Morgunblaðið - 27.10.1955, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 27. okt. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
9
Fulltrúar Noregs og íslands
Undanfariff hefur veriff haldinn í Friffriksberg fundur forseta
Norðurlandaráðsins og forsaetisráðlierra Norðurlanda. Á myndinni
sést fulltrúi íslands á fundinum, Sigurður Bjarnason, ræffa við
utanrikisráðherra Noregs, Halvard Lange.
— Myndina tók Tage Christensen, Politiken.
Bygging nemendabástaða
við Skógaskóla hafin
Ómaklegar árásir Tímans á nýja skélanefndarform.
HINN nýi skólanefndarformaður Skógaskóla Magnús Sigurlásson
hefur nú beitt sér fyrir því að hrinda í framkvæmd byggingu
nemendabústaða við skólann. Hefur hann nú sýnt með framtak-
Verður Grænland
á inníerðasvæði
Reykjavíkur-
flugvallar
UPPKAST a-ð toftferðasamningi
milli Darja og Bandaríkjamanna
um flug yfix Grænland, innan
ranana Alþjóðaflugmálastofnun-
arinnar, er nú til athugunar hjá
dönskum yfirvöldum.
I þessu saumningsuppkasti er
gert ráð íýrir því, að Bandaríkja-
rnenn hafi eftirlit með farþega-
flugi yfir Grænlandi. í samning-
unum er svo ráð fyrir gert, að
Grænlandi verði skipt niður í
fjögur flugsvæði, með flugmið-
stöð fyrir hvert svæðanna. Gert
er ráð fyrir að teknir verði upp
samningar við íslenzku flugmála
stjórnina, um að flugturninn á
Reykjavíkurflugvelli verði r'lug-
miðstöð fyrir Suðaustur-Græn-
land. Aðrar stöðvar verði á
Narssarssuak flugvellií Thule
og Nord sú fjórða.
Skipaúfgerð rikisins
ti! að oreiða Yesfmann-
efinpm rúml, þús. kr.
Dómur í Hæsfaréffi f gær
GÆRMORGUN var í Hæsta- apríl 1950, skulu öll aðkomuskip,
rétti kveðinn upp dómur í sem fara inn á Innri höfnina,
máli er Skipaútgerð ríkisins greiða hafnsögugjöld skv. nánari
höfðaði gegn hafnarsjóði Vest- ! reglum, se n þar er lýst. Hafnar-
mannaeyja. Er mál þetta risið gjöldin voru hækkuð um 100%
út af greiðslu hafnargjalda. í með rgl. nr. 62 frá 9. apríl 1953.
undirrétti, þar sem hafnarsjóður j Skip gerðarþola (þ. e. Skipaút-
1
Vestmannaeyja krafðist þess að
lögtak verði látið fram fara hjá
Skipaútgerðinni, til tryggingar
ógreiddum hafnargjöldum að
upphæð kr. 40,168,90, auk 1%
dráttarvaxta á mánuði frá 1.
jan., féll dómurinn á þá leið,
að lögtakbeiðni skuli fram fara.
— Þennan dóm undirréttar stað-
festi Hæstiréttur.
★
Skv. 20. gr. hafnarreglugerðar
fyrir Vestmannaeyjar nr. 79, 27.
semi sinni og dugnaði að árásir
ómaklegar.
ÓMAKLEGAR ÁRÁSIR
TÍMANS
Eins og kunnugt er hefur fram
sóknarblaðið Tíminn, í allt sum-
ar haldið uppi ómaklegum árás-
um á hinn nýja skólanefndarfor-
mann Skógaskóla. Er það vegna
þess að hann kom í stað Björns
Björnssonar sýslumanns, sem er
skjólstæðingur Tímans í Reykja-
vík.
En nú hefur reynslan sýnt, að
Björn Björnsson er alls ekki
eins ómissandi sem formaður
skólanefndarinnar eins og Tím-
inn hefur verið að gefa í skyn. Er
þetta þó sagt án þess að kasta
nokkurri rýrð á hann eða að
efast um góðvild hans til Skóga-
skóla.
UÍTIL FRAMTAKSSEMI
En hitt er staðreynd, sem ekki
verður framhjá komizt, að fram-
kvæmdir við skólann hafa alveg
legið niðri nú undanfarin ár und-
ir skólanefndarstjóm hans.
Ástandið i Skógaskóla hefur
verið þannig undanfarið, að ekki
hefur verið gerð þar sundlaug,
sem þó átti að sjálfsögðu að vera
eitt fyrsta verkið. Hefur skólinn
nú starfað í nærri 6 ár með sund-
laugarhús frá byrjun, en engar
framkvæmdir um gerð laugar-
innar.
Verður þetta eitt útaf fyrir sig
að teljast alveg dæmalaust og
bendir til lítillar framtakssemi
hins fráfarandi skólanefndarfor-
manns. í stað þess að gera sund-
laugina, hafa búningsklefar, sem
ætlaðir voru til sundlaugar verið
notaðir sem íbúðir fyrir nemend-
ur.
