Morgunblaðið - 31.12.1954, Blaðsíða 11

Föstudagur 31. desember 1954
MORGUNBLAÐIÐ
11
- fSLEIMZKI IÐIMAÐURIIMM
Sýningin í Briissel.
Sýning VÍR í Stokkhólmi.
Framh. af bls. 10
PRJÓNLES TIL FINNLANDS
Þá er þess að geta að innlend
Verksmiðja hefur selt nokkur
þúsund pör af peysum og tals-
vert af skíðasokkum til Finn-
lands. íslenzkt heildsölufyrirtæki
hefur einnig beitt sér fyrir og
komið á útflutningi á handprjón-
uðum peysum úr íslenzkri ull til
Finnlands. 1 sambandi við þessar
tilraunir til útflutnings er þess
að geta að „íslenzkur heimilis-
iðnaður" efndi til sýningar s.l.
Sumar í Reykjavík á nokkrum
sýnishornum á ýmis konar vefn-
Bði úr íslenzku bandi unnum af
Júliönu Sveinsdóttur listmálara,
Eem við það tækifæri lét svo um
Snælt, að sé rétt að farið, standist
Vefnaður úr íslenzkri ull fyllilega
feamanburð við það sem fram-
ieitt er bezt á því sviði erlendis.
ÝÉLAR TIL FÆREYJA
íslenzk vélsmiðja smíðaði á ár-
inu vélar í fiskimjölsverksmiðju
fyrir fyrirtæki nokkurt í Færeyj-
Um. Slíkt fyrirbrigði er áður ó-
þekkt í okkar útflutningssögu.
STJÓRNSKIPUÐ
SÝNINGARNEFND
Nú í desember hefur komið í
ijós að tilraunir iðnrekenda á ár-
inu til útflutnings á iðnaðarvör-
Um og kynningar á iðnaðarvörum
erlendis hafa vakið athygli Al-
þingis og ríkisstjórnar og hafa
þessir aðiljar veitt málefninu
uppörvandi aðstoð. Alþingi sam-
þykkti að veita dálítinn styrk til
sýningarinnar í Brússel. Ingólfur
Jónsson, iðnaðarmálaráðherra,
skipaði fyrir nokkrum dögum 7
manna nefnd til þess að gera
tilraunir til þess að koma á
skipulögðu samstarfi á milh
framleiðenda um sýningarþátt-
töku erlendis, að gera tillögur til
ríkisstjórnarinnar á hvern hátt
samstarfi ríkisins og samtaka
framleiðenda yrði bezt hagað
m. a. með hliðsjón af hlutdeild
ríkistjórna í þessum málum í
nágrannalöndunum og fenginni
reynslu þar og að athuga jafn-
framt og gera tillögur um hvern-
ig sýningarþátttökunni megi svo
haga að af henni verði sem bezt
landkynning.
Nefndin er skipuð fulltrúum
samkvæmt tilnefningu Félags ísl.
iðnrekenda, Sölusambands ísl.
fiskframleiðenda, Sambands ísl.
samvinnufélaga, Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna og Fram-
leiðsluráðs landbúnaðarins. For-
maður nefndarinnar er Gunnar
Friðriksson, framkvæmdastjóri,
en hann var formaður nefndar-
innar, sem sá um þátttöku ís-
lenzkra iðnrekenda í Brussel-
sýningunni.
Starfsfólk í iðnaði
Ekki liggja fyrir skýrslur um
fjölda starfsmanna við iðnaðar-
framleiðslu árið 1954.
En í áramótayfirliti þessu hef-
Ur að undanförnu verið reynt að
gefa hugmynd um þessi mál, með
því að kynna sér hjá sömu fyrir-
tækjunum, 56 að tölu, öllum í
Reykjavík, hver breytingin er frá
einu ári til annars.
Eftirfarandi yfirlit nær ein-
göngu til verksmiðjufólks hjá til-
teknum fyrirtækjum, en gefur
engar tæmandi upplýsingar um
hve margt fólk alls vinnur hjá
þessum fyrirtækjum, né hversu
háttar um starfsmannahald ann-
; arra iðnfyrirtækja. En saman-
burðurinn við fyrri ár talar sínu
máli.
Samanburður á fjölda félagsmanna Iðju, félags verksmiðjufólks
í Reykjavík hjá nokkrum iðnaðarfyrirtækjum 1953 og 1954.
r 31. marz 31. des. 31. des.
1953 1953 1954
Ullarverksmiðjur (2) 33 51 49
Fataverksmiðjur (10) 261 325 481
Nærfatagerðir (4) 32 45 33
Pappaverksmiðja (1) 4 4 4
Veiðarfæraverksmiðjur (4) 16 14 26
Leðurverksmiðjur (4) 14 23 26
Skóverksmiðjur (4) 32 54 67
Prjónastofur (5) 19 24 38
Sælgætis- og efnagerðir (11) .... 61 85 113
Kexverksmiðjur (2) 62 67 62
Sápu- og hreinlætisverksmiðjur (3) 13 20 21
Sjófataverksmiðjur (2) 29 43 41
Kassagerðir (2) 39
Málningarverksmiðjur (2) 36
Járn- og blikksmiðjur (3) 28 38 78
Gosdrykkjaverksmiðjur (3) 34 44 44
T 638 837 1158
Ef borinn er saman starfs-
mannafjöldi samkvæmt ofan-
skráðu yfirliti hjá sömu 56 fyrir-
tækjunum 1953 og 1954 kemur í
Ijós að starfsmannafjöldinn er
29.5% hærri nú en 31. des. 1953,
en 116% hærri en hann var 31.
des. 1952, enda er þá lágt til
jafnað.
i
! ' IÐNSKÓLINN 50 ÁRA
IÐNSKÓLAHÍJSIÐ NÝJA
Iðnskólinn í Reykjavík átti 50
ára afmæli hinn 1. okt., en skól-
inn var stofnaður 1904 af Iðn-
aðarmannafélaginu í Reykjavík.
