Morgunblaðið - 03.12.1955, Blaðsíða 16

Veöurúfíii í dag:
l0¥0ltttlblðil
277. tbl. — Laugardagur 3. desember 1955
Mót Sl:S að Hellu
Yeitingahúsin opna í dag á ný
Hljóðfæraieikaraverkfaliinu lokið
I
SAMBAND ungra Sjálfstæðis-
manna efnir til kynningarmóts
að Hellu á Rangárvöilum í kvöld
fcl. 9. Á mótinu fiytur Ingótfur
Jónsson ráðherra, ræðu og Ásgeir r GÆRKVÖLDI tókust samningar í vinnudeilu sreitingahúsa-
Pétursson form. SUS., flytur f eigenda og hljóðfæraleikara, en hljóðfæraleikaraverkfall hefur
ávarp. Kristinn Hallsson óperu- fra þvj 23. október síðastl. í gær hófu vestlragatíjánar sam-
;öngvari syngur einsöng Alfreð úðarverkfalL
Ulausen og aðru kunmr skemmti
kraftar koma fram. Þá verður Um klukkan 5 í gæi' hófust i gsérdag og stóð samníngafundur-
f ístsýning og að lokum verður samningaumleitanir í deilunni. inn yfir til klulckam að verða 10,30
stiginn dans. !: Það var sáttasemjari ríkisins, í gærkveldi.
Bifreið fer héðan á mótið, og Torfi Hjártarson, sem hafði milli- . ★ ★ ★
fer hún frá Sjálfstæðishúsinu kl. göngu um samningana. Hóf hann ' Þá kom sáttasemjai i inn til
7 í kvöld. Nokkur sæti eru laus. fund með deiluaðilum klukkan 5 samninganefndar veitingahúsaeig-
--------------------■-................. „ ......— enda, en nefndaimenn sátu l>á yf-
j ir sjóðheitum Rerlfnarpylsum frá
Síld & Fiski, þvi ekki hafði Torfi
Hjartarsón gefið mönnum tóm til
að skreppa heim í kvöldmatinn. —
. Sáttasem jari skýrði samningar-
' nefndarmönnum frá því, að tilhoði
þeirra til hijóðfæraleikaranna
hefði verið tekið. Þar með var stð-
, asta þröskuldinum á Ieiðinni rutt
úr vegi og deilan jöfnuð, þó að
j sjálfsögðu hafi verið eftir að
HEIMDALLUR, fél. ungra Sjálfstæðismanna, efndi til fullveldis- Kanáia ö'á ýmsúm smáatriðum.
fagnaðar í Sjálfstæðishúsinu að kvöldi hins 1. des. Var þar *

lás viiurlðnna krafðist nýrra
eiða tii verndar sjáifstæði íslands
Ur ræðu Sigurðar Bjarnasonar
húsfyllir og fór samkoman hið bezta fram. Þorvaldur Garðar
<Iaj» opna veiti* *i{»aliúsin Jiví öll
... . á ný 02 \ sölum beirra niun í kvöl<i
Knstjansson formaður felagsins, setti samkomuna, en siðan flutti h]jóma klassisk <lans. og
Sigurður Bjarnason ritstjóri, ræðu. Minntist hann í upphafi sögu dæailriög. <■„ Segulbö„di„ verða
jálfstæðisbaráttunnar og þess atburðar, er gerðist 1. des. 1918. isK» á hilUma.
NÝJAF, LEIÐIR &
Sigurður Bjarnason ræddi síð-
an um hið innra sjálfstæði ís-
lenzku þjóðarinnar og hvernig
hess yrði gætt. Að lokum ræddi
hann stefnuna í utanríkis- og
öryggismálum þjóðarinnar í dag.
i’íann kvað ísland hafa horfið frá
hlutleysisstefnunni, ekki vegna
þess, að nokkur íslendingur hafi
kosið að blanda sér í deilur og
ótök þjóða á milli, heldur vegna
hins, að rás viðburðanna og ger-
breytt aðstaða landsins hefði kraf
izt þess. Nýjar leiðir voru óum-
flýjanlegar til þess að leita sjálf-
. tæði landsins og öryggi þjóðar
þess skjóls og verndar.
