Morgunblaðið - 21.10.1955, Blaðsíða 9

Föstudagur 21. okt. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
9
Ræða Bjarna Benediktssonar
Framh. af bls. 7
vægi í efnahags- og fjármálum,
sem lýsti sér í stöðugu verðlagi,
einstakri aukningu sparifjár og
skattalækkunum á árunum 1952
til 1954.
Óneitanlega var þó við ramman
reip að draga, þar sem þá þegar
var búið að hækka svo kaupgjald
í landinu, að atvinnuvegirnir
fengu ekki undir risið, og er því
merkilegra að takast skyldi að
halda því jafnvægi sem raun bar
vitni um.
ALLIR HEIMTUÐU HJALP
TIL ATVINNUVEGANNA
Ofhleðsla á atvinnuvegina var
viðurkennt af ráðamönnum
kommúnista, Alþýðuflokks og Al-
þýðusambands sumarið 1954 og
veturinn 1955. Allir þessir for-
sprakkar heimtuðu þá stórkost-
lega hjálp handa togarautgerð-
inni, töldu aðstoðina, sem veitt
var, vera af of skorum skamti.
Þegar bátaútvegsmenn stöðvuðu
skip sín um áramótin og vildu
ekki una þeirri skerðingu á báta-
gjaldeyrinum, sem ríkisstjórnin
ætlaði að knýja fram, fengu út-
vegsmenn eindregna hvatningu
frá Alþýðusambands-forkólfun-
um um að láta hvergi undan.
EN SNÚA VIÐ BLAÐINU
í hinu orðinu býsnast þessir
sömu menn svo yfir bátagjaldeyr
inum og setja út á bílainnflutn-
inginn, sem þeir sjálfir höfðu gert
tillögu um í því skyni að koma í
veg fyrir stöðvun togaranna.
ÓIIEILINDIN AUGLJÓS ER
ÞEIR IIEIMTA HÆKKANIR
Óheilindin verða enn augljós-
ari, þegar ofan á þetta bætist, að
á s.l. vori knúðu þessir menn
fram stórkostlegar kaup-
hækkanir. Þetta gerðu þeir, þótt
þeir vissu ofur vel, að áður en
þessar kauphækkanir komu til
varð að halda undirstöðuatvinnu-
vegunum uppi með margs konar
ráðstöfunum og þess vegna hafa
þeir ekki yfir neinu eigin fé að
ráða til að greiða hin nýju út-
gjöld, sem a.m.k. munu, begar
allt er samantalið, samsvara 20%
kauphækkun á þessum vetri.
Ef ekki væri að gert hlyti at-
vinnureksturinn að stöðvast á
skammri stundu, en af slíku
mundi leiða landauðn. Hingað til
hefur þessu verið bjargað með
því, að Alþingi og ríkisstjórn
hafa þvert á móti vilja sínum
orðið að grípa til niðurgreiðslna
á landbúnaðarvörum, bátagjald-
eyris fyrir vélbátaflotann og
beinna rekstrarstyrkja fyrir tog-
arar.a og nú eins konar útflutn-
ingsuppbóta á kjötið.
MUNUR Á LÍFSKJÖRUM
HVERGI MINNI EN Á ÍSLANDI
Til alls þessa þarf mikið fé.
Jafnvel Einar Olgeirsson hefur
neyðzt til að játa, að samkvæmt
skattalögunum sé svo mikið tekið
af einstaklingunum, að ef löglega
sé að farið verði meira ekki tek-
ið. Það er og óhagganleg stað-
reynd, að munur á lífskjörum
manna er hvergi minni en á ís-
landi.
í Rússlandi er munur á hæst-
og lægstlaunuðu mönnum miklu
meiri en hér og skattalögin eru
hinum hærra launuðu ólíkt hag-
stæðari en hjá okkur.
