Morgunblaðið - 11.08.1955, Page 1

16 siður
&*. árgangwe
179. tbl. — Fimmtudagur 11. ágúst 1955
PrentsmiiSjft Morgun blaðsin*
Franska siiórnin
Grandvais
PARÍS, 10. ágúst — Reuter-NTB
— Landstjóri Frakka í Marokkó,
Gibert Grandval, lagði í dag
fram tillögur sínar um umbæt-
ur í Marokkó, en talin er hætta
á að franska stjórnin kunni að
klofna um þessar tillögur. Ræddi
Grandval tillögur sínar í dag við
Faure forsætisráðherra og Pierre
July, ráðherrann, er fjallar um
mál Norður-Afríku. Vill Grand-
val, að soldáninn í Marokkó,
Ben Arafa, segi af sér, en ríkis-
stjórnarráði verði komið á stofn.
+ Á morgun mun stjórnskipuð
nefnd fjaila um tillögur Grand-
vals, en líklegt þykir, að franska
stjórnin verði að taka afstöðu til
þeirra næstu daga. Ráðherrar
hægri flokkanna hafa þegar látið
í ljósi mikla óánægju með tillög-
ur Grandvals.
+ Landvarnamálaráðherrann,
Pierre König, og July kveðast
álíta tillögurnar óframkvæman-
legar, m. a. af því að Ben Arafa
vilji ekki sjá á bak hásætinu, og
hann nýtur stuðnings hins vold-
uga pasha af Marrakesh, E1
Glaoui.
♦ Segir Grandval, að mikil
hætta sé á víðtækum óeirðum
20. ágúst, en þá eru tvö ár liðin
síðan fyrrverandi soldán Ben
Youssef var gerður útlægur
Bretar vinna að hagnýtingu vetnisorku til
rafmagnsframleiðslu
Þær eru ekkerl þreytulegar á svipinn.
■
Aldrei hefur verið söltuð meiri síld á Raufarhöfn en í sumar.
Þessar þrjár ungu stúlkur, sem sjást hér á myndinni hafa átt sinn
þátt í því. Þær hafa staðið við síldartunnurnar og saltað og saltað.
En þær eru ekkert þreytulegar á svipinn — eða finnst ykkur?
Mestum vandkvæðum bundið oð
finna efni, er Jbo/o Jbonn ofsahita,
er myndast við nýtingu vetnisorkunnar
GENF, 10. ágúst. — Reuter-NTB
BREZKI vísindamaðurinn og Nóbelsverðlaunhafinn Sir John
Cockeroft gaf í dag í Genf þær markverðu upplýsingar, að
brezkir vísindamenn vinni nú að tilraunum við að hagnýta vetnis-
orku til rafmagnsframleiðslu. Sir John er einn helzti fulltrúi Breta
á alþjóðaráðstefnu kjarnorkufræðinga í Genf og forstöðumaður
kjarnorkurannsóknarstöðvarinnar í Harwell.
Vildi hann ekki upplýsa nán-
ar, hversu langt Bretar væru
komnir í tilraunum sínum, en
annar brezkur vísindamaður tók
svo til orða, að hann teldi lík-
legt, að það yrði „innan manns-
aldurs.“ Skýrðu brezku vísinda-
mennirnir frá þessu á blaða-
mannafundi, er haldinn var í
Genf í dag.
© ® ®
Tjáði Cockeroft blaðamönnum,
að hann gæti ekki kveðið fastar
að orði, en „að verið væri að
vinna að þessum tilraunum og
Diem vUl tryggja frjólsor
kosningor um gjörvnllt Vietnnm
SAIGON, 10. ágúst. — Reuter-NTB
STJÓRN Suður-Vietnam tilkynnti í dag, að ekki kæmi til greina
að stofna til kosninga um allt land fyrr en kommúnistar í
Vietminh hefðu fallizt á, að atkvæðagreiðslan væri algjörlega
frjáls. Var þetta svar stjórnarinnar við orðsendingu frá utanríkis-
ráðherra Vietminh, en þar lagði utanríkisráðherrann til, að full-
trúar stjórnanna ættu með sér fund til að fjalla um kosningarnar,
er fara eiga fram á næsta ári.
Hefir Dfbrieht verií
sviptur
vöidum
og áhrifum?
Berlín.
