Morgunblaðið - 19.06.1953, Page 11

Föstudagur 19. júní 1953
MORGUNBLAÐIÐ
11
Helmsókn vestur-skaftfellskra kvenna
FYRIR NOKKRU voru staddar
hér í bænum um 20 konur aust-
an úr Kirkjubæjar- og Hörgs-
landshreppi í Vestur-Skaftafells-
sýslu. Þær voru á þriggja daga
skemmtiferð saman, höfðu kom-
ið til Reykjavíkur um kl. 5 dag-
inn áður og^ lögðu aftur af stað
austur á sunnudagsmorguninn.
— Þessi heimsókn skaftfellsku
kvennanna til höfuðborgarinnar
var skipulögð og kostuð af Verzl-
unarfélag Vestur-Skaftfeilinga,
en það hefur útibú að Hörgs-
landi.
Á laugardaginn heimsóttu þær
söfnin, Lista- og Þjóðminjasafn-
ið, og nutu þar leiðsagnar Gísla
Gestssonar og sátu síðan kaffi-
drykkju í Sjálfstæðish. í boði
Morgunblaðsins. Voru þar einnig
mættar allmargar reykvískar
konur til að heilsa hinum gest-
komandi húsfreyjum og bjóða
þær velkomnar — reyndar
kveðja þær og óska þeim góðrar
heimferðar í senn, þar eð skaft-
fellsku konurnar voru á förum
heim morguninn eftir eins og
áður er sagt.
Það er alltaf skemmtilegt að
hitta fólk úr fjarlægum byggð-
um og fræðast, þótt ekki sé nema
lítið, eitt um hagi þess og lifnað-
arháttu.
Skaftafellssýslurnar hafa líka
löngum verið meðal þeirra lands-
hluta, sem búið hafa við mesta
einangrun, sökum erfiðra sam-
gangna og náttúruskilyrða. Fólk
hefur jafnvel imyndað sér, að
þær væru um margt eins og ann-
ar heimur sveipaður nokkurs
konar ævintýrablæ. Sérstaklega
hefur þetta þó átt við um Aust-
ur-Skaftafellssýsluna — einkum
Öræfin. En þar eins og annars
staðar á íslandi er þessi einangr-
un gamla tímans æ meir að
hverfa úr sögunni með hinum
stórbættu samgöngum síðustu
ára.
Ég átti stutt samtal við nokkr-
ar af skaftfellsku konunum og
spurði þær frétta að austan og
af ferðalagi þeirra. Ein þeirra
var frú Pála Katrín Einarsdóttir,
sem á heima að Hörgslandi á
Síðu, og starfar við útibú verzl-
unarfélagsins þar, en lengst af
hefur hún fengizt við búskap.
— Hafið þið konurnar allar
komið hingað til Reykjavíkur
áður? spyr ég frú Pálu.
EINANGRUNIN
ÚR SÖGUNNI
— Flestar okkar, einu sinni
eða oftar. Hinar góðu samgöngur
nú í seinni tíð, nýjar brýr og
vegir hafa gert stórum auðveld-
ara um öll ferðalög, svo að sveit
okkar er í rauninni alls ekkert
einangruð lengur.
— Er sama máli að gegna á
veturna?
— Já, svo má segja. Póstferð-
um er t. d. haldið uppi vikulega
allan veturinn og féll ekki niður
ein einasta ferð allan s.l. vetur.
Er það reyndar svo að segja eins-
dæmi, þ. e. veturinn var sérstak-
lega mildur og hagstæður að því
er snerti veðurfarið. Á sumrin
eru ferðir flesta daga vikunnar
á miRi Síðunnar og Reykjavíkur,
annaðhvort bílferðir eða flug-
ferðir að Kirkjubæjarklaustri.
I»ÖRF Á FLEIRI
GISTIHÚSUM
— Og mikið um ferðafólk á
sumrin — er það ekki?
— Jú, töluvert, oft á tíðum
koma stórir hópar, sem biðjast
gistingar í eina eða fleiri nætur
og er slíkt ærin viðbót fyrir hús-
mæður á sveitabæjunúm um há-
sláttinn. Gistihúsið á Kirkjubæj-
arklaustri hrekkur skammt til
að fullnægja þörfum ferðafólks-
ins og væri nauðsynlegt að bæta
úr gistihúsaskortinum til hag-
ræðis fyrir alla aðila.
— Er ekki töluvert þéttbýlt
þarna á Síðunni, og góðir land-
kostir?
— Á sjálfri Síðunni eru um
18 jarðir, margar þeirra góðar
bújarðir. Mikið hefur verið unn-
ið þar að framræslu og rækt-
fil höfuðborgarinnar
„Við höfum allar haff óblaridna
áitægju af ferðalaginu seg ja komcmar“
Sigrún Jónsdóttir
un að undanförnu og notkun
landbúnaðarvéla fer stöðugt í
vöxt.
UNGMENNAFÉLAGH)
BEITIR SÉR FYRIR
SKÓGRÆKT I
— Hafið þið einnig tekið til við
skógrækt?
