alit frá öndverðu.
Islendingar hafa verið friðar-
ins menn, er beitt hafa orku sinni
fremur til andlegra fræðiiðkana
en mannvíga og verið með réttu
hreyknir af slíkri hegðun. Ekkert
hefur verið þeim fjær en beiting
ofbeldis og undirbúningur róstra
og uppþota.
Því vekur það furðu og sorg
allra sannra Islendinga að all-
margir hvatvísir æskumenn hafa
látið flekast til ofbeldisbeitingar
við þing þjóðarinnar og lögkjörna
fulltrúa hennar.
Slíkt framferði var svo annar-
legt og fjarri öilu íslendingseðli
að furðu sætti. En skýringin var
nærtæk og auðvelt að sjá hvar
fiskur lá undir steini.
Þeir piltar er fóru með ár-
ásarhug gegn Alþingi 30.
marz fundu það ekki upp hjá
sjálfum sér án nokkurrar
hvatningar. Þeir höfðu illu
heilli látið ánetjast af fjötr-
um erlendrar ofbeldisstefnu,
hinum alþjóSlega kommún-
isma, sem gert hefur tilraun-
ir, er sumar hverjar hafa
heppnazt, til þess að leggia
undir sig hvert þjóðríkið á
fætur öðru.
Það virðist ekki vera fjarri
sanni að álykta, að piltar þessir
séu í eðli sínu ekki þeir ofbeldis-
seggir, er framferði þeirra á Aust
urvelli gæfi tilefni til að ætla.
lívers er af kommún-
nistum krafizt?
EN þegar þeir gengu kommún-
ismanum á vald, gerðust félagar í
Æskulýðsfylkingunni eða flokkn-
um, hafa þeir án efa ekki gert
sér það ljóst hvers yrði af þeim
krafizt sem góðra flokksmanna.
Þeir hafa ekki gert sér neina
grein fyrir því, eða svo verður
maður að minnsta kosti að ætla,
að sem meðlimum í kommúnista-
flokk er þess af þeim krafizt að
þeir hiýði skipunum flokksforingj-
anna til hins ýtrasta sem í þjálf-
uðum her, því óhlýðni getur boðið
ósigrinum heim á örlagastund.
Þess er af þeim krafizt, að þeir
treysti því á skynsemi foringjanna
framar sinni eigin dómgreind,
vilji þeirra hlýtur að lúta flokks-
viljanum í einu og öllu.
Þannig er auðveldara, eftir að
þeim hefur verið kennt að láta
sína eigin hugsun að mestu ónot-
aða og fylgjast með straumnum,
að æsa þá til uppþota og ofbeldis,
sem dæmin sanna. Þá er þegar
fyrir hendi samstilltur ofbeldis-
flokkur, er lifir og berst í þeirri
ofstækistrú, að allt, sem hann vilji
og.geri sé eitt rétt og fyrir það
sé öllu öðru íómandi.
Þá fyrst, þegar svo er komið,
er félaginn orðinn sannur komm-
únisti, hollur flokki sínum.
Þannig vinnur Brynjólfur
Bjarnason að sama marki og
Hitler á sínum tíma hafði
náð, — að hafa yfir að ráða
SOVIET PANORAMA
Skriðdrekum er ekið austan megin járntjaldsins og vígbúnaður
hafinn, en jafnframt veifa kommúnistarnir friðardulum í vestur-
átt og sleppa friðardúfum á flug.
Brynjólfur Bjarnason
Hann stjórnar rauðum.
öflugri, þjálfaðri sveit of-
beldismanna er framkvæmi
vilja foringjanna skilyrðis-
laust.
En spurningin er aðeins
þessi, gera hinir ungu menn,
er r-I árásinni á Alþingis-
húsið stóðu sér Ijóst undir
hvert jarðarmen þeir hafa
gengið, þegar þeir gáfu sig
kommúnismanum á hönd?
Eru þeir þess fullbúnir að
beita sína eigin þjóð ofbeldi,
fara með ofstopa gegn féiög-
um sínum, er aðhyllast aðr-
ar stjórnmálaskoðanir?
Vilja þeir kasta burtu allri
menningararfleifð fecira
sinna og friðarhugsjónum
mæðra sinna með því einu
að taka út meðlimaskírteini
í Sameiningarflokki alþýðu
— Sósíalistaflokknum?
Þeir ættu að skoða hug
sinn betur.
Friðiin
Reykjanesskaga
REYKJANESSKAGINN er það
byggðariag landsins sem einna
verst er leikinn af uppblæstri
og gróðureyðingu. Af þeim 900
ferkm. láglendis er hverfandi lít-
ið eftir af samfelldu gróðurlendi.
