Morgunblaðið - 31.07.1954, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 31. júlí 1954 |j
Konungdómurinn er sameigin maSurmn
ÆG STÓÐ á Vestminsterbrúr.ni
Ásamt amerískum vini mínum og
liorfði á, þegar sænsku konungs-
lijónin gengu niður landgöngu-
Törúna á sænska beitiskipinu, sem
hafði 'borið þau yfir Norður-
sjóinn, og stigu á land í hjarta
Lundúnaborgar. Það kom mér
ekki á óvart, er vinur minn sagði
að. hann skildi ekki, hversvegna
Lundúnabúar gerðu svo mikið
veður út af komu konungs þeirr-
ar þjóðar, sem hefði ríghaldið í
hlutleysi sitt og hagnazt töluvert,
-á sama tíma og hörmungar stríðs
ins dundu yfir borg þeirra. Skýr-
ingin er sú í fyrsta lagi, eins og
Aga Khan sagði nýlega, er hann
lom fram í sjónvarpinu, að Bret-
Bech hjónin róma
•ökur hér
DR. RICHARD BECK prófessor
og Berta kona hans tóku sér far
með Gullfossi til Danmerkur
laugardaginn 24. júlí og fara
Jiegar til Noregs og dvelja þar í
jiokkrar vikur. Síðan hverfa þau
Aftur til Kaupmannahafnar þar.
eem prófessor Beck situr al-,
})jóðaþing háskólakennara í
Massiskum fræðum þ. 23.—-28.
ágúst sem fulltrúi háskóla síns,
xíkisháskólans í Norður-Dakota,
■en dr. Beck var nýlega skipaður
íorseti háskóladeildarinnar í er-
lendum málum, eldri og nýrri,
jafnframt því og hann hefir með
höndum framvegis háskólakennsl
"una í Norðurlandamálum og
hókmenntum. Þ. 30. ágúst fljúga
jþau Richard Beck og frú til
Jleykjavíkur og dvelja hér fram
til 3. septsmber, er þau fara
heimleiðis vestur um haf með
Loftleiðum.
HAFA HEIMSÓTT SÖGUSTAÐI
Undanfarnar vikur hafa þau
hjónin verið á ferðalagi um Suð-
ur- og Norðurland og einkum
heimsótt ýmsa sögustaði, jafn-
fiamf því sem dr. Beck hefir
ílutt ræður á samkomum víðs-
vegar.
í boði Háskóla íslands fóru
þau hjónin austur í Fljótshlíð og
loniu á marga merkisstaði ái
þsim slóðum. Einnig komu þau í
Þykkvabæinn og sátu þar veg-
legt boð ættingja frú Beck, sem
fjölmennir eru þar og í nágrenn-
inu.
FVRIRLESTLU Á SIGLUFIRÐI
• Á vegum ríkisstjórnarinnar
jj fóru þau hjónin upp í Borgar-
r? fjörð og norður í flúnavatns-
: sýslu, og dvöldu þar og í Skaga-
firði í gistivináttu ýmsra vina
sinna og komu á kunna sögu-
siaðj. Til Siglufjarðar fóru þau
í virðulegt boð bæjarstjórnar og
flutti dr. Beck þar opinberan
lyrirlsstur.
Áður höfðu þau hjónin flogið
f.il ísafjarðar í boði Stórstúku
íslands og ísfirðinga, farið til
Gi' I !foss og Geysis í boði biskups
íslands og heimsótt ættstöðvar
og ættingja Richards Becks á
Austfjörðum. Þaðan fóru þau í
bíl til Akureyrar, dvöldu þar í
hoði Þórarins skólameistara og,
voru heiðursgestir á ársfundi
Sambands norðlenzkra kvenna í
boði ungfrú Halldóru Bjarna-
«Ióttur.
4GLEYMANLEG
ÍSLANDSDVÖL
Ssgja þau hjón dvölina á ts-
landi og ferðalögin verða sér
«gleymanleg með öllu og viðtök-
TJinar svo ástúðlegar allstaðar,
að þau fái þær aldrei fullþakk-
aðar.
Að mánuði liðnum koma þau
*j ónin aftur til íslands til stuttr-
■Av dvalar, áður en þau halda
3»eim aftur.
