Morgunblaðið - 04.11.1955, Blaðsíða 9

Föstudagur 4. nóv. 1955
MORGUISBLAÐIÐ
V
FaUbyssudrusstar yfír landa-
mærum Ésraels Egyptalands
ST YR J ALD ARSKÝIN drífur
nú upp á himininn yfir landa
mærum ísraels og Egyptalands.
Barizt hefur verið af mikilli
hörku undanfarna tvo daga á'
hlutlausa svæðinu við Bir Ein,
og hófust bardagarnir, er egypzk- j
ar hersveitir reyndu að sprengja
í loft upp vatnsleiðsluna, er ligg-
ur til áveitunnar í ísraelsku land-
búnaðarhéruðunum í suðurjaðri
Negeveyðimerkurinnar.
— —
NÝLEGA skýrði talsmaður
egypzka hermálaráðuneytisins
svo frá, að ástandið við landa-:
mærin hefði farið stöðugt versn-
andi undanfarnar vikur, og báðir
aðilar væru reiðubúnir til að láta
til skarar skríða. Landamærin
milli Egyptalands og ísraels eru
um 320 km á lengd.
Verði ekki eitthvað að gert,
má búast við því, að fallbyssu-
drunur og sprengjuhvellir verði
í algleymingi í Landinu helga,
þegar jólaklukkurnar láta boð-
skap friðarins hljóma yfir heim-
inn.
ÓTTINN við, að svo kunni að
fara, hefur komið því til leiðar,
að kanadiski herforinginn Burns,
yfirmaður vopnahlésnefndar SÞ
í ísrael er nú farinn til New
York til ráðagerða við forráða-
menn Vesturveldanna, og forsæt-
isráðherra ísraels Moshe Sharett
fór til Genfar til að ræða við
utanríkisráðherra fjórveldanna.
Vill hann fá Molotov til að reyna
að stöðva vopnasölu Rússa til
Egypta og hefur farið þess á leit
við Vesturveldin, að þau ábyrg-
ist landamæri ísraels. David Ben
Gurion, sem nú er útnefndur
forsætisráðherra ísaels, álítur, að
það sé vonlaust, að þríveldin
verði við þessari málaleitan.
ísrael virðist nú vera ein-
angraðra en nokkru sinni fyrr,
síðan landið fékk fullt sjálf-
stæði, þar sem vopnasala
kommúnisku ríkjanna til Ar-
abalandanna er í fullum
gangi, og Vesturveldin hafa
aðeins viljað gefa fsrael var-
færnisleg loforð um að selja
þeim vopn til að verja hendur
sínar — og þykjast ísraels-
menn samt eiga hönk upp í
bakið á þríveldunum sam-
kvæmt samningnum frá 1950.
_ ❖ —
EN hins vegar á ísrael — enn
sem komið er — betur æfðan
og betur búinn her en nokkurt
hinna landanna fyrir botni Mið-
jarðarhafs. Með herútboði geta
þeir á tveim dögum kallað sam-
an 250 þús. hermanna. Aginn í
ísraelska hernum er strangari en
í nokkrum öðrum her nú á dög-
nm, t. d. er dauðarefsing fyrir
strok — einnig á friðartímum.
Herþjónustuskyldan er tvö og
hálft ár fyrir karlmennina og
tvö ár fyrir konur — og ísrael
er einasta landið, þar sem konur
eru herskyldar.
Menn og konur eru kölluð i
herinn á aldursskeiðinu 18—26
ára. Mennirnir eru í varaliði í
28 ár eftir að þeir hafa gegnt
herþjónustu og konurnar í 14 ár.
Varaliðsmenn verða að taka þátt
í heræfingum einn mánuð á ári
hverju og er kallað saman til
léttra heræfinga einu sinni í
mánuði. Þar að auki er eins kon-
ar undirbúningsherþjónusta fyrir
unglingana.
