Morgunblaðið - 28.07.1953, Page 5

Þriðjudagur 28. júlí 1953.
MORGVNBLAÐIÐ
VORUBILL
4ra tonna Fordson ’46, í
góðu standi til sölu. Sími
5388 kl. 6—8.
Veiðileyfi
í Hólsá (vestri-bakki) fást
á landsímastöðinni í Þykkva
bæ. ■— Landeigendur.
Bílakaup
Óska eftir litlum sendiferða
eða fól'ksbíl í góðu standi,
helzt Austin eða Morris ’47
eða yngra. Tilboð sendist
Mbl., fyrir miðvikudagskv.,
merkt: „433“.
Til leigu er
besthús
fyrir 2 hesta og 20 hesta af
góðu heyi. — Upplýsingar
Hraunteig 15.
Bélar til sölu
Ford vörubíll ’41, 6 manna
Ford ’46, 4ra manna Austin
’48. — Hverfisgötu 49, —
(Vatnsstígsmegin) kl. 5—8. i
InnKeimtustörf
óskar ráSvönd og dugleg
stúlka, nokkrir tímar á dag
koma til greina. Tilboð skil-
ist til Mbl., merkt: „Vönd-
uS — 454“.
íbúð óskast
Eitt til tvö herbergi og eld-
hús, óskast sem fyrst. Til-
boðum sé skilað á afgr. Mbl.
fyrir hádegi á laugardag,
merkt: „Þrennt — 435“.
Sölubúð
Til leigu tóbaks- og sælgæt-
isbúð í Miðbænum. — Lítill
vörulager fylgir. Tilboð ósk
ast til afgr. M'bh, merkt:
„Gullnáma — 431“.
Pípulagningamann vantar
íbúð
2 herbergi
og eldhús. Má vera utan við
bæinn. Góð umgengni. Til-
boð á afgr. Mbl., fyrir laug
ardag, merkt: „66 — 437“.
AtviBisia
2 stúlkur óska eftir atvinnu,
heimilisstörf koma ekki til
greina. Tilboð sendist afgr.
Mbl. fyrir föstudagskvöld,
merkt: „Systur — 438“.
Efnalauga-
vélar
compl., til sölu. Upplýsing-
ar: Lórus Óskarsson & Co.
Sími 5442. —
TEL SOLU
svefnsófi. Upplýsingar á
trésmíðaverkstæðinu, Banka
stræti 2, kl. 5—7.
Rílstjóra
vantar á sendiferðabíl, frá
4. til 20. ágúst. Upplýsing-
ar í síma 1727.
Athugið — Munið
Á dúnhreinsunarstöð Péturs
Jónssonar, Sólvöllum, Vog-
um, Gullbringusýslu, eru á-
vallt fyrir hendi, til sölu,
æðardúnssængur, hólfaðar
og óhólfaðar. Sömuleiðis eru
búin til dúnteppi og púðar
eftir pöntun. Allt efni, dtinn
og léreft er ekta 1. fl. —
Verðið er mjög lágt, saman
borið við gæðin. Fólk sem
vantar þessar vörur, ætti að
tala við Pétur, áður en kaup
eru gerð annars staðar, því
það er gott að byggja á
bjargi. — Geymið auglýsing
una. — Símstöð Hábær,
Vatnsleysustr.hr. Sími 17.
4r
ra manna
BiLL
! til sýnis og sölu við Höfða-
tún 8, í dag og næstu daga.
t!U§
til sö'lu, 4 herbergi og eld-
hús að hálfu leyti, óstand-
sett. Lítil útborgun. Góð
kjör. Upplýsingar Fossi,
Breiðholt’svegi, næstu daga.
Hafnarfiörður
Hefi kaupanda að einbýlis
húsi eða hæð í Hafnarfirði.
GuSjón Steingrímsson lögfr.
Strandgötu 31, Hafnarfirði.
Símar 9960 og 9783.