— Hingað til hefur verið frem-
ur Htið um það, en ungmenna-
félagið í Hörgslandshreppi, „Óð-j
inn“ tók sig þó til í fyrra, reisti
skógargirðingu og gróðursetti um J
1—200 trjáplöntur og svipaðanj
fjölda nú í vor. Vonumst við til
að þarna grói upp í framtíðinni
fallegur skógarreitur — í stað-
inn fyrir hin uppblásnu moldar-
rof, sem eru þar nú.
— Lítur sæmilega út með gras-
sprettu þarna fyrir austan hjá
ykkur?
— Já, allsæmilega nú orðið,
annars kom mikill afturkippur í
allan gróður við kuldakastið, sem
kom í maí, en hann hefur náð
sér á strik aftur síðan væturnar
komu og veðrið hlýnaði.
ÓBLANDIN ÁNÆGJA
AF FERÐALAGINU
— Og þið konurnar hafið
skemmt ykkur vel í ferðinni? Ef
til vill hafið þið farið helzt til
hratt yfir til að njóta hennar
eins vel og skyldi?
— Við höfum allar haft ó-
blandna ánægju af íerðalaginu.
Ekki sízt vorum við hrifnar af
að koma í Þjóðleikhúsið, en
þangað fórum við sama kvöldið
og við komum í bæinn og sáum
„La Traviata". Aðeins ein okkar
hafði komið þar áður, svo að
þarna sáum við sannarlega nokk-
uð nýtt og merkilegt.
Einnig er heimsóknin í Þjóð-
minjasafnið okkur ógleymanleg.
Á heimleiðinni á morgun mun-
um við koma við á Þingvöllum
og Skógaskóla. Eru nokkrar kon-
ur í hópnum, sem aldrei hafa
komið að Þingvöllum áður.
ERFITT AÐ HALDA UPPI
FJÖRUGU FÉLAGSLÍFI
— Hvernig er annars félags-
og skemmtanalífið hjá ykkur á
Síðunni? — Hafið þið þar kven-
félög á hverju strái?
— Það væri nú heldur mikið
sagt. Það er sama sagan hjá okk-
ur og víðast í sveitum landsins,
að erfitt er að halda uppi fjör-
ugu félagslífi vegna mannfæðar-
innar. Annars höfum við kven-
félagsformanninn okkar hér á
meðal okkar. Hún heitir Sigrún
Jónsdóttir og á heima í Prest-
bakkakoti, í Hcjrgslandshreppi á
Síðu. Hún getur sagt yður allt
um kvenfélagsstarfsemina.
— Það eru nú engin ósköp að
segja, segir frú Sigrún. — Eins
og Pála sagði áðan, þá er ekki
auðvelt að halda uppi fjölbreyttu
Karítas Pétursdóttir
félagsstarfi í fámennri sveit. En'
það er þó alla dagana nafnið,
þótt ekki sé annað — „Hvöt“,!
heitir það, kvenfélagið ókkar og
félagskonur eru 25.
HÖFUM SAUMAKLÚBB
í SVEITINNI
— Og er samkomuhús í hreppn
um?
— Nei, sérstakt samkomuhús
höfum við því miður ekki, en
samkomur hreppsins eru haldnar
í skólahúsinu í Múlakoti. Aðal-
skemmtun ársins er venjulega
um jólaleytið og gengst kvenfé-
lagið fyrir henni; reynum við að
gera hana eins fjölbreytta og efni
okkar og ástæður eru til.
— Svo að þið verðið að vera
þess hugkvæmari að finna ykkur
tómstundaverkefni heima fyrir,1
úr því að svo sjaldan gefst tæki- |
færi til að skemmta sér utan
heimilisins? I
— Já, það verður alltaf eitt-!
hvað með tímann að gera. Við
hlustum á útvarpið, lesum -— nú,
og svo er það þéttbýlt hjá okkur
á Síðunni, að við höfum stofnað
með okkur saumaklúbb og kom-
um saman öðru hvoru með handa
vinnuna okkar á bæjunum til
skiptis og svo til að rabba saman
um leið um landsins gagn og
nauðsynjar. Ég er t. d. ekki nema
10 mínútur að skreppa á næsta
bæ, þar sem ein systir mín býr
búi sínu, svo að þar er ekki um
neinar þingmannaleiðir að ræða.
ROKKURINN HEFUR ÞOKAÐ
FYRIR SPUNAVÉLINNI
— Fáizt þið við tóvinnu á vet-
urna?
— Rokkurinn er víðast til, en
lítið snertur nú orðið. Hins vegar
á kvenfélagið prjónavél, sem
gengið hefur á milli heimilanna
og einnig spunavél, sem er jafn-
an á sama staðnum, en allar kon-
ur sveitarinnar eiga þar aðgang
að henni.
— Er sæmilega auðvelt um að-
drætti til heimiianna — nóg af
vörum þarna við hendina?