_❖_
í FYLKINGARBRJÓSTI ísra-
elska hersins er Moshe Dajan, 43
ára að aldri, fæddur í ísrael, og
hefur frá 14 ára aldri barizt gegn
Aröbum. Er hann barðist með
Bretum gegn franska hershöfð-
íngjanum Dentz í Sýrlandi, særð-
íst hann illa á höfði, og er ein-
æygður síðan. Hann segist ekki
vera að „verja land, heldur
landamæri.“ ísrael er svo lítið
Jand, að hér er fyrst og fremst
xim að ræða að verja landamær-
án. Það verður að sigrast á óvin-
inum strax. Þetta er uppistaðan
í vörnum þessa litla lands.
i ísraelska hernum eru konurnar
einnig herskyldar
MOSHE SHARETT: Egyptar
undirbúa árás í því markmiði að
þurrka ísrael út af landakortinu.
Þó að ísrael sé lítið land
segir egypzki forsætisráðherr-
ann Gamel Abdel Nasser, að
sjálfstæði Egyptalands stafi
meiri hætta frá ísrael en vest-
rænum ríkjum frá Ráðstjórn-
arríkjunum. „í Egyptalandi
Iítum við David Ben Gurion
sömu augum og menn í Was-
hington líta ráðamenn í
Kreml,“ segir Nasser.
❖ _
SVAR Moshe Sharetts við
þessum orðum Nassers er, að

mæranna hefur aukizt að mun.
Vopnahlésnefndin hefur til þessa
verið fær um — með nokkurri
aðstoð frá Washington og Lund-
únum — að halda rás viðburð-
anna nokkurn veginn í skefjum.
EN MÁLIN horfa nú öðruvísi
við, þar sem Sovétríkin hafa
nú olnbogað sig inn í deilur,
landanna fyrir botni Miðjarð- (
arhafs, landamæraskærurnar
eru nú orðnar samofnar ágrein
ingsmálum stórveldanna — og
þar með er verkefnið vaxið
vopnahlésnefndinni yfir höf-
uð.
ísraelsmenn setja alla von sína
á að Sharett verði eitthvað
ágengt í Genf — og helzt vildu
þeir koma því til leiðar, að vest-
urveldin sættUst á að selja þeim
vopn í jöfnu hlutfalli við þær
vopnabirgðir, er Egyptar fá frá
kommúniskum löndum.
♦%
SHARETT er persónugervingur
öfgalausra ísraelsmanna, en er
hann kemur heim frá Genf,
munu landar hans leggja hart að
honum og krefjast þess, að ísrael
bíði ekki eins og „andvaralaus
héri eftir biti eiturslöngunnar,
meðan hún býr sig sem bezt
undir höggið," eins og það var
orðað í einu ísraelska dagblað-
inu.
Fyrsti amhassador Rússa
í Bonn-maðurinn að baki
Prag-byltingarinnar
Valerian Zorin er einn dugmesti — og
hættulegasti — stjórnarerindreki Ritssa
FY R S T I ambassador Ráð-
stjórnarinnar verður Valer
ian Zorin — og þetta er þess
vert að veita því athygli.
Zorin er einhver athafnamesti
stjórnmálamaður i Rússlandi,
og það er hann, sem var sendi-
herra í Tékkóslóvakíu eftir síð
ustu heimsstyrjöld og undir-
Dregið í happdrætti
I GÆR var dregið í 7. fl. happ-
drættis D.A.S. um tvo vinninga
Chevrolet-fólksbifreið og Vespu-
bifhjól.
Bifreiðin kom á miða nr. 26225,
en hann átti frú Arnfríður ísaks-
dóttir, Bjargi, Seltjarnarnesi og
Vespu-bifhjólið kom á miða nr.
17.702 og hann átti Sveinn Árna-
son, Hamrahlíð 21, 3ja ára gam-
all.
Zorin -
maður.
gestrisinn og aðlaðandi
bjó kommúnisku byltinguna
árið 1948, er gerði landið að
einu af lcppríkjunum á áhrifa
svæði Rússa.
★ ★ ★
Það er augljóst að Zorin mun
koma til Bonn Tneð fjölmennt og
hæft starfslið, sem mun beita öll-
um ráðum til að koma vel fyrir
sjónir — og einkum til að „ganga
í augun á“ iðnfrömuðum í Ruhr-
héraðinu og jafnaðarmanna-
flokknum í V-Þýzkalandi.
