Morgunblaðið - 09.06.1955, Qupperneq 8

8
MORGTJ N BLAÐIÐ
Fimmtudagur 9. júní 1955

trt« H.f. Árvakur, Reykjavík.
J'ramkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgtSaraa.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vi*«£,
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni GarSar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriítargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Sjómannadagshá-
!"
á sunnudaginn
ÓLAFSFIJRÐI, 6. júlí: Sjómanna
dagurinn -’ar haldinn hér hátíð-
legur í blðskaparveðri. Hátíða-
höldin hófust með því, að safn-
ast var saman á hafnargarðinum
kl. 11 f. h Var gengið þaðan í
skrúðgöngu til kirkju, þar sem
sóknarpresturinn, sr. Ingólfur Þor
Ívaldsson, prédikaði.
ÞKl. 1 hófjt kappróður og kepptu
At> sætir sannarlega engn það. En fyrst mun hann fara á 6 sveitir Fyrst varð sveit ski
furðu þott eitt af bloðum hmn raðgerða fund með utannk- hafnar af strandferðaskipinu
Vestur-Þýzkalands segði í gær, israðherrum Vesturveldanna, skjaldbrei?; en skipið var hér
að heimboð Sovétstjórnarinnar sem haldinn verður í næstu viku statt þennan dag. f kappróðrin-
til handa dr. Adenauer væri í New York. Er almennt álitið að um var keppt um forkunnarfag.
„merkasta frétt frá stríðslokum“, tilboð Sovétstjórnarinnar verði urt stýrisbj(5j sem er farand.
Svo óvænt kom hún og þvert of- tekið þar til umræðu. i gripur
Allur hinn friðelskandi
Kúvending eða kænskubragð ?
an í það, sem verið hefur að
gerast í sambúð Rússa og Vestur
Þjóðverja undanfarið. Fyrir
nokkrum vikum kallaði ein af
málpipum Rússa dr. Adenauer
hinn „bandaríska kanslara Vest-
ur-Þýzkalands“.
Um það verður naumast deilt,
að ósk Rússa um að kanslarinn
komi til Moskvu og ræði stjórn-
málasamband milli Þýzkalands
og Rússlands er stórkostlegur sig
ur fyrir dr. Adenauer og stefnu
hans. Hann hefur lagt á það höf-
uð áherzlu undanfarin ár, að
treysta samvinnu þjóðar sinnar
við hin vestrænu lýðræðisríki og
byggja upp varnir Vestur-Þýzka-
lands í nánu samstarfi við þau.
Skoðun hans hefur verið sú, að
eina færa leiðin til þess að kveða
útþenslustefnu Rússa niður væri
sameinuð og vel varin Vestur-
Evrópa.
pr gamla G
FYRRA laugardag voru liðin 40
ár frá því fyrsta skip Eimskipafél.
íslands, Gullfoss, kom til Reykja-
víkur. Hafði skipið þá verið um
fimm sólarhringa hingað heim
frá Leith, þar sem skipið hafði
viðkomu á leið sinni. — í hinu
fróðlega afmælisriti, er Eimskip
lét gefa út á 25 ára afmæli félags-
ins, er sagt frá komu Gullfoss og
segir þar m. a.:
XIL MÓTS VIÐ SKIPIÐ
Hinn 16. apríl klukkan 9 ár-
degis, hafnaði sig Gullfoss, allur
fánum skreyttur á Reykjavíkur
höfn. — Félagsstjórnin fór á e.s.