(Fréttatilkynning).
ar „kunna ekki að hata“, þeir
eiga auðvelt með að gleyma. I
öðru lagi eiga þeir hægt með að
finna skýringu á sérstæðri af-
stöð.u annarra þjóða.
„NÝSKOPUN“ KONUNG-
DÓMSINS
Enn er það, að Bretum er það
ljóst, að þeir eiga mikilvægt sam-
eiginlegt áhugamál með Svíum.
Bæði Bretar og Svíar hafa gert
konungdóminn að einskonar ný-
tízku, formlegum og alþýðlegum
þætti í lýðræðisskipulagi sínu.
Ef Sviþjóð gerðist lýðveldi, segja
menn, að Gústaf konungur yrði
án efa kosinn forseti þess — ekki
einungis vegna almennra vin-
sælda hans, heldur og vegna
hæfileika hans og ábyrgðar gagn
vart þjóðfélaginu. í Bretlandi eru
það aðeins stjórnskipulagssér-
vitringar, sem halda því fram, að
það sé eitthvað það í konung-
dómnum, sem ekki fái samrýmzt
lýðræðisskipulagi landsins. Þjóð-
irnar dáðst hvor að annari fyrir
að hafa skapað nýjan og mikil-
vægan þjóðfélagsþátt úr því sem
áður fyrr var talið ósamrýman-
legt lýðræðishugsjóninni. Einnig
má vera, að þjóðirnar dái hvor
aðra fyrir að hafa samlagað í
þjóðareinkenni sitt slíkar and-
stæður, sem skapað hafa sterk-
astan og vinsælastan konungdóm
í þeim tveim löndum, þar sem
sameining socialismans og ein-
staklingsfrelsisins er hvað full-
komnast og heillavænlegast.
(Observer).
BAO DAI ríkisstjóri Indó-Kína
hefur lítt verið minnst í fréttum
þaðan nú í fréttaflóðinu um þá
atburði, sem þar hafa gerzt und-
anfarið. En þó má ef til vill segja
— án þess að taka of sterkt til
orða, — að hann hafi spilað
helmingi ríkis síns út úr hönd-
um sér við rúllettuborðin í spila-
vítum Riverunnar. Bao Dai er
sonur Khai Dinh keisara Indó-
Kína, sem lézt árið 1936. Árið
1933 var hann tekinn til keisara
með miklum hátíðabrag og við-1
höfn. En áður en langt um leið;
dofnaði bæði hrifning keisara og
þegna og Bao Dai flutti til París- j
ar. Hann hvarf þó aftux til lands
sins árið 1937. Þegar japanir réð-
ust inn í landið héldu þeir Bao-
Dai í stofufangelsi í höll hans, en
að stríðinu loknu gerðu Frakkar
hann að ríkisstjóra i hinu nýja
ríki Vietnam.
GLEDSKAPARMAÐUR
Bao Dai undi þó ekki lengi
við ríkisstjóraembættið og brást
þegar mest reið á að hann héldi
fólkinu saman. Tók hann að snúa
sér fullmikið að allskyns gleð-
skap. Býr hann nú i Suður-Frakk
landi þar sem hann keypti 20
herbergja einbýlishús í nágrenni
við höll Aga Khans, fyrir rösk-
ar 3 millj kr. Segist hann vera
þar sér til heilsubótar við lifr-
arsjúkdómi. En þrátt fyrir sína
illu lifrarsýki er hann framúr-
skarandi góður tennisleikari,
snjall sundmaður og fyrsta flokks
golfleikari og síðast en ekki sízt
| hrókur alls fagnaðar í nætur-
Framh. á bls. 5
Víðir II, GK 275
ineii Dröfn s Hafnarfiri
HINN 18. júlí s. 1. var hleypt af
stokkunum hjá Skipasmíðastöð-
inni Dröfn h. f. í Hafnarfirði,
nýjum vélbát, 58 rúmlesta að
stærð. Var honum gefið nafnið
Víðir II. GK 275. Eigandi bátsins
er Guðmundur Jónsson útgerð-
armaður, Rafnkellsstöðum, Garði.