Rússar hefðu ekki getað valið
betri mann í þetta starf en Zorin
— honum liggur lágt rómur, hann
er hæverskur í framkomu, sam-
vizkulaus og mjög vinouharður
— bæði við sjálfan sig og undir-
menn sína.
★ ★ ★
Hann er rúmlega fimmtugur
og var því aðeins 15 ára, þegar
byltingin varð í Rússlandi. Hann.
er samt alinn upp i algjörlega
kommúniskum anda — fyrst í
kommúnisku æskulýðshreyfing-
unni, síðar varð hann aðalritari
utanríkismálanefndarinnar og
loks var hann gerður að skrif-
stofustjóra þeirrar utanríkis-
málanefndar, er sá um málefni
varðandi Mið-Evrópulöndin.
Var Zorin potturinn og
pannan í undirbúningnum aS
Yaltaráðstefnunni og átti
drjúgan hlut í þeim röksemd-
um Rússa, að „Rauði herinih*
hefði fullan rétt til að „frelsa"
Prag. Og einu ári eftir, að'
hann hafði talað af eldmóði
gegn því, að ríki skiptu sér af
innanlandsmálum annarra
landa, kippti hann sjálfur bak
við tjöldin í þá þræði, er komu
af stað byltingunni í Tékkó-
slóvakíu.
★ ★ ★
Hefir hann setið fundi SÞ sem
gestur, verið settur aðstoðar ut-
anríkisráðherra — hann var
sæmdur Leninorðunni og orðu
rauða herfánans, og þótt kald-
hæðnislegt sé, ber hann líka hina
tékknesku orðu Hvíta ljónsins.
Zorin verður einskonar
„Trojuhestur“ í hjarta Vestur-
Þýzkalands, og hann er að-
laðandi og gestrisinn og því
hættulegur maður.
Eigil Steinmetz.
Eftirhreytur
Fé með vænsto móti — Tvö slys
Sími á flesto bæi — Hrútasýning
DAVIÐ BEN GURIAN er í litl-
um metum hjá Egyptum.
Egyptar séu að undirbúa árás
í því markmiði að þurrka
ísrael út af landakortinu. Seg-
ir hann, að það sé rangt, að
ísrael hafi verið hernaðarlega
sterkara en Egyptaland, áður
en Tékkar hófu flutning
vopna til Egypta.
Raunverulega hafa skærurnar
á landamærunum undanfarna
mánuði ekki farið sérlega mikið
í vöxt — þar hefur gengið á ýmsu
allt síðan vopnahlé var samið
1949 — né heldur hefur mann-
fallið verið meira — en hugar-
æsing manna beggja vegna landa
NASSER: Sjálfstæði Egyptalands
stafar meiri hætta frá ísrael en
vestrænum ríkjum frá Ráðstjórn-
arríkjunum.
BORGARFIRÐI eystra, 16. okt.
— Hinn 13. sept. s.l. má segja að
lokið hafi hinu langa þurrkatíma-
mili, sem staðið hafði frá því í
maí í vor. Gerði þá um hálfs-
mánaðar óþurrk, en eftir það
voru þurrkar fáeina daga svo nýt-
ing heyja varð góð. Haustveðr-
átta hefur verið mild og góð, þar
til tvo seinustu daga, að hlaupið
hefur upp á frost og snjóhragl-
anda og nokkur föl komin á jörð.
Ekki hefur þó spillt högum nema
til fjalla.
Sauðfjárslátrun er nú að verða
lokið og hefur fé reynzt með
vænsta móti. Þyngsti dilkurinn,
sem slátrað hefur verið hjá kaup-
félaginu hér í haust, hafði 47
punda þungan skrokk. Var hann
eign Björns Andréssonar í Njarð
vík.
GÓÐUR AFLI
Tveir bátar hafa stundað róðra
héðan í haust og hafa þeir fiskað
vel, þegar gefið hefur. — Hefur
afli þeirra aðallega verið saltað-
ur. —
TVÖ SLYS
Tvo slys hafa átt sér stað hér
í haust.