—. Já, við höfum allar nauð-
synjavörur eftir þörfum. Kaup-
félag er starfandi á Kirkjubæj-
arklaustri og mikil bót er að
hinu nýstofnaða útibúi Verzlun-
arfélags Skaftfellinga að Hörgs-
landi. Það keyrir hálfsmánaðar-
lega vörum eftir pöntunum heim
á bæina.
LÍTIÐ UM HESTA
— Ferðizt þið ekki alltaf dá-
lítið á hestum, þrátt fyrir alla
nýju vegina og bílasamgöngurn-
ar?
— Nei. það er hverfandi lítið.
Það er eins og fólkið hafi sig ekki
upp í að fara á hestbak, síðan það
komst upp á að nota bílana. Okk-
ur fannst athyglisvert, hve
mörgu ríðandi fólki við mættum
Pála Katrín Einarsdóttir
á leiðinni hingað, er við nálguð-
umst Reykjavík, þeysandi á fyr-
irtaks gæðingum — slík sjón er
ekki algeng austur í Skaftafells-
sýslu.
REYKVÍKINGLR,
„í HÚÐ OG HÁR“
Svo er hér þriðja konan úr
hópnum, sem hefur dálítið sér-
staka sögu að segja. Hún er nefni
lega í rauninni jafnmikill Reyk-
víkingur „í húð og hár“ eins og
hinar tvær eru „Skaftfeliingar
í húð og hár“. Þetta er kornung
kona, Karitas Pétursdóttir heitir
hún, fædd o guppalin í Reykja-
vík, en giftist fyrir nokkrum ár-
um skaftfellskum bóndasyni
austan úr Landbroti og nú eru
þau að brjótast í að reisa nýbýli
rétt y,ið föðurleifð hans, Arnar-
dranga. Karitas er full áhuga á
nýbýlinu sínu og búskapnum. —
Þau hjónin eiga þrjú börn.
FESTI TRYGGÐ VIÐ
SKAFTAFELLSSÝSLURNAR
— Mér hefur alltaf þótt dá-
samlegt að vera í sveit, segir
Karitas. Frá 10—15 ára aldurs
dvaldist ég alltaf á sumrin aust-
ur í Öræfum og kunni prýðilega
við mig þar. Ef til vill hef ég
eins og ósjálfrátt á þeim árum
fest tryggð við Skaftafellssýsl-
urnar, sem enzt hefur alla tíð
síðan.
•— Hvenær fluttuð þér austúr
í Landbrotið?
— Alfarinn fluttist ég ekki
fyrr en núna í vetur.
Og ,yður óar ekkert við því
að hverfa alfarin frá Reykjavík
og steypa yður út í sveitabú-
skapinn?
— Nei, ekki hið minnsta. Mér
finnst miklu meira öryggi í því
að vera búsett í sveit en kaup-
stað, það er að vísu meira að
gera þar, verksviðið stærra og
störfin fleiri og fjölbreyttari, eh
samt sem áður er eins og Hfið sé
þar að ýmsu leyti hægara, og
um leið innihaldsmeira.
HLAKKA HEILMIKIÐ TIL A»
BYRJA AÐ BÚA
— Hvað á nýbýlið ykkar að
heita?
— Það er nú ekki einu sinni'
svo langt komið, að við hcfum
alveg ákveðið það enn, en við
vinnum samt af kappi að því að
koma því upp sem fyrst. Rækt-
unarskilyrði eru þarna ágæt, ný-
búið að virkja Jónskvíslina, á,
sem rennur þar skammt frá, svo
að við munum hafa nóg rafmagn
og er það út af fyrir sig mikið
tilhlökkunarefni. — Sem sagt —
þá hlakka ég, allra hluta vegná
heilmikið til að byrja að búa.
★
Ég þakka skaftfellsku húsfreyj
unum þremur fyrir ánægjulegt
samtal og óska þeim og sarn-
ferðakonum þeirra góðrar heim-
ferðar og alls hins bezta í bú-
skapnum á komandi sumri og
áfram um ókomna daga. Þccr
biðja mig að koma á framfæri
sínu innilegasta þakklæti til
þeirra, sem frumkvæðið áttu að
þessari ánægjulegu og ógleym-
anlegu för, til Verzlunarféiags
V-Skaftfellinga og útibússtjórans
að Hörgslandi, Ragnar Jónsson
ar. Einnig til fararstjóranna
tveggja, þeirra Jónasar Gíslasch-
ar prests í Vík og Ólafs Jónsscn-
ar verzlunarmanns á sama stað.
„Við errnn allar þakklátari eh!
orð fá lýst fyrir allt það, sem
gert hefur verið fyrir okkur í-
þessari ljómandi ferð — segjá
konurnar að lokum — og við
höldum heim fullar af nýjuiif*
krafti og endurnærðar eftir upþ-
lyftinguna". sib, :i
Stráið VIM á rakan klút og eftir fljóta yfirferð
verða veggflísar og allt tréverk glansandi
fagurt. VIM rispar ekki. Notið VIM á potta
og pönnur — til allrar hreinsunar.
hreinsar allt
fíjótt o» vel.
X • V 490/1-151
A LEVER PRODUCX