Báturinn er smíðaður úr eik
með yfirbyggingu úr stáli. í bátn-
um er 180 hestafla Lister diesel-
vél, vökva dekk og línuvinda,
dýptarmælir með Asdicútfærslu
og að öðru leyti búinn beztu tækj
um sem völ er á.
Smíði bátsins hófst 5. okt. 1953.
Teikningu gerði Egill Þorfinns-
son, Keflavílc. Yfirsmiður var
Sigurjón Einarsson skipasmíða-
meistari. Niðursetningu á vél og
alla járnsmíði annaðist Vélsmiðja
Hafnarfjarðar. Raflögn lögðu raf-
virkjameistararnir Þorvaldur
Sigurðsson og Jón Guðmundsson.
Málun annaðist Sigurjón Vil-
hjálmsson málarameistari. Reið-
ar og segl voru gerðir af Sörin
Valintínussyni. Dýptarmælir var
settur niður af Friðrik A. Jóns-
Þýzku flugmennirnir, ásamt framkvæmdastjóra flugskólans Þvta
fyrir framan kennsluvél þeirra félaga. Frá vinstri: Zimmermann,
Karl Eiríksson, Teumer og Kaufmann.
Þjóðverjar sækjo flug-
msiiiitim til Isionds
Megs ekki enn fljúga í slnu eigln landi
AÐUR fyrr lærðu íslendingar flug af Þjóðverjum. Nú er dæm-
inu snúið við og færustu flugmenn þeirra koma hingað til
lands til þjálfunar. — Undanfarinn mánuð hafa dvalizt hér á landl
þrir þýzkir íJugmenn, er hafa stundað nám í flugskólanum Þyti.
Flugmenn þ-ssir eru þó gamalreyndir og hafa flogið frá því fyritf
styrjöldina og sem orrustuflugmenn í þýzka flughernum, en a<S
styrjöldinni lokinni var allt flug bannað í landinu og hefur ekk|
verið enn leyft. /
syni útvarpsvirkjameistara. Dekk
og línuvinda var smíðuð af Vél-
smiðjunni Héðinn.
Reynsluför var farin föstudag-
inn 23. júlí 1954, ganghraði reynd
ist 9 mílur. Bátur og öll tæki
reyndust mjög vel.
Skipstjóri á þessum nýja bát
verður Eggert Gíslason, Garði.
Þetta er 7. vélbáturinn, sem
Skipasmíðastöðin Dröfn h.f. hef-
ur byggt og sá fyrsti í röðinni
eftir hið langa hlé, sem orðið
hefur á skipasmíðum innanlands.
Skipasmíðastöðin hefur annan
vélbát í smíðum af sömu gerð og
mun smíði hans lokið í sumar og 1
mun þá verða strax hafin smíði
á þriðja bátnum af sömu gerð
og vonandi verður hægt að halda j
áfram vélbátasmíði innanlands
svo ekki þurfi að flytja nýja eða |
notaða vélbáta til landsins, þjóð-
inni til skaða og lítils sóma.
Báturinn er farinn til síldveiða
fyrir Norðurlandi, með öll síld-
veiðitæki ný
gerð.
af fullkomnustu
SKORTIR ÞEKKINGU
Skortir því þýzka flugmenn
með öllu þjálfun og kunnáttu í
þeim greinum flugtækni, er ör
þróun hefur verið í á síðustu 10
árum. Hafa þýzku flugmennimir
aðallega hér lagt stund á blind-
flug og kynnt sér nýjungar í
siglinga og miðunarfræðum. —
Jafnframt hafa þeir og flogið
með vélum Flugfélags íslands og
feng'ið nokkra þjálfun í farþega-
flugi með flugmönnum félagsins.
Flugmenn þessir eru þrír að
tölu, Zimmermann, Teumer og
Kaufmann og eru þeir allir frá
Hamborg. Átti blaðið stutt við-
tal við þá í gær, í skrifstofu
framkvæmdastjóra flugskólans
Þyts, Karls Eiríkssonar, flug-
manns.
30 FLUGFÉLÖG
Hafði Teumann orð fyrir þeim
félögum. Kvað hann hernáms-
yfirvöldin hafa lagt bann við
því 1945, að Þjóðverjar stunduðu
flug, hvort sem í einkaflugi væri
eða í atvinnurekstri, cg stæði
það bann enn. Mætti því enginn
Þjóðverji sitja undir stýri flug-
vélar í sínu eigin landi, en er-
Iendis mættu þeir fljúga, enda
væru margir þeirra í þjónustu
erlendra flugfélaga. Nú stunda
um 30 útlend félög innanlands-
flugferðir í Þýzkalandi og gefur
það góðan hagnað í eigin hönd.