Jafnvel annars staðar á Norð-
urlöndum, þar sem lífskjaramun-
ur er þó yfirleitt viðurkenndur
lítill, er talið, að hæstu laun
embættismanna séu 5—6 sinnum
hærri en þau lægstu, en hér að-
ei.is 2,5—3 sinnum hærri. Fer og
vaxandi hér, að hæfir menn
hliðra sér hjá að fara í vandasam-
ar og ábyrgðarmiklar stöður af
því, að þeir telja sig engin laun
fá fyrir ónæði og ábyrgð.
Hugsanlegt væri að skattleggja
þann atvinnurekstur, sem er
skattfrjáls. Skammt mundi slíkt
hrökkva, enda yrði bönkurn t.d.
ómögulegt að starfa undir al-
mennum skattalögum. Hitt er
ekki nema sanngjarnt, að allur
venjulegur atvinnurekstur eins
og verzlun, verði látin búa við
sambærileg skatta'iög. En slík
leiðrétting á skattalögum mundi
ekki leysa þann vanda, sem staf-
ar af ofhleðslunni á undirstöðu-
atvinnuvegina.
Sannleikurinn er sá, að fjár-
munir til þess verða hvergi
teknir annars staðar en frá
þeim sem peningarnir fóru í
fyrstu til. Þá verður að taka
af öilum almenningi, sem
heimt heiur of mikið í sinn
hlut af atvinnuvegunum. Þetta
er staðreynd, sem með engu
móti verður umflúin.
Fleira kemur hér til, en þessi
staðreynd er undirstaða örðug-
leika á rekstri atvinnuveganna
nú. Með því úrræði að taka með
sköttum og bátagjaldeyri aftur af
almenningi það, sem atvinnuveg-
irnir höfðu um of greitt í laun
og láta það á ný renna til þeirra,
myndast hringrás, sem að vísu
forðar bráðum voða og tekur pen-
ingana einkum af þeim, sem
mesta hafa eyðsluna, en hefur
einnig mikla ókosti.
TORTRYGNI SMEYGT
í HUG FÓLKS
í skjóli þessa er mönnum
íalin trú um, að í ýmiss konar
óhóf og eyðslu hjá ríkinu og
atvinnurekendum fari það fé,
sem nauðsynlegt er til að forða
algerri stöðvun. Við þetta
myndast tortryggni og mis-
skilningur, sem nær hámarki
sínu í því, að ýmsir halda, að
þeir séu af litlum efnum að
styrkja atvinnuvegina, sem
raunverulega halda lífinu í
okkur öllum.
Með þessu tekst upplausnar-
mönnunum að skapa glund-
roða, er þeir vona að hjálpi
þeim áleiðis í þeirra illu
áformum. Margs konar lög-
leysur og illvirki í sambandi
við síðasta verkfall sýndu, að
fyrir forráðamönnunum vakti
annað en að finna hagkvæma
lausn á mikiu vandamáli. Þeir
vildu skapa vanda og auka
hann en ekki leysa.
MISBEITING Á VALDI
VERKALÝÐSFÉLAGANNA
Misbeiting á hinu mikla
valdi verkalýðsfélaganna hef-
ur gert kommúnistum fært að
koma áformum sínum fram.
Þeim hefur heppnast að
magna dýrtíðina beinlínis í
því skyni að kenna öðrum um
þann vanda, sem af henni staf-
ar.
Ég játa það með mínum gamla
vini, sem ég vitnaði til í upphafi
máls míns, að enn er þetta mein
ekki orðið lífshættulegt fyrir
þjóðfélagið. Síður en svo, ef rétt
er að farið, því að efnahagur
þjóðarinnar er í raun og veru
ágætur og framtíðarhorfurnar
góðar, ef við læknum meinsemd-
ina.
MEINSEMDIN: OFURVALD
KOMMÚNISTA í VERKA-
LÝÐSFÉLÖGUNUM
Meinsemdin er ofurvald komm
únista í verkalýOjhreyfingunni
og misbeiting þeirra á því valdi
verkalýðnum til óþurftar en upp-
lausnaráformum sjálfra þeirra til
framdráttar.
Mikill meiri hluti verkalýðsins
skilur og þekkir óþurftarstarf
kommúnista, en misvitrir for-
ingjar hafa leiðst til undanslátt-
ar, sundrungar og þrekleysis, þar
sem sannsögli, sameining og bar-
átta fvrir réttu máli mundu hafa
leyst vandann.
