Morgunblaðið - 16.02.1954, Síða 14
14
MORGVNBLAÐSÐ
Þriðjudagur 16. febrúar 1954
SMCJi FORSYTRNNM
- RÍKI MAÐURINN -
Eítir John Galsworthy — Magnus Magnusson íslenzkaði
Framhaldssagan 54
jæja —, þér vitið hvað ég á við.
Ég vil ekki ráða neinum til þess
að feta í mín fótspor," bætti hann
yið lágt, og það hljómaði eins og
ógnun. „Það krefst styrks.“
Blóðið þaut út í kinnarnar á
Bosinney, en hvarf strax aftur og
ándlitið varð fölt sem fyrr. Hann
hló kuldalega og leit hæðnislega
á Jolyon.
„Kæra þökk. Þetta var mjög
elskulegt af yður. En þér eruð
ékki sá eini, sem getið þreytt
<jrustuna.“
Svo stóð hann upp og gekk út.
Jolyon ungi horfði lengi á eftir
honum, stundi og hrissti höfuðið.
í molluheitum og þvínær auð-
um .salnum barst ekkert hljóð að
eyrum nema skrjáf í dagblöðum
eg snark þegar kveikt var á eld-
spýtu. Hann sat lengi kyrr og
ininntist fyrri daga þegar hann
líka hafði setið tímunum saman
og litið á úrið, bíðandi eftir því
að mínúturnar liðu — óralangur
tími, þrunginn af kvöl óvissunn-
ar og ákafri, sársaukafullri þrá
— allur þessi tími var nú svo ijós
lifandi í endurminningunni. —
Minningin um Bosinney torkenni
legan og eirðarlausan, sem alltaf
var að líta á klukkuna, vakti hjá
honum djúpa samúð, blandaðri
öfund, sem hann gat ekki losað
sig við.
Hann þekkti þessi einkenni svo
vel. Hvert var örlagastraumur-
inn að bera Bosinney? Hvers
konar kona var það, sem dró
hann að sér með svo miklu afli,
að hann r.keytti ekkert um heið-
nr sinn né áhugamál?
Hugur hans hvarflaði til Irenu.
Hann þekkti hana ekki, en aðal-
drættina í sögu hennar kannað-
ist hann við.
Óhamingjusamt hjónaband. —
Ekki rifrildi, heldur þessi ólýs-
anlega andúð, þessi hjartans
kuldi sem frystir alla gleði. Og
svo vitundin um það að svona
muni það verða dag eftir dag,
nótt eftir nótt, viku eftir viku, ár
eftir ár, unz dauðinn bindur endi
á það.
En Jolyon yngri reyndi líka að
setja sig í fótspor Soames.
Hvernig átti sá maður, sem var
persónugervingur allra skoðana
og hleypidóma stéttar sinnar, að
,geta öðlast þá innsýn ög glögg-
•skyggni, sem nauðsynleg var til
þess að geta slitið þessari áam-
búð. Til þess þurfti ímyndunar-
jafl. Hann varð að bregða upp
fyrir sér mynd af afleiðingunum,
sjá hvernig hann gæti látið sér
; íátt um finnast allt slúður, allan
róginn og allar hæðnislegu augna
goturnar, sem ávallt eru samfara
hjónaskilnaðarmálum. En fáir
menn og sízt stéttarbræður Soa-
! més eru gæddir þessari gáfu.