VERZUJNIN
EDiNBORG
I DAG
Nælon og rayonblússur,
nýjasta tízka. Einnig nokkr
ir stuttjakkar fyrir dömur.
IBUÐ
Sá eða sú, sem getur lánað
30.000, í eitt ár, getur feng j
ið 3 herfo. og eldthús í 1 ár
endurgjaldslaust. — Tilboð
sendist afgr. Mfol. fyrir
miðvikudagskvöld, merkt:
„30 — 442“. —
E B U ffl
Hárgreiðslu-
dama
Utlærð hárgreiðsludama ósk
ast strax. H'átt kaup.
HárgreiSslustofan
Austurstræti 20.
IBUÐ
3 herb. og eldhús sem er
skúrfoygging á góðnm stað
í bænum til sölu. Tilboð '
sendist afgr. Mbl. fyrir mið- 1
vikudagskvöld merkt: „50
— 441“.
Höfum írarrað
aflur
HárgreiSslu- og Snyriistofa
Steinu og Dódó
Laugaveg 11. — Sími 81473
Húsasmið vantar 2ja her-
bergja íbúð strax eða um
miðjan ágúst. Má vera ó-
standsett að einhverju leyti.
Get einnig látið í té ódýra
vinnu eftir samkomulagi. —
Tilboð leggist inn á afgr.
Mbl., fyrir n.k. föstudag, —
merkt: „íbúð — 421“.
Sbúð til leigu
Sá getur fengið nýtízku 4ra
herb. íbúð á leigu á réttu
verði á góðum stað í bæn-
um n. k. vor, sem getur lán-
að 40—60 þús. kr. til eins
árs, á réttu verði. Tilfooð
sendist Mbl. fyrir mlðviku-
dagskvöld, merkt: „Hag-
kvæm viðskipti — 428“.
Vantar
HERBERGI
Tveir ameríkanar, sem eru
hér í sumarleyfi, óska eftir
herfoergi í mánaðartíma. —
Góðri umgengni heitið. Til-
boð, merkt „Holiday — 422“,
leggist inn á afgr. Mbl. fyr-
ir miðvikudagskvöld.
Lítsð bús
til sölu, 2 herbergi og eld-
hús. 400 ferm. lóð fylgir.
Gott fyrir mann, sem vinn-
ur á Keflavíkurflutgvelli. —
Vaskréttindi úr borholu
fylgja- Nánari uppl. hjá
Óskari Guðjónssyni, Holti í
Vogum. Sími Háfoær.
Fólksbifreið
til sölu. Vel með farin( allt-
af í einkaeign), Pontiac
bifreið, smíðaár 1940, með
sem nýrri Chevrolet-vél og
nýjum gearkassa, til sýnis
og sölu við Skeggjagötu 23,
milli kl. 7 og 8 e.h. í dag og
á morgun. Skipti á 4ra
manna fólksbíl koma til
greina. —
Ferðafólk. —
Ferðafólk
Eg, sem undanfarið hef
haft Sólvang, hef veiting-
ar og gistingu í mínu húsi,
beint á móti. Bygging á
skála er þegar hafin. Von-
ast eftir að taka á móti
fólki allt árið. Hringið í
síma 1, Búð'ardal.
Borghildur.
Óska að fá keypt lítið
Einbýlishú.s
í eða rétt við foæinn, með
lítilli útborgun, en góðum
affoorgunarskilmálum. Þarf
að vera laust á næsta ári.
Tilboð sendist Mbl., merkt:
„Góð afborgun — 439“.
