Morgunblaðið - 08.12.1955, Side 8

24
MORGUNBLAOIB
Fimmtudagur 8. des. 1955
I Höflahreppi er nóg al híia og
brenna en samt flýr fólkið þaðan
RæH við Jén Askelsson hreppstjéra c Höfðahreppi
fk dra ándÁi d 90 Lm. LiraLn
— (t^yítincj.' í ílÍaiLnaiin v
¥TtRETTAMAÐUR Mbl. hitti að máli fyrir nokkru Jón Áskelsson
4 hreppstjóra í Höfðahreppi og spurði hann tíðinda. Kvað hann
tíðarfar hafa verið gott við Húnaflóa til lands og sjávar undanfarið.
Afli hefur verið tregur. Frá Höfðakaupstað eru nú gerðir út þrír
þiifarebátar, einn 41 lesta, og tveir 26 lesta. Hefur afli verið 2—4
lestir í róðri. Einnig eru gerðir út nokkrir opnir vélbátar að sumrinu
en ekká að haustinu og vetrinum.
AFKOMA HREPPSBÚA
BYGGIST Á SJÁVAR-
ÚTVEGINUM
— Hvernig hefir útgerðarmál-
u*n verið háttað undanfarið í
Höfðahreppi?
— Útgerð má segja að lægi al-
gerlega niðri fram til ársins 1946.
f>að ár var geiður út einn 14 lesta
bótur og nokkrir opnir bátar.
Árið 1947 var stofnað þar Út-
gerðarfélag Höfðakaupstaðar með
50 hkithöfum. Réðst þetta félag
í að kawpa tvo 26 lesta báta frá
Hafnarfirði, sem gerðir hafa ver-
ið út síðan frá Höfðakaupstað.
Þrátt fyrir lítinn afla og ýmsa
erfiðieika hafa þeseir bátar skap-
a@ talsverða vinnu. Þriðja bátinn
keypbi félagið 1952. Auk báta
Útgirrðarfél. Höfðakaupstaðar, er
jrá efam stór bátur í einstaklings-
eígn, Stígandi, en hann hefir ekki
vei'® gerður út að undanförnu.
Á tímabiiinu 1946—1955 hafa
einnig nokkrir aðkomubátar ver-
K gerðir út frá Höfðakaupstað
tíma og tíma. Útgerðin og vinnsla
aflass í landi er *ú eina fram-
leiðslwatvinna n í kauptúninu, og
byggist afkoma hreppsbúa aðal-
lega á hemai.
SÍLBARVERKSMIBJAN
▼INNUR EINGÖNGU
nSKÚRGANG
— Hefir Síldarverksmiðjan
ekki skapað talsverða atvinnu?
— Því miður hefir hún ekki
skapað eins mikla atvinnu og
voair stóðu til er hún var byggð.
Verksmiðjan tók til starfa á síld-
arvertíðinni 1946. Það er óþarfi
að fjölyrða um síldarleysið und-
anfarin ár, en fyrsta árið sem
verksmiðjan starfaði, tók hún á
móti 6000 málum af síld. 1947
bárust henni 12.000 mál, 1948
22.000 mál, 1949 2000 mál, en árið
eftir, eða 1950, fékk hún enga
síld til vinnslu. Næst ár, 1951,
bárust verksmiðjunni 15.000 mál,
en síðan hefir engin síld verið
unnin í verksmiðjunni.
1949 byrjaði Síldarverksmiðjan
að vinna fiskúrgang frá frysti-
húsunum sem eru tvö. Var það
góð ráðstöfun. Losna frystihúsin
jafnóðum við allan árgang, og
geta með þessu móti komið bon-
um í peninga, og einnig þægilegt
fyrir búendur hér að geta keypt
fiskimjöl handa skepnum sinum
é staðnum.
RAFMAGNSMÁLUM
VEL FYRIR KOMIÐ
— Hvemig hefir rafmagnsmál-
um verið háttað í Höfðahreppi?
— Skagaströnd var fyrst raf-
lýst 1945 og þá frá Frystihúsi
Kaupfélags Skagstrendinga, er
seldi kauptúninu rafmagn. Síðar
keypti hreppurinn rafmagn frá
S'ldarverksmiðju ríkisins, þar til
9. nóvember 1951 að rafstöð sem
hreppurínn lét byggja það ár, tók
til starfa. Er það ein Millers-vél
140 hestafla og ein Intemational-
vél 60 hestafla. Rafstöðin nægir
til ljósa og suðu. Síðástliðið ár
keypti Rafmagnsveita ríkisins
þessa rafstöð fyrir toppstöð og er
hún nú rekin á þann hátt, en um
miðjan desember 1954 var leitt
rafmagn frá Sauðanesi við
Blönduós. Annaðist Rafmagns-
véita ríkisins þær framkvæmdir.
'Nú er verið að strengja raf-
m'agnslínu frá Sauðárkróki til
Blönduóss og þaðan til Hvamms-
tahga. Er þannig búið að gera að
véitukerfi svæðið frá Sauðár-
króki að Hvammstanga og mun
það taka til starfa á næstunni.