Jolyon ungi treysti ekki til
fulls dómgreind sinni. Sjálfur
hafði hann reynt þetta allt, sogið
hinn beizka kaleik ógæfusams
hjónabands til botns. Hvernig gat
hann litið jafn óhlutdrægt á
þetta eins og þeir, sem álengdar
stóðu, en aldrei í eldraunina
komizt? Flestir myndu telja
hjónaband Irenu og Soames fyrir
mynd. Hann var auðugur, hún
fögur. Engin ástæða var sjáanleg
til þess, að hjónaband þeirra yrði
óhamingjusamt, enda þótt þau
ættu ekki skap saman. Enginn
mundi áfella þau, þótt hvort
þeirra færi sínar eigin götur,
meðan þau héldu sér innan tak-
marka velsæmisins. Flest hjóna-
bönd efri stéttanna voru byggð á
þessari meginreglu: Vek ekki
hneyksli. Til þess að komast hjá
því var öllum persónulegum til-
finningum fórnað. Auk þess voru
hagsmunirnir við það að halda
saman heimilinu svo auðsæir, að
engum gat dulist. Status que
fylgir engin áhætta. En að leysa
upp heimili er þegar bezt lætur
áhættusamt og ávallt er þar eig-
ingirnin að verki.
Jolyon ungi stundi þungan.
Allt stendur þetta og fellur
með „virðingunni fyrir eignar-
réttinum“, hugsaði hann, „en það
eru margir, sem vilja ekki skýra
það svo. í augum þeirra er það
„friðhelgi hjónabandsins“. En
„friðhelgi hjónabandsins“ er kom
in undir „friðhelgi heimilisins",
og friðhelgi hjónabandsins er
undir friðhelgi eignarréttarins.
Og þó þykjast allir þessir menn
vera lærisveinar þess, sem aldrei
átti neitt. Þetta er einkennilegt.
Aður en hann kom til Westar-
in Avenue tók hann bréf Jolyons
gamla upp úr vasa sínum og reif
það í tætlur.
Og Jolyon ungi stundi aftur,
stóð upp og gekk út.
Hann opnaði dyrnar og kallaði
á konu sína. Hún hafði gengið
út og tekið Holly og Jolly með
sér. Húsið var mannlaust. En úti
í garðinum lá hundurinn Balt-
hazar og veiddi flugur.
Jolyon ungi settist í skugga
perutrésins, sem enga ávexti bar.
ELLEFTI KAFLI
Reynt á drengskap Bosinneys
Daginn eftir ferðina til Rich-
mond sneri Soames heimleiðis frá
Hentley með morgunlestinni. —
Hann hafði verið gestur hjá ein-
um af efnaðri viðskiptavinum
sínum, sem hann vildi ógjarnan
móðga með því að hafa boðinu.
Annars var hann lítt hneigður
fyrir veiðar eða aðrar skemmt-
anir.
Hann fór rakleitt til City, en
þegar hann sá að dauft var yfir
viðskiptunum, fór hann af skrif-
stofunni um þrjú leytið, glaður
yfir því að koma heim óvænt, því
að Irena hafði ekki búist við hon-
um. Og þótt það væri ekki löng-
un hans ?ða ætlun að njósna um
hana, þá var þó ekkert athuga-
vert við það, að hann kæmi að
óvörum og sæi, hvernig allt gekk
til.
Er hann hafið haft fataskifti,
gekk hann niður í dagstofuna.
Hún sat eins o'4 hennar var vandi
á legubekknum. Dökkir baugar
voru undir augunum, eins og hún
hefði sofið illa.
„Hvernig stendur á, að þú ert
heima, bíðurðu eftir einhverj-
um?“
„Já — ef til vill“.
„Hverjum?" M
„Hr Bosinney sagði, að það
gæti verið að hann kæmi“.
„Bosinney! Hann á nú að vera
við vinnu sína“.
Hún svaraði þessu engu.
„Jæja“, sagði Soames, „ég
ætlaði að biðja þig, að koma
með mér til „The Stores“, svo
gætum við á eftir fengið okkur
skemmtigöngu í Garðinum".
„Eg vil ekki fara út. Mér er
illt í höfðinu".
„Þú hefur alltaf höfuðverk, ef
ég bið þig um eitthvað. Þú hefðir
gott af því að fá þér ferska loft“.
Hún svaraði ekki.
Soames þagði andartak, og
sagði svo:
„Ég hef aldrei getað gert mér
grein fyrir því, hvernig þú lítur
á skyldur eiginkonunnar".