íslendingi, sem Elías Stefánsson
útgerðarmaður hafði boðið ti!
afnota í þessu skyni, út í flóann
til móts við Gullfoss og hafði
boðið með sér ráðherra, forseta
sameinaðs Alþingis, landsritara,
' bráðabirgðastjórn Eimskipafélags
heimur fagnar því, ef „kalda EJl. 4 hófst aðalskemmtunin við
stríSinu“ tekur nú senn aff sundlaugina Þar fluttu þeir ræð-
linna. Enda þótt ekki sé rétt ur: Þorvaldur Þorsteinsson, for-
aff vekja ótímabæra bjart- maður slysavarnardeildar karla
sýni er þó ýmislegt, sem bend Aðalbjörn Sigurleifsson, vel- | Islands, bankastjórum beggja
ir til þess, aff rás viffburffanna stjóri. Keppt var í stakkarsundi bankanna, stjórnarráðsskrifstofu-
hafi knúff Rússa til friffsam- °S björgunarsundi. í stakkar-
legri framkomu í alþjóffamál- suncIi sigraði Aðalbjörn Sigur-
um. Má þar til nefna austur- leifsson og í björgunarsundi
rísku friffarsamninga, heim- Trausti Gestsson.
sókn rússneskra leifftoga til j sá> er flest stig hefur j íþrótt.
Titos marskálks og nú síffast um dagsinS; hlýtur fagra fána-
blíðmælin í garff Vestur- stöng
sem gefin var af Rögn-
Þýzkalands.
Sumarslarfsemi
Sjálfsiæðísfiokksins
valdi Muller og Guðm. Þorsteins-
stjórum og ýmsum blaðamönn-
um.
TEKIÐ Á MÓTI GULLFOSSI
Veður var hið ákjósanlegasta
og lagði íslendingur af stað
klukkan 7,45 um morguninn. —
Þegar komið var út fyrir Gróttu
sást til Gullfoss, og skreytti „ís-
syni. Að þessu sinni sigraði lendingurinn“ sig þá fánum. Er
Trausti Gestsson. — Um kvöld- skipin mættust, heilsuðust þau
ið var stiginn dans fram eftirlmeð blæstri, og hrópuðu farþeg-
nóttu. —J. ar á „íslendingnum“ nífalt húrra
ULl andi óLri^ar:
Ri
:
SUMARSTARFSEMI Sjálfstæðis
flokksins er nú í þann mund að
Vitanlega hefur dr. Adenauer hefjast. Tvö fyrstu héraðsmótin
haft mikinn áhuga fyrir samein- verða haldin vestur við ísafjarð-
ingu alls Þýzkalands í eina ríkis- ardjúp mrn næstu helgi. En sam-
heild. En hann hefur ávallt bent tals mun verða efnt fil 20—30
á, að þýðingarlaust væri að ræða héraðsmóta á sumrinu.
við Rússa um það, fyrr en Vestur Héraðsmót Sjálfstæðismanna
Þýzkaland hefði styrkt aðstöðu eru orðnar einhverjar vinsæl-
sína með nánu bandalagi við hin- ustu samkomur í þessu landi. Þar
ar vestrænu lýðræðisþjóðir. Dr. mæta forvígismenn flokksins og
Ollenhauer, leiðtogi vestur- Sera Srein fyrir hugsjónum hans,
þýzkra jafnaðarmanna vildi hins starfi og stefnumálum, án þess
vegar að fyrst yrði byrjað á því að halda uppi hörðum ádeilum á
að ræða við Rússa, áður en geng- aðra flokka. Þar fara jafnframt
ið yrði í Atlantshafsbandalagið fram ýmis skemnitiatriði, sem
og Evrópusamtök. flutt eru af beztu listamönnum
Sjálf reynslan hefir nú sann- Þjóðarinnar á sviði leiklistar og
að skoðun dr. Adenauers. Rúss- hljómlistar. Hefur fólki út um
ar hafa, þegar þeir sáu framan í lancl ÞanniS gejizt tækifæri til ur yaldi hinna eingtöku R k.
hina einbeittu afstöðu vestur- Þess að kynnast morgum beztu__________________________________
þýzku stjórnarinnar, ekki talið °g vinsælustu skemmtikröftum
sér annað fært en að breyta um höfuðborgarinnar.
baráttuaðferðir. Þessvegna bjóða 11 n síðast en ekki sízt hafa hér-
þeir nú dr. Adenauer til Moskvu aðsmótin mikið gildi fyrir það,
til þess að ræða upptöku stjórn- að Þan skapa aukin kynni meðal heildarsvipinn.
