Morgunblaðið - 17.04.1955, Blaðsíða 8

8
MORGl1 NBLAÐIÐ
Sunnudagur 17. apríl 1955

Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Kommúnistar sfanda
í vegi fyrir sáttum
ÞAÐ er nú orðið öllum almenn-
ingi ljóst, að sættir í yfirstand-
andi vinnudeilu stranda fyrst og
fremst á kommúnistum. Þeir hafa
allt frá upphafi gert verkfallið
pólitískt og notað þau samtök,
sem að þv' standa til pólitísks
brasks, sem ekkert á skylt við
hagsmuni þess fólks, er þar á hlut
að máli.
Það er rétt að Bjarni Benedikts-
son menntamálaráðherra, benti
á í ræðu sinni á Alþmgi í fyrra-
dag, að verkfall, sem ekki er háð
til þess, að ná því, sem er fjár-
hagslega mögulegt, getur ekki
orðið neinum til góðs. En í upp-
hafi verkfallsins lýstu kommún-
istar því hiklaust yfir, að til-
gangur þess væri, að knýja nú-
verandi ríkisstjórn til þess að
segja af sér.
Aldrei hefur nokkurt verkfall
verið hafið hér á landi með
slíkri yfirlýsingu. Það hefur
töldu verkamönnum trú um
að verkfallið mundi aðeins
standa nokkra daga. Þá yrði
gengið að þeim kröfum, sem
hver einasti vitiborinn maður
veit, að atvinnuvegirnir hafa
enga miiguleika til að rísa
undir.
Nú er ástandið þannig, að leið-
togar kommúnista lýsa því yfir
daglega, að verkfallíð kunni að
standa í marga mánuði.
HVAÐ VARD UM
ÚTLENDÖ PENINGANA?
Blað kotnmúnista spinnur þau
ósannindi upp í gær, að Bjarni
Benediktsson menntamálaráð-
herra hafi hlakkað yfir því í
ræðu sinni í fyrradag, að lítið
hefði safnazt í verkfallssjóðinn.
Þarna snúa kommúnistar stað-
reyndum gjörsamlega við eins og
fyrri daginn. Ráðherrann hélt
því þvert á móti fram í ræðu
Sap krabbameins-
læknimja verður
skráð
Upplýsingar vantar um
fyrsta sjúklinginn
Dr. HALLDÓR HANSEN, yfir-
læknir hefur tekið sér fyrir hend-
ur að leita gagna um afdrif allra
þeirra sjúklinga, sem frá upnhafi
hafa gengið undir meiri háttar
j magaaðgerðir á Landakotsspítala
vegna krabbameins.
Fvrsta þess háttar aðgerð virð-
ist hafa farið fram á miðiu ári
1908, og er siúklingurinn nefndur
Mavnús Kristjánsson, roskinn
maður og talinn til heimilis á
Holtsgötu 7 í Reyk.iavík, þar sem
húsum réð þá og iengi síðan
Bjami Árnason sjómaður. Læknir
inn, sem framkvæmdi aðgerðina,
var Guðmundur Hannesson, síðar
prófessor. Aðgerðin tókst vel, en
þrátt fvrir mikla eftirgrennslan
hefur ekki tekizt að finna frekari
d°ili á þessum manni eða grafast
fyrir um, hver urðu afdrif hans.
1 Revkjavík verður hann ekki fund
inn í manntali, hvorki fyrr né síð
ar, og er líklegast. að hann hafi
verið utanhæiarmaður. Ef til vill
er hugsanlegt, að eitthvað lítils
háttar fari á milli mála um nafn
hans eða föðurnafn. Er mælzt til
þess, að þeir, sem kvnnu að geta
greitt fyrir því, að frekari upplýs
ingar he'mtist um msrnn þenna,
geri góðfúsleva dr. Halldóri Han-
sen eða landlækni viðvart.
(Frá landlækni).
r r
Agæl skemmlun „isfenikra
fóna" í Ausfurbæjarhíói
REVÝU-KABARETT „Islenzkra
tóna“ í Austurbæjarbíói síðastlið-
ið fimmtudagskvöld vakti mikla
hrifningu áhorfenda, er létu
ánægju sína óspart í ljós.
Þættirnir frá hinum ýmsu
borgum heppnuðust vel, þótt
Stokkhólmur bæri þar hæst með
söng Kristins Hallssónar um Pét-
ur svínahirði og hinum vinsæla
gluntasöng Jakobs Hafsteins og
Ágústar Bjarnasonar, sem hrein
unun var a að hlíða.
