Morgunblaðið - 31.12.1954, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 31. desember 1954
- ISLEIMZKl IÐMAÐLKIMINI
Framli. af bls. 9
fyrir um 400 tonn af fiski og síld.
Heildarorka frystivélanna er um
íj)740 þúsund normalhitaeiningar á
klukkustund.
Þá er þess einnig getið að
snemma á árinu hefur ný fiski-
mjölsverksmiðja tekið til starfa
í Vestmannaeyjum á vegum hrað-
frystistöðvar Vestmannaeyja.
Landssmiðjan sá um smíði og
uppsetningu vélanna, sem eru
taldar skila mjög góðum afköst-
um. Verksmiðjan getur unnið úr
120 smálestum af hráefni, eða
25—28 smálestum á sólarhring
af fullunnu fiskimjöli. Aðeins 4
menn þurfa að vinna í verksmiðj
unni. Einnig er þess getið að á
síðustu vetrarvertíð hafi tekið
til starfa fiskimjölsverksmiðja í
Sandgerði. Vélsmiðjan Héðinn
h. f. annaðist smíði og uppsetn-
ingu verksmiðjunnar. I verk-
smiðjunni er ný gerð þurrkara
og vinnuskilyrði talin góð og
fullkomin.
ALMENN FJÁRFESTING í
NÝBYGGINGUM
Samkvæmt upplýsmgum frá
Innflutningsskrifstofunni námu
leyfi til húsbygginga iðnfyrir-
tækja á árinu um 16 millj. kr.,
en var 14 millj. kr. árið 1953.
HEILDARYFIRLIT UM
INNFLUTNING VÉLA TIL
IÐNAÐAR Á ÁRINU
er erfitt að gefa að svo stöddu.
En Innflutningsskrifstofan hefur
látið í té upplýsingar um hve
hárri upphæð útgefin innlutn-
ings- og gjaldeyrisieyfi undir
liðnum „vélar til iðnaðar“ hef-
ur numið síðastliðin fjögur ár.
Það athugist, að járn- og tré-
smíðavélar eru bátagjaldeyris-
vara, og koma því ekki þarna
undir. Ennfremur er nokkuð af
iðnaðarvélum flutt inn undir
liðnum „aðrar vélar“, og eru þær
ekki taldar með. I þriðja lagi eru
vélar til Aburðarverksmiðjunn-
ar ekki meðtaldar. En saman-
burðurinn milli áranna er fróð-
Framleiðsla ■ nokkrum iðnaðargreinum 1954
1 verksmiðja framleiddi 2.209 lítra af klórvatni
2 verksmiðjuc framleiddu 965.000 1 af málningu og lökkum.
KEXFRAMLEIÐSLA
v 2 verksmiðjur framleiddu 760 tonn af kexi.
SÆLGÆTISFRAMLEIÐSLA
4 verksmiðjur framleiddu 130 tonn af suðu- og átsúkkulaði
y 3 verksmiðjur framleiddu 54 tonn af karamellum
. 4 verksmiðjur framleiddu 77 tonn af brjóstsykri
»■ 6 verksmiðjur framleiddu 37,9 tonn af konfekti
3 verksmiðjur framleiddu 61,9 tonn af lakkrísvörum og öðru
sælgæti.
KAFFIBRENNSLA OG KAFFIBÆTISFRAMLEIÐSLA
3 verksmiðjur brenndu og möluðu 650 tonn af kaffi og
2 verksmiðjur framleiddu 187 tonn af kaffibæti.
SMJÖRLÍKISFRAMLEIÐSLA
7 verksmiðjur framleiddu 2.172 tonn af smjörlíki.
SULTUFRAMLEIÐSLA
1 verksmiðja framleiddi 120 tonn af ávaxtasultu.
GOSDRYKKJAFRAMLEIÐSLA
2 verksmiðjur framleiddu 1325.925 lítra af gosdrykkjum
1 verksmiðja framleiddi 9.400 lítra af saft og ávaxtasafa.