Ef forustan hefði nú verið eins
■örugg og glæsileg og Tíminn hef-
ur viljað vera láta, þá hefðu ver-
íð byggðir nemendabústaðir eins
og vera bar og sundlaugin full-
gerð, öll þessi ár, en hreyfing í þá
átt hefur fyrst sézt nú eftir að
nýr skólanefndarformaður er
kcminn til skjalanna.
GOTT STARF NÝJA
FORMANNSINS
Magnús Sigurlásson núverandi
skólanefndarformaður gerði sér
í sumar margir ferðir til Reykja-
víkur til að hrinda máli þessu af
stað og útvegaði teikningar og
Tímans gegn honum eru mjög
fjárfestingarleyfi og var nú á
þessu sumri eftir langt aðgerðar-
leysistímabil hafizt handa um
byggingu nemendabústaða.
Hinn nýi skólanefndarformað-
ur hefur einnig lýst því yfir, að
hann muni beita sér fyrir bví, að
ljúka við sundlaug svo fljótt sem
verða má. Hljóta því allir sem
bera hag Skógaskóla fyrir brjósti,
hvar í flokki sem þeir standa, að
fagna því að breyting var gerð
á formennsku skólanefndar.
Kostnaðarhliðin við nýjar
heyverkunaraðferðir er
jafnan versti hjallinn
Þær þurfa að vera svo ódýrar að almenningur
gefi noffærf sér þær
V7MSAR aðferðir eru hugsanlegar til heyverkunar í rosasumrum.
F Gallinn við þær er aðeins að þær virðast við fyrstu sýn vera
svo dýrar, að þær geti ekki orðið almennt notaðar.
Þannig mælti Ingólfur Jónsson ráðherra í Sameinuðu þingi í
gær, við umræðu um tillögu til þingsályktunar um rannsókn nýrra
heyverkunaraðferða. Hann taldi brýna nauðsyn til bera að rann-
saka ýtarlega kostnaðarhlið hinna ýmsu heyverkunaraðferða. En
um þetta mál liggja þegar fyrir ýmsar upplýsingar hér á landi.
VOTHEYSVERKUN
VAR RAUNHÆFUST
Ingólfur gat þess að einnig
væri mikilvægt að fá upplýsing-
ar um reynslu nágrannaþjóða
okkar á Norðurlöndum. Kvaðst
Verðlaun fyrir góða þjónusfu
S. I. mánudag afhenti formaffur Neytendasamtakanna, Sveinn
Ásgeirsson hagfr., eiganda verzlunarinnar Liverpool, Páli Sæ-
mundssyni, viðurkenningarskjal fyrir verðmerkingar og ýmsa affra
góffa verzlunarhætti. — Skjalið er undirritaff af stjórn samtak-
anna, en Sigfús Halldórsson skrautritaði þaff.
Páll Sæmundsson þakkaði Neytendasamtökunum fyrir viður-
kenninguna. Lét hann í ljósi þá skoðun sína að núverandi verzl-
unarfyrirkomulag hjá Liverpool hefði gefiff mjög góffa raun. Viff-
skiptavinirnir virtust kunna því vel aff geta gengiff aff hverjum
hlut og séð sjálfir hvaff hann kostar. Einnig virtist svo sem fólk
gengi vel um verzlunina, því ekki hefði neinu veriff stolið og
ekki nema tveir postulinshlutir brotnaff síffan verzlunin tók til
starfa meff sjálfsafbreiffslufyrirkomulaginu.
Að lokum tók Lárus Pétursson, framkvæmdastjóri Sambands
smásöluverzlana, til máls. Lauk hann Iofsorði á hina glæsilegu
verzlun í nýju húsakynnunum og einnig eigandann, Pál Sæmunds-
son, sem hann kvað hafa átt viffurkenningu skilið fyrir góffar
framfarir í verzlunarháttum og óeigingjörn störf í þágu verzlun-
arstéttarinnar. (Ljósm. Gunnar Rúnar).
hann hafa heimsótt Noreg surri-
arið 1954, en þá voru þar miklar
rigningar. Var votheysverkunin
þar raunhæfasta úrlausnin og
sama hefur reynzt hér á landi.
VERKUN MEÐ SÝRUBLÖNDUN
Nú uppgötvaði finnskur pró-
fessor það fyrir nokkru, að auð-
veldara væri að verka vothey með
því að blanda sýru, t. d. saltsýru
í heyið, og yrði það miklu betra
fóður með því móti. Gallinn við
aðferðina er að sýran þykir nokk
uð dýr. En væri sýsan ekki ódýr-
ari, spurði Ingólfur, ef hægt væri
að framleiða hana hér á landi.
Gæti ekki hugsast að það mætti
framleiða hana með litlum til-
kostnaði í sambandi við áburðar-
verksmiðjuna. Þetta er athyglis-
verð tillaga, sem efnafræðingar
ættu að geta skorið úr á skömm-
um tíma.