Ræðu Sigurðar Bjarnasonar
var ágætlega tekið.
Þá sýndi flokkur úr Þjóð-
öansafélagi Reykjavíkur þjóð-
dansa undir stjórn Sigríðar Val-
geirsdóttur, Valur Gíslason flutti
gamanþætti og Guðmundur Jóns-
on söng einsöng.
Að lokum var dansað. -— Fór
þessi fullveldisfagnaður Heim-
öallar í öllu hið bezta fram.
Jiýir íogaraiðmning-
ar ii! sáiiasemiara
í GÆRKVEI.DI tókust samning-
ar,- fyrrr atbeina Torfa Hjartar-
.-onar sáttasemjara ríkisins, í deilu
Veitingahúsaeigenda og hljóðfæra-
teikara. — Næsta verkéfni. sátta-
-emjara á sviði samningaumleit-
ana milli stéttarfélaga og vinnu-
veitenda, er nýr kaup- og kjara-
, sa’mningur fyrir toirarasjómenn
og kyndara á þeim skipum.
Hafa aðilar. hað er Félag ísl.
! lotnvörnúskipaeigenda og S.ió-
’nannafélag Re.Vk iavíkur, sam-
j bykk-t að vísa málinu til sáttasemj
ará. Hann mun í næstu viku taka
vnálið í sínar hendnr og boða aðila
til fyrsta fundar.
Mikilvægt fyrir almenn-
ing að góðir og hæfir
menn séu milliliðir
Hikiar umræSur um rannsóknarnefndina, en
sfjórnarandstaðan ótfast að hún missi áróðursvopn
IGÆR voru ennþá framhaldsumræður í sameinuðu þingi um
þingsályktunartillöguna um rannsókn á starfsemi milliliðanna.
Tóku enn margir þingmenn til máls og töluðu lengi. Nú er svo
komið, að jafnvel þingmenn úr flokkum stjórnarandstöðunnar sjá
sér ekki annað fært en að lýsa yfir fylgi við tillöguna, en þó
virðist ljóst af ræðum þeirra, að þeir óttist, að með slíkri rannsókn
sé verið að slá áróðursvopn úr höndum þeiri-a.
Myndin sýnir nokkra muni á sýningunni. Eins og sjá má eru
gripirnir mjög haglega geiðir.
Miög athyglisverð handavinnu-
sýning sjúklinganna ú Kleppi
Fagrar listir í þjónusiu læknlsfræðlnnar
FRÉTTAMÖNNUM var í dag boðið að skoða mjög athyglisverða
sýningu á geðveikrahælinu Kleppi. Var þetta sýning á ýmiss
konar munum, sem sjúklingarnir hafa unnið að, og eru margir
þeirra lista vel gerðir. Á sýningunni eru rúmlega 1300 munir.
‘(>AÐ er í kvöld, sem Tónlistar-
og Krabþameinsfélagið gangast
fyrir jólatónleikum i Austurbæj-
arhíói kl. 7, en allur ágóðinn
rennur til hins síðarnefnda. 14
• ára bandarísk stúlka Sally White
leikur þar á slaghörpu verk eftir
Bach og Beethoven, en Þuríður
Bálsdóttir syngur .lög eftir Moz-
art, Grieg, Schubert, Jón Þór-
.irinsson, Jórunni Viðar og Dur-
ante.
Þess má geta að ameríska
túlkan er dóttir yfirmanns varn-
arliðsins á Keflavíkurflugvelli,
ý/hite hershöfðingja.