í Vínarborg sungu þau
Sigurður Ólafsson og Eygló
Victorsdóttir dúett og
Björg Bjarnadóttir dansaði
vínarvals. í París söng Sól-
veig Thorarensen og þrjár
ungar og fagrar meyjar
stigu svifléttan Can Can-
dans.
Kristinn Hallsson kom
einnig fram í Mosvka, þar
sem hann söng óperuaríu,
og þar sungu einnig Alfreð
Clausen og Ingibjörg Þor-
bergs. Boðið var og upp á
rússneskan dans.
Dægurlögin réðu ríkjum í
New York, þar sem söngur Tóna-
systra og Jóhanns Möllers (Papa
Loves Mambo) og mambo-dans
Sigurðar Ólafssonar og Soffíu
Karlsdóttur vakti mesta hrifn-
ingu. — Ingibjörg Þorbergs og
Soffía Karlsdóttir sungu þar líka
og þeir, sem áhuga hafa á jitter-
bug þurftu ekki að kvarta.
Þá voru kynntir þrír nýir dæg-
urlagasöngvarar, Ásta Einarsdótt
ir, Þórunn Pálsdóttir og Hall-
björn Hjartar, að ógleymdum
Tóna-systrum, nýjum kvenna-
sextett, sem ekki er ósennilegt að
eigi eftir að láta meira til sín
heyra.
Sjöundi þátturinn gerist í
Reykjavík, þar sem sungin eru
og leikin nokkur vinsælustu dæg-
urlögin.
Sigfús Halldórsson er farar-
heldur aldrei hent, að stjórn; sinni, að samskotin næmu hærri
heildarsamtaka verkalýðsins,
Alþýðusambands íslands væri
notuð til þess, að taka að sér
forystu um stjómarmyndun
ákveðinna flokka. En eins og
menn rekur minni til, létu; á
kommúnistar forscta Alþýðu-
sambandsins skrifa öllum hin-
um pólitísku flokkum áður en
verkfallið hófst, og fara þess
á leit við þá, að þeir mynd-
uðu saman ríkisstjórn, sem
beindist gegn stærsta flokki
þjóðarinnar, Sjálfstæðisflokkn
um.
HEFUR VAKIÐ TORTRYGGNI
OG ANDÚÐ
Þetta pólrtíska braskt var ekki
til þess fallið, að skapa samúð
með þeim, sem forgöngu höfðu
um verkíallið Það vakti þvert
á móti tortryggni og andúð. Al-
menningUi' í landinu hlýtur jafn-
an að hafa samúð með heiðar-
legri og ábyrgri viðleitni verka-
lýðsins, til þess að bæta kjör sin
á raunhæfan hátt. En þegar hin
öflugu samtök hans eru skefja-
laust misnotuð af kommúnistum
til pólitískra braskaðgerða, þá
hlýtur slíkt atferli að vekja tor-
tryggni.
Kommúristar bera því ábyrgð
á því vandræðaástandi, sem nú
hefur skapazt vegna margra
vikna vérkfalls. Þeir bera ábyrgð
á þeirri ömurlegu staðreynd, að
mitt í nægri atvinnu, skuli mik-
ill fjöldi verkamannaheimila nú
líða skort, Frá þessari ábyrgð
geta kommúnistar ekki flúið með
því að beina daglegum haturs-
áróðri geg.i mönnum, sem fyrst
og fremst hafa lagt áherzlu á að
ná friðsamiegri lausn vinnudeil-
unnar. Sjálfstæðismenn og ríkis-
stjórnin í neild reyndu í upphafi
að fá verkfallinu skotið á frest
meðan sarnvinnunefnd verkalýðs
íélaganna og atvinnurekenda
með oddarnönnum frá Hæstarétti
rannsökuðu möguleika atvinnu-
veganna tii þess að veita verka-
lýðnum raunhæfar kjarabætur.
Ef til slíl-.rar rannsóknar hefði
verið stofnað, væri henni nú
sennilega lokið. Fulltrúar deilu-
aðila hefð.i þá fengið tækifæri
til þess að draga sínar ályktanir
af niðurstöðum hennar.
En kommúnistar höfnuðu þess
ari leið. Þeir köstuðu þúsund-
um manna út í verkfall um
hábjargræðistímann. Þeir
upphæð á hvern verkfallsmann
en þau raunverulega gera. Leið-
rétti forseti Alþýðusambandsins
ummæli nans. og lýsti yfir því,
að söfnur.in næmi aðeins 40 kr.
hvern varkfallsmann allan
timann síðan verkfallið hófst. Ef
skyldulið verkfallsmanna væri
talið með, næmu samskotin að
eins 10—20 kr. á mann.
í þessu sambandi er rétt að
minnast bess, að nú, þegar skort-
ur og erfiðleikar steðja að heim-
%Líuahandi óhri^ar:
Um hávaða
í sambýlishúsum.
