Morgunblaðið - 24.05.1956, Blaðsíða 1
JUttMðfrf
4o. árgangur
114. tbl. — Fimmtudagur 24 maí 1956
Prentsmiðja Morgunblaðsins
//
IMendes France sagði af sér í gær:
Vinstri stjórnin" riBlast
Búizf við víðtœkum
áhrifum í Frakklandi
París í gærkvöldi.
ENDES FRANCE, annar aðalsmiður „vinstri stjórnarinnar" í
Frakklandi, gafst upp í dag og sagði af sér. Hann er óánægður
með stefnu Mollet-stjórnarinnar í Algiermálum, og í efnahags-
málum óttast hann að stefna stjórnarinnar muni leiða til verðbólgu.
í þriðja lagi hcfur Mendes France jafnan verið órótt innan-
brjósts síðan Mollet neitaði að bjóða honum embætti utanríkis-
ráðherra, þá er „vinstri stjómin" var mynduð.
„Vinstri stjórn" Mollets og Mendes France hefur nú setið í
rúmlega þrjá mánuði.
Ekki er álitið að stjórnarkreppa
hefjist í Frakklandi fyrst um
sinn, þótt Mendes France sé far-
inn. En út um byggðir landsins er
talið að ákvörðun hins kunna
leiðtoga radikalsósíalista flokks-
ins muni hafa mikil áhrif.
I>að varð kunnugt í gærkvöldi,
er Mendes France ræddi við Rene
Coty, forseta Frakklands, að hann
hefði hug á að segja af sér. Coty
reyndi að fá hann til þess að
hverfa frá þessu ráði og í dag
snerist Mollet ákaft á sveif með
forsetanum. Mendes France lof-
aði að hugsa málið og ræddi síð-
an í dag við flokksmenn sína
Varaliðsmenn vilja
ekki fara til Alsír
Dijon, Frakklandi 24. maí: —
Ungir varaliðrmenn úr franska
hernum ré$ust út úr herflutn-
ingalest í úthverfi Dijon á Frakk-
landi í dag og skutu af skamm-
byssum upp í loftið og vörpuðu
handsprengju. Enginn særðist og
eftir tuttugu mínútur hélt lest-
in áfram.
En þetta var í fjórða skiptið,
sem varaliðsmennirnir höfðu
stöðvað lestina, sem var á leið-
inni frá París til Marseillse. I-Iin-
ir ungu menn voru að mótmæla
því, með þessum hætti, að þeir
skyldu vera sendir til Algier.
í lestinni voru um eitt þúsund
varaliðsmenn.
innan þings og utan. Síðdegis í
dag mætti hann á ráðuneytis-
fundi og þar tilkynnti hann, að
hann myndi ekki hverfa frá
ákvörðun sinni.
Flokksmenn Mendes France
verða kyrrir í stjórninni, þ. á. m.
landvarnaráðherrann. — Land-
varnaráðherrann styður þá
stefnu Mollets í Algier að brjóta
skæruliðana í landinu á bak aft-
ur og hefja ekki samninga um
frjálslega stjórnskipan í landinu
íyrr en því er lokið. Mendes
France vill hefja samninga við
Algiermenn strax.
Mendes France hefur ekki
stuðning nema hluta flokks síns.
Og þótt hann hverfi nú úr stjórn-
inni er talið að kommúnistar
muni halda áfram stuðningi sín-
um við stjórn Mollets.
Fyrir kommúnistum vakir að
koma á „samfylkingu“ við jafn
aðarmenn í Frakklandi.
DE GAULLE
Úti um byggðir Frakklands
mun ákvörðun Mendes France
leiða menn á nýjan leik til um-
hugsunar um öngþveitið í
frönskum stjórnmálum. Háværar
raddir hafa heyrzt undanfarið um
nauðsyn breytts stjórnarfars og
hafa menn hallazt að forseta-
stjórn, líkt og gerist í Banda-
ríkjunum.
Sem hugsanlegt forsetaefni
hefur á síðustu vikum oft heyrzt
nafn de Gaulles.
