Morgunblaðið - 11.01.1955, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 11. jan. 1955
'iikdii §f fy rirkomii
lig vistheimilisins
i
h
Viðfal við yfirframfærslufulítrúa
ALÞÝÐUBLAÐIÐ birti á föstu-
daginn var ræðu, sem Alfreð
Gíslason bæjarfulltrúi hélt í bæj-
arstjórn á fimmtudagskvöld. Var
' ræða þessi samfelldur óhróður
um vistheimilið að Arnar-
holti og til þess fallin að vekja
óánægju aðstandenda þeirra, sem
þar dvelja og vistmanna sjálfra
-enda stimplar bæjarfulltrúinn þá
—alla sem „100% sjúklinga.“
tJt af þessu hefur blaðið átt
tal við Magnús V. Jóhannesson
yfirframfærslufulltrúa, sem ver-
ið hefur umsjónarmaður heim-
iiisins í umboði framfærslu-
nefndar.
IIVERNIG VISTHEIMLIÐ
VARÖ TIL
Yfirframfærslufulltrúinn skýr-
ir svo frá tildrögum til stofnunar
vistheimilisins:
Árið 1918 var stofnsett vist-
heimili að Seljalandi fyrir fólk,
sem þurfti að ráðstafa. Á þeim
tíma var það enn svo að margt
fólk í bænum sá sér hag í að taka
til sín þurfamenn fyrir ákveðil
gjald og var því flestum þurfa-
mönnum, sem ráðstafa þurfti,
komið fyrir á heimilum. Mikið
af þessu fólki var gamalmenni og
árið 1930 þegar Eilliheimilið
Grund við Hringbraut var opn
að fluttust gamalmennin frá
Seljalandi þangað og var þá það
vistheimili lagt niður. Það kom
þó í ljós árið eftir að ekki varð
komizt hjá að hafa slíkt vist-
heimili og var því aftur komið
á fót á Bergsstöðum og var þar
tekið á móti nokkrum mönnum,
sem bærinn var í vandræðum
með að ráðstafa. Seinna var svo
ákveðið að byggja vistheimili
fyrir þurfamenn, sem ráðstafa
þurfti sérstaklega og var heim-
ilið að Arnarholti opnað 1944.
Þess skal getið að framfærslu-
nefnd hafði forgöngu um starf-
rækslu vistheimilanna allt frá
1918 og hefur alltaf haft yfir-
umsjón þessarar starfrækslu.
YERKEFNI ARNARHOLTS
Aðalverkefni vistheimilanna og
þar með Arnarholts hefur ailtaf
verið að taka við þeim, sem fram-
færslunefnd hefur þurft að sjá
fyrir samastað. Þarna er um fólk
að ræða, sem af einum og öðrum
ástæðum eiga ekki samleið með
öðrum. Auk þess er svo sjúkt
fólk, sem hægt er að annast um
á vistheimilinu, þar til það fær
sjúkrahúsvist. Vistheimilið er
ekki ætlað sjúku fólki, sem þarf
verulega læknishjálp, nema til
bráðabirgða, ef svo stendur á að
ekki er unnt að fá því stað á
sjúkrahúsi.
Nú eru á Arnarholti um 55 vist-
ipenn. Mjög fáir af þeim þurfa
læknishjálpar að staðaldri að
dómi lækna og daglegt lækniseft-
irlit þarf ekki á heimilinu. Þar
er hjúkrunarkona og sérstakir
. menn, sem hafa það starf að sjá
um örvita og geðveikt fólk, sem
þarna verður að fá sama stað í
bili.
FJÓRAR DEILDIR
Yfirframfærslufulltrúinn tók
fram að segja mætti að bezt væri,
ef gerlegt teldist, að stofnsetja
ekki minna en fjögur eða fimm
hæli til að taka við hlutverki
Arnarholts og yrði þá vistar-
mönnum skift niður eftir kynj-
um og eftir því hvað að þeim
gengi. En hingað til hafa ekki
■^erið talin tök á að ráðast í slíkt.
Eins og nú er þá eru starfandi
4 deildir í vistheimilinu, ein fyr-
it- geðveikt fólk eða örvita og
eru þeir í sérstöku þúsi, önnur
fyrir drykkjusjúklinga, sem eru
fy
Tir
vinnuhæfir, sú þriðja fyrir gamla
menn og hin fjórða fyrir konur.
Á það ber að leggja áherslu
í þessu sambandi, að ekki er
gert ráð fyrir að taka við
sjúku fólki á Arnarholti neana
algerlega bregðist að fá því
annan samastað.