JÚHANNES Á B0RG
Sjötugur
JOHANNES JOSEFSSON, garp-
urinn frægi, er í þenna heim
borinn á Oddeyri við Eyjafjörð
28. júlí 1883 og er því sjötugur
í dag. Hjá foreldrum sínum ólst
hann upp, og ekki ætíð við gælur
tómar, en þau voru Jósef Jóns-
son, lengi ökumaður á Akur-
eyri, harðduglegur, og kona hans
Kristín Einarsdóttir, ættuð úr
Þingeyjarsýslu, kostakona mikil
að upplagi og í athöfnum. En svo
var nú ástatt þá um Eyjafjörð og
víðar, að yfirleitt var ekki mulið
undir drengi, sem nokkurt táp
var í, en þessi gerðist brátt skap-
mikill og atorkusamur, og eftir
því sem hann óx meir, komu
meir í ljós hæfileikar hans, gáf-
ur, áræði og afl, reyndar svo, að
af bar. — Eftir barnafræðslu og
menntum, sagnfræði og skáld-
skap. Eins og ætla má drakk:
hann í sig íslenzku fornsögurn-
ar og stóð lengi á þeim merg,
og fjölda úrvalsljóða kunni hanxr
og kann enn utan bókar, hér-
lendra skálda og norrænna og-
enskra, enda sjálfur skáldhneigð-
ur. — í tómstundum í Vestur-
heimi seinna flutti hann fólki
þar fræðandi erindi um íslenzk.
efni (stundum í útvarpi), og vildi
þannig einnig kynna ísland og
sögu þess, þótt lengstum hefð*
hann$ðrum hnöppum að hneppa.
★
Ungur að aldri og á léttasta
nokkurt unglingsnám á Akur- | skeiði fór Jóhannes Jósefsson af
eyri þroskaðist hann við ýmis j íslandi (1909) og út í önnur
lönd í þeim ákveðna tilgangi aS
sýna umheiminum þjóðaríþrótt
íslendinga, glímuna, eins og hún.
var bezt leikin, og aðrar aflraun-
ir og listir, svo sem sjálfsvönk
þá, er hann sjálfur fann upp og
gerði hann ósigrandi, þótt berð-
ist við „blámenn og berseiki**.
Varð útivist hans löng, hátt á
annan tug ára, og fór hann viða
um lönd Norðurálfu og Vestur-
álfu, svo sem frægt varð, og hafði
all-lengi með sér hóp frækinna
ungra manna íslenzkra. Var^
hann í þá tíð einna víðfrægastur
íslendinga í tveim heimsálfum,
„herjaði í austurveg og vestur-
víking", og skóp raunverulega
nýja íslenzka hetjusögu. Snemma.
á íþróttaferli sínum skrifaði Jó-
hannes á enska tungu bók úm ís-
lenzku glímuna, hina fyrstu í
konar vinnubrögð, á mölinni,' sinni röð. Hefur ekki annað rit-
við sjó og í sveit, en hugur hans betra komið út um það efni, sízt.
stóð til mikils meiri frama en á heimsmáli.
fyrir lá þar, en mjög bagaði | Þegar svo Jóhannes Jósefsson
efnaleysi. Á eigin spýtur sigldi fluttist hingað heim aftur, al-
hann þá úr landi og kom sér í farið, 1927, bjóst hann víst við,
verzlunarskóla í Björgvin í Nor- að ævin yrði honum auðveldari
egi, og sóttist honum nám þar hér en raun varð á. Krafturinn.
með ágætum, — og þar komst var enn mikill, þótt áreynslan.
hann í varanleg kynni við þjóð- hefði verið óskapleg, og áhuginn.
lega og hressilega ungmenna- var enn hinn sami — að gera ís-
hreyfingu og íþróttir, og vísaði landi gagn, „vinna fyrir ísland‘T
það honum ákveðinn veg eftir eins og hann orðaði það jafnan.