málasambands milli Sovétríkj- ahnennings í héruðunum þar sem
anna og Vestur-Þýzkalands. ís- Þau eru haldin. Þarmeð auðvelda
inn hefur verið brotinn milli Þau félagslegt samstarf og hafa
þessara tveggja miklu megin- mí ög jákvæð áhrif í baráttunni
landsríkja. Eftir er svo að vita, fyrir mörgum hagsmunamálum
hversu einlæg sinnaskipti Sovét- byggðarlaganna. . .
stjórnarinnar eru gagnvart því
málinu, sem öllum Þjóðverjum Sterkasfa afl
er hjartfolgnast: Sameinmgu alls
landsins í eina ríkisheild. bíóðfélaffsins
Þaff er aff sjálfsögðu alger
óþarfi aff gera sér í hugarlund, Um það blandast nú engum
aff Rússar hafi algerlega kú- hugsandi manni hugur, að Sjálf-
vent utanríkisstefnu sinni stæðisflokkurinn er í dag sterk-
meff blíffmælunum í garff Vest asta pólitískt afl hins íslenzka
ur-Þýzkalands. Þeir hafa í bili Þjóðfélags. Flokkurinn hefur nú
taliff þaff henta, aff viðurkenna um langt skeið staðið í fylkingar-
í verki, aff vinnubrögff þeirra brjósti í því mikla uppbyggingar
undanfariff hafa ekki reynzt starfi, sem unnið hefur verið í | ir húsalitir — fyrr má vera en
árangursrík. Dr. Adenauer landinu. Um þessar mundir ein- J hárautt! — myndu lífga bæinn
og hinar vestrænu lýðræðis- heita Sjálfstæðismenn starfi sínu ótrúlega mikið upp, ekki veitir af
þjóðir hafa skákað Kreml. að rafvæðingu landsins, umbót- J j skammdegis-grámyglunni og
Meff hinum voldugu varnar- um í húsnæðismálum og eflingu j vetrardrunganum — eða í suður-
samtökum lýffræffisþjóffanna stvinnulífsins. Ein megintorfæran landsrigningunum á sumrin!
hafa kommúnistar misst af sem er á veginum í þeim efnum Mér er vel við djörfu litina, en
strætisvagninum. Ofbeldis- er skemmdarstarfsemi kommún- auðvitað þarf þeim að vera fyrir
stefna þeirra hefur orffiff úr- ista, sem öll miðar að því að komið af smekkvísi og samræmi
elt áffur en hún gat haldiff hleypa verðbólgu og dýrtíð lausri. J við umhverfið — eigi vel að fara.
Um útlit Reykjavíkur.
EYKVÍKINGUR hefir skrifað
mér eftirfarandi bréf:
„Velvakandi góður!
Öllum er okkur annt um, að
bærinn okkar líti sem bezt út og
ekkert sé látið ógert til að stuðla
að fegrun hans og myndarbrag.
Hér eru vissulega mörg verkefni
fyrir hendi, sum ærið aðkallandi
og óspart eru óskirnar og kröf-
urnar bornar upp á hendur bæj-
aryfirvöldunum, sem hér eiga
auðvitað að hafa forystuna og
framtakið. — Það er nú gott og
blessað. En það er líka ekki síð-
víkinga að bærinn þeirra líti
fallega og skemmtilega út, ekki
einungis hver einstök lóð, garð-
ur eða hús, heldur geta þeir
einnig ráðið ótrúlega miklu um
Vel viff djörfu litina.