VEFJARIÐNAÐUR
1 verksmiðja framleiddi 47.292 metra af vinnuvettlingaefni
r) 1 verksmiðja framleiddi 29.690 metra af fóðurefni í fatnað
1 verksmiðja framleiddi 5.211 metra af húsgagnafóðri
1 verksmiðja framleiddi 14.651 metra af ýmsum baðmullardúkum
2 verksmiðjur framleiddu 102.647 metra af ullardúkum
2 verksmiðjur framleiddu 52.9 tonn af bandi og garni
2 verksmiðjur framleiddu 40.5 tonn af lopa
2 verksmiðjur framleiddu 6.192 teppi
1 verksmiðja framleiddi 12.800 m af gólfdreglum og vann úr 22
tonnum af óþveginni ull
1 verksmiðja framleiddi 6.800 m af gangadreglum
1 verksmiðja framleiddi 1460 kg af laskaefni í vinnuvettlinga
Hampiðjan framleiddi ca. 230 tonn af vörpugarni og öðru garni
Ullarverksmiðjan Framtíðin framleiddi úr ca. 30 tonnum af ull
1 verksmiðja framleiddi 1700 nælon þorskanet, 2000 hrognkelsa-
net, 480 reknet og hnýtti snurpinætur úr 3 tonnum af garni
1 verksmiðja framleiddi 6.220 lóðarbelgi.
FATNAÐARIÐNAÐUR OG SKÓFRAMLEIÐSLA
2 verksmiðjur framleiddu 35.820 stk. af manchetskyrtum
3 verksmiðjur framleiddu 17.654 stk. af kuldaúlpum
5 verksmiðjur framleiddu 153.237 stk. af alls konar vinnu-, skjól-
og sportfatnaði
6 verksmiðjur framleiddu 22.649 sett af karlmannafötum
5 verksmiðjur framleiddu 4960 stk. af karlmannafrökkum
7 verksmiðjur framleiddu 14.309 stk. af kvenkápum og frökkum
1 verksmiðja framleiddi 117.528 stk. af baðmullarnærfötum
3 verksmiðjur framleiddu 7.905 stk. af karlmannabuxum
'{* 2 verksmiðjur framleiddu 377 stk. dragtir
i' 1 verksmiðja framleiddi 3048 stk. af kvenkápum og pilsum
1 verksmiðja framleiddi 1955 stk. af kvenpeysum og blússum o. fi.
,*> 1 verksmiðja framleiddi 1.620 stk. af frökkum, kápum og sloppum
j, 2 verksmiðjur framleiddu 48.727 stk. af alls konar prjónafatnaði
’> 2 verksmiðjur framleiddu 29.204 stk. af olíufatnaði og sjóklæðum
>' úr gúmmí- og plastefnum
4 verksmiðjur framleiddu 13.592 dús. af vinnuvettlingum
1 verksmiðja framleiddi 117.528 stk. af baðmullarfötum
2 verksmiðjur framleiddu 103.600 pör af sokkum
I 2 verksmiðjur framleiddu 23.377 stk. og sett af undirfötum
i kvenna
1 verksmiðja framleiddi 3.204 stk. af karlmannanáttfötum
) 5 verksmiðjur framleiddu 133.282 pör af alls konar skóm
, 1 verksmiðja framleiddi 9.908 pör af inniskóm.
; )
' KEMISKUR IÐNAÐUR
Áburðarverksmiðjan framleiddi 12.300 tonn af áburði
t) ísaga framleiddi 130.000 m:i af súrefni og 62.500 kg af acetylengasi
4 verksmiðjur framleiddu 282.5 tonn af þvottadufti
4 verksmiðjur framleiddu 299.5 tonn af blautsápu
( 2 verksmiðjur framleiddu 29.434 ds. af júgurfeiti
1 verksmiðja framleiddi 18 tonn af trélími
h 2 verksmiðjur framleiddu 19 tonn af kertum
y 1 verksmiðja framleiddi 2 tonn af ræstidufti
i' .2 verksmiðjur framleiddu 3.1 tonn af bóni
„4 verksmiðjur framleiddu 36.3 tonn af handsápu, stangasápu og
fleiri sáputegundum
BYGGINGAVÖRUFRAMLEIÐSLA
1 verksmiðja framleiddi 143.100 vikurholsteina og 99.400 vikur-
plötur til einangrunar
2 verksmiðjur framleiddu ca. 800 tonn af steinull.
SKINNA OG LEÐURIÐNAÐUR
Skinnaverksmiðjan Iðunn sútaði 218.782 ferfet af leðri og skinn-
um 12.653 kg af sólaleðri og loðsútaði 13.816 stk. af gærum.
2 verksmiðjur framleiddu 10.029 kventöskur og aðrar töskur
1 verksmiðja framleiddi 3.252 pör af hönzkum.
FAPPA- OG UMBÚÐAFRAMLEIÐSLA
Kassagerðin framleiddi 2.5 millj. stk. af bylgjupappakössum til
útflutnings, 325.000 stk. bylgjupappakassa til innanlandsnotkunar,
13.000 stk. trékassa um saltfisk til Suður-Ameríku og 40 þús. tré-
kassa um smjör, smjörlíki, ost, kex o. fl„ 2 millj. af öskjum um
fisk til útflutnings og 3.5 millj. af öskjum um alls konar iðnaðar-
vörur til sölu á innanlandsmarkaði.