ÓHRÓÐUF.
Bæjarfulltrúinn getur þess í
ræðu sinni að ósamkomulag sé
meðal starfsfólks í Arnarholti,
sem geri hælir að „hreinu víti“
fyrir vistmenn. Þetta er alger-
lega rangt eins og vænta má.
Það sem bæjarfulltrúinn getur
átt við er það að fyrir alllöngu
varð nokkur ágreiningur meðal
starfsfólks um verkaskiptingu
þess en slíkt er fyrir löngu úr
sögunni. Ummæli bæjarfulltrú-
ans eru mjög ómakleg í garð
starfsfólksins, sem vill allt gera
til að létta undir með vistmönn-
um,
Þá hefur bæjarfulltr. þau orð,
að allskonar sjúklingar „veltist
hver innan um annan“. Þetta
er líka rangt og vísast til þess,
sem sagt var áður um deildir
heimilisins og fyrirkomulag þess.
EKKI ÆTLAÐ HÚSNÆÐIS-
LEYSINGJUM
Þá reynir bæjarfulltr. að koma
því inn hjá lesendum, að nú eigi
að taka upp þann hátt að koma
húsnæðislausu fólki fyrir í Arn-
arholti. Þetta er vitaskuld alveg
út í loftið. Það hefur aldrei kom-
ið til orða, segir yfirframfærslu-
fulltrúinn, að ætla fólki stað í
Arnarholti, sem aðeins er hús-
næðislaust en á ekki að öðru
leyti erindi þangað.
Loks sagði yfirframfærslu-
fulltrúinn, að sér þætti leitt
ef ræða bæjarfulltrúans yrði
til að vekja tortryggni í garð
Arnarholts og til að vekja óá-
nægju aðstandenda. Eins og
kunnugt er hefur orðið að
koma ýmsum fyrir í Arnar-
holti, sem ekki eiga samleið
með öðrum en er þó við’-
kvæmt mál að þeir séu taldir
sjúkir eða óferjandi vand-
ræðamenn. Ræða bæjarfull-
trúans er mjög ónærgætnisleg
gagnvart þessu fólki og að-
standendum þess, auk þess,
sem hún er íllskeytt í garð
þeirra manna og kvenna, sem
starfað hafa og starfa enn að
því að hlynna að vistmönn-
unum í Arnarholti.
htk eílir Indriða G. ÞorsSeinsson
INNAN skamms mun koma í bókaverzlanir ný bók eftir Indriða
G. Þorsteinsson. Hefur Indriði unnið að þessari bók í sumar,
og hefur Valdimar Jóhannsson fyrir Iðunnarútgáfu samið um út •
gáfurctt á bókinni, og mun hún verða gefin út í næsta mánuði.
gróinn í blaðamennskunni að ég
vil ekki slíta mig frá henni af
ONNUF BOK INDRIÐA
Hann er einn af yngstu rithöf
undum þessa lands og hefur áður ' sinni.
gefið út eina bók, Sæluvikan, j
sem kom út 1951 og marga mun | RVRTTTlsr
reka minni til. I þeirri bók eru , ILEO BYKJ™ .
10 smásögur og þar á meðal verð- ?að mun veramjof OVel?J.U eg
launasaga Samvinnunnar „Blá- að un8um ntiiofundum bjoðist
er var mjög umdeild, en ! svo hatt, verðfynr aðrabok sina
stör“,
vakti jafnframt athygli á sínum
tírna.
„SJÖTÍU OG NÍU
AF STÖÐINNI“
Mbl. átti stutta samræðu við
Indriða í gær í tilefni nýju bók-
arinnar, er hann nefnir „Sjötíu'
og níu af stöðinni“.
— Hvenær byrjaðirðu að skrifa
þessa bók?
— Ég byrjaði að leggja niður
fyrir mér efni þessarar sögu, fyr-
ir þrem árum. í sumar tók ég mér
frí frá blaðamennskunni í þrjá
• LONDON, 6. jan. •— Formað-
ur vestur þýzka jafnaðarmanna
flokksins, Erich Ollenhauer,
kemur til Osló n.k. fimmtudag
(13. jan.) í boði norska jafnaðar-
mannaflokksins. Mun hann dvelj-
ast í Noregi í þrjá daga. Ritari
jafnaðarmannaflokksins, Haakon
Lie, sagði, að Ollenhauer hyggðist
sitja fund með miðstjórn norska
jafnaðarmannaflokksins og flytja
ræðu á opinberum verkalýðs-
fundi í Oslo. —Reuter-NTB
Danslasakepnn!