FYRIR nokkru fékk ég bréf frá
„þreyttum sjúklingi“, sem er
ærið raunamæddur.
„Hefir fólk rétt til“, spyr hann,
„að láta eins og því sýnist í íbúð-
um sínum um nætur, þar sem um
sambýlishús er að ræða? Til er
ilum verkrallsmanna, hampa kom , , , „ ,, . .
múnistar því, að von sé á er-!folk’ sem alltur sl§ 1 fullum rettl
lendri peningaaðstoð. Það gerðu
þeir einnig í
! með hverskonar næturskrölt, ef
inu 1952. En aðspurðir af Bjarna
Benediktssyni á Alþingi í fyrra-
dag, gáfu kommúnistar þær upp-
lýsingar, að peningarnir hefðu
þá komið of seint til þess að koma
verkfallsmönnum að gagni. Og
víst er uni það, að þeir, sem
þátt tóku
engan eyr
desemberverkfall-' Það aðeins ei^ íbúðina Slálft
Það leikur á píanó, syngur og
dansar, skröltir með stóla og
önnur húsgögn á berum og hljóð-
glöggum gólfum, skellir hurðum,
hefir hátt í stigagöngum og þar
fram eftir götunum. Þetta sama
fólk virðist ekki skeyta hið
því verkfalli, fengu j minnsta um það, þótt það vitandi
styrk af því fé, sem í vits valdi með þessu hátterni
kommúnistar sögðu að borizt, sínu öðrum
hefði.
En hvað varð þá af þessum
pening.vm? Voru þeir sendir
til bak i, eða runnu þeir í ein-
hvern e'nkasjóð kommúnista-
flokksins?
Það er nauðsynlegt að fá þess-
um spurningum svarað tafar,-
laust.
Annars er það bersýnilegt, að
kommúnistar eru að reyna að
vekja þær vonir hjá því fólki,
sem verkfallið bitnar nú harðast
á, að það eigi von á erlendri að-
stoð. Með voninni um þetta á
að tæla verkfallsfólkið enn
lengra út í kviksyndið, sem kom-
múnistar hefa att því út á.
____ _______ svefnleysi og van’
lliðan, sjúklingum, sem þrá svefn
og hvíld framar öllu, nótt eftir
nótt og ár eftir ár.
Vel mætti þetta fólk vera þess
minnugt, að flestir verða ein-
hverntíma veikir og það ætti að
reyna að setja sig í spor þeirra,
sem hafa misst heilsuna fyrir
fullt og allt.
Villtu birta þetta í dálkum þín-
um, Velvakandi góður, og ljá mér
liðsyrði? — Með fyrirfram þakk-
læti. — Þreyttur sjúklingur“.
Ég hefi fulla samúð með hin-
um þreytta sjúklingi og held að
nágrannar hans hljóti að skilja
sjónarmið hans og reyna að stilla
næturbrölti sínu í hóf samkvæmt
því.
Ú
ALMENNINGUR KREFST
SAMNINGA OG VINNUFRIÐAR
Kjarni þessa máls, er sá, að
Siðferðileg skylda.
ÞESSI umkvörtun er ekkert
nýtt fyrirbæri, margir hafa
svipaða sögu að segja, þó að
nokkuð misjafnlega rammt k'veði
að hinum háværu nágrönnum.
Auðvitað þarf engum blöðum um
almenningur í landinu krefst taf- Það að fletta, að hverjum manni
arlausra samninga og vinnufrið-
ar á þeim grundvelli, að reynt
verði að koma til móts við óskir
lægst launaða verkafólksins án
þess þó, að stefna rekstri at-
vinnutækjanna í hættu, eða leiða
nýja gengislækkun yfir þjóðina.1
ber siðferðileg skylda til að sýna
náunganum sanngirni og tillits-
semi í dagfari sínu og breytni
gagnvart honum og kemur þetta
ekki hvað sízt til greina þar sem
nábýlingar eru annars vegar.
Það er alltaf nokkur vandi að
Á þessum grundvelli verða umgangast fólk, svo að ekki
fulltrúar deiluaðila að ræðast hlaupi snurða á þráðinn.Eitt lítið
við í hreinskilni og einlægni. orð eða athöfn getur komið ótrú-
Það er þýðingarlaust að sitja
þegjandi viku eftir viku og
hafast ekki að. Hvorki verk-
fallsmenn né þjóðin í heikl
hefur efni á sliku.
lega miklu til leiðar til hins betra
eða verra. Til þess að vel fari
þurfa báðir eða allir aðilar að
sýna tillitssemi og vilja til að
vernda friðinn umfram allt.
