Morgunblaðið - 19.03.1955, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 19. marz 1955

EFTIRLEIT
EFTIR EGON HQSTOVSKY
I, í#l !|| 1 if
Framhaldssagan 49
Presturinn staulaðist inn í eld-
húsið aftur og horfði hugsandi
í kringum sig. Hann vakti kött-
inn, sem svaf uppi á stafla af
nærfötum, síðan gekk hann að
eldstónni og fór að hita sér kaffi.
Dyrabjallan hringdi. „Núna
strax?“ hugsaði presturinn og
leit á klukkuna á veggnum. Hann
gretti sig dálítið, honum fannst
klukkan vera of sein. Hann
slökkti á gasinu og gekk til dyra.
Á þrepskildinum stóð lítill
maður. „Þér eruð faðir Dusan,
er það ekki? Mig langar til að
tala við yður í einrúmi".
„Ég er hræddur um, að það sé
ekki hægt núna. Ég vona, að þér
fyrirgefið mér.... “
„Það er ef til vill allt satt og
rétt, prestur, en þér losnið ekki
svona við mig. Ég er kominn alla
leið frá Zelezna Ruda til þess að
íinna yður“.
„Frá Zelezna Ruda?“ Það var
áhyggjuhreimur í röddinni. —
Hver eruð þér, vinur minn?“
„Ivan Pazderka".
„Hamingjan góða, hvað eruð
þér að gera í Prag? Blessaðir
komið inn. Lokið hurðinni, mér
er illa við dragsúginn. Ég verð
að spyrja yður, herra Pazderka,
segið mér, hvað kom fyrir og
farið síðan aftur eins fljótt og
þér getið“.
Maðurinn kom inn, og lokaði
hurðinni á eftir sér. Þeir litu
hvor á annan og presturinn varð
dálítið taugaóstyrkur. Hann vildi
ekki vera ókurteis við gestinn
með því að stara á hann, en hann
vildi heldur ekki líta undan. —
Hann vissi ekki, hvað hann átti
að gera við hendurnar á sér og
' hann leit ekki undan, er hann
sagði áhyggjufullur en ákveðinn:
„Ég bið yður um að vera hérna
ekki lengi. Farið burtu eins fljótt
og þér getið. Það er í yðar eigin
þágu“.
S „Nú, já, hótanir".
„Herra Pazderka, ég hef beðið
yður og ég hef varað yður við,
en nú sé ég að það er árangurs-
laust. Verði guðs vilji. Komið þá
inn í eldhúsið. Það er kalt ann-
ars staðar. Farið úr frakkanum
og kannske úr peysunni líka“.
Gesturinn hlýddi og sagði síð-
an ólundarlega: „Jæja, hvar er
þetta eldhús?“
„Fyrstu dyr til vinstri. Gangið
þér inn, herra Pazderka".
Þegar presturinn kom inn í
eldhúsið sá hann, að gesturinn
hafði gert sig heimakominn og
liann leit í kringum sig og sagði:
„Guðsmennirnir hafa það ekki
sgm verst nú á dögum. Hve mörg
lierbergi hafið þér?“
„Hingað til fjögur, en frá deg-
inum í dag aðeins eitt býzt ég
við. Hvað viljið þér? Vilduð þér
fá kaffi?“
„Hvers vegna ekki? Svartur
markaður? Eða ’ fá prestar sér-
stakan skammt?"
„Kaffið er gjöf, herra Paz-
derka. Ég fékk það frá sameigin-
legum vini okkar, Kral, sem hef-
ur sagt mér heilmikið um yður.
Ég veit., að þér eruð menntaður
og vellesinn maður, en þér viljið
leyna því, og þér vitið heilmikið,
þegar þér eruð einn — en ég viási
ekki, að þér væruð ókurteis og
ruddalegur. Kaffið verður til eft-
ir nokkrar mínútur, þér vilduð
kannske reykja á meðan“.
Litli maðurinn leit í áttiná til
drugga, rólega mannsins og nú
var vandræðahreimur í röddinni
íj fyrsta sinn.
I „Já, það var vegna Krals, sem
4g er kominn og er hérna í dag.
Faðir, Kral er góður maður, raun
verulegur vinur smælingjanna.
Hann er allt öðru vísi en ég, en
við virðum hvorn annan. Það er
satt, hann er ekki verkamaður
og sjónarmið hans eru önnur en
mín, en við vinnum að sama
markinu. En nú langar mig til að
vita í hvers konar leynimakk þér
hafið komið honum í. Ég vil allt-
af hjálpa fólki, ef það er í vand-
ræðum, en ég vil ekki hjálpa ein-
hverjum þorpurum, skemmdar-
verkamönnum, glæpamönnum
eða snýkjudýrum. Skiljið þér?“
„Ég heyri og skil, en þess ger-
ist ekki þörf að hrópa. Hvað vilj-
ið þér hafa kaffið sætt, herra
Pazderka? Eru tveir molar nóg?