MIKLIR BROTTFLUTNINGAR
— Hvað um fólksfjölgun í
hreppnum?
— Þá er fyrst að greina frá því,
að um áramótin 1938—1939, var
Vindhælishreppi hinum gamla
Jón Áskelsson
skipt í þrjú hreppsfélög. Voru þá
taldir í Vindhælishreppi 647 íbú-
ar, en eftir skiptinguna taldi
hreppurinn 152 íbúa, Skagahrepp
ur 185 en Höfðahreppur 310 íbúa.
Til ársins 1951 fjölgaði íbúum
Höfðahrepps upp í 608, en inn-
flutningur til Höfðakaupstaðar
var mjög ör á þeim ámm, þar
sem menn gerðu sér glæstar von-
ir um mikla framtíðarmöguleika
þar, einkum á nýsköpunarárun-
um. Síðan hefir orðið fólksfækk-
un og á síðastliðnu ári fluttu burt
úr hreppnum 54 íbúar og útlit
fyrir að annar eins hópur flytist
burt á næsta ári, þar sem at-
vinnumoguleikar hafa minnkað,
en eins og kunnugt er, hefir verið
aflaleysi við Húnaflóa undanfar-
in ár, en afkoma fólksins á
Skagaströnd byggist aðallega á
s j ávarútveginum.
— Það mun þá vera lítið um
byggin gaframkvæmdir?
— Á árunum 1947 til 1950
vom byggð í kauptúninu nokkur
íbúðarhús, en síðan hafa engar
byggingar átt sér stað þar og nú
standa mörg hús auð í kauptún-
inu.
KAUPSTAÐARBÚAR
REKA BIJSKAP
—Er ekki talsverður búskapur
rekinn í kauptúninu?
— í öllum hreppnum eru aðeins
tveir bændur að telja má, og á
ég þar við jarðir, en það eru
Litlafell og Háagerði. Þessir tveir
bændur reka allmikinn búskap.
En flestir í kauptúninu hafa
nokkrar skepnur og munu nú
vera í öllum hreppnum milli
70—80 kýr og um 2000 fjár og
eitthvað um 100 hestar. Kúafjöld-
inn nægir þó ekki til þess að full-
nægja mjólkurþörf kauptúnsins
og er flutt mjólk þangað úr Vind-
hælis- og Skagahreppi.
— Hvernig eru ræktunarmögu-
leikar?
— Vegna vaxandi skepnufjölda
á undanförnum þremur árum hef
ÞAÐ eru ekki svo fáir, sem bölv-'
að hafa skellinöðrunum svo-
nefndu, þegar þær koma þjót-
andi út úr húsasundum og fyrir
götuhorn á þessum ógnarhraða,
sem víðfrægt er nú orðið. Konur
og karlar hrökkva við — kvarta
undan hávaðanum og bölva svo
stráklingunum svolítið — eigin-
lega mest til þess að friða sam-
vizkuna.
j En það er ekki svo auðvelt fyrir
fimmtán ára strák, sem nýbúinn
er að fá skellinöðru, að fara hægt.
Það vita allir, sem einhvem tíma
hafa verið „strákar".
1 • ♦ •
ÞÓ AÐ hraðinn á strákunum sé
stundum hættulega mikill, og
valdi foreldrunum oft óróa, þá er
það ekki mikið á móts við það,
þegar Kenneth litli Law, sem er
aðeins niu ára, ekur á kappakst-
ursmótorhjólinu sínum með 90
kílómetra hraða eftir leikvangi
einum skammt frá London.
Faðir Kenneths er sæmilega
efnaður maður, búsettur í Lund-
únum. Á sínum yngri árum var
hann frægur mótorhjólsekill og
tók þátt í mörgum kappökstrum.
Kenneth litli var aðeins sjö ára
þegar hann fékk fyrsta mótor-
hjólið, sem gat komizt upp í 90
km hraða. Það eru margir undr-
andi yfir því, að foreldrar hans
séu ekki hrædd við að fá snáð-
anura slíkt tæki í hendurnar —
en það er nú eitthvað annað.
• ♦ •
ÞAB má segja að benzín renni í
æðum allrar fjölskyldunnar. Á
heimilinu snýst allt um mótor-
hjól og kappakstra, og svo langt
gengur það, að faðir Kennths fer
oft með ömmu gömlu í smá
skemmtlferð á sunnudögum, þeg-
ar vel viðrar — auðvitað á mótor-
hjólinu sínu.
| Bróðir Kenneths, sem nú er
, orðinn 13 ára er talinn mjög
efnilegur mótorhjólsekill, og hef-
ur hann þegar tekið þátt í all-
mörgum kappökstrum. ■— Báðir
bræðurnir eru ákveðnir í því, að
feta dyggilega í fótspor föður
síns, og þegar Kenneth litli er
búinn í skólanum á daginn fer
hann út á æfingabrautina með
mótorhjólið sítt, þá horfir amraa
hans á eftir honum og hugsar
með mikilli tilhlökkun til næsta
sunnudags.
