Morgunblaðið - 20.01.1953, Side 1

f 40. árgangur
15. ibl. — Þriðjudagur 20. janúar 1953
PrentsmiSja Mergimbiaðsina
Hreinsanir í Póllandi:
Biséknirnar né þar
aiallega tii presta
LUNDÚNUM, 19. jan. — Útvarpið í Warsjá las i kvöld upp lista
yfir presta, sem ákærðir hafa verið fyrir njósnir. Listi þessi hefur
verið birtur í aðalmálgagni kommúnista í Póllandi „Trybuna Ludu“.
MÆT3R PRESTAR
Á listanum eru ýmsir mæt-
ustu prestar Póllands. Meðal
þeirra er einn sem ákærður
er fvrir að hafa látið starfs-
bróðir sinn hafa fölsk skilríki
en hann fer nú huldu höfði í
landinu „vegna sambands
hans við leyniþjánustu ann-
arra ríkja“, segir í fréttinni.
Aðrir hafa verið handteknir
og ákærðir. Einn prestur fyr-
ir að reyna að flýja úr landi
og einn fyrir þá sök eina að
hafa árið 1949 staðið frir sam-
komum unglinga!!!
„BSMz sakborningarn-
1©, hafa |úBað“
99
HéflarhöSd06 í
Búlgaríu
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTB.
LUNDÚNUM, 19. janúar. — 10 sakborningar voru dregnir fyrir
rétt í Sofíu, höfuðborg Búlgaríu í dag, sakaðir um skemmdarverk
og njósnastarfsemi í þágu Bandarikjanna. Síðar í kvöld tilkynnti
útvarpið í Sofía: „ALLIR SAKBORNINGARNIR 10 HAFA JÁTAÐ
SEKT SÍNA“
í ákærunni gegn sakborn-*
ingunum er þess einnig getið,
að þeir hafi haft í hyggju. að
steypa stjórn landsins af stóli.
Segir að sakborningarnir hafi
unnið að undirbúningi innrás-
ar erlends herliðs.
„INNRÁS" í BÚLGARÍU
UNDIRBÚIN!!
I útvarpsfregninni segir að að-
alsakborningurinn sé Z. Hristov,
gamall búlgarskur hermaður. —
Hann „játaði“ að hafa starfað
fyrir tyrknesku og amerísku
leyniþjónustuna. Hann skýrði svo
frá að áætlunin um leynistarf-
semina í Búlgaríu hefði verið
sett í fyrrahaust og að hann hefði
gengið með falskt vegabréf. —
Hann „viðurkenndi" einnig að
hafa ljósmyndað ýmis skjöl og
upplýsingar og að hafa stjórnað
njósnarahóp sem átti að undirbúa
árás „heimsveldissinna" á Búlg-
aríu.
ÁSfunda
samtalið
TEIIERAN, 19. jan. —
Henderson, sendiherra Banda-
ríkjanna í Iran afhenti Mossa-
dek fyrir helgina nýjar til-
lögur til iausnar olíudeilunni,
sem þykja vænlegar til þess
að verða sainþykktar af Irön-
Henderson átti í dag átt-
unda samtal sitt við Mossadek
um tillögurnar og órói í
stjórnmálalífi Irans virðist
ekki hafa haft áhrif á um-
ræðurnar.
o .
ítalskt olíuskip er nú kom-
ið til Abadan. Með því eru
ítalir er ræða nú við. írans-
stjórn um kaup á olíu.
NTB-Reuter.
Cerið ekki
kaupkröfur
•Jr OSLÓ, 19. jan. — Fulltrúa-
ráð verkalýðsfélaga í Noregi
hélt fund í dag og samþykkti
áskorun til félags hafnsögu-
manna, sem átt hafa í verk-
falli um skeið, að framlengja
þann samning, sem áður gilti
óbreyttan.
• Sambandið tilkynnti að
ekki væri tímabært fyrir
verkalýðsfélögin í Noregi að
fara fram á kauphækkun.
Kauphækkun myndi leiða til
þess að Noregur yrði óvígur
í samkeppni þeirri er nú ætti
sér stað um sölu á aðalútflutn-
ingsvörum Noregs. Launa-
hækkun hefði og í för með
sér hækkað vöruverð en
stefna bæri að hinu — að
vöruverð lækkaði.
• Norska þingið ræðir í morg-
un deiluna við hafnsögumenn.
Verkfall þeirra er ólöglegt,
því starfsmenn norska ríkis-
ins hafa ekki verkfallsrétt.
— GA.
Eisenhower sver embættiseið
með hönd é hihlíu méinr sinnar
Fólksstraumurinn til Washington byrjaði í gærkvcldi —
en Eisenhower kom þangað á sunnudag.
WASHINGTON, 19. jan. — í dag byrjaði fólksstraumurinn til Washington og fólkið hóf sjáift
.látiðahoid í tilefni af valdatöku Eisenhowers á morgun. í fólksstrauininum voru margir frægir
menn, menn sem á morgun verða ráðherrar, iðniramleiðendur, með milljónir dala í vasanum, kvik-
mvndastjörnur frá Hollywood og sauðsvartur almúginn. Alls cr búizt við um hálfri milljón gesta
til Washington á morgun. Verið er að leggja síðustu hönd á skreytingu borgarinnar.
Eisenhower Bandarikjaforseti og kona hans.
Mossadek fer enn með
alræðisvald á Íran
Vann stóran sigur á þingi í gær
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTB.
TEHERAN, 19. jan, — Mossadek forsæisráðherra vann í dag stór-
| an sigur þegar neðri deild íranska þingsins samþykkti með yfir-
gnæfandi meirihluta atkvæða að framlengja alræðisvald, sem
honum var veitt, en samkvæmt því getur hann sett lög án þess
að þingið fjalli um þau.