KOSTNAÐITRINN
ER AÐALATRIÐIÐ
Við þekkjum einnig súgþurrk-
unina og að þeir sem hafa ráð á
upphitun standa betur að vígi
en hinir. En menn óttast að upp-
hitunin sé svo dýr, að það geti
aldrei orðið almenningseign.
Að lokum sagði Ingólfur: —
Við verðum að reyna að gera
þessar aðferðir svo dýrar að al-
menningur geti notað þær. Það
tjón, sem óþurrkarnir valda ís-
lenzkum bændum er svo alvar-
legt, að það er nauðsyn að gera
sér grein fýrir, hvað hægt er að
gera.
RANNSÓKNARNEFND
Umræður þessar spunnust af
ályktunartillögu, sem Jörundur
Brynjólfsson hafði framsögu fyr-
ir, en hún fjallar um rannsókn
nýrra heyverkunaraðferða. Að
þar til skipuð nefnd afli upplýs-
inga um kostnað við ýmsar hey-
verkunaraðferðir heima og er-
lendis.
Frh á bls. 12.
gerðarinnar), hafa áratugum
saman haft viðkomu i Vest-
mannaeyjum og hefur gerðarþoíi
greitt hafnsögugjöld og önnur
skipagjöld fyrir skip sín skv.
nefndum reglugerðum fram til
15. septem’;er 1954. Með bréfi til
gerðarbeiðanda (Hafnarsjóður
Vestm.eyja) í des. ’53 mótmælti
gerðarþoli nefndri hækkun á
hafnsögugjaldinu, og fór fram á
það, að gerðarbeiðandi endur-
greiddi sér kr. 24.683,20, sem
gerðarþoli taldi sig hafa ofgreitt
í hafnsögugjöld fram til 30. sept.
1953. Gerðarbeiðandi synjaði
þessari málaleitun með bréfi f
janúar 1954. í október 1954, til-
kynnti afgreiðslumaður Skipaút-
gerðarinnar hér gerðarbeiðanda,
að gerðarþoli hefði lagt svo fyrir,
að engin gjöld skyldu greidd til
gerðarbeiðanda fyrir skip gerð-
arþola meðan að deilan um hafn-
sögugjaldið væri óleyst.
★
Gerðarþoli kveður skip sín
venjulega taka hafnsögumann á
Ytri höfninni, og beri því að
reikna hafnsögugjöldin eftir
staflið C. 20. gr. rgl. nr. 79/1950,
sem mælir fyrir um gjald fyrir
hafnsögu innan hafnar, í stað
þess, að hafnsögugjöldin hafa
verið reiknuð eftir stafliðum A
og B, sem kveða á um hafn-
sögugjöld fyrír leiðsögu til hafn-
arinnar og fi á henni, og verða
hafnsögugjöldin miklu hærri séu
þau reiknuð eftir þessum staf-
liðum 1 stað stafliðs C.
Sem fyrr greinir staðfesti
Hæstiréttur t’óm undirréttar í
máli þessu og því óþarfi að rekja
dómsforsendur undirréttar, en í
Hæstarétti sejir m. a. á þessa
leið í forsendum dómsins:
★
Theódór S. Georgsson, fulltrúi
bæjarfógetans í Vestmannaeyj-
um, hefur kveðið upp hinn áfrýj-
aða úrskurð.
Áfrýjandi 1 efur skotið máli
þessu til Hæstaréttar með stefnu
11. júlí 1955 C3 krafizt þess, að
hinn áfrýjaði úrskurður verði úr
gildi felldur, synjað verið um
lögtaksúrskurð og stefnda verði
dæmt að greila honum máls-
kostnað í héraui og fyrir Hæsta-
rétti eftir mati dómsins.
Stefndi kref ;t þess, að úr-
skurðurinn ve ði staðfestur og
áfrýjanda verfi dæmt að greiða
honum málsko tnað fyrir Hæsta-
rétti eftir mati dómsins.
★
I 20. gr. hafnarreglugerðar
fyrir Vestmar naeyjar nr. 79/
1950, sem stoð hefur í 9. gr. laga
nr. 29/1946 ura hafnargerðir og
lendingarbætur, segir, að öll að-
komuskip, sem fara inn á Innri
höfn, skuli hvort sem þau noti
hafnsögumann eða eigi, skyld að
greiða hafnsöf ugjald, „eins og
hér segir“. Af þessu upphafs-
ákvæði greina' innar, sem þannig
vísar til stafliða a—c síðar í
greininni, má örugglega ráða, að
átt er við Inm ihöfríina með orð-
unum „til haf iarinnar“ í staflið
a, „frá höfnir ii“ í staflið b og
„um höfnina“ í staflið c. Er því
stefnda rétt að heimta gjald sam-
kvæmt staflið.im a og b nefndr-
ar greinar <f aðkomuskipum,
sem koma inr á Innrihöfn. Ber
því að staðfejta hinn áfrýjaða
úrskurð.
Eftir þessu i úrslitum ber að
dæma áfrýjarda til að greiða
stefnda málskostnað fyrir Hæsta-
rétti, kr. 3000,00.