HÆGARA AÐ SKRÖKVA EN
MÆTA STAÐREYNDUNUM
Um sinn er hægara að skrökva
því til að allir geti fengið allt
fyrirhafnarlaust aðeins ef milli-
liðunum væri slátrað. Nú, seni
fyrr mundi þó sannast, að hænan,
sem búið er að hálshöggva, hættir
að verpa, og að verzlúnárkostnað
urinn hjá KRON mundi ekki!
minnka, þótt samkeppni smákaup
mannanna væri úr sögunni. Slík- j
ar tiltektir mundu eigi leiða til
farsældar heldur aukins vanda. j
Þess vegna hvílir vinstri stjórnar '
hjalið á blekkingum og fláræði
allra þeirra, er þar mæla ákafast
með.
Þeir stjórnmálamenn, sem eyða
tíma sínum í það skraf, gefa
mönnum sannarlega steina fyrir ,
brauð, þegar þeir láta svo sem j
eyðing milliliðanna eða upptaka
gróða þeirra mundi leysa dýrtíð-
arvandann. Ef þessir menn ein-
hverntíma ná völdum verða þeir
að gripa til annarra úrræða, því j
að hlekkingarnar mundu þá
verða léttar í maga. I
Hitt hefur þessum óþurftar-
mönnum tekizt að trufla mjög
efnahagslíf landsmanna með mis-
beiting sinni á verkalýðshreyfing-
unni. Hin pólitísku verkföll, sem
kommúnistar og fylgismenn
þeirra beita sér fyrir, megna að
vísu að draga úr hinum góðu
áhrifum af stefnu ríkisstj. og
yfirgnæfandi meirihluta þjóðar-
innar. Síðan hælast eyðilegging-
armennirnir yfir því, að stjórn-
inni hafi mistekist um sum áform
sín, einmitt þau, er þessir sömu
menn hafa gert allt, sem þeir
gátu til að reyna að láta þau fara
út um þúfur.
ÆÐSTA VALD
í LÝÐRÆÐISRÍKI
Æðsta vald í stjórnmálum
þjóðarinnar er hjá kjósendum
og þeir beita því við kosning-
ar til Alþingis. Þar og í ríkis-
stjórn er síðan stjórnað í sam-
ræmi við þann vilja kjósenda,
sem fram kemur við almenn-
ar kosningar. Ef vel á að fara
verða samtök allra borgara í
landinu, sjálft ríkið að vera
sterkasta aflið í landinu.
FRJÁLSHUGA LÝÐRÆÐIS-
SINNAR f ÖRUGGUM
MEIRIHLUTA
Framferði kommúnista og hand
benda þeirra er þess vegna bein
ögrun við lýðræðið í landinu.
Eðlilegasta úrræðið gegn þessum
hermdarverkum er, að allir lýð-
ræðisunnendur taki saman hönd-
um og komi yfirráðum í verka-
lýðshreyfingunni úr höndum
þeirra ofbeldis- og æfintýra-
manna, sem þar fara nú með völd,
í hendur þeirra, sem eingöngu
láta sig varða hag verkalýðsins og
fara þar ekki eftir annarlegum
sjónarmiðum. Þessi leiðrétting á
starfsháttum verkalýðshreyfing-
arinnar verður að koma innan frá
henni sjálfri. Valdboð í þeim efn-
um stoða lítt. Hinir lýðræðis-
sinnuðu frjálshuga verkamenn
hafa nægan meirihluta í verka-
lýðsfélögunum, aðeins, ef þeir
láta ekki sundrungarmenn innan
og utan félaganna villa sér sýn.
Þetta er eitt mikilvægasta við-
fangsefnið í íslenzkum stjórnmál-
um nú, því að ef ekki er að gert,
eykst sú hætta stöðugt, að lög-
legir stjórnhættir séu brotnir nið-
ur undir yfirskyni launabaráttu,
sem á þó ekkert skylt við hags-
munabaráttu verkalýðsins heldur
er þáttur í upplausnaráformum
kommúnista.