TALAH SITT Á HVAÐ
Fyrstur talaði Bergur Sigur-
björnsson þingmaður Þjóðvarn-
ar. Brá nú svo við, að þessi þing-
maður sem fyrir nokkrum dög-
um sagði um tillöguna: „Tillag-
an er fláttskapur og ekkert ann-
að, til að sýnast og ekkert annað,
gerð í blekkingarskyni og ekkert
annað“, lýsti nú yfir fylgi við að
slík rannsókn. færi cram. Virtist
þannig koma í ljós, að þessi þing
maður vissi í rauninni ekkert
hvað hann vildi.
Sama ósamræmið kom fram í
ræðu hans, er hann í öðru orð-
inu hallmælti öllum milliliðum,
en sagði svo í hinu orðinu, að
t. d. trillubátaeigendur væru illa
staddir, ef þeir nytu ekki stuðn-
ings innflytjenda. Allir trillu-
bátaeigendur hefðu ekKi aðstöðu
til að kaupa sjálfi'r net eða olíur
til útgerðar sinnar. Þeir; þekktu
ekki viðskiptasamböndin og
kynnú heldur ékki að halda uppi
bréfaskriftum á erlendri tungu.
Einmitt i þessum orðum viður-
kenndi Bergur, hve mikla þýð-
ingu starfsémi milliliðánna hefur
fyrir þjóðarheildina.
Að lokum hafði hann talað sig
upp í svo mikið fylgi við slíka
rannsókn, að hann vildi láta færa
ránnsóknina út, þannig að hún
næði líka yfir milliliði erlendis.
ÞÝ'ÐINGARMIKIÐ MÁL
Gísli Jónsson, þingmaður
Barðstrendinga, mælti nokk-
ur orð. Hann minntist fyrst
á hinn dæmalausa málflutn-
ing Bergs Sigurbjörnssonar,
sem væri þannig, að illt væri
að ráða í, hvað maðurinn
meinti. Stundum væri hann á
móti rannsókn og stundum
með henni. Ðæmi um þetta
væri hin íurðullega tillaga að
láta rannsaka hagnað erlendra
félaga, sem við keyptum vör-
ur okkar hjá. Ætli það þætti
ekki undarlegt, sagði Gísli, ef
við sendum rannsóknarnefnd
til Shell-félagsins í Hollandi
og heimtuðum að fá að vita,
hve mikið það hagnaðist á
að selja íslendingum olíu.
Þetta er aðeins eitt dæmi, sem
sýnir, á hvílíku hundavaði
þingmaður Þjóðvarnar fer um
tillöguna. Þetta sýnir um leið,
að hann notar þetta sem hrei^t
áróðursmál. „Ég tel þetta
miklu þýðingarmeira og alvar
legra mál, heldur en að það
eigi að fara slíkum höndum
um það“, sagði GísIL
BYGGINGARKOSTNAÐUR
Kvaðst Gísli eiridregið vera
fylgjandi tillögunni, en taldi
mikla nauðsyn, að hafa þær víð-
tækari og þá einkúm svo að rann-
sóknin næði yfir mililiðagróða í
byggingarkostnaði. Sagði Gísli,
að það væri staðreynd, að meðal
íbúð i Reykjavík væri 100 þús.
kr. dýrari ef menn keyptu hana,
heldur en ef menn byggðu hana
sjálfir. Þetta væri mál, sem mikil
vægt væri að rannsaka.
Um milliliðina í verzlun sagði
Gísli annars. Það væri nær að
setja meiri kröfur fyrir því hverj
ir fái að vera milliliðir, heldur
en að vera með sífelldar órök-
studdar árásir. Afkoma þjóðar-
innar er mjög mikið undir því
komin að i þau störf veljist góð-
ir og hæfir menn, drenglyndir
og vel menntaðir. Er hægt að
nefna mörg dæmi um það,
hvernig góðir milliliðir hafa orð-
ið þjóðinni til mikills gagns.
Að lokum hélt Einar Olgeirs-
son langa ræðu.
Hafa sjúklingarnir gert niunina
undir eftirliti Jónu Kristófersdótt
ur, sem numið hefur s.júkravinnu
í Kaupmannahöfn og hefur unnið
undanfarin tíu ár á Kleppi. Und-
anfarið hefur bandarísk kona
einnig unnið að því að kenna sjúkl
ingunum.