TIL dæmis, ef fólk vildi nú
almennt breyta til með litinn
á húsum sínum utanverðum —
næst þegar það málar og gefa
þeim einhvern hressilegri og
skærari lit en tíðkazt hefir að
undanförnu. Mér datt þetta í hug,
þegar ég nú á dögunum gekk
fram hjá nýmáluðu húsi ekki
langt frá Miðbænum, upp undir
það hárauðu á litinn. Mér fannst
þetta skemmtilegt og til tilbreyt-
ingar. Við erum orðin þreytt á
grámóskulitnum eða þeim gul-
gráa, sem svo mörg hús eru með
í bænum. Skærir og skemmtileg-
áfram aff ræna fleiri þióffir
Evrópu frelsi. Nú verffur
Sovétstjórnin aff draga inn
klærnar, a. m. k. telur hún
ekki annaff henta sér í bili.
Yfirleitt virðist heimboði dr.
Adenauers til Moskvu hafa ver-
ið vel tekið meðal vestrænna
þjóða. Mun almennt gert ráð fyr-
ir að hinn aldni kanslari þekkist
Sjálfstæffisflokkurinn er — Með þökk fyrir birtinguna.
jafnframt hiff sameinandi afl; Reykvíkingur.“
íslenzku þjóffarinnar. Þaff afl,
sem laffar stéttir hennar til
sameiginlegra átaka. Þaff er
þessvegna mjög þýffingarmik- j
iff að hann eflist og eigi þess
Vatnshaninn viff
Gróffrarstöðina.
GARÐINUM við gömlu gróðr-
arstöðina, þar á grasblettin-
kost að hafa sem mest áhriT um er komið fyrir vatnshana,
á stjórn landsins á komandi sem sennilega er fyrst og fremst
árum. ætlaður til vökvunar í garðinum
og einnig er þægilegt fyrir fólk,
sem þyrstir ó heitum sumardegi,
að geta svalað sárasta þorstan-
um með dropa úr krananum. En
hér er einn hængur á: ekkert
niðurfall eða renna er þarna og
þar af leiðandi myndast oft elg-
ur og eðja í kringum vatnshan-
ann bæði til óþrifa og óprýði.
Börn eru oft þarna á ferli og
verður oft á að skilja við kran-
ann rennandi — og gerir það
sitt til. — Væri ekki hægt að
bæta úr þessu á einhvern hátt,
t. d. með því að steypa í kring-
um vatnshanann eða skapa vatn-
inu eitthvert frárennsli?
Einni líru hærra.
HÉR er ein góð saga af töfra-
manninum í heimi tónanna:
Toscanini:
Þegar tónskáld-
ið Verdi lézt,
vildi Scala-óper-
an í Milano
gjarnan heiðra
minningu . hins
mikla meistara
á veglegan og
eftirminnilegan
hátt. M. a. var
efnt til hátíða-
* tónleika þar
sem báðir snillingarnir, Toscan-
ini og Mascagni, skyldu stjórna.
Toscanini samþykkti án þess
að hika eitt augnablik, en Mas-
cagni, sem í rauninni var ekki
laus við afbrýðisemi gagnvart
Toscanini sem stjórnanda, setti
það skilyrði, að hann yrði að
minnsta kosti að fá hærri greiðslu
fyrir vikið en Toscanini — „jafn-
vel þótt ekki munaði nema einni
líru“ — undirstrikaði hann í
bréfi sinu.
Scala-óperan féllst á það — og
eftir tónleikana, sem auðvitað
reyndust stórkostlegur viðburð-
ur, afhenti forstjórinn, með
miklum hátíðleik, Mascagni eina
líru.
Toscanini hafði stjórnað fyrir
ekki neitt!
® CTN^J>
Merkiff, sem
klæðir landið.