MEINSEMDIRNAR
ALVARLEGAR
EN EKKI BANVÆNAR
Meinsemdirnar, sem þjóðfélag-
ið þjá, eru alvarlegar en þó eng-
an vegin banvænar, ef menn snú-
ast til varnar. Þar þarf bæði vit
og djörfung til að gera sér grein
fyrir orsökunum og læknisráðun-
um og þora að framfylgja þeim.
Flest af því, sem hér þarf að gera
er þess eðlis, að ekki ætti að
verða ágreiningur um milli þjóð-
hollra manna, en þó mun hér enn
sem fyrr reynast svo, að Sjálf-
stæðismenn verða að hafa foryst-
una.
Mskekktari og fátækari byggðir
bera viðbald eldri vegavélanna
Gísli Jónsson vill láta Caga það misrétti
HINArt afskekktari byggðir landsins hafa ætíð á undanförnum
árum orðið afskiptar með góðar vegavinnuvélar. Þannig mælti
Gísli Jónsson í Sameinuðu "þingi í fyrradag og krafðist hann
þess að hlutur dreifbýlisins yrði bættur í þessu efni.
ýý Það er staðreynd, sagði Gísli, að vélanotkun við vegagerð
hefur verið miklu meiri í hinum fjölbýlli héruðum. Þangað
fara flestar vinnuvélarnar, sem nýjar eru keyptar.
En afskekktari sveitirnar eru látnar mæta afgangi. Þær fá
vinnuvélar, sem úreltar eru orðnar og úr sér gegnar. Þannig
verða fátækari og dreifbýlli sveitirnar að bera aukinn
kostnað af viðgcrðum og viðhaldi á eldri vélum. S.l. vetur
bar Gísli fram tillögu um úrbætur í þessu.
VEGAGERÐ OG HAFNARGERÐ
HAFA SKRÁ UM ALLAR
VINNUVÉLAR
Hann gat þessa í sambandi við
ályktunartillögu frá Skúla Guð-
mundssyni um að láta rannsaka
vélakost vegagerðar og hafnar-
gerðar ríkisins og síðan kaupa
þær vélar sem á vantaði.
Við umræður sem á eftir fóru,
kom í ljós að tillaga Skúla mátti
heita tilgangslaus. í fyrsta lagi
skýrði Emil Jónsson frá því að
vitamálastjórnin hefði alltaf til-
búna á skrifstofu sinni skrá yfir
allar vélar sem hún ætti og sama
myndi vera að segja um vega-
gerð ríkisins. Svo að engin rann-
sókn á því þarf að fara fram.
STENDUR AÐEINS Á
FJÁRFRAMLAGI.
VILJINN NÓGUB
Og Magnús Jónsson upplýsti
það, að á hverju ári þegar
kæmi til afgreiðslu fjárlaga
sendu bæði vegagerðin og
hafnargerðin fjárveitinga-
nefnd óskir um aukin véla-
kaup. Fjárveitinganefnd sæi
sér aldrei fært að samþykkja
allar þær tillögur. Þótt hún
vildi að vísu fegin flytja inn
sem allra flestar vélar, þá yrði
þetta að hlíta hinum almenmi
ligmálum fjárlaganna, atf
paeta að því hve mikið fé sé
lyrir hendi.
Og það eitt er víst, sagði
Magnús, að þess er ekki þörf a$
reka á eftir hafnargerð og vega-
gerð um vélakaup, því að þær
hafa ætíð beðið um meiri vélar
en hægt var að samþykkja.
Bygging 108 íbúða í
raðhúsum stendur
yiir
Ný umferðarlöggjöf
í undirbúningi
Umferðarnefnd gerir
nýjar tillögur
GEIR HALLGRÍMSSON bæj-
arfulltrúi gaf á bæjarstjórn-
arfundi í gær ýmsar upplýs-
ingar varðandi umferðarmál.
Kvað hann umferðarnefnd
hafa í undirbúningi ýmsar til-
lögur varðandi aukið umferð-
aröryggi og greiðari umferð.