Telja má víst, að allur skag-
inn, að frádregnum nýrunnum
hraunum, hafi á landnámstíð
verið þakinn þj>kkum jarðvegi
og rnikið af hinu gróna landi ver-
ið skógur eða kjarrlendi. Á síð-
ustu öldum hafa skogarleifarnar
horíið að mestu, landið breytzt
í örfoka hrjóstur. í byrjun 18.
aldar áttu t. d. um 70 jarðir skóg-
arítök í almenningum skagans,
það mikil, að það mun hafa svar-
að kostnaði að starfa þar að
viðarkolagerð.
Þá hafði öldum saman tiltölu-
lega mikill fólksfjöldi verið bú-
settur á skaganum vegna hinna
nærtæku fiskimiða. Hætt er
við, að sá siður hafi legið í landi,
að láta sauðfé lifa þar að miklu
leyti á útbeit og þess vegna hafi
gróðurinn eyðst örar en annars
staðar og uppblásturinn tekið
yfirhöndina.
Skógar á Reykjanesi
ÞEGAR mönnum varð það kunn-
ugt, að hér á landi væri hægt
að gera sér vonir um að koma
upp stórbrotnum sitka-greniskóg-
um og menn vissu að skógar
dafna þeim mun betur, sem úr-
koman er meiri, skaut upp þeirri
skemmtilegu tilhugsun, hvort
ekki mundi hægt að koma upp
greniskógum á Reykjanesi úr því
loftslagið leyfði tilveru þeirra.
I Haglendi skagans er orðið svo
lélegt, að útbeitarlandið er þar
rcjög rýrt og lítil eftirsjá að
sauðfjárbúskapur verði lagður
þar niður. Ýmsir velviljaðir menn
sem um þetta mál hafa hugsað,
hafa ekki hugleitt það nægilega
vel, að enda þótt skaginn verði
I alfriðaður fyrir ágangi beitarfén-
aðar, á það langt í land að auðn-
ir hans verði skógi vaxnar. Það
yrði með núverandi fólksfjölda í
landinu óvinnandi verk að koma
þar upp gagnviðarskógum af
sitkagreni eða öðrum trjátegund-
um.
Fyrst í stað verður lögð
áherzla á að koma upp afurða-
miklum nytjaskógum, þar sem
skilyrðin eru bezt, svo sem í
kjarrivöxnum fjallshlíðum, er
liggja vcl við sól.
Aðalnotin af friðun skag-
ans, eða hagræði sem af því
hlýzt, verður það, að ræktun-
armenn í verstöðvunum fá
frið fyrir ágangi búfjár með
garðlönd sín. En Reykjanes-
skaginn getur orðið „kartöflu-
kista“ landsins, þó hann sé nú
ömurlegur yfir að líta.
Frjálsræði
sauðkindarma
Á FUNDI, er haldinn var hér
nýlega um þetta mál með hrepp-
stjórum, oddvitum og öðrum
áhrifamönnum skagans kom það
greinilega í ljós að þeir fundar-
menn voru í meirihluta, sem
töldu íbúunum hentugast að
hverfa frá fjárbúskap. En þó
ríkir enn sú skoðun meðal all-
margra, að í þessu héraði sem
annars staðar eigi að ríkja hið
óskoraða frjálsræði sauðkinaar-
innar.
Tregða manna á að friða lönd
í stórum stíl fyrir útbeit á vafa-
laust rót sína að rekja til sam-
úðartilfinningar manna með
skepnunum, sem víða eru van-
hirtar, og því talið hart, ef þeim
er meinað að bjarga sér, eftir
því sem náttúran sjáif leyfir.
Jafnvel ber á því hér í höfuð-
staðnum, að menn eru tregir til
að friða næsta nágrenni bæjar-
ins fyrijr beitarfénaði, enda þótt
það liggi í augum uppi, að ár-
legt tjón, sem beitarfénaðurinn
vinnur í garðlöndum bæjar-
manna nemur hærri upphæðum
en hagnaðurinn ailur, sem af
fjórræktinni fæst, og er þá ekki
hinn árlegi kostnaður reiknaður
með, er lagður er í girðingar og
vörzlu.
Hákon Bjarnason skógrækt-
arstjóri hcfur leitt rök að því
í greinargerð sinni um friðun
Reykjanesskaga, að það sé
hagkvæmara og kostnaðar-
minna fyrir íbúa skagans, að
rækta eina tunnu af kartöfl-
um á ári fyrir hverja sauð-
kind, sem nú er látin draga
þar fram lífið að miklu leyti
upp á eigin spýtur á hrjóstr-
um skagans.
•
By^gingar í sveitum
ÓLAFUR JÓNSSON, fyrrverandi
Framh. á bls. 11.