S. K. T.
S. K. T. hefur, vegna fjölda til-
mæla, ákveðið, að fresturinn til ‘
að senda nótnahandrit til keppn-
innar, skuli framlengdur um 5 j
daga, eða til laugardagsins 15.1
h m arS Irtrnl/li TTfnv> AclT-f ií+ or* !
þ. m. að kvöldi. — Utanáskrift gr:
Pósthólf 501, Reykjavík.
Indriði G. Þorsteinsson.
mánuði og dvaldist þann tíma a
Akureyri. Á þessum tíma skrif-
aði ég bókina.
— Hvert er efni bókarinnar?
— Sagan gerist í Reykjavík
vorið 1951 og eins og nafnið ber
með sér gerast aðal atburðir
hennar á bílstöð og í sambandi
við hana. Annars er drepið þar
á margt.
— Er þessi bók skrifuð í svip-
uðum anda og smásögur Sælu
vikunnar.
— Nei, það er hún ekki, enda
er þetta skáldsaga í heild.
YFIR 20 ÞÚS. KR.
— Sala handritsins?
— Hún gekk mjög vel og
langtum betur en ég þorði að
vona. Ég var svo heppinn að
tveir útgefendur voru fúsir á að
gefa bókina út. Valdimar Jó
hannsson gaf út fyrri bók mína
og sýndi ég honum þess vegna
handritið fyrstum manna. Hann
bauð mér mjög gott verð fyrir
það. En á sama tíma var Ragnar
Jónsson fús á að borga rhér 20
þús. kr. fyrir handritið. Hefur
hann verið mér mjög vinveittur í
sambandi við útgáfu þessarar
bókar. En þar sem Valdimar Jó
hannsson bauð mér þá ennþá
hærri upphæð fyrir handritið,
hugsaði Ragnar ekki frekar til
útgáfu á því.
„OF MIKID KEYRT“
— Hefurðu hugsað þér að
skrifa aðra bók í náinni framtíð?
— Hvenær sem mér gefst tími
til þess að hugsa efni í nýja
skáldsögu, þá geri ég það. En at-
vinnurithöfundur ætla ég mér
ekki að verða. Hér á landi finnast
mér kringumstæður slíkar að það
væri of mikið keyrt, fyrir unga
rithöfunda á borð við mig. Þar
að auki er ég orðinn það jarð-
sem Indriða hefur nú boðizt, og
ber það bezt vitni þess hvert álit
bókaútgefendur hafa á þessum
unga og efnilega höfundi.
M. Th.
Kolt veðor
NORB-AUSTAN átt með all-
miklu frosti hefur verið hér und-
anfarna sólarhringa. Samkvæmt
upplýsingum frá Veðurstofunni i
gærkvöldi, eru ekki miklar likur
til að veður fari hlýnandi næstu
daga.
Kl. 5 síðdegis í gær var mestur
kuldi 15 stig í Möðrudal. 12 stiga
frost var á Þingvöllum og 11 stig
á Blönduósi. Annars var frost
yfirleitt 2—6 stig við ströndina,
en 8—15 stig í innsveitum. Klukk
an 8 í gærkvöldi var 5 stiga frost
hér í Reykjavík.
Lítilsháttar éljagangur var
austan lands í gær, og í gær-
kvöldi var farið að snjóa sums
staðar á Norðuralndi.
KALKÚTTA — Nehru forsætis-
ráðherra lýsti yfir því nýlega, að
hann haldi til London í lok þessa
mánaðar til að taka þátt í ráð-
stefnu landanna innan brezka
heimsveldisins.
FRAKKLAND: Hvað gerist næsH
Framh. af bls. 1
sakaður um að hafa samið við
verstu óvini Frakka.
★
Mendes France þykir harð-
skeyttur og snjall bardagamaður
á þingi og næstu vikurnar mun
hann nota til þess að búa sig
undir að verjast atlögunum. Með-
al annars er gert ráð fyrir að
hann muni sleppa embætti utan-
ríkisráðherra og gefa sig allan að
störfum forsætisráðherra, Lík-
legur utanríkisráðherra er tal-
inn Edgar Faure, sem nú er
f j ármálaráðherra.
Einnig er talið að hann muni
leggja mikið kapp á að knýja
fram samræður um samninga við
Sovétríkin. Ef hann getur sýni
frönsku þjóðinni að hann sé
fyrsti forsætisráðherrann, sem
komist hefði eitthvað áleiðis í
sáttatilraunum milli austursins
og vestursins, þá myndi jafnvel
heitustu óvinum hans gert erfitt
fyrir um að fella hann.