M. a. þyrfti að koma upp fleiri
umferðarljósum á Laugavegi
og setja stöðumæla á Lækjar-
götu. G. H. kvað umferðar-
lögin vera í endurskoðun og
mundu þar verða sett ný
ákvæði sem miði að auknu
öryggi og greiðari umferð. —
Lögreglustjóri, sem er for-
maður umferðarnefndar, væri
nú við annan mann á ferða-
lagi erlendis til að kynna sér
ýmislegt í sambandi við lög-
gjöf um umíerðarmál þar og
lausn vandamála í umferð.
Guðm. H. Guðmundsson tók
fram, að mönnum þyrfti að
skiljast að þeir þurfi að leggja
bílum sínum utan við mið*
svæði'bæjarins og ganga síð-
an, því menn geti ekki ætlast
til að bifreiðastæði séu til taks
á hinu þrönga miðsvæði. Enn-
fremur taldi G.H.G. að banna
ætti stórum flutningabílum að
fara um tilteknar umferðar-
götur og nefndi ýmis dæmi
um óþarfa ferðir slíkra bíla
svo sem stórra tankbíla frá
Mjólkursamsölunni, sem væru
i snatti um allan bæ.
Óskai Hallgrímsson (A) tók
fram mörg atriði varðandi
vandræði í umíerðarmálur^
og átaldi að löggæzla væri Ié-
leg á götum bæjarins.
GÍSLl Halldórsson bæjarfull-
trúi gaf á fundi bæjarstjórn-
ar í gær ýmsar upplýsingar um
byggingamál.
Kvað hann nú vera í gangi
Lygging 108 íbúða við Bústaða
veg og teiknivinnu að Ijúka
við 48 íbúðir.
G. H. kvað það hafa verið gert
að áróðursefni að byggingafram-
kvæmdir gengju seint en hifr
sanna væri, að þeim hefði verið
hraoað eins og unnt væri að
hraða byggingum, eins og ástand-
ið væri í dag. G. H. kvað allt
hafa verið gert, sem unnt væri
til að flýta framkvæmdum.
Lægsta tilboði í byggingarnar
heíöi ekki verið tekið vegna þess,
að sá aðili hefði ekki viljað skuld
binda sig til að Ijúka verkinu
eins fljótt og krafist var. Tilboði
þess næst lægsta hefði verið tek-
ið cg hefði sá aðili skuldbundið
sig til að Ijúka verkinu á til-
teknum tíma og að viðlögðum
500 króna dagsektum ef tíma-
markið væri ekki haldið.
Byggingum skv. þessum.
samningi hefði átt að vera
lokið 25. f. m. og dagsektir
væru nú áfallnar en verktaki
kepptist við að Ijúka við að
gera íbúðirnar fokheldar.
G. H. kvað aldrei mega van-
rækja tæknilegan undirbúning
bygginga en bæjarftr. minnihluta
flokkanna gleymdu oft þeirri
nau isyn en létu áróðurinn sitja
fyrir.
Allharður árekstur á
Sliipafellsveg! í gær
KEFLA^ÍK, 20. okt. — Um kl.
10 í morgun varð allharður
árekstur á Stapafellsvegi. Lenti
þar saman vörubifreið, er
var fuilhlaðin af sandi og bíl
frá varnarliðinu, Pickup, VL-I85
meo þe:m afleiðingum að varnar-
liðs'úllinn ónýttist gersamlega.
Ennfremur urðu lítils háttar
ske nmdir á vörubifreiðinni.
B lstjórinn á varnarliðsbifreið-
inni, sem var bandarískur, slas-
aðii: t talsvert. Fékk hann slæmt
fótkrot og skrámaðist á höfði.
Var hann fluttur á sjúkrahús
her ins á flugvellinum. íslenzki
biL eiðarstjórinn slapp hins veg-
ar ómsiddur.
E.'rki er enn fyllilega kunnugt
um orsakir slyssins, en málið er
nú í rannsókn hjá flugvallarlög-
reglunni. — Ingvar.