Morgunblaðið - 16.03.1955, Blaðsíða 2

MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 16. marz 1955
— Opinber rannsókn
Framh. af bls. 1
i,Á.tján milljónir í Austurstræti“
tr^érstakt tölublað af tímariti
|ians Ófeigi. í honum er aðallega
xætt um fjárþrot verzlunar Ragn
ars Blöndals í Austurstræti 10.
ílr Hermann Jónasson formaður
Framsóknarflokksins borinn
líijög þungum sökum í ritinu og
>ykir rétt að geta hér helztu að-
df’óttananna, sem hann krefst
rannsóknar út af.
Snemma í bæklingnum er þess
íetið að verzlun Ragnars Blön-
lals hafi staðið undir vernd Her-
■nanns Jónassonar. Síðan segir
■irðrétt: „Töldu aðrir kaupmenn
*og kaupfélög, að til þessarar
Rerzlunar næðu sjaldan hregg og
•él innflutningshafta og skömmt-
imar. Það er vitað, að Hermann
leggur mikla stund á að eiga
hluti í arðsömum fyrirtækjum og
kegist greiða þar skatta af þeim
íjármunum, sem honum áskotn-
ast. Tvær af þeim njóta ástrikis
jglímukappa Strandamanna. Það
Voru fyrirtæki Ragnars Blön'dals
og Egils Vilhjálmssonar."
i.SA ER VINUR, SEM
í RAUN REYNIST“
I ”5>íðar í heftinu er greint frá
fjárhagsvandræðum verzlunar
Ragnars Blöndals og hvernig
yerzlunarstjóri hennar að lokum '
|iafi trvggt sér skotsilfur með því
að taka stórlán hjá okrurum. Er
því nú lýst að illa hafi verið kom-
,ð fyrir verzluninni, ekkert fyrir-
ijáanlegt annað en hrun og gjald-
;rpt, en þá segir í bæklingnum
ið Hermann Jónasson hafi komið
;il skjalanna. Segir svo um það:
„Hermann hafði fyrir sitt leyti
margs góðs að minnast úr skipt-
■um við hið sjúka fyrirtæki. Þar
hafði hann verið laumufarþegi
iiðan hann kom á þing og fengið
{>aðán drjúgar tekjur, enda verið
ibágur að biðja verzluninni griða
í innflutningshallæri fyrri ára.
Við yfirstandandi athugun kom
í ljós, að verzlunin hafði haft j
kostnaðarsaman lögráðunaut, og
S>á maður var sjálfur aflrauna-
íeappinn. Hér átti Hermann álit-
lega: gróðalind.
Máltækið segir, að sá sé vinur,
tem í raun reynist, og svo fór
binnig í þetta sinn. Þegar Gunn-
hrsbúð var lokað, kom Hermann
Íyrstur manna til skjalanna og
eýridi dag eftir dag að fá skuldu
lautana til að sýna miskunn og
anglundargeð".
ur Hermann notið þessara hluhn-
inda lengi.
Áður en mál Gunnars Hall kom
á döfina, lét Hermann sig litlu
skipta dagleg málefni bankans.
í stað þess varð skrifstofa hans
nú sjúkraherbergi Gunnarsmáls-
ins. Þangað var stefnt öllum okr-
urum, heildsölum og allskonar
lánadrottnum Gunnars, sem
þurftu að gefa eftir og semja um
úrlausn. Þangað komu fjármála-
höfðingjar af allra hæstu stöðum
til að ræða bjargráðin við Her-
mann og Ólafs Þorgrímsson.“
„ÆBSTA FORSJÓN
BÚNAÐARBANKANS“
Að lokum víkur Jónas í riti
sínu nokkrum orðum að viðskipt-
um Verzlunar Ragnars Blöndals
og Búnaðarbankans. Segir Jónas
að fyrirtækið hafi fengið stórar
fjárhæðir að láni hjá Búnaðar-
bankanum og fer um það m. a.