í stað Faures, sem fjármála-
ráðherra, er talið að skipaður
verði Robert Buron, ráðherra,
sem faið hefir með málefni
franskra landa utan Evrópu. En
jafnframt er gert ráð ráð fyrir
að Mendes France stofni nýtt
ráðherraembætti, sem fer með
viðskiptamál og að hann ætli að
veita því ráðherraembætti for-
stöðu sjálfur. f þessu nýja ráð-
herraembætti ætlar hann að sam-
ræma starfsemi ráðherranna,
sem faa með fjármál, iðnaðarmál,
verzlunarmál og opinberar fram -
kvæmdir. En ekki er þess að
vænta að hann njóti sama stuðn-
ings þingsins í hinni nýju við-
leitni sinni til þess að rétta við
atvinnulífið í Frakklandi, eins og
hann gerði í utanríkismálum, og
mun það enn stuðla að því að
gera honum örðugt að halda völd
um. — Kosningar fara á hinn
bóginn fram í Frakklandi á næsta
ári og munu þessar nýju ráð-
stafanir að allmiklu leyti miðast
við þær kosningar.
★
í loka atkvæðagreiðsl-
unni um Parísarsamningana,
daginn fyrir gamlársdag (þeir
voru sambykktir með 287 atkv.
gegn 260), sátu þeir hjá Bidault
og Shumann. En á undan höfðu
gerzt hinir ótrúlegustu atburðir.
Kristilegir demókartar í Ítalíu
og Þýzkalandi höfðu lagt fast að
flokksbræðrum sínum í Frakk-
landi, Shuman og Bidault, að
leggja niður andóf sitt, og foringi
kristilegra demókrata í Ítalíu,
Fanfani, fyrrv. forsætisráðherra
hafði jafnvel gert sér ferð á hend-
ur til Parísar af þessu tilefni.
stjórnmálamaður". Orsökin til
lofsyrðanna um Shuman var tsú,
að hann hafði daginn áður greitt
atkvæði með þeim kafla Parísar-
samninganna, sem fjallar um þátt
töku Þjóðverja í Atlantshafs-
bandalaginu. Hann hafði jafnvel
lýst yfir því, að hann ætlaði einn-
ig að samþykkja endurhervæð-
ingu Þýzkalands, en síðar varð
það að samkomulagi, milli hans
og Bidaults ag þeir sætu báðir
hjá við þá atkvæðagreiðslu.
Lokaatkvæðagreiðslan 30. des.
var eingöngu um endurhervæð-
ingu Þýzkalands og um þátttöku
Þjóðverja i Vestur Evrópu banda
laginu. Á síðustu stundu reyndu
þingmenn að skjóta sér undan
þeirri ábyrgð að samþykkja þessi
ákvæði samninganna, með því að
halda því fram, „að þeir væ :i nú
búnir að láta að óskum banda-
manna sinna með því að sam-
þykkja aðiid Þjóðverja að Atlants
EDGAR FAURE
tilvonandi utanríkisráðhcrra.
hafsbandalaginu". En Mendés
benti á að hér væri um heildar-
samning að ræða og enginn vegur
til þess að samþykkja nðeins
hluta af honum. „Engin önnur
lausn er fyrir hendi“, sagði Men-
des, „og engin tök á að taka upp
nýja viðræðufundi. Bandamenn
okkar vilja það ekki“. Herriot
bað um „lengri frest til þess að
hugsa málið“. Mendes svaraði:
„Við höfum haft fjögur ár. Við
getum ekki reynt meira á bolin-
mæði bandamanna okkar“.
Að lokum voru það 16 þing-
menn, sem áður (fyrir jólin)
höfðu greitt atkvæði gegn samn-
ingunum og sem nú létu niður
falla andúðina á Mendes um
Blað Vatikanríkisins, Osservatore stundarsakir og greiddu atkvæði
Romano, varði, daginn fyrir at-
kvæðagreiðsluna, hálfri forsíð-
með samningunum. í fyrstu,
eftir atkvæðagreiðsluna, sat þing-
unm (sem venjulega hefur að, heimur þögull. Engin fagnaðar-
geyma nær eingöngu fregnir af.læti. En svo stóðu kommúnistar
starfsemi kaþólskra) til þess að j á fætur og helltu úr skálum reiðl
víta Bidault, en um Shuman sinnar: „Morðingjar, bandittar,
sagði -blaðið, að hann væri „vitur! skítmenni, nazistar-Vöskruðu þeil>