★ ★ ★
Helgi Tómasson, yfirlæknir á ;
Kleppi, skýrði svo frá, að þeesi
vinna væri fyrst og fremst æt'uð
sem „!æknislyf“, enda væri það
löngu viðurkennt, að hæfileg líkam
leg áreynsla hvildi hugarrn.. V.inn- I
an væri samt engan veginn ætluð
sem dægradvöl — heldur væri
fyrst og fremst lögð áherzla á list-
ræna vinnu til að reyna að laða
fram listhneigðina í eðli hvers
sjúklings og draga fra'm sérkerini,
sem gætu orðið að miklu gagni við
lækningu hans.
★ ADFERÐIN HEFLR GEFIÐ
MJÖG GÓÐA RALN
Þessi nýja aðferð í Sjúkra
vinnu — að taka fagrar listir í
þjónustu laéknisfræðinnár —- væxi
tiltölulega ný af nálinni, og nmndi
Kleppur meðal fyrstu stofnana
sinnar tegundar, sem tæki þessa
aðferð upp. Til þes.sa hefði vinna
á slrkum stofnunum aðallega mið-
að að framieiðsiu á ýmiss- konar
munum til að létta fjái'hagslega
afkomn stofnunarinnar. — Þessi
aðferð yki hins vegar kosinaðinn
við rekstúr stofnunarinnar, en
hefði gefið mjög góða raun. Fvrir
tveim árum var svinuð sýning;
íhaldin á KleppL en sú sýning var
mun minni umfangs.
Gripir þeir, sem á svningunni
eru, eru merkilega vel gerðir. Eru
þar munir, útskörnir úr tré,
plasti, beirii og hovni, aðrir gerð -
ir úr basti og hálmi. Þár að auki
Landsleikur
v/ð England
og briggja
landa keppni
sjá íþróttafréttir á bls. 9
útsaumur, prjónles, vefnaðurj
heklaðir munir og knipplaðir.
★ ÞOLINMÆBI-VERK
Eru sjúklingarnir algjörlega
látnir ráða við hvað þeir kjósa
helzt að fást. Mun það samt oft á
tíðum mikið þolinmæði-verk að fá
þá til að taka þátt í vinnunni. En
takist að fá þá til að vinna að
mununum, færa þeir sig vehjulega
unp á skaftið af sjálfu sér, fá á-
huga á vinnunni og gleðjast
yfir árapgrinum.
Kvaðst yfirlæknirinn sannfærð-
ur um. að hægt væri að beita þess
ari aðferð við svo að segja bvern
e'nasta s'úkling. Hins vegar hefðx
húsnæðiss'km-,'ur miög háð þessari
starfsemi til bessa. Um .300 siúkli
invar eru nú á Klenoi, og savði vf«
irlæknirtnn að um helmingui’
beirra . fen.gist . við ýmiss konai*
störf utan húss og' innan.
Handavinriusýning þessi er sölu-
sýning og verður ouin í dag og á
morgun. Ágóðinn af sölu munannai
rennur í iólagjafasjóð sjúkling-
anna og til kaupa á efni í handa-*
vinnuna.
Örlygor Sígurðsscn
opnar
sýningy
KI. 5 í dag opnar örlygur Sig-t
urðsson málari, sýningú á vatns-
litamyndum og olíumálverkunx
(portretum) í bogasal Þjóðminja-
safnsins. —
Á sýningunni eru milli 50—60
myndir, mestur hlutinn vatnslita-
myndir. Er þetta 6. sýning Örlygs
hér í Reykjavík síðan hann hélt
fyrstu sýningu sina árið 1945. Auk
þess héfur hann haldið eina mál-
verkasýningu á Akureyri og aðra
í Vestmannaeyjum,
Sýningin verður opin í átta
daga frá kl. 1—10 daglega.