Pappaverksmiðjan framleiddi um 100 tonn af pappa.
MÁLMIÐNAÐUR OG RAFTÆKJAIÐNAÐUR
Fálkinn framleiddi 1000 reiðhjól og 550 þríhjól.
Stálumbúðir h.f. framleiddu m. a. stáltunnur og minni olíugeyma,
sem voru 2.7 millj. 1 að rúmmáli, 2000 vaska og skálar úr ryðfríu
stáli, 1500 „flourecent" lampa, 8000 m2 hitaflöt af miðstöðvarofnum
og 100 þvottapotta úr ryðfríu stáli.
Vélsmiðjan Sindri h.f. byggði palla á 60 vörubifreiðir og fram-
leiddi auk þess m. a. 1 vökvalyftu fyrir vörubifreiðir, þá fyrstu,
sem smíðuð er hér á landi (4 í smíðum), 15 kerrur fyrir jeppa og
dráttarvélar, 4 valtara, 4 áburðardreifara, 2 fóðurvagna, á þriðja
hundrað nautabönd með tilheyrandi, 200 olíugeyma um 400.000 1
að rúmmáli, 700 klaufjárn, um 300 m af stigahandriðum, króka,
keðjur og blakkir fyrir togara, lamir o. m. fl.
Vélsmiðjan Héðinn h.f. framleiddi m. a. 5 stórar frystivélar, en
framleiðsla þeirra hófst á s.l. ári. Af annari framleiðslu Héðins á
árinu má m. a. nefna: 438 þvottavélar (í samvinnu við Rafha),
48 hraðfrystitæki, 2435 frystiventla, 100 sjó- og vatnsdælur, 07
ammoníakgeymar, og þéttar (kondensatora) f. frystivélar, 4 þús.
m frystispíralar, 13 línuvindur, 9 hringnótavindur, 6 roðflettivélar,
46 hraðabreytistæki margs konar, kjötbrautir fyrir sláturhús, flutn-
ingabönd fyrir hraðfrystihús, olíukynditæki, vörulyftur, 3
fiskimjölsverksmiðjur, veiðarfæri fyrir togara auk margs
annars. Samhliða framleiðslunni voru framkvæmdar viðgerðir á
skipum og verksmiðjum. Þá smíðaði Héðinn á árinu fyrsta íslenzka
soðkjarnatækið fyrir Síldar- og fiskimjölsverksmiðjuna h.f. að
Kletti við Reykjavík. Áður en smíði þessa stóra tækis hófst, voru
gerðar víðtækar tilraunir á litlu reynslutæki og var þar fengin
hagnýt reynsla og þekking, sem nýtt var við byggingu soðkjarna-
tækisins.
Hamar h.f. framleiddi m. a. 7 fiskþvottavélar, 2 hraðfrystitæki,
58 snígildrif, 22 rafmagnsdælur, 4 vörulyftur, 12 loftblásara stóra,
56 brunahana, 36 sjálfvirka olíubrennara, 10 lofthitara, 12 vatns-
hitara og 7 færibönd.
Landssmiðjan byggði tvo 40 smálesta fiskibáta og tveir eru í
smíðum. Auk þess framleiddi Landssmiðjan m. a. 2 nótabáta úr
járni, þá fyrstu sem smíðaðir hafa verið hér á landi, 5 túrbínur,
Um 20 peningaskápahurðir, um 20 súgþurrkunarblásara, fullsmíð-
aði og er að ljúka við 6 fiskimjölsverksmiðjur, 3 bílavogir og er
að ljúka við smíði soðkjarnatækis.
Járnsteypan h.f. framleiddi úr 300 tonnum af járni og 20 tonnurn
af kopar varahluti í vélar, hluti til nýsmíði fyrir smiðjurnar, hluti
til rafveitna o. fl.
Stálsmiðjan lauk við smíði dráttarbátsins Magna, sem er fyrsta
stálskipið, sem smíðað hefur verið hér á landi, um 200 lestir að
stærð. Á árinu var einnig hafin smíði varð- og björgunarskips fyrir
landhelgisgæzluna; verður það röskar 200 lestir að stærð. Fram-
leiddir voru 114 miðstöðvarkatlar og olíutankar fyrir íbúðarhús og
verksmiðjur ca. 100 tonn að rúmtaki.