Sir John
þjarmar að
Kýpnrbúum
Nicosia í gærkvöldi.
EF eigendur húsa eða mann-
virkja á Kýpur láta undir höfuð
leggjast að þurka út slagorð,
sem máluð eru á veggi þeirra,
er hægt að setja þá í fangelsi
í þrjú ár eða sekta þá um tæpar
5 þús. krónur, eða hvorttveggja.
ur á bak aftur. Mikilvægasta ráð-
stöfunum Sir Johns Hardings til
þess að brjóta skæruliða á Kýp-
ur á bak aftur. Mikilvægast ráð-
stöfunin sem Sir John boðaði í
dag er þó sú að skylda 12 ára
og eldri til þess að bera vegar-
bréf, með mynd og fingraförum.
Viðurlög við því að bera ekki
vegabréf, eða að neita að sýna
þau brezkum öryggisvörðum geta
numið allt að 10 ára fangelsi.
Á þennan hátt hyggst Sir John
að hafa upp á leiðtogum skæru-
liða á eynni.
í garði Aiþingishússins
í gaer var einn mildasti dagur vorsins til þessa. Sólin skein frá
morgni til kvölds og sumarsvipur var á fólkinu. Hinir mörgu
fallegu trjágarðar höfuðborgarinnar eru nú að verða full laufg-
aðir. Ljósm. Mbl. tók þessa mynd í Alþingishússgarðinum. I»ar
var ákaflega kyrrt og rólegt um þær mundir. Og Alþingishúsið er
tómt og enginn veit hverjir þar muni eiga sæti eftir 24. júní í
isumar. En trén í garði þinghússins laufgast og blómin springa út
án alls tillits til þess, hverjir ná kosningu og hverjir falla.
Koptar til Alsir
ALGIER, 24. maí. — Lacoste,
landsstjóri, skýrði frá því í dag,
að flugvélaskipið „Dixmude væri
á leiðinni til Algier með 17 stóra
kopta, sem hver gæti borið 20
hermenn. Koptarnir verða notað-
ir gegn skæruliðum. 108 flugvél-
ar eru á leiðinni til Algier, sagði
Lacoste.
„Draumurinn" um raforkuhHað
Beringssund
Fyrirspurn til utanríkisráðherra
BLAÐIÐ Frjáls þjóð birtir 19. þ. m. þýðingu á viðtali utanríkis-
ráðherra íslands við „Bandaríkjafréttaritara" sænska blaðsins
Expressen, undir fyrirsögninni „Herstjórnin hér sek um yfirgang
og íhlutun".
Morgunblaðið vill ekki gera ummæli þau, sem þar eru höfð
eftir ráðherranum, að umtalsefni, án þess að fyrst sé vitað að
hann vilji við þau kannast.
Er hér með þeirri fyrirspurn beint til ráðherrans, hvort um-
mæli hans séu rétt eftir höfð — en ef svo er ekki, hvað sé rangt
í því viðtali, sem hinn sænski blaðamaður hefur birt.
Með því að ummælin eru mjög alvarlegs eðlis, er þess vænzt
að ráðherrann láti ekki dragast að svara þessari fyrirspurn, eða
láta blöðum í té þær upplýsingar sem hér er um beðið.
Washington, 24. maí.
RÚSSNESKIR vísindamenn láta
sig dreyma um að tengja saman
Alaska og Síberíu með járnbraut.
Draumurinn er að gera mikið
orkuver i Beringssundi og leggja
járnbrautina yfir stíflugarðinn í
sundinu. Orkuna á að nota til
þess að hita upp Síberiu og Al-
aska „og búa til heita strauma,
gvipaða Golfstraumnum.“
Sendifulltrúi Sovétríkjanna í
Washlngton, Alexander I Zinchuk
skýrði frá þessu f ræðu, en bætti
því að hér væri „greinilega ekki
um að ræða fyrirætlanir, sem
hægt væri að framkvæma á stutt-
um tíma — þær eiga frekar heima
f rfki draumanna."