þessum orðum, sem snerta Her-
mann Jónasson:
,,En þegar Gunnar Hall gerðist
aðsópsmikill um vöruinnkaup,
sem fyrr er að vikið, urðu veður
í Austurstræti válynd víðar en í
Gunnarshúsi. Formaður í banka-
ráði (Hermann Jónasson) hefur
að lögum ekki lánveitingarvald,
en honum er ætlað að vera æðsta
forsjón bankans. Nú fór það sam-
an í huga Hermanns, að hann
áleit Gunnar fyrirmynd annarra
| verzlunarmanna og hvatti unga
I menn til að líkjast honum í við-
skiptasnilli, og í öðru lagi var
hann leynilegur eigandi verzlun-
arinnar að verulegum hluta. Þar
sem eignarheimild hansvarleynd
1 og hann trúaður á gildi Gunnars-
j búðar, gat Hermann án þess að
1 brjóta settar reglur að formi til,
í samtölum við bankastjórann
' mælt með endurkaupum á víxl-
um frá þeirri verzlun, sem hann
| taldi bezt starfrækta í Reykja-
j vik. Niðurstaðan varð sú, að
i Búnaðarbankinn hefur endur-
, kevpt allmikið af verzlunarvíxl-
í um kaupmanna, sem skiptu við
Gunnar.“
Vegna þessara ummæla í riti
Jónasar Jónssonar virðist Her-
mann Jónasson vilja láta opin-
bera rannsókn fara fram um allt
þetta mál, og þá einkum og sér í
lagi viðskipti Búnaðarbankans og
Verzlunar Ragnars Blöndals.
Sæluvika Skagfirð-
inga hefst á sunnudag
NÆSTKOMANDI sunnudag hefst Sæluvika Skagfirðinga. Er
það nokkuð seinna en venja er, þar sem þessi hátíð hefur nú
um langt árabil hafizt þann 13. marz. En vegna inflúenzufaraldurs,
sem geisað hefur í Skagafirði eins og annars staðar á landinu,
varð að fresta hátíðahöldunum og hefur Sæluvikan nú verið ákveðin
að hefjist á sunnudaginn.
MIKIÐ UM AÐ VERA ! tvær kvikmyndasýningar. Kven-
Undanfarin ár hefur ævinlega félag Sauðárkróks sýnir leikritið
verið margt um manninn á Sauð- ' „Malarakonan fagra“, franskan
árkróki yfir Sæluvikuna. Hefur gamanleik. Þá verður Nýársnótt-
fólk drifið að hvaðanæfa af land- in einnig sýnd og að lokum verð-
inu og má geta þess að í fyrra ur dansað. Sömu skemmtiatriði
heimsóttu Sæluvikuna hátt á verða endurtekin síðasta dag
annað þúsund gestir, þar af Sæluvikunnar, laugardaginn.
dvðldu fleiri hundruð aðkomu-
manna í kaupstaðnum allan tím-
ann. Er þetta bezta skemmtun
MARGT UM MANNINN
Eins og áður er getið, er hátíð
ársins í Skagafirði, einkum yngra þessi venjulega mjög fjölsótt, og
fólksins, enda er
vera þessa daga.
mikið um að talsverð húsnæðisvandræði á
Sauðárkróki yfir þennan tíma
þar af leiðandi. Ætti fólk, sem
ætlar sér að heimsækja Sæluvik-
una, að athuga það í tíma að
til hátíða- panta sér hótelherbergi á Sauð-
haldanna vandað nú sem endra-! árkróki, en þar eru tvö hótel
nær. Hátíðin hefst með guðsþjón- I starfandi, bæði Hótel „Villa
FJÓLBREYTT
SKEMMTIATRIÐI
Mjög hefur verið
ustru í Sauðárkrókskirkju kl. 2 á'
sunnudaginn og síðar um daginn
verður kvikmyndasýning í Sauð-
árkróksbíói. Um kvöldið sýnir
Leikfélag Sauðárkróks leikritið f
Nýjársnóttina. Sömu skemmi-
atriði verða endurtekin á mánu
daginn, þriðjudaginn og miðviku-
daginn. Þessi atriði fara fram
Bifröst.