fyrir „Gullfossi11. Til móts við
„Gullfoss" kom og vélbátur
Garðars Gíslasonar stórkaup-
manns, „Hera“, fánum skreytt,
og síðan hver vélbáturinn á fæt-
ur öðrum. í Engeyjarsundi stað ■
næmdist „Gullfoss“, og fóru þar
um borð í hann farþegar allir af
„íslendingnum“, „Heru“ og öðr-
um vélbátum. Formaður félags-
ins, Sveinn Björnsson yfirréttar-
málaflutningsmaður, er var far-
þegi á þessari fyrstu ferð „Gull-
foss“, tók á móti gestunum við
uppgöngustigann og bauð þá vel-
komna. Þegar inn á höfnina kom,
var þar svo krökkt af bátum, að
einsdæmi voru, og glumdu við
fagnaðarópin í sífellu. Á hafnar-
görðunum beggja megin stóðu
stórir hópar fólks veifandi og
hrópandi húrra, og í landi stóð
óslitinn mannhringur meðfram
allri fjörunni. Eftir að „Gullfoss'*
hafði hafnað sig, sté ráðherra ís-
lands, Sigurður Eggerz, fram á
stjórnpall skipsins og mælti þess-
um orðum:
RÆÐA RÁÐHERRA ÍSLANDS
„íslendingar! „Gullfoss“ er
kominn heim yfir hafið. Siglinga-
draumur íslenzku þjóðarinnar er
að rætast. Það er bjart yfir Eim-
skipafélaginu í dag. Það er bjart
yfir þjóð vorri, því að þetta félag
er runnið af samúð allrar þjóð-
arinnar. Þjóðin hefur ekki aðeins
lagt fé í fyrirtækið, hún hefur
lagt það, sem meira er, hún hef-
ur lagt vonir sínar í það. Þetta
fyrirtæki sýnir fremur öllu öðru,
hvað vér getum áorkað miklu, er
vér stöndum allir fast saman.
Auknar samgöngur eru lykillinn
að framtíð vorri. í nafni íslenzku
þjóðarinnar þakka ég Eimskipa-
félagsstjórninni fyrir þá ósér-
plægni og dugnað, er hún hefur
sýnt með forgöngu sinni fyrir
þessu fyrirtæki. í nafni íslenzku
þjóðarinnar býð ég „Gullfoss‘*
velkominn heim. Fylgi honum
gifta landsins frá höfn til hafn-
ar, frá hafi til hafs. Lifi „Gull-
foss“!“
FÁNI VAR Á HVERRI STÖNG
Gullu þá við margföld húrra-
hróp. í landi blöktu' fánar á
hverri stöng. Félagsstjórnin hafði
látið prýða skrifstofuhús og
geymsluhús félagsins með flögg-
um og koma fyrir skrautbandi
við efra enda Steinbryggjunnar.
Var á það letrað með bláum stöf-
um í hvítum feldi: VELKOMINN
GULLFOSS! Þá höfðu ýmsar
verzlanir bæjarins og skreytt
glugga sína. Lúðrasveit hafði
bækistöð sína á Steinbryggjunni
og lék þar ýmis þjóðleg lög, með-
an „Gullfoss" hafnaði sig. Flestar
verzlanir, vinnustofur og skólar
höfðu lokað, meðan á stóð við-
tökufagnaðinum. Daginn allan til
kl. 10 um kvöldið streymdi fólk
um borð að skoða skipið.
— BEíðulæfi Rússa
Framh. af bls. 1
varla er þaff tilviljun ein, að
hún siglir í kjölfariff á Parísar-
samningunum, sem m.a. fela i sér
hernaðarsamvinnu Vcstur-Þjóff-
verja viff hinn frjálsa heim“. —
Ljóst er, að Sovétleiðtogarnir
vilja í augnablikinu draga úr
kalda stríðinu, hver svo sem
ástæðan er, en vitanlega er ó-
mögulegt að sjá fyrir um, hve
lengi sú stefna verður í fyrir •
rúmi í Mosku austur.
^ Adenauer hlýtur að taka
blíðulátum Rússa með nokkurri
tortryggni, bætti fyrirlesarinn
við, einkum ef litið er á afstöðu
austur-þýzku kommúnistastjórn-
arinnar til hans og stjórnar hans.
Síðast í nýliðinni viku fóru fram
hersýningar í Austur-Þýzkalandi
og sýndu þær allt annað en ein-
lægan vinarhug í garð Adenau-
ers og stjó.rnar hans.