það. | Hann réðst þá í það stórvirki,
Er heim kom frá Noregi þótt- með fram fyrir áskorun þáver-
ist Jóhannes þá þegar í það bú-' andi valdhafa, að reisa nýtízku
inn, ungur að árum, að byrja ’ gistihús hér í Reykjavík, Ilótel
sjálfstæða atvinnu, og gerðist Borg, sem skyldi verða komið-
hann um tima kaupmaður í fæö- upp fyrir hin miklu hátíðahöld
ingarbæ sinum. Jafnframt hóf 1930, og var við það staðið til
hann með eindæma kappi að hlítar, i fullu (en jafnframt næst
kveðja unga menn og jafnaldra, um barnalegu) trausti til stjórn-
er í námunda voru, til athafn-i í arvalda landsins, hverju sinni,
félagslífi og íþróttum og yfirleitt að þau kynni að meta þetta
til allra þjóðlegra og heilþrigðra nauðsynja-framtak og vildu.
tilþrifa, er eflt gæti metnað og styðja að velgengni þess, — og-
sjálfstæði þjóðarinnar, og varð má nú hver sem getur reyna að’
honurn þegar í stað ótrúlega vel gera sér grein fyrir, hvernig þad
ágengt, enda má það sannmæli heíur gengið. Hótel Borg var
kallast, að upp úr aldamótum fyrsta hótel hér á landi, sem þad
síðustu beið svo að segja ak-.sr nafn getur borið á alþjóðlegan
hins íslenzka þjóðlífs þess, að mælikvarða, og er enn í dag það-
unga fólkið legði ótrautt hönd á fullkomnasta, enda er það játað"
plóginn. Þetta gerðist og í raun af ölum, sem um það eru dóm-
og veru, því að þá var þjóðar- bærir, að það hefur staðið fylli-
sálin vel vakandi orðin um þjóð- lega á sporði prýðilegum gisti-
lega menningu, gróandi hag og húsum erlendis, sambærilegum.
sjálfstæðishug i landinu, í smáu Jóhannes lagði til framgangs-
sem stóru.
i þessu aleigu sína, og var þó vissu.
Eins og kunnugt er, varð Jó- lega á hættu átt, hvernig takast
hannes einn aðalbrautryðjandi myndi, enda oftlega barizt í bökk
ungmennafélagshreyfingarinnar | um> meðan þetta fyrirtæki hefur
hér á landi, stofnandi og fyrsti starfað, þótt fullrar ráðdeildar
formaður fyrsta þess konar fé- væri gætt, svo sem nákunnugir
lagsskapar (U.M.F.Ak.) og fyrsíi vita. Enginn einstakur Islending-
formaður félagasambandsins ur hefur fram að þessu treyst
(U. M. F. I.). Og um leið mesti sfr til annars eins, hver sem
frömuður íþróttahreyfingar lands síðar kunna að verða örlög Kótel,
manna á síðari tímum, sem eftir Borgar eða annarra slíkra fyrir-
þa.ð þróaðist á ýmsa vegu í hönd- tækja, sem þó með engu móti
um annarra, en ekkert af því
verður rakið hér; hefur það
verið áður gert að nokkru á öð>
um vettvangi og verður vafa-
laust betur gert síðar meir.
verður komizt af án, ef nokkur
mynd á að vera á gisti- og veit-
ingahúsa starfsemi íslendinga,
sem þó þykjast vera að bjástra
við að laða hingað ferðamenn og
Öruggari mann og aflmeiri til fýrirmenn frá öðrum þjóðum.
þess að berjast við „vonzku ver- Þetta allt verður á sínum tíma
aldar“ heldur en Jóhannes JÓ3- einn kapituli í sögu lands og lýðs,
efsson gat vart á landi voru í bá Þótt hann sé ekki að öllu leyti
daga. Hann var t. d. ótrúlega sem mennilegastur, og þarf eigi
fljótur að þroska sig í öllu því, um Það að fjölyrða á þer.sum
er hann fékkst við, sjóðnæmur ^ st00-
á flestar greinir og þjálfaði sig Áður en Jóhannes Jósefsson
bæði líkamlega og andlega. Kon- lagði út i hinn mikla leiðangur
um varð skjótt næsta auðvelt t.ð sinn, kvæntist hann, á Akureyri,
nema erlend tungumál og með , Karólínu dóttur Guðlaugs bæjar-
aldri varð hann vel að sér í bók- Framhald á bls. 8