AÐAL FJÖRIÐ
í LÖK VIKUNNAR
Þegar komið er fram í miðja
viku fer aðal glaðværðin að fær-
ast yfir Sauðárkrók. Skemmti
atriðunum fer fjölgandi og venju
lega eykst gestafjöldinn að sama
skapi. Á fimmtudaginn taka bæði
samkomuhúsin til starfa, Bifröst
og Templarahúsið. — Þann dag
flytur Jón Þ. Björnsson erindi í
Templarahúsinu og síðar um
kvöldið verður þar dansleikur,
gömlu dansarnir. f Bifröst fer
fram kvikmyndasýning tvisvar
þann dag, Nýársnóttin verður
sýnd og að lokum fer fram dans-
leikur. — Á föstudaginn sýnir
Gagnfræðaskóli Sauðárkróks
sjónleik í Templarahúsinu og
skemmtir einnig með söng o. fl.
í Bifröst fara þann dag fram
Nova“ og Hótel Tindastóll.
Iðnskólnfrum-
vorpið til
Eiri deildur
NEÐRI deild Alþingis hefur nú
samþykkt frumvarp Ingólfs Jóns-
sonar iðnaðarmálaráðherra um
iðnskóla og er frumvarpið nú
komið lítið breýtt til Efri deild-
ar. Flutti ráðherra í gær sjálfur
framsöguræðu fyrir frumvarpinu
þar.
Við síðustu umræðu í Neðri
deild var sú breyting gerð á
frumvarpinu skv. tillögu iðnað-
armálanefndar, að iðnskólar og
iðnnámsdeildir gagnfræðaskóla
skulu vera dagskólar. Þó þann-
ig að nokkuð af kennslunni má
fara fram að kvöldinu, þar sem
húsnæðisskilyrði og kennslukraft
ar gera það nauðsynlegt.
Æskilegast væri, sagði iðnað-
armálaráðherra að iðnskólar
væru allir dagskólar. En það
myndi hafa talsverðan kostnað
í för með sér og þyrfti að auka
húsrými skólanna, svo að það er
erfitt að koma þessu í fram-
kvæmd skyndilega.
Sfækka þarf
og flylja presfsefrið þa
SJUKRAHERBERGI
(GUNNARSMÁLSINS“
Næst þessu er skýrt frá því í
iðeklingnum að í ljós hafi komið
nð fyrirtækið hafi verið marg-
r aldlega gjaldþrota. Segir Jónas !
íið, skuldirnar hafi numið 18 Reykjum, Mosfellssveit, 15. marz.
milljón kr. eins. og heiti bækl-
ingsins ber með sér. Um þetta
í’.egir síðan áfram í bæklingi
Jónasar:
„Miðstöð Gunnarsmálsins
yiuttist nú úr verzlúnarhúsinu
yfir Austurstræti, í skrifstofu
jfermanns Jónassonar í Búnaðar-
Asunnudaginn fór fram í kirkj-
unni að Lágafelli biskups-
vicitazia, og var kirkjan fullskip-
uð. í ræðu sinni minntist biskup-
inn, dr. Ásmundur Guðmundsson,
starfs fyrrum biskups, dr. Sigur-
geirs Sigurðssonar, sem féll frá
áður en hann gat viciterað í
bankanum. Það eru mikil salar- [ Lágafellskirkju, en það var ein-
Jiynni. Hermann vildi búa sér til asta kirkjan í Kjalarnesprófasts
Jaunuð störf við bankann og lét
þ»ví embættin vera tvö. Auk þess
befur hann formannsherbergi í
í -ankanum. Fyrst bjó hann til
Kanda sér lögmannsatvinnu við
þankann og taldist vera ráðu-
í autur um fjármál, en hann sinn-
it ekki því starfi, heldur er ann-
«r maður á sérlaunum fenginn til
|iess. Þar næst gerist hann banka-
fáðsformaður með mjög háum
liunum, en þetta „ráð“ gerir
áldrei neitt. Hermann hefur ekki
.ikipt sér af útlánsmálum bank-
uns fyrr en Gunnar Hall kom til
aögunnar. Skrifstofuna hefur
Hermann ekki notað fyrir bank-
ann, en nokkur umgangur hefur
verið þar vegna hinna vísinda-
legu fjörgjafarannsókna. Öll
þessi hlunnindi, tvenn laun og
eittHvert dýrasta skrifstofuhús-
næði í bænum kostar Búnaðar-
b^uþ:ann..7.0.þús. kr. árlega. HeJr
dæmi, sem hann ekki hafði
viciterað. Einnig minntist biskup-
inn séra Hálfdánar Helgasonar
mjög hlýlega að verðleikum.