Barnaleikrit
í Hafnarfirði.
R Hafnarfirði er skrifað:
„Leikfélag Hafnarfjarðar
hafði í fyrra sýningar á „Hans
og Grétu“, góðum og þekktum
ævintýraleik fyrir börn. — Leik-
ur þessi var sýndur hér meir en
30 sinnum við mikla hrifningu
áhorfenda, einkum barnanna,
sem skemmtu sér konunglega. —
Ágóði af sýningum þessum var
töluverður og hressti við hinn
þrönga fjárhag félagsins, enda
ekki vanþörf á. Leikfélag Hafnar
fjarðar á því ekki lítið að þakka
þeim leikurum, sem lögðu fram
krafta slna og allar frístundir í
sambandi við sýningar á „Hans
og Grétu“ og má þá ekki gleyma
börnunum sjálfum. Eiga þau
þakkir skilið fyrir ágætan leik
og gott starf. Þau misstu af
mörgu girnilegu, meðan á sýn-
ingum stóð, fyrir utan allar tafir
frá námi og störfum.
Stendur ekki því fyrra
að baki.
ÞETTA rifjast upp fyrir mér,
þegar L. H. hefur sýningar á
nýju ævintýraleikriti, „Töfra-
brunnurinn“. Það virðist ekki
standa hinu fyrrnefnda leikriti
að baki, nema síður sé, og er full
ástæða til að hvetja fólk til að
leyfa börnum sínum að sjá það.
Leikstjórn þess er afbragðsgóð
og hefir leikstjóranum, Ævari
Kvaran tekizt að seiða fram (að
undanskildum nokkrum leikur-
um) furðu mikið úr ekki miklum
efnivið. — P.H.“
„Dansað í París“
stjóri á þessu „ferðalagi“, en
með honum er íslenzkur bóndi
(Karl Sigurðsson), sem virtist
ekki hafa minni ánægju af því
en áhorfendurnir í Austurbæjar-
bíói. Hljómsveitarstjóri er Jan
Moravek og hefir hann einnig
útsett lögin. Virðist revýu-kabar-
ett þessi ætla að verða vinsæll,
þar sem uppselt er á sýninguna
í kvöld svo og á þriðjudaginn.
Tekið var upp á stálþráð á
skemmtuninni, og hefir verið á-
kveðið að fjögur atriðin verði
flutt í Stokkhólmsútvarpinu n.k.
laugardag. Er það gluntasöngur
Jakobs bg Ágústar, söngur Krist-
ins Hallssonar um Per Svine-
hvrde, „Papa Loves Mambo“, sem
Jóhann Möller og Tóna-svstur
syngja og „If I Give My Heart
To You“, sem Ingibjörg Þorbergs
og Tóna-systur syngja.
ddbtacjlecjt
íedti
í 3c
^anó
MerKlðj sem
klæðlr landiS.
ormoóu,
TAIPEH, Formosa: — Margir
hér líta svo á að Chiang Kai
Shek hafi meiri tök á íbúum
Formósu nú, heldur en nokkru
sinni fyrr. Þeir benda á að sam-
eiginlegt flatarmál Formósu og
tengdra eyja við Kínastrendur sé
innan við 23. þús. ferkm. og að
íbúarnir búi miklum mun þéttar
heldur en á meginlandinu. Öll-
um nema þeim, sem algerlega
eru skeytingarlausir, er það ljóst,
að stjórnin á erfiða daga fyrir
höndum. Viðhorf manna virðist
vera það, að hið frjálsá Kína
fljóti eða sökkvi með Chiang.
Flestir stj órnmálaritarar hér
eru sammála um það, að Chiang
sé öruggur sem leiðtogi þjóðern-
issinnaðra Kínverja svo lengi sem
hann æskir að vera það og svo
lengi sem þjóðernissinnar hafa
Formósu á valdi sínu.
Chiang hershöfðingi ber 68 ára
aldur sinn vel og heilsa hans er
sögð vera ágæt. Lífvenjur hans
eru einfaldar og hann lifir mjög
reglubundnu lífi. Hann revkir
ekki og drekkur ekki, borðar ein-
faldan mat og vinnur daglega 12
klukkustundir. Hann byrjar dag
hvern með hálfrar klukkustundar
bæn og hugleiðingum. Hann tók
kristna trú fyrir mörgum árum
og tilheyrir meþodista söfnuðin-
um.
Hann þjálfar líkama sinn eink-
um með því að stunda daglega
göngur um skógahéruð. Hann
leitar afþreyingar á því að aka
bíl sínum og sést oft og tíðum
við stýrið.
Frh. á bls. 12.