Á Hólalandi hvolfdi traktor
ofan í læk. í honum voru ungl-
ingspiltur, Davið Árnason, er ók,
og frænka hans, Kolbrún, 5 ára.
Skorðuðust þau bæði undir hjól-
um vélarinnar svo þau gátu sig
ekki hreyft. Var telpan algerlega
á kafi í vatni. Friðjón, bróðir
Davíðs, var nærstaddur og sá er
þetta vildi til. Tókst honum að
ranga vélinni svo til, að hann
gat dregið þau undan. Reyndust
þau óbrotin, en mikið marin, og
lágu nokkra daga á eftir, en virð-
ast nú hafa jafnað sig að mestu.
Þá vildi það til á Bakkagerði,
að 9 ára drengur, Gísli Arnbergs-
son, varð undir bát er féll á hlið-
ina, er krakkar voru að leika sér
í honum og við hann. Gísli varð
undir bátnum með annan fótinn
og tvíbrotnaði hann. Líðan hans
mun vera eftir atvikum.
AÐEINS EINN BÆR
SÍMALAUS
í haust var lagður sími á þrjá
bæi hér og hafa nú allir bæir í
Borgarfjarðarhreppi fengið sima-
samband nema einn.
HRÚTASÝNING
í fyrradag var ha^in hér
hrútasýning og var hún vel sótt.
Voru hrútar hér með bezta móti
útlits, þótt þeir væru margir
farnir að léttast og leggja af. —
Hrútar keyptir úr Þistilfirði og
hrútar undan þeim báru yfirleitt
af. Þó voru margir hrútar af
heimastofninum ágætir. Þvngsti
hrúturinn var „Langur“ Sigurðar
Bóassonar, Njarðvík, 120 kg. —
Hann er frá Holti í Þistilfirði.
Allir sýndir hrútar fengu verð-
laun, 37 fyrstu, 11 önnur og 8
þriðju verðlaun. Ein ær var sýnd
með afkvæmum, „Svala“ Björns
Jónssonar, Geitavik. Hlaut hún
fyrstu verðlaun fyrir afkvæmi.
— I. I.
JÓHANNES Sveinsson Kjarval
listmálari er sjötugur. Satt er
það. Margir hafa skrifað vel um
hann og það að verðleikum, en
enginn of vel. Samt býst ég ekki
við, að ég bæti þar um, en þó
langar mig að bæta nokkru við.
Við vorum litlir drengir sam-
an í Efri-Ey. Man ég lítið eftir
leikjum okkar, en ég man vel
eftir því, hve vel hann litaði
fugla og köggla. Fuglana smíð-
aði Sveinn, faðir hans, úr ýsu-
beinum og tré, Við systkinin og
fleiri börn urðum að láta okkur
nægja að lita köggla og leggi í
ljósi grútarlampans, en Jóhannes
litli í Miðbænum gerði sig ekki
ánægðan með það. Hann litaði
það úr einhverju öðru. Væntan-
lega hefur hann þá verið kominn
í snertingu við ýmsa jarðliti, sem
voru notaðir þar eystra til ullar-
og fatalitunar, svo sem mosalit,
heimululit, sortulit og fleira af
því tagi. En hvað sem það var,
sem hann notaði, þá voru fugl-
arnir fallegir, og víst öfundaði
ég hann af þeim. Ekki er það
víst, en hins vegar ekki óhugs-
andi, að krókurinn hafi þá verið
farinn að beygjast í rétta átt með
þessu fallega litavali hans, því
að máltækið segir: Snemma
beygist krókurinn til þess, sem
verða vill.
En svo fór hann í burt, austur
á Firði, og man ég bezt eftir því,
þegar hann fór, fyrir smáatvik.
Mæður okkar voru góðar vinkon-
ur og hjálpuðu víst hvor annarri
eftir föngum, þegar þess þurfti
með. Svo þegar farið var að búa
Jóhannes til burtferðar, þá gaf
móðir mín honum gulröndótta
sparisokka, sem ég átti, til bess
að vera í á ferðalaginu. Sjálfsagt
Frh. á bls. 12.