HVAÐ hefir orðið af Walter Ul-
richt, sem til skamms tíma hefir
verið áhrifamesti maður Austur-
Þýzkalands? — Þessi aðalritari
austur-þýzka kommúnistaflokks-
ins og varaforsætisráðherra var
ekki viðstadd-
ur, þegar ráða-
menn í Kreml
f ó r u um A.-
Berlín á heim-
leið frá Genf.
— Undanfarið
hefir Ulbricht
ekki verið við-
staddur ýmsar
opinberar há-
tíðlegar athafn
ir. Engin opin-
ber tilkynning
hefir verið gef-
in út um aðset-
ursstað hans eða hvort hann sé
heill heilsu. Óstaðfestar fregnir
herma, að hann þjáist af gall-
sjúkdóm, en þetta virðist ekki
skýra málin til fulls. Allt bendir
til þess, að talsverðar breytingar
hafi átt sér stað á austur-þýzku
stjórninni og að valdatíð Ul-
brichts sé liðin.
"♦ Fréttamenn víðast hvar telja,
að tilkynning Vietnam-stjórnar-
innar muni engu breyta. Sam-
kvæmt Genfar-sáttmálanum
hefðu viðræður stjórna Vietminh .
og Vietnam átt að hefjast fyrir'
þrem vikum, þann 20. júlí. Vest-’
urveldin þrjú hafa hvatt Ngo
Dinh Diem, forsætisráðherra, til
að hefja þegar viðræður við
Vietminh-stjórnina.
Talsmaöur Vietnam-stjórnar-
innar benti á það síðdegis í dag, |
að stjórn hans hefði ekki enn
Syngman Rhee hvetur Senda
%m fil að beifa ekki ofbsldi
Fullfrúafundur á vegunt SÞ verður
haldinn í Washington nœsfu daga
SYNGMAN RHEE, forseti Suður-Kóreu, hvatti í dag þjóð sína til
að koma vopnahlésnefndinni úr landi. Stjprn Suður-Kóreu
hefir sett nefndinni þá úrslitakosti að hverfa úr landi fyrir mið-
nætti n. k. laugardag. Hvatti Syngman Rhee landa sína til að
beita ekki ofbeldi. Eins og áður hefir verið skýrt frá, ásaka íbúar
Suður-Kóreu tékkneska og pólska fulltrúann um að hafa notað
aðstöðu sína til njósna.
Ulbricht —
hvar er hann?
svarað beint orðsendingu Viet-;
minh-stjórnarinnar, sem Viet-
nam-stjórnin áliti senda ein-
göngu í áróðursskyni. Enda hafði
Diem áður lagt áherzlu á það í
útvarpsræðu, að hann vildi ekki
eiga viðræður við Vietminh fyrr
en hann væri sannfærður um, að
sú stjórn setti hagsmuni þjóðar
sinnar ofar kommúnismanum.
WASHINGTON — Eisenhower
forseta barst nýlega gjöf frá
manni, er ekki vildi láta nafn-
greina sig. Gjöfin var myndarleg
og sérkennileg. Voru það húsgögn-
in úr herbergi því, er Eisenhower
notaði, meðan hann hafði aðsetur
í Englandi sem æðsti maður herja
Bandamanna í síðari heimsstyrj-
öldinni og vann m. a. að því,
hvernig innrásinni í Normandi
skyldi hagað. Aðalstöðvar Banda-
manna voru í Stanwell-húsinu
skammt frá Lundúnum. Húsgögn-
unum verður til bráðabirgða kom-
ið fyrir í Hvíta húsinu, en síðar
verða þau flutt í Eisenhower-
safnið.
í morgun beittu bandarískir
varðmenn vatnsslöngum og tára-
gassprengjum gegn múg manna,
sem bersýnilega höfðu ekki hlýtt
á áskorun forseta síns og gerðu
árás á bækistöðvar pólsku og
tékknesku fulltrúanna á Wolmi-
eyjunni við Inchon. Hröktu þeir
manngrúann á brott á nokkrum
mínútum og meiddist enginn í
átökunum.
®
®
®
Talsmaður hersins í Suður-
Kóreu kveður 36 manns hafa
meiðzt í gær, er beitt var tára-
gasi til að dreifa hóp 20 þús-
manna, er safnazt höfðu saman
í Pusan.