Sóknarpresturinn séra Bjarni
Sigurðsson, ávarpaði biskup og
þakkaði honum komuna og taldi
heimsókn biskups vafalaust
stuðla að auknu safnaðarlífi. —
Er kirkjuathöfninni lauk. var
biskupi ásamt öllum kirkjugest-
um boðið til kaffidrykkju í Hlé-
garði í boði Kvenfélags Lágafells-
sóknar.
Við þetta tækifæri var lögð
fram teikning af endurbættri og
stækkaðri kirkju að Lágafelli,
sem fyrirhugað er að gera áður
en langt um líður.
í samsætinu voru flutt ávörp.
Ólafur Þórðarson formaður sókn
arnefndar gerði m. a. grein fyrir
göfum, er kirkjunni höfðu borizt
á. undanförnuin. áruJCA, Jónas
Magnússon í Stardal, sóknar-
nefndarmaður, ræddi um stækk-
uni kirkjunnar og nauðsynlega
viðgerð á henni. Sigsteinn Páls-
son að Blikastöðum, sóknarnefnd
armaður, ræddi um nauðsyn þess
að prestssetrið yrði flutt frá Mos-
felli að Lágafelli, þar eð ótækt
væri að kirkjustaðurinn væri í
eyði. Að lokum talaði biskupinn,
sem í ræðu þakkaðí móttökurnar
og minntist hins merkilega starfs,
sem kvenfélögin í landinu ynnu,
og taldi hann þau í tölu merki-
legustu félaga, sem starfandi
væru í landinu. — J.
Akranesbálar
beita loSnu
AKRANESI, 15. marz. — Á laug-
ardag fóru 18 bátar á sjó héðan
og fengu samt. 110 lestir. Mánu-
dag og þriðjudag fóru engir bát-
ar á sjó héðan frá Akranesi, en
í kvöld (þriðjudag) kom Skóga-
foss með 80 tunnur af Ioðnu og'
róa allir bátar héðan í kvöld með
línuna beitta nýrri loðnu.
Hingað kom danskt skip í dag
með 600 lestir af salti. Bæjartog-
arinn Akurey er væntanlegur í
fyrramálið með 120 lestir fiskjar.
— Oddur.
Oriof skipuleggur
breyffar ferðir fil
%
S-Evrópoferðir, allt til Jágóslavír* -
FORSTJÓRI Orlofs, Ásbjörn
Magnússon, er nýlega kominn
að utan, þar sem hann m. a.
vann að undirbúningi allmargra
ferðalaga til ýmissa landa Evrópu
í samtali við Mbl. í gær, skýrði
Ásbjörn frá þeim ferðum sem
Orlof myndi efna til í vor og í
sumar, en þær eru alls átta, sem
fastákveðnar eru.