Satt að segja á ég ekki mikinn
sykur. Svo að þér eruð hingað
kominn vegna þess að yður hef-
ur snúizt hugur um loforð, sem
þér gáfuð Kral og vegna þess, að
þér eruð hættur að trúa á hann“.
I „Ég trúi ef til vill meira á Kral
en þér á heilaga ritningu, en sann
leikurinn er sá, að ég trúi ekki á
vandræða-presta. Ég hef verið
að hugsa alltaf síðan Kral fór frá
Zelezna Ruda. Mig langar til að
vita, hvað þér hafizt að — og
hvers konar fólki, þér ætlið að
koma yfir landamærin. Ég efast
ekki um, að Kral hefur sagt yður
að ég sé kommúnisti og það gam-
all kommúnisti. Ég lærði það ekki
úr bókum, faðir, heldur frá því
að líta hlutina að ofan, því að ég
sem sótari er mikið uppi á hús-
þökum. Það mundi heldur ekki
saka ykkur sauðhirðina að gera
það sama einnig. En það er ýmis-
legt, sem flokkurinn gerir, en ég
er ekki sammála, og mér er sama
hver veit það, en ég er og verð
alltaf kommúnisti — það skulum
við gera upp við okkur strax".
| „Já, kaffið er tilbúið Svart
eða með mjólk. Hlustið á mig,
vinur minn. Það ér dálítið, sem
ekki er vit í, sem þér eruð að
segja. Þér fullyrðið trúna á Kral,
en samt er sú trú svo reikul, að
þér komið til vandræðaprests og
biðjið hann að skýra út fyrir yð-
ur lyndiseinkun Krals og fyrir-
ætlanir hans. Þér eruð annar vina
hans, sem koma til mín síðast-
liðna daga með þá spurningu:
Hver er Paul Kral? Segið mér,
hvað virðið þér Kral fyrir og
hann yður, og hvert er ykkar
sameiginlega markmið?“
„Sjáið nú til, prestur, ég er
ekki bara heimskur sótari úr
litlu þorpi. Ég hef séð margt, þol-
að margt og lesið mikið. Þér haf-
ið ekki áhrif á mig með slungnum
spurningum eða góðu kaffi, en
kaffið er gott — eða með ræðum
um boðorðin. Kral er trúverðug-
ur maður og draumóramaður,
það er ábyggilega auðvelt að láta
hann falla í gildru og hálsbrjóta
hann. Hvert er okkar sameigin-
lega áhugamál? Betri heimur.
Það er svarið. En nú verðið þér
að svara fyrir yður sjálfan:
Hverjir eru þessir náungar, sem
ég á að hjálpa yfir landamærin,
ef þeir vita leyniorðin? — Þessi
febrúarbylting var mér kærkom-
in, en ég játa það, að margir sak-
lausir menn hafa orðið að gjalda
hennar. Það er gamalt máltæki:
Það er ekki hægt að höggva nið-
ur tré án þess að flísist út úr því.
Segið mér nú, hverjir eru þessir
sakleysingjar yðar? Þér sjálfur,
prestur?"
„Ég? Hvílík hugmynd! Ég get
ekki hlaupið, fæturnir leyfa mér
það ekki. Fólkið, sem við höfðum
í huga, voru tveir háskólakenn-
arar, einn læknir, nokkrir stúd-
entar og tveir kommúnistar". 1
„Líka kommúnistar? Það var
eins og ég hugsaði! Mig langar
til að sjá framan í þá!“ !
„Það mundið þér líka, ef þér
sætuð ekki hérna. Sjáið nú til,
herra Pazderka, mitt markmið er
það sama og ykkar Krals. En það
er einn aðalmunur á okkur: Ég .
trúi og vil trúa. Þér trúið ekki 1
og viljið ekki trúa, en þér viljið '
vita. Ég treysti Kral, hann ;
treystir mér og við treystum báð-
ir hinu saklausa en hrjáða fólki,
en þér viljið aftur á móti vita,
hvers vegna og hvernig. Þér eruð 1
hrokafullur og stoltur eins og all- í
ir, sem beita skynseminni einni j
Nokkur stykki
modelkventöskur
ekta leður.
QJtfoéé
~j4&alótrœti
Bifreiðasalan Njálsgötu 40
óskar eftir nýjum og nýlegum sendiferða- og fólksbif-
reiðum strax.
BIFREIÐASALAN NJÁLSGÖTU 40
Sími 5852.
\
fjölbreytt úrval.
EROS Hafnarstræti
Poplin
Sportjakkar
EROS
Hvítir
Nælon og Dacron
Sloppar
EROS
Barnafrakkar, Telpukápur
Barnaúlpur og Samfestingar
Hafnarstræti 4
Sími 3350
Skrifstofumann
vantar strax á skrifstofu í Hafnarfirði. Umsóknir send-
ist afgr. Mbl. fyrir 23. marz n. k. merkt: „697“.
Heildsölubirgðir:
Jl. &njnjói
^óóon
& J(v
varan
j