Ráðstefnaum
friðarsamninga
WASHINGTON, 19. jan. —
Bandaríkin hafa boðið Sovétríkj-
unum til ráðstefnu aðstoðarut-
anríkisráðherra fjórveldanna sem
fyrirhuguð er í Lundúnum 30.
janúar.
I ráði er að aðstoðarutanríkis-
ráðherrar Bretlands, Frakklands,
Bandaríkjanna og Rússlands geri
þá tilraun til þess að finna grund
völl til friðarsamninga við Aust-
urriki.
Rússum var sent boðið fyrir 5
dögum en þeir hafa ekki svarað
ennþá. — Reuter-NTB.
59 GEGN 7 1
Ai 67 þingmönnum, sem voru
viðstaddir fundinn greiddu 59
atkvæði með framlengingunni en
7 greiddu ekki atkvæði, þeirra
á meðal forseti þingsins, Kashani.
Mossadek krafðist framleng-
ingar alræðisvaldsins og urðu
stympingar á þinginu. Kas-
hani þingforseti ritaði Mossa-
dek bréf og tilkynnti honum
að veiting alræðisvalds bryti
í bága við stjórnarskrá lands-
ins. Mossadek sagði hins veg-
ar að slíkt vald væri honum
nanðsynlegt meðan hann ynni
að lausn olíudeilunnar.
MANNFJOLDI VIÐ
ÞINGHÚSIÐ
Er þingfundur hófst í dag hafði
mikill múgur manns safnazt sam-
an úti fyrir þinghúsinu. Báru
sumir spjöld þar sem skorað var
á þingmenn að veita Mossadek
allan stuðning.
Síldin er ókomin
BERGEN, 19. jan. — G. O.
Sars, norska fiskirannsóknaskip-
ið, hefur að undanförnu leitað
árangurslaust eftir síld við Nor-
egsstrendur. Skipið tilkynnir þó
að stormur síðustu daga við Nor-
eg hafi haft þau áhrif, að kaldur
straumur hafi breytzt og mögu-
leikarnir þvi fyrir göngu síldar-
innar að ströndinni, séu mun
meiri en áður. —NTB
Turpin sigraði
BIRMINGHAM, 19. jan. - Brezki
hnefaleikameistarinn í millivigt,
Randolph Turpin, sigraði í dag
belgíska meistarann í léttþunga-
vigt. Leikurinn fór fram í Birm-
ingham og vann Turpin á rot-
höggi í 6. lotu. —, NTB-Reuter.
Eisenhower er sjálfur mætt-
ur. Hann kom á sunnudags-
kvöidið með einkalest og
höfðu þúsundir manna safn-
azt saman á járnbrautarstöð-
inni til þess að fagna honum.
Og klukkan 12 á hádegi (banda
rískur tími) á morgun (þriðju-
dag) er hápunktur hátíðahald-
anna, er Eisenhower verður sett-
ur inn í embætti forseta. Athöfn-
in fer fram við aðalinngang þing-
hallarinnar — undir berum himni
hvernig sem viðrar. Og hátíða-
höldin munu kosta meir en 150
þús. krónur á mínútu, eða sam-
tals 15 milljónir króna.
Þegar Truman var settur inn í
embætti fyrir 4 árum var kostn-
aðurinn „aðeins“ 7 milljónir, og
þrátt fyrir óskir Eisenhowers um
að gera athöfnina eins einfalda
og unnt er, hefur hækkað verð-
iag — og löngun republikana til
pess að fagr.a sigri nú í fyrsta
sinni í 20 ár — haft þau áhrif að
ekki er hægt að lækka kostnað-
inn.
„ÁGÓDI“ AF
EMBÆTTISTÖKUNNI
Skattgreiðendur Bandaríkj-
anna þurfa þó ekki að kosta þessa
athöfn. Fjársins er aflað með sölu
minjagripa, sölu aðgöngumiða að
áhorfendapöllum o. fl. Þegar Tru
man tók við embætti síðast varð
stórfelldur hagnaður af hátíða-
höldunum, sem að mestu var var
ið til mannúðarmála.
Sumir kunna að spyrja, af
hverju þessi hátíð skuli fara fram
undir berum himni — og það
jafnvel um hávetur. En þessi
venja á styrkar stoðir í sögunni
illt frá stofnun Bandaríkjanna.
Engin getur sagt hvers vegna
þetta er svona, en aðeins stað-
hæft, að þannig hefur það alltaf
verið. Aðeins einn forseti hefur
brotið þessa siðvenju. Það vaf
Roosevelt forseti og ástæðan var
sú að bæði átti landið í stríði,
hann var heilsuveill og því sór
hann embættiseiðinn inni i þing-
húsinu.
Strax hinn 4. nóv. eftir forseta-
kosningarnar tók að rigna niður
pöntunum á hótelherbergjum í
Washington í janúar. Gluggar
meðfram götu þeirri er Eisen-
hower fer um hafa verið leigðir
á 50—150 krónur. Sjónvarpstæki
verða alls staðar og fleiri munu
fylgjast með embættistökunni nú
en nokkru sinni fyrr. Framan
þinghallarinnar hafa verið reist-
ir áhorfendapallar sem rúma
15000 manns. Hver bandarískur
þingmaður fær 7 aðgöngumiða að
þessum pöílum. Aðrir miðar eru
„á frjálsum markaði" seldir marg
földu verði.
SVER EIDINN VIÐ BIBLÍU
MÓÐUR SINNAR
j Þegar herra og frú Truman
hafa á þriðjudagsmorgun ekið
frá Hvíta húsinu og Eisenhower
flutt inn hefst við þinghöllina hin
i Frambald á bls. 2.