En hann nefndi aðrar fyrlrætl-
anir og sagði að Rússar ráðgerðu
að smíða kjarnorkuknúna járn-
braut, sem gæti verið á ferð í
300 daga, án þess að taka elds-
neyti að nýju.
í dag skýrði æðsti maður atom-
rannsókna í Moskvu frá því að
Rússar myndu bráðlega geta
smíðað flugvél knúna kjarnorku
og ráðgerð væri smíði á 44 þús.
hestafla ísbrjóti, knúnum kjarn-
orku.
Truman ber til baka
Neapel 23. maí: — Harry S.
Truman, fyrrum forseti Banda-
ríkjanna stöðvaði í dag um
stund ferð sína um sögustaði,
til þess að ræða við blaðamenn
og neitað því að hann hefði sagt
í gær: „Einhver grunnhygginn
hershöfðingi fr*uskipaði innrás-
ina í PalwMkO árið 1943.“ „Ég
myndi aldr»i lá*a mér slík um-
mæli um muroi sagði Trti-
man.
Brentano til Norður-
landa
Bonn 24. maí: — Herr von
Brentano utanríkisráðherra V,-
Þjóðverja er lagður af stað f
heimsókn til Danmerkur og
Noregs.
Ábending Eisenhowers
Takið kafbálana
úr umferð
Washington í gærkvöldi.
MIKILVÆGI fækkunarinnar í
rússneska hernum (Rússar ráð-
gera 1.200.000 manna fækkun) er
undir því komin, hvað við mann-
afla þana rerður gert, sem leyst-
ur ver^-.r úr herþjónustu, sagði
Eisenhowc,- forseti á blaðamanna-
fundi í dag. Ákvörðun þessi gæfi
góðar vonir, en betri raun hefði
það þó gefið, ef Rússar hefðu
fækkað kafbátum sínum um 375.
Forsetinn kvaðst telja það lík
legt að fyrir Rússum vekti með
fækkuninni í hernum að aðhæfa
herafla sinn hinum nýju vopn-
um, á sama hátt og Bandaríkja-
menn gerðu fyrir nokkrum árum.
Egyptar gerðu ‘vitleysu'
Washington í gærkvöldi.
EISENHOWER forseti kvaðst
líta svo á, er hann talaði við
blaðamenn í dag, að það hefði
verið rangt af Egyptum að við-
urkenna Pekingstjórnina. En ein
einstök athöfn framandi þjóðar
breytir engu um vináttu Banda-
ríkjamanna til hennar, sagði for-
setinn. ---.
Mýsnar
gera innrás
Sydney, Ástralíu, 23. maí.
MILLJÓNIR músa hafa gert inn-
rás í nokkrar borgir í Nýju Suð-
ur Wales og ráðizt inn á heimili
manna. Mæður reyna að verja
börn sín að næturlagi með því
að setja moskítonet umhverfis
rúm þeirra. Mýsnar hafa komizt
alla leið inn í ísskápa og eyði-
lagt matvæli. (Reuter).
Buddhð minnzf með
lilfögrum
skrúðgöngum
Colombo, Ceylon: í gærkvöldi.
BÚDDHATRÚARMENN um
gjörvallan heim minntust i kvöld
2500 ára dánardægurs Buddha.
Þessa hefir verið minnzt með
bænahaldi og skrúðgÖngum, þar
sem tjaldað hefir verið hinum
fegurstu litum í blómskrýddum
vögnum. Buddhatrúarmenn -í
heiminum eru 450 miljónir, en
trúin skiptist í ýmsar greinar.
Það eru Buddhatrúarmenn á
Ceylon, í Indlandi og Burma, sem
minnast 2500 ára ártíðarinnar nú.
Buddhatrúarmenn í Kína og
Tibet sem hafa annan tímareikn-
ing um líf Buddha, munu á morg-
un lesa bænir og minnast þess,
er Buddha hlaut algleymi (nír-
vana).
Skotinn til bana
Nicosia, 23.maí: — Skæruliðar
skutu til bana brezkan öryggis-
vörð í þorpi 112 km frá Nicosia
í kvöld. ✓--