Fyrir réttu ári tóku Þjóðverjar
í sínar hendur rekstur flugvalla
sinna og var það stórt spor í átt-
ina til fulls sjálfstæðis í flugmál-
um þeirra. Nú er þeim einnig
leyft að stunda svifflug og var
bannið við því afnumið fyrir
tveimur árum.
— Við höfum góðar vonir um,
segir Teumer, að hernámsyfir-
völdin gefi okkur brátt leyfi til
þess að stofna þýzk flugfélög og
manna okkar eigin vélar, en eng-
inn veit þó hvenær það verður.
Bandaríltjamenn og Bretar rnunu
vera því fremur hliðhollir en
Frakkar andvígir.
Undirbúningi að endurreisn
Lufthansa er öllum lokið, flug-
vélar hafa verið pantaðar frá
Bandaríkjunum og allt er til
reiðu. Munu það aðallega vera
Constellation vélar, sem rúma
um 80—90 farþega.
Kcwnum við hingað í því skyni
að hljóta flugþjálfun svo við get-
um hafið flug strax og leyfið
fæst, og eru 18 þýzkir flugmenn
í þjálfunn í Bretlandi í sama til-
efni.
gamlir kennærar
Þýzku flugmennirnir voru allir
flugkennarar fyrir styrjöldina og
kunna star’f sitt til hlítar. Kveðai
þeir íslenzka flugmenn standa
mjög framarlega í sinni röð og
íslenzku flugþjónustuna og ör-
yggismálin vera í ágætu lagi. Hég
séu erfiðustu flugskilyrði í Ev-
rópu og sé því góð þjálfun og
hæfni lífsnauðsyn.
Að náminu loknu gengu flug-
mennirnir undir venjulegt loka-
próf í blindflugi o. fl. við skól-
ann og kváðu þeir það hafa verið
sambærilegt við próf frá hvaða
flugskóla sem væri í heiminum,
— íslenzku flugmennirnir hafa
tekið okkur afburða vel, segir
Teumer, enda er það svo, að hvar
sem flugmenn hittast ríkir
glaumur og gleði, þótt af m;s-
munandi þjóðerni sé. Staríið
skapar með þeim samhug og
samheldni.
KOMA FLEIRI?
Að lokum báðu Þjóðverjanir
þrír fyrir beztu þakkir til for-
ystumanna Flugskólans Þ ts,
Flugfélags íslands fyrir ágæta
fyrirgreiðslu og hjálp og kváoust
vænta þess, að fleiri þýzkir flug-
menn myndu leggja leið sína
hingað til þjálfunar og aukinnar
flugmenntunar.
Á ÁRSFUNDI allsherjarfclaga
Norðmanna, Nordmanns-For-
bundet, sem haldinn var í O ;ló
seinni partinn í júní, var dr.
Richard Beck prófessor sæmclur
heiðursmerki félagsins, sam-
kvæmt tilkynningu frá ritara
þess.
Er dr. Beck veitt viðurkenning
þessi í þakkarskyni fyrir störf
hans í þágu félagsins, en í ann
hefir um langt skeið verið fifll-
trúi þess í Grand Forks, ei fé-
lagið, sem vinnur að viðhaldi
sambandsins milli Norðmanra er
lendis og heima fyrir, er mjög
fjölmennt og hefir deildir í mörg-
um löndum og álfum heims.
BERLÍN, 30. júlí — Yfirmiður
bandaríska hernámsliðsins I
Þýzkalandi, hefur afhent yfir-
manni rússneska liðsins þar, bréf,
þar sem Bandaríkjamenn bjóða
hjálp íbúum á þeim svæðum er
hart urðu úti vegna flóðanna í
Dóná. Samskonar boð er sent
vestur-þýzku stjórninni.
Segir í bréfinu að ríkisstjórm
Bandaríkjanna sé reiðubúin að
verða fólki því að liði sem hart
varð úti,