i ★
MIKIL bylting hefur átt sér stað
á sviði flugvélaframleiðslu, þar
sem nú fer óðum í vöxt að nota
hinar svonefndu gastúrbínur og
þrýstiloft sem aflgjafa. Margar
tilraunir hafa einnig verið gerð-
ar að undanförnu með gastúrbín-
ur í bifreiðum — og hafa þær
tilraunir tekizt mjög vel. Frönsk
flugvélaverksmiðja hefur nú haf-
ið framleiðslu á bifreiðum knún-
um á þennan hátt, en tilraunir
ir verið knýjandi þörf á auknu
ræktunarlandi í hreppnum. Rækt
unarskilyrði eru þar góð, tals-
vert mýrlendi sem þarf að þurrka
umhverfis kauptúnið. Ræktun er
nú óðum að aukast og til dæmis
hefir skurðgrafa á vegum hrepps-
ins unnið síðastliðin þrjú ár við
að grafa fram þetta mýrlendi,
sem er mjög vel fallið til rækt-
unar. Þrátt fyrir brottflutningana
virðist áhugi manna upp á síð-
kastið hafa mikið aukizt fyrir
búskap og ræktun.
Það er staðreynd, sagði Jón
hreppstjóri að lokum, að fóik
þyrpist nú aðallega frá afskekkt-
um héruðum og landshlutum á
svæðið milli Snæfellsness og Vest
mannaeyja, sem óneitanlega er
lífværxlegasta svæði landsins
hvað afkomu snertir. En mitt álit
er það, að fólk utan þessa svæðis
til dæmis á Skagasírörid, geti
eignast glæsilega framtið ef það
notfærði sér vel þá möguleika
sem fyrir hendi eru.
M. Th.
jinum
standa enn yfir hjá bifreiðaverk-
smiðjúm um alian heirn og enn
sem komið ér hafa þær ekki haf-
ið framleiðsiu á þessari nýju gerð
bifreiða til almenningsnota.
— ★ —
Það er áiit þeirra, sem um þessi
mál fjalla, að þegar tímar liða
fram, muni bifreið knúln gas-
túrbínu verða ódýrari en þær,
sem nú gerast. Reginmunurinn
liggur í því, að flestir vagnar
gana nú fyrir benzíni, en gas-
trúbínan notar hins vegar irrá-
olru.
En það er einnig margt fleira,
sem er athyglisvert við þessa
nýjung — og kærrii sér éinkar
vel i því loftslagi, sem við búum
Verið að setja gastúrbínu
í bifreið.
til greina. f mörgu fleiru er þessi
nýja bifreið frábrupgðin því, sem
við þekkjum. En of langt yrði
að telja allt það upp, því að
von bráðar munu þeir koma á
Þarna er Kenneth litli í essinu sinu.
við. Aflvéi þessi þarf nefnilega
ekki að hita upp áður en bifreið-
inni er ekið af stað, hvernig sem
viðrar. Frá því að maðurinn sezt
við stýrið líða ekki nema þrjár
sekúndur þar til bíllinn rennur
af stað með fullu afli,
Einnig er það athyglisvert, að
véi þessi hefur ekki í for með
sér neinn titring, og er þannig
útbúin, að ekki er hægt að rvkkja
bíínum af stað, heldur eykst hrað
inn mjög jafnt — en þó ört.
Venjulegar bifreiðir eru þannig
útbúnar, að vélin hemlar sjálf
þegar benzíngjöfin er minnkuð
—- og dregur þannig úr ferð
bifreiðar.
Þetta er. mjög frábrugðið á
þessari nýju gerð, því að þar eru
það aðeins helmlarnir, sem koma
markaðinn, og áreiðanlega er hér
um mikla byltingu að ræða.
Hljémlsikar Tónlid-
arfélps Akraness
s. I. þrlðjudag
iSÍÐASTLIÐINN sunnuöag. hélt
Tónlistarfélag Ak-raness þriðju
tónleika sína á 'þessu ári, sem
voru fyrstu tórileikar vetrai'ins,
en félagið var' stofnað 3. mara s.l;
Á tónleikunum komu fram þeir
Ámi Kristjánsson píanóleikári og
Björn Ólafsson fiðluieikari. Að-
sókn var ágæt og listamönnunum
mjög vei tekið. Barst þeim fjöldi
blómvanda. Voru tónleikarair öll-
um aðilum til hins mesta sóma.
SILICOTE
Bfousehold Glaze
Húsmæður! Jólahreingern-
ingar fara í hönd — iéttið’
heimilisstörfin — gljáfæg-
ið öll húsgögn, steinflísar,
salerni, baðker, króm, glerj
aða og alla aðra húsmuni,
með SILICOTE, — alít án
erfiðis.
SILICOTTE gefur varan-
legan gljáa fyrir lágt verð.
SILICOTE inniheldur töfra
efnið SILICONE.
Leiðarvísir á íslenzku
fylgir hverju glasi.
Heildsölubirgðir:
Haínarstr. 10-12. Sími 81370