Raftækjaverksmiðjan h.f. framleiddi 1650 eldavélar, 740 þvotta-
potta, 100 kæliskápa, 80 hitara og hitatúpur, 60 borðvélar, 270
speiinubreyta og 500 rafmagnstæki af ýmsum tegundum.
Rafmagnsmótoraverksmiðja SÍS framleiddi um 200 mótora frá
% hestafli til 25 hestáfla að stærð.
Framleiðsia Ofnaverksmiðjunnar var um 20% meiri en s.l. ár.
Dósaverksmiðjan framleiddi 1.633.000 dósir úr 149 tonnum af
blikki.
Sleipnir framleidíli um 30 tonn af nöglum.
2 verksmiðjur framleiddu um 8.000 rafgeyma.
legur, vegna þess að hann er
réttur, innan þess sviðs, sem
hann nær yfir:
Innflutningur iðnaðarvéla
1951—1954
Ár millj. kr.
1951 1.9
1952 1,0
1953 3,9
1954 5,9
Innflutningurinn er því
mestur á yfirstandandi ári, mið-
að við fjögur árin síðustu.
Vörukynning
erlendis —
útflutningur
iðnaðarvara
ALÞJÓÐAVÖRUSÝNINGIN
í BELGÍU
Fyrir forgöngu Félags ísl. iðn-
rekenda tóku íslenzkir iðnfek-
endur þátt í vöru- og landkynn-
ingarsýningu sem deild í alþjóða
vörusýningunni í Briissel um
mánaðarmótin apríl—maí. Skipa-
flugfélög og ferðaskrifstofur sáu
um landkynningarþáttinn. Eftir-
taldar iðnaðarvörur íslenzkar
voru sýndar: Ammoníum nitrate
áburður, ullargarn, tweed, kam-
garn, ullarteppi, gólfteppi, þorska
lýsi til lækninga, dýrafóðurs og
iðnaðar, síldar- karfa- og þorska-
lýsi, síldar-, karfa- og fiskimjöl,
rækjur, humar og ýmsar aðrar
niðursuðuvörur, skófatnaður,
rafmagnsheimilistæki, transfor-
matorar o. fl„ skjólflíkur og
sportfatnaður, súkkulaði, gólf-
teppi og mottur úr ull, vikur,
holsteinar og einangrunarplötur
úr vikri, vinnu-, sport- og skjól-
fatnaður. Siík þátttaka af Islands
hálfu í erlendri alþjóðavörusýn-
ingu með sýningu margra teg-
unda íslenzkra iðnaðarvara er
algjört nýmæli. Islenzka sýning-
ardeildin þótti smekklega úr
garði gerð og reyndist hún fjöl-
sóttari en flestar aðrar sýning-
ardeildir þessarar miklu sýning-
ar.
SÝNINGAR í SVÍÞJÓÐ
Þátttakan í Brússelsýningunni
hvatti sum af íslenzkum iðnfyr-
irtækjum til frekari átaka á
þessu sviði Þannig tóku íslenzk
iðnfyrirtæki í fyrsta skipti þátt í
„Svenska Messan“ í Gautaborg
í vor og í „St. Eriks Mássan“ í
Stokkhólmi 28. ágúst til 12. sept.
ÍSLANDSSÝNING í LONDON
A Islandssýkningu, sem haldin
var í London í ágústmánuði að
tilhlutan utanrikisráðuneytisins,
Ferðaskrifstofunnar, Eimskipa-
félagsins og Flugfélagsins, voru
sýndir ýmsir íslenzkir listmunir
úr leir, silfri og tré, einnig vefn-
aður, prjónles og íslenzkar bæk-
ur.
KYNNING í ÞÝZKALANDI
Islenzk framleiðsla fékk ágæta
kynningu í Þýzkalandi með þeim
hætti að ritstjóri þýzka viðskipta
íímaritsins „Westdeutsche Wirt-
schaft“ kom í heimsókn til ís-
lands og helgaði septemberhefti
tímaritsins íslandi og íslenzkum
málefnum. Ritstjórinn lét svo
ummælt í blaðaviðtali áður en
hann fór héðan, að Vestur-Þjóð-
verjar hafi mikinn áhuga á að
kynna sér íslenzkan iðnað og út-
fldtning en hörmulega lítið sé
gert til þess að kynna íslenzkar
iðnaðar- og landbúnaðarvörur á
erlendum vettvangi.
Septemberhefti „Westdeutsche
Wirtschaft“ um Island var prýði-
legt að öllum frágangi og hih
bezta landkynning.
Framh á bls 11