Hann bjóst ekki við svari, en
það kom samt.
„Ég hef alltaf reynt að svo
miklu leyti ,sem ég hef getað,
að gera þér til geðs. Það er ekki
min sök, ef það hefur ekki tek-
izt“.
„Hver á þá sökina?“ spurði
hann, og leit á hana frá hlið.
„Aður en við giftumst lofaðir
þú mér, að ég mætti fara, ef
hjónaband okkar yrði ekki ham-
ingjusamt. Finnst þér, að það
hafi verið hamingjusamt?“
Soames hnykklaði brýrnar.
„Hamingjusamt“, stamaði hann
— „það mundi það vera, ef þú
hagaðir þér eins og vera ber“.
„Ég hef reynt að gera skyldu
mína“, sagði Irena. „Viltu lofá
mér að fara?“
Hildur álfadrottning
2.
Ekki þurftu þeir að vísu að gæta bæjarins, sem ávallt var
venja að einhver gerði aðfanganætur jóla og nýárs, meðan
bæjarfólkið væri við tíðir, því að frá því Hildur kom til
bónda, hafði hún ávallt orðið til þess sjálfboðin, um leið
og hún annaðist það, sem gera þurfti fyrir hátíðirnar. Hugsa
um matseld og annað, sem þar að lítur og vakti hún yfir
því alla jafna langt á nótt fram, svo að kirkjufólkið var
oft komið aftur frá tíðum, háttað og sofnað, áður en hún
íór í rúmið.
Þegar svo hafði gengið langa hríð, að sauðamenn bónda
höfðu allir orðið bráðkvaddir jólanóttina, fór þetta að verða
héraðsfleygt, og gekk bónda af því alltreglega að ráða menn
til starfa þessa, og því verr, sem fleiri dóu.
Lá þó alls engirin grunur á honum, né öðrum heima-
mönnum hans, að þeir væru valdir að dauða sauðamanna,
sem allir höfðu dáið áverkalaust.
Loksins kvaðst bóndi ekki geta lagt það lengur á sam-
vizku sína að ráða til sín smala út í opinn dauðann. Og
hljóti nú auðna að ráða, hversu fari um fjárhöld sín og
fjárhag.
Þegar bóndi hafði staðráðið þetta, og hann var með öllu
afhuga að vista nokkurn til sín í því skyni, kemur eitt sinn
til hans maður, vaskur og harðlegur, og býður honum þjón-
ustu sína.
Bóndi segir:
„Ekki þarfnast ég þjónustu þinnar, svo að ég vilji við
þér taka.“
Kæliskápar
nýkomnir. — 7 cub. feta kr. 7.195.00.
5 ára ábyrgð á frystikerfi
Greiðsluskilmálar: % verðs við afhendingu og eftir
stöðvar á 4—6 mánuðum.
Hekla h.f.
Austurstræti 14 — Simi 1687
Ivær samliggjandi jarðir
Rútsstaðir og Kambsnes í Laxárdalshreppi, Dalasýslu,
fást til kaups og ábúðar í næstu fardögum. Jarðirnar
eru í þjóðbraut. — Tilboð óskast fyrir lok marzmánaðar.
Réttur áskilinn til að taka hvaða tilboði sem er eða hafna
öllum. — Allar nánari upplýsingar gefur Ásgeir Bjarna-
son, alþingismaður.
Sama verð
Gillctte
Handhægu liylkin
ERU HENTUGUSTU UMBÚÐIRNAR
BLÖÐIN ERU ALGERLEGA OLÍUVARIN
Engin tímatöf að taka
* blöðin í notkun.
®ngin gömul blöð
á flækingi.
3érstakt hólf fyrir
notuð blöð.
1« BLÁ GILLETTE BLÖÐ í HYLKJUM KR. 13.25
Dagurinn byrjar vel með GILLETTE