í þeirri röð sem lagt verður af
stað í þær, þá eru ferðirnar þess-
ar: Hinn 13. apríl hefst svonefnd
„5 landa ferð á 25 dögum“, en ferð
inni er heitið suður á Ítalíuskaga
með viðkomu í Danmörku. Þýzka
landi og Sviss á suðurleið, og á
heimleið Suður-Frakkland og
Parísarborg. Frá þessari ferð er
sagt nokkru nánar á öðrum stað
í blaðinu. — Næsta ferð verður
14. maí „Sex landa sýn“, sem
tekur 20 daga og liggur leiðin um
Danmörku, N-Þýzkaland, Hol-
land, Belgíu, Frakkland, allt til
Parísar og þaðan til Luxemborg,
síðan niður Moesel- og Rínar-
dali til Kölnar, en þaðan norður
til Hamborgar og síðan heim.
Þriðja ferðin er 18 daga ferð um
Skotland í júní og verður farið
um hálöndin fögru, síðan til ír-
lands og ferðast um landið og
þaðan til Lundúna og síðan heim
aftur. Þá verður í byrjun júní-
mánaðar farin Kanadaför og
verða heimsóttar byggðir íslend-
inga í Kanada en skroppið
verður yfir landamærin til
Dakotafylkis í Bandaríkjunum og
þaðan yfir að Kyrrahafsströnd
Kanada, í byrjun júlí verður
Norðurlandaför með viðkomu í
Færeyjum. Heimsóttar verða all-
ar höfuðborgir Norðurlandanna,
þar á meðal Helsingfors, en þang
að hefur ekki farið hópferð héð-
an. — Þá verða Rínarbyggðir
heimsóttar í ágústmánuði, lagt af
stað 20. og er það 14 daga ferð
með sama sniði og frámunalega
ánægjuleg ferð um þessar slóðir,
sem farin var í fyrra. — Þá mun
það vekja athygli að Orlof ætlar
að efna til Júgóslavíuferðar í
septembermánuði og verður far-
ið allt suður til Zagreb. Er þetta
í fyrsta sinn sem íslendingum
gefst kostur á að koma þangað
í hópferð. En hópurinn mun
leggja leið sína um Austurríki og
Týrol og hafa þar í landi nokkra
viðdvöl. Síðan Tító ákvað að opna
Júgóslavíu fyrir ferðamönnum,
hrfur verið gífurlegur straumur
fðrmznna þangað frá Vostur-
EvuJi-uIöndum og Skandiravíu.
Síðasta ferðin á þessu ári vorður
farin í októbermánuði, sumar-
aukaferð sú sem fresta varð fyr-
ir skömmu vegna yfirvofandi
verkfalls og margir þátttakenda
óttuðust skærurnar á landr mær-
um Israels og Egyptalancí;. Sú
ferð verður farin með flugvél til
Frakklands, Ítalíu, Egypta’ands,
N-Afríkulanda og til Spánar og
þaðan um Bretland heim.
Börn I Kópavog
IIREPPSTJÓRI Kópavogs-
hrepps skýrði Mbl. svo frá í
gær að sýnt væri að bö n þar
í hreppnum hefðu komí it yfir
töluvert magn af skotf erum,
bæði haglaskotum og riffil-
skotum. Varð þess vari í gær
að nokkur 8 ára gömul börn
voru með skotfærí og höfðu
þau af óvitaskap gert tiíraunir
til þess að sprengja sftotin.
Ekki hlaust þó slys af svo sem
hæglega hefði getað orðið.
Hefur enn ekki vitnas; hvar
börnin hafa fengið þesri skot-
færi, en þau segjast haí'a feng-
ið þau úr bifrcið.
Hreppstjórinn mælist til
þess við foreldra í Kópavogs*
hreppi að þeir rannsaki hvort
börn þeirra eru með s'•.otfæri
í fórum sínum og geri honum
strax viðvart ef svo er.
Úrslifakeppnin
hafin
ÚRSLITAKEPPNI meistara-
flokks á Skákþingi Reykjavíkur
er nú hafin. Var fyrsta umferð
tefld á sunnudaginn. Fóru allar
skákir í bið. Önnur umferð var
tefld á mánudagskvöldið og þá
var tveim skákum lokið: Guðjón
M. Sigurðsson vann Ólafs Einars-
sön og Jón Pálsson vann Frey-
stein Þorbergsson.