Óstaðfestar fregnir herma,
að fulltrúar þeirra 16 ríkja,
er börðust í Kóreustríðinu á
vegum SÞ, muni koma saman
til fundar í Washington næstu
daga til að ræða málið. Full-
trúar Breta og Bandaríkja-
manna hafa þegar rætt ástand
ið í Suður-Kóreu. Fulltrúi
Breta studdi þá tillögu, að
smám saman yrði dregið úr
starfsemi vopnahlésnefndar-
innar, en nefndin hafði sjálf
gert þetta að tillögu sinni í
maímánuði í vor. í nefndinni
sitja fulltrúar frá Tékkósló-
vakíu, Póllandi, Sviss og Sví-
Þjóð.
® ® ®
Bretar álíta þessa framkomu
Suður-Kóreumanna bera vott um
virðingarleysi fyrir SÞ. Dulles
lýsti yfir því á blaðamannafundi
í dag, að Bandaríkin myndu gera
sitt til að vernda hlutlausu vopna
hlésnefndina í Suður-Kóreu. —
Kvaðst hann skilja reiði íbúanna,
ef nefndarfulltrúarnir tveir hefðu
gert sig seka um að misnota stöðu
sína. Var Dulles spurður að því,
hvort hann væri því samþykk-
ur, að í Kóreu yrðu í framtíð-
inni tvö ríki. Kvað Dulles nei
við því, en sagði, að beiting of-
beldis til að sameina Norður-
og Suður-Kóreu kynni að leiða
til kjarnorkustyrjaldar.
Fellibylur geisar við
Bandaríkjanna
NEW YORK, 10. ágúst. — íbú-
arnir á austurströnd Bandaríkj-
anna hafa í dag gert umfangs-
miklar varúðarráðstafanir til að
verjast tjóns af völdum felli-
byls, er vænta má, að geisist
yfir tólf fylki á austurströnd-
inni aðfaranót fimmtudags. Að
því er bezt verður séð mun felli-
Frh. á bls. 11
auðvitað gerum við ráð fyrir að
ná árangri í starfi okkar.“
Dr. Dunworth benti á það, að
mestum erfiðleikum væri bundið
að finna þau efni, er þyldu þann
ofsahita, er myndaðist við nýt-
ingu vetnisorkunnar.
★
Fyrr í dag hafði Sir Cockeroft
skýrt frá því á ráðstefnunni, að
Bretar hyggðust byggja 12 raf-
orkuver, er knúin væru kjarn-
orku, á næstu tíu árum.
Skýrði hann einnig svo frá,
að innan ársins 1975 væri gert
ráð fyrir, að raforkuver, er knú-
in væru kjarnorku myndu fram-
leiða 40% af öllu því rafmagni,
er Bretar þyrftu á að halda —
til þess að framleiða þetta raf-
orkumagn þurfa Bretar nú um
40 milljónir tonna af kolum á ári.
Með tímanum verða kjarn-
orkuofnarnir vandaðri, og et
þá gert ráð fyrir, að eitt tonn
af úraníum framleiði sama
orkumagn og ein milljón
tonna af kolum.
Kanadiskir vísindamenn skýrðu
svo frá„ að á árinu 1980 gerðu
þeir ráð fyrir, að einn tíundi
af því rafmagni, - er Kanada
þyrfti á að halda, yrði framleitt
í raforkuverum, knúnum kjarn-
orku.
Einnig var tekið til umræðu á
fundinum í dag nauðsyn þess, að
uppgötvaðar yrðu fleiri uraníum-
námur. Brezkur jarðfræðingue
skýrði svo frá, að miklir mögu-
leikar væru á slíkum fundum í
Mið-Afríku, einkum í nánd við
koparnámurnar í Norður-
Rhodesíu. Bandarískur vísinda-
maður kvað einnig góðar horfur
Framh. á bls. 12
Verðor Mololov
settur oi?
Belgrad.
BLÖÐUM í Júgóslavíu hefir orð-
ið tíðrætt u m
þáð undanfar-
ið, að d a g a r:
Molotovs s e m
utanríkisráð-
nerra séu brátt
taldir. S e g j a
blöðin, að það
íiafi kvisazt á
fjórveldaráð-
stefnunnil
|L Genf, að Molo-
“ '.wSímMBII tov yrði ekki
lengur í stöðu
sinni, er fyrir-
hugaður fund-
u r utanríkis-
ráðherranna
fjögurra hefst í Genf í október.
Molotov —
fer hann til Genf
í haust?