Helgi Hermann Eiríksson, banka-
stjóri Iðnaðarbankans, lét af
störfum sem skólastjóri Iðnskól-
ans s.l. haust eftir að hafa gegnt
skólastjórastörfum þar í 31 ár.
Þór Sandholt, arkitekt, tekur nú
við stjórn skólans.
Alls hafa 15269 nemendur
stundað nám í Iðnskólanum í
Reykjavík, brautskráðir hafa
verið þaðan 3013 nemendur —
2831 piltur og 182 stúlkur.
Við þessi merku tímamót í
sögu Iðnskólans í Reykjavík flyt-
ur hann í ný og glæsileg húsa-
kynni í Iðnskólahúsinu nýja á
Skólavörðuhæð.
NIÐURLAGSORÐ
Árið 1954 var íslenzkum iðn-
aði hagstætt ár. Neyzluvöruiðn-
aðurinn átti þó við harða sam-
keppni að stríða við erlendan
iðnaðarvarning. En hæfileg sam-
keppni hefur reynzt iðnaðinum
vel síðustu misserin, einkum eft-
ir að skilningur glæddist á því,
að hófleg tollvernd er íslenzkum
iðnaði eigi síður nauðsynleg en
iðnaði í öðrum stærri ríkjum.
Aukin vöruvöndun er að örva
sölu islenzkra iðnaðarvara.
Næg atvinna og batnandi lífs-
kjör þjóðarinnar eiga og ríkan
þátt í vexti innlenda iðnaðarins
þetta árið.
Ef litið er til baka á framan-
skráða skýrslu, sjást þar mörg
góð teikn á lofti:
Iðnaðarbankinn eflist. Iðn-
aðarmálastofnunin fær aukið
stai'fsfé og bætta starfsaðstöðu.
Tollalögin hljóta gagngera end-
urskoðun til hagsbóta fyrir iðn-
aðinn. — Stóriðnaðarfyrirtæki,
Áburðarverksmiðjan, tekur til
starfa og fer vel af stað. Skipa-
smíðar taka miklum framförum.
Unnið er að undirbúningi stór-
virkra raforkuvera. Margs konar
fyrirtæki, stór og smá, með nýjar
framleiðslutegundir, skjóta upp
kollinum. Iðnrekendur taka í
fyrsta sinn sameiginlega þátt í
erlendum vörusýningum. Starfs-
fólki við iðnaðarstörf fjölgar og
framleiðsla iðnfyrirtækja í flest-
um greinum er meiri en árið á
undan.
Alþingi og ríkisstjórn hafa
veitt iðnaðinum meiri athygli en
áður fyrr og sýnt góða viðleitni
til þess að lyfta undir vaxandi
þróun hans.
En fyrst og fremst gerir iðnað-
urinn kröfur til sjálfs sín og í
trúnni á framtíðina, þjóðina og
landið á hann leikinn á taflborð-
inu til þess að skáka úreltum
hugmyndum um fábreytileik ís-
lenzkra atvinnuvega og stíga
skrefin í áttina að aukinni iðn-
væðingu og nýjum landvinning-
um í skauti íslenzkra náttúru-
auðæfa, sem enn eru sveipuð
grisjaðri þoku vanþekkingar og
vantrúar.
Gteðilegt nýár!
Trausli. félag sendi-
bílsljóra
Á FUNDI, sem félag sendibíl-
stjóra hélt hinn 15. des., var sam-
þykkt nýtt nafn fyrir félagið og
heitir það nú „Trausti", félag
sendibílstjóra.
Fundurinn samþykkti mótmæli
gegn afgreiðslu innflutnings-
nefndar um úthlutun sendibif-
reiðaleyfanna og einnig áskorun
til alþingis um niðurfellingu
100% álagsins á atvinnubifreið-
ar til stéttarinnar, þar sem félag-
ið telur sig hafa verið órétti
beitt í þessum málum.
Þá tók fundurinn fyrir sam-
ræmingu á gjaldskrá félagsins og
var samþykkt, að hún kæmi til
framkvæmda í sínu nýja formi
þegar hinn 18. des. Aðalbreyting-
arnar fólust í: Hækkun start-
gjalds i kr. 9,00 úr kr. 6,00. Lækk
un eftirvinnu í kr. 47,00 úr kr.
48,00. Lækkun kílómetragjalds í
dagvinnu í kr. 1,71 úr kr. 1,80 per
hlaupandi kilometra en tilsvar-
andi hækkun þess í eftirvinnu úr
kr. 2,00 í kr. 2,05.
Dagvinnugjaldið helzt óbreytt.
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Stórholtsbúð,
Stórholti 16.
Vélsmiðjan Klettur h.f.
Hafnarfirði.
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Verzlun Halla Þórarins h.f.
Ásbjörn Ólafsson, heildverzlun
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
Sælgætisgerð Kristins Árnasonar
Þökkum viðskiptin á liðna árinu,
GULLFOSS, Aðalstræti
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
Verzlunin Guðmundur H. Albertsson,
Langholtsvegi 42.
Þökk fyrir liðna árið.
FRAMTIÐIN
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu,
LIVERPOOL
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
Eggert Kristjánsson & Co., h.f.
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Guðmundur Guðjónsson,
Skólavörðustíg,
Óskum öllum viðskiptavinum vorum
GLEÐILEGS NÝÁRS